Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Stadsnieuws.
Zaterdag, I" April 1890. 5 centiemen. Vijfde jaar. X1' 22.
Triomf van het Kartel.
Hoe de suikerfabrikanlen
van Vlaanderen
onze boeren foppen.
Fondalie Godtschalck.
Iels voor Siel Nieuwsbladje
Weeschijtiende des ^niecdaijs.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, ar 51, ta Xeperea. De aankondigingen
van beideVlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden tea bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Agence flavas Magdalenastraat, Brussel.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar 52 franks,
v' de provincie, Een jaar fr. S-50.
Waixxieex* zal men ein
delij k beginnen aan liet
ver'teeren der S64,000
franken die voor liet
herstellen onzer fiïï.j-
sehool bestemd zij n
De kiezing- te Luik.
De kiezing die verleden Zondag te
Luik heeft plaats gehad voor eenen
volksvertegenwoordiger in vervanging
van den Heer Paul Heuse, overleden, is
eene groote triomf voor het Kartel. De
uitslag deaer kiezing is een klinkende
veroordeeling van het politiek der re
geering, want alles toont aan dat de
gematigde liberalen als een man voor
den Heer Micha, vooruitstrevend de-
mokraat, gestemd hebben.
De Heer Micha werd tot volksver
tegenwoordiger gekozen met 81.463
stemmen, terwijl zijn klerikalen te
genstrever, de Heer Francotte slechts
43.747 stemmen heeft bekomen.
Dit zou moeten een voorbeeld wezen
voor de andere gemeenten waar tot
hiertoe liberalen, progressisten en so
cialisten en zelfs kristen-demokraten
immer afzonderlijk den strijd voerden.
Het is enkel door de vereeniging
dier machten, het is te zeggen door het
Kartel dat wij zullen van onze kleri
kale regeering verlost zijn. Goliath.
Uit goede bron vernemen wij het
volgende, zegt het Weekblad van
leperen
Dat zekere agenten, handelen voor
suikerfabrieken, in Vlaanderen de
beeten koopen per gewicht, 't is te
zeggen, dat zij 20 tot 21 frank betalen
voor 1,000 kilos en dat zij de beeten
verkoopen aan de suikerfabriekanten
van 't Walenland per graad aan 23 tot
26 frank
Is dat gelooüijk
Nochtans men bevestigt ons dit.
Als 't waar is, dan is 't eene echte
boerenfopperij
Wij zeggen in alle geval, met onzen
confrater
Landbouwers, planters van beeten,
maakt geen kontrakt meer per ge
wicht, maar per graad en zendt uwe
beeten naar de fabrieken, die uwe
voorwaarden willen aanvaarden.
Niet een suikerfabrikant van Vlaan
deren wil per graad suiker met u over
eenkomen weigert van hun beeten te
leveren en zendt deze elders op
Hoe de klerikalen een testament uit
voeren.
[Vervolg).
De onderhandelingen begonnen door
onzen Burgemeester om tot eene over
eenkomst te geraken tusschen de Hos-
picen en de erfgenamen van M. Godt-
schalck werden vlijtiger dan ooit
voortgezet. Menige voorstellen aan
gaande de verdeeling der uitbehoudene
twee millioenen werden aan den Staat
gedaan. De Minister van Justicie drong
ten vurigsten aan tot eene spoedige
oplossing' en stelde eindelijk voor, de
gitte van een millioen zeven honderd
duizend franken te verminderen. De
Commissie der Godshuizen, geroepen
om over dit ontwerp hare meening te
uiten, verklaarde bij hare beraadsla
ging van 16n Augustus 1893, dat deze
vermindering te aanzienelijk wa3 op
dat het haar nog mogelijk wezen zou
het testament uit te voeren, en liet dus
aan de uitvoerende overheid de zorg
over om, volgens goeddunken, eene
beslissing te nemen
Eens zijnde met den heer Minister
van Justicie, de advokaten Colaert en
Vandievoet gevolmachtigden van de
wettelijke erfgenamen van den testa
teur, deden den 18" September 1893
aan de bestierende Commissie der Bur
gerlijke Godshuizen de volgende voor
stellen tot overeenkomst
1° De twee millioenen waarover de
n regeering niet beslist heeft zullen
ij tusschen de Burgerlijke Godshuizen
>j van Yper, de erfgenamen en den
Staat volgenderwijze verdeeld wor-
den.
n De erfgenamen zullen de som van
n 1,700,000 fr. ontvangen op dewelke
zij onmiddellijk, ten bate van den
n belgischen Staat, afstand doen in
n dezer voege dat hun een zuiver be-
jj drag van een millioen zal overbhj-
ven de overige 300,000 francs zullen
het eigendom der Godshuizen wor-
n den.
2° Het aan den Staat afgestane
jj deel zal dienen om te Yper eene
u school van weldadigheid te stichten
a onder beheer en toezicht der regee-
jj ring.
ij 3° De erfgenamen zullen afzien van
ij het proces tot nietigverklaring van
ij het testament door hen aan de Gods-
huizen van Yper aangedaan en van
jj alle andere rechtsvordering, zoo wel
ij als van alle hoegenaamd welke aan-
r spraak, tegenover het beheer van
>j gezegde Godshuizen, aangaande voor-
meld legaat.
ij 4° De erfgenamen zullen er in toe-
jj stemmen dat de gelden tot denalaten-
schap behoorende en in Frankrijk in
jj bewaring gegeven door de Commissie
jj der Godshuizen zouden terug geno-
jj men worden, en zullen haar, te dien
jj einde, alle noodige volmacht geven.
jj 5" Indien, ten gevolge dezer over-
jj eenkomst, erfenisrechten terug gege-
n ven worden op het aan de erfgenamen
toegekende gedeelte, zullen deze
jj bedoelde rechten aan de Godshuizen
overlaten, u
Ten einde de Commissie der Hospi-
cen te doen besluiten, deze voorstellen
tot overeenkomst te aan veerden, gaf
de heer Minister van Justicie, bij brief
van 30" Januari 1894, te kennen dat hij
volherde,het legaat aan de Godshuizen
gedaan als overdreven te aanzien en
niet van zin was de schikking van het
koninklijk besluit aangaande den af
trek van twee millioen te herroepen.
Yan een anderen kaut deed onze
Burgemeester gelden dat, bij gebrek
aan toestemming van wege der Hospi-
cen de voorstellen tot overeenkomst
bij te treden, 1,700,000 fr., zoo niet
twee millioen fr. der erfenis Godt-
schalck zouden toegeëigend worden
aan de wettelijke erfgenamen ten na-
deele der stad Yper waar men aldus de
weldadigheidsschool van den Staat
niet zou stichten.
Ten gevolge van deze bedreigingen
en van het aandringen van den Minis
ter om eene spoedige oplossing te heb
ben, besloot de Commissie der Gods
huizen die reeds alsdan grootendeels
klerikaal was, op 16u Maart 1894 met
vier stemmen tegen een, de overeen
komst voorgesteld door de lasthebbers
der wettelijke erfgenamen bij te tre
den en deze bijtreding te kennen te
geven aan den Burgemeester van Y^per,
aangestelde gevolmachtigde van den
Staat in deze zaak, alsook aan den
raad der gerechte erfgenamen Mtei'
Colaert advokaat te Yper en Mter Van
dievoet advokaat te Brussel.
Alzoo is het dafc gedwongen en ge
praamd de Commissie der Hospicen
aanveerdde hetgeen zij zeven maanden
vroeger verwierp.
Ten gevolge harer bijtreding, ver
scheen den 28" Juli 1894, een konink
lijk besluit dat de beraadslaging der
Hospicen goedkeurde en ze te dien ge
volge bemachtigde het kapitaal waar
van melding gemaakt is in de overeen
komst, te aanveerden. Het bemachtig
de ook de Minister van J usticie en van
Financien te aanveerden, a in naam
ij van den Staat, der som van 700,000
jj fr. die krachtens gezegde overeen-
komst door de wettelijke erfgenamen
a van den heer Godtschalck moeten
jj gegeven worden om te worden be-
steed aan de stichting te Yper, eener
jj school van weldadigheid van den
Staat, jj
In uitvoering van dit besluit werd in
November 1894, door de Commissie
der Godshuizen, in naam van de erfge
namen Godtschalck in de kas van den
Staat de som van 700,000 franken ge
stort tot bovengemeld doel.
Den 3" December daarop volgende,
betaalde zij aan de lasthebbers van
deze erfgenamen, een millioen francs,
met de intresten verloopen sedert het
derde koninklijk besluit van 28n Julius
1894.
Het zal niet ongepast zijn denken
wij, hier te doen opmerken dat het
bestuur der Godshuizen op deze som
men alsmede op alle andere goederen
en weerden door den gever nagelaten,
deeischbare erfmsrechten betaald had.
Men weet dat deze rechten voor de
Hospicen, even als voor alle persoon,
die geen bloedverwant zijnde, ertt van
een inwoner des lands, beloopen tot
13-80 terwijl de zuster, nevens en
nichten van den heer Godtschalck, in
dien hij ze tot zijne nalatenschap ge
roepen had enkel aan de schatkist
6-80 °/o en 8-20 °/0, op hun erfdeel te
betalen gehad hadden
Was het niet juist dat deze rechten
in evenredigheid van hun deel, door al
degene die, in eigendom uit de erfenis
trokken, afgedragen worden
In zulke omstandigheid ware een
werkzaam, verstandig bestuur, dat de
belangen van den armen ter herte
neemt niets zoo nalatig geweest, van
op tijd en stond niet het noodige ge
daan te hebben om de wedergave te
bekomen van de rechten, die, op het
door den Staat aan de erfgenamen toe
geëigend millioen, over betaald ge
weest waren, benevens deze welke
gestort geweest waren op de 700,000
franken, die de Staat in gevolge, der
aan het bestuur der Godshuizen opge
drongen overeenkomst aan zich ge
trokken heeft. [Te vervolgen).
Waarom altijd
TWEE MATEN EN TWEE GEWICHTEN.
Sedert dat de klerikalen op ons stad
huis zetelen, is alles, trots hunne mooie
beloften van voorheen, voor de kleine
vriendjes. En dan nog voor deze van
deze vriendjes die haar op de tanden
hebben. Met de andere sukkels gaat 't
net als met de liberalen, ze worden
stilletjes van kant gelaten.
In het goevernement handelen onze
klerikale bazen juist lijk hunne vrien
den van hier. Alles is voor de arron
dissementen wier tegenwoordigers haar
op de tanden hebben.
Ieperen, die door drie virtuoosen
ia het jaknikken, drie recordmen in
het kniebuigen voor de goevernemen-
teele roede, vertegenwoordigd is,
krijgt niets.
Wij hebben 'nen ijzerenweg van
EENDRACHT MAAKT MACHT.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel,
lieklamen25 n
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
Ieperen naar Diksmuide noodig en die
zullen wij krijgen als er nog veel wa
ter door ;t Iepertje zal geloopen zijn.
In de vaart van leperen naar Komen
liggen millioenen begraven die daar
nutteloos blijven omdat men de noo
dige honderde duizende franken niet
wilt verteeren.
Wij hebben een vaart van Ieperen
naar den Yzer... en weldra zal erin
geen plaats meer zijn voor 't water.
De slijk is nu bij plaatsen meer dan
een meter diep.
Wij hadden een regiment voetvolk...
het werd ons ontnomen.
Wij hebben eene Rijschool... weldra
zenden zij ze naar Tervueren.
't Goevernement heeft 700,000 fran
ken van onze Hospicen afgedaan in de
regeling der zaak Godtschalck en... 't
en heeft nu nog niet begonnen met de
daarvoor beloofde beternisschool te
bouwen.
't En zijn maar de contribution die
zij nog met weggenomen hebben. Dat
zullen ze zoodra nog niet doen want ze
hebben nog onze centen noodig om ze
voor de Walen, de Bruggelingen, de
Antwerpenaars of de Brusselaars te
verteeren.
Maar't is waar, die menschen zijn
vertegenwoordigd door kerels die hun
nen mond durven roeren,terwijl wij...
och arme
Wanneer kegelen wij die sukkelaars
buiten Alpha.
Een jongen stool te Bruggeen
't was omdat hij ongodsdienstige boe
ken las, zegde 't Nieuwsbladje.
Wij gelooven dat wij dan op dien
onzin genoegzaam geantwoord hadden.
Maar ongelukkiglijk zijn er zieken die
ongeneesbaar zijn.
Rondom en in leper steelt men gedu
rig sedert eenigen tijd en op nieuw
komt de oude slave van 't Nieuwsblad
met den zeiven onzin er uit. Dit maal
is het omdat die ongelukkige dieven
door het preeken der socialisten mis
leid geweest zijn. Wij raden 't Nieuws
bladje aan, van eens de redevoering van
Vander velde te lezen, het getal misda
den gepleegd in de streken die socia
listisch zijn en die welke het niet zijn.
Maarde slechtste dooven zijn die
welke niet hooren willen. Alpha.
Glroot nieuws.
Morgen, Zaterdag, zullen de perso
nen die volgens onzen Burgemeester,
de slechte gewoonte gekregen hebben
van zich in de derde kom van den bie-
berong, te gaan verdrinken, eene ma
nifestatie inrichten, om tegen het bou
wen van den muur van 8855 fr. 25 pro
test aan te teekenen. Zij zullen op de
toekomstige Surmont plaats om negen
ure 's morgens vergaderen, van waar
zij stoetsgewijze naar het stadhuis
zullen optrekken. Daar zullen zij een
protestbrief neêrleggen. Dan zullen zij
naar den bieberong vertrekken waar
zij zich voor de laatste maal in het
water zullen werpen.
Bijzondere politiemaatregelen zijn
genomen om de ongelukken te vermij
den welke door het groot godrang van
nieuwsgierigen op den weg van den
stoet zouden kunnen veroorzaakt wor
den. Reporter.
Waar is Alpha?
Sedert acht dagen wist niemand
meer waar Alpha was
Zijne goede vrienden van het Nieuws
bladje waren het meest met zijne ver
dwijning bekommerd, zij moesten
u. «9 sm—