M
j
1
Katiouaieii Bood
A. S. en E. V.
Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Stadsnieuws,
D'ASSURANGES GÉNÉRALES
Zaterdag, 10" Juni 1899.
Vijfde jaar. Nv 52.
Re bijtreders va is leper
en omliggende zijn ver
zocht de vergadering bij
te wonen, die zal plaats
hebben op Zondag 11"
Juni, om 11 uren 's mor
gens, in het Bronzen
Hoofd
F oorstellen van mani
fest ati en.
Hoe dommer de mensehen
zijn hoe beter
Uit het Recht.
Verschijnende des Zaterdags.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaarfranks.
v'de provincie, Een jaar fr. 2-50.
Men schrijft in bij den Uitgever Dismudestraat, nr 51, te leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor ganscb België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Ageaee Havas Magdalenastraat, Brussel.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen 25 n
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
DAGORDE
Wanneer «al sneu ein-
delij k beginnen aan liet
yerteeren dei* 264,000
franken lie voor liet
herstellen onzer
seliool bestemd zij n
De Kamer bespreekt op dit oogenbiik de
begroeting van het onderwijs. Een kleri
kaal, M. Ligy heeft het vershg gemaakt,
Dit verslag is zoo ontoereikend dat de
Kamer er pijnlijk door aangedaan, ja er om
bevreesd is. Zooals een lid het terecht heeft
doen uitschijnen, heeft het onderwijs io ons
land zooveel verbetering noodig dat het
verslag bedroevend is voor alwie voorstan
der is van de verlichting van het volk
Men had moeten een middel aanwijzen
tegen het schoolverzuim, dienaangaande
den invloed bestrijden van de ellende der
ouders en soms van hun slechte inborst,
zich bezig houden met de gezondheidsvoor-
waarden der scholen, met het getal leerlin
gen der scholen voor volwassenen welke
dreigen te vervallen, het ambachtsonderwijs
uitbreiden dat niet genoeg ondersteund
wordt, enz. De vraag diende ten slotte ge
steld te worden, wanneer verplicht onder
wijs zou ingevoerd wezen.
Het schoolverzuim is zoo groot dat in de
offioieele scholen het schoolgaan gemiddeld
maar 174 dagen bedraagt, 185 dagen in de
aangenomen scholen en 184 dagen in de
scholen met toelagen. Daarenboven laten de
scholen, vooral de dorpsscholen veel te wen-
schen over, omdat er te veel schoolkinderen
zijn in verhouding tot het getal onderwij
zers.
De verslaggever heeft geen woord ge
sproken over de zoo practische besluiten van
het jongste onderwijzerscongres. Zij die
belang stellen in het openbaar onderlijs,
zouden die besluiten moeten lezen dat is
eene der meest volledige studiën over de
oorzaken van 't verval dat eenieder waar
nemen kan.
't Meerendeel dier hulpmiddelen zijn uit
muntend en zouden de waarde van 't lager
onderwijs in België volkomen wijzigen De
toestand onzer dorpsscholen is waarlijk
erbarmelijk daar telt men 60, 76, 80,
soms zelfs 100 leerlingen per klas. En de
sergeanten onderrichters bij 't leger hebben
slechts 20 recruten te onderwijzen. De
beesten in onze dierentuinen hebben meer
bewakers dan de volkskinderen onderwij
zers
De dorpsschool is in drie afdeelingen ge
splist de hoogere, de middelbare en de
lagere. Doorgaans telt. de hoogere afdeeling
niet meer dan 10 tot 12 leerlingen, het
meerdere getal volgt de middelbare en lagere
ahiee'ing. Doch in dergelijke voorwaarden,
trekken ternauwernood enkele leerlingen
nut uit de lessen van den onderwijzer en de
overgroote meerderheid weinig of niet. De
kinderen knabbelen op hunne penhouders
en spelen. Is 't schoon weer, dan blijft de
school ledig, enkel bij slecht weder heeft ze
leerlingen.
Naar dien betreurenswaardigen toestand
dient een onderzoek ingesteld opdat, zoo
spoedig mogelijk, de noodzakelijke midde
len tegen dat kwaad zouden kunnen aange
wend worden.
Maar de heer verslaggever behoort tot de
katholieke partij die er belang bij heeft de
gebreken van ons onderwijs te verbergen
Er zijn 250,000 kinderen die niet naar
school gaan In Holland zijn er maar
65,000. Dienvolgens is het dringend noodig
verplicht onderwijs in te voeren.
De mensch, de werkman moet geleerd
zijn doch dat willen de klerikalen niet,
omdat ze ons onder bedwang willen hou
den Vooral de werkende stand lijdt door
de misdaad, welke zij begaan Ofschoon
meer bedektelijk, toch woedt de school
strijd voort, en wee den onderwijzer die
zich onafhankelijk wil toonen Hij wordt
bespied, belasterd, verplaatst, verjaagd
Voor niets deinst, men terug.
In kunne verslagen bekennen, de school
opzieners dat de gezondheidsvoorwaarden
der schoien veel te wenschen overlaten,
vooral in de aangenomen en met toelagen
bedeelde scholen het onderhoud der gebou
wen en schoolmeubelen wordt er volkomen
verwaarloosd, 't Slecht materieel verwekt
bij tal van leerlingen afwijking der rugge-
graat, bij zich tigheid en vele andere ziekten.
Ook de scholen voor volwassenen laten
veel te wenschen over. 't Zou de leerlingen
moeten vrijstaan hunne leergangen uit te
kiezen en een oproep dient gericht tot alle
mannen van goeden wil, om praktische
lessen te geven, in 't bereik van de verschil
lende arbeiders in de nijverheid
De sprong van 't kind dat op twaa'fjari-
gen leeftijd van de iagere school naar 't
werkhuis overgaat., is al te schielijk. De
school voor volwassenen moet als over
gangspunt dienen tusschen lagere school en
werkhuis Zonder schooi voor volwassenen,
geen vak noch handelsonderwijs, geen goed
ambachtsman
De lagere school dient langer bezocht,
alsook de school voor volwassenen die der
wijze moet ingericht zijn Jat de leerling er
naartoe gelokt en er weerhouden wordt.
Maar geld, zal men zeggen Zijn er wel
geen millioenen voor groote doorsneden en
forten In Zwitserland en in Duitschland
wordt het onderwijzend personeel meer
geëerbiedigd, beter aanzien dan in België
men bekreunt er zich om zijne meening, het
heeft recht tot spreken.
De overgroote kredieten, welke men
stemt voor in 't oogvallende werken, wer
pen onmiddellijke vruchten afde voordee-
len, integendeel, welke het land trekt uit de
kredieten voor 't onderwijs zijn minder
tastbaar Daarom is men niet zoo ieverig
om die aan te vragen. Maar de Kamers
zouden die voordeelen moeten weten te
beseffen en ze door het volk doen waardee-
ren. Waarom is Duitschland heden het
eerste land van Europa 't Is dank aan de
uitbreiding van zijn onderwijs
Te Berlijn is er geen enkel kind dat niet
naar school gaat tot zijn veertiende jaar
Velen volgen de leergangen van het lager
onderwijs van den hoogsten graad tot hun
18 jaar. In Duitschland zijn meer dan 200
handelsscholen Wij hebben er enkel twee,
wanneer er vijf-en-twintig moesten zijn
Te Berlijn, worden die leergangen gevolgd
door 20,000 kinderen op 90,000 en de ver
houding is dezelfde in de andere steden van
Duitschland.
In Zwitserland is de toestand nog beter.
In België laten het lager onderwijs van den
hoogeren graad en het vakonderwijs zeer
veel te wenschen over. Dank aan de uit
breiding van de volksboekerijen en aan de
schoolvereenigingen voor werklieden is het
lezen in Zwitserland overal verspreid het
boek bestrijdt er de ondeugd Maar ook is
in Zwitserland het lager onderwijs bijzon
der ontwikkeld 't, is de grondslag van alles,
maar het kan enkel doelmatig en ernstig
zijn mits schoolplicht.
En de vrijheid der huisvaders zal men
vragen. Zij huldigt de vrije keuze eener
school en niet die om het kind onderwijs te
ontzeggen. En verhindert de ellende zekere
houders hunne kinderen ter school te zen
den, ongelukkiglijk toonen anderen veel
kwaden wil of onttrekken zij hunne kinde
ren zoo spoedig mogelijk aan de school, om
ze naar werkplaats of fabriek te sturen,
onder voorwendsel dat zij zeiven daar heel
jong naartoe gingen.
Vergeten wij het nietZonder goed
onderwijs, zullen wij het onderspit delven
in den strijd op nijverheidsgebied. In elk
geval, kan de toestand niet blijven duren,
zonder zware verantwoordelijkheid voor de
klerikalen. Nu wij algemeen stemrecht be
zitten, zal verplicht onderwijs volgen.
Klerikalen uwe schrik voor verplicht
onderwijs zal voor u noodlottig wezen
wanneer al de werklieden, in 't bewustzijn
hunner rechten, zullen vragen waarom gij
ze van 't onderwijs hebt verstoken, o, dan
zou ik in uwe plaats niet willen zijn.
Wanneer «al men de
Café tlu Boulevard
afbreken.
In den gemeenteraad van 18° Octo
ber 1896 deed een lid eene ondervra
ging wegens het verplaatsen van den
steenweg leidende van onze statie naar
Viamertinghe. M. Surmont daarop
antwoordende, gaf hem alsdan de ver
zekering dat de Café du Boulevard
onmiddellijk ging onteigend worden en
dat dezen gevaarlijken hoek alzoo ging
verdwijnen.
Sedert dien zijn bijna drie jaar ver-
loopen, verschelde ongevallen hebben
er plaats gehad, en nog heden staat
deze herberg daar. Dit gebouw belet
de maatschappij der beartspoorwegen
de door haar ontworpene verbeterings-
werken te verrichten om alle gevaar
van ongelukken te voorkomen.
Aan wie is dezen langen uitstel te
wijten? Voornamelijk aan M. Sur
mont die altijd beloofd en die bij de
Staatsregeering niet aandringt om
dezen betreurlijkeu staat van zaken te
doen eindigen.
Moortelkot
Den 24" October 1896, heeft de ge
meenteraad, de plans, de begrooting
en het lastkohiergoedgekeurd om het
deel der halle gezegd Moortelkot, tus
schen de militiezaal en de zoogenaam
de Donkerpoort te herstellen en te
schikken voor zaal ten dienste van den
werkrechtersraad. De kost van dit
werk werd beraamd op ongeveer
10,000 fr.
Sedert dien hoort men daar niet
meer van spreken. Zouden onze mees
ters wel van dit ontwerp afgezien heb
ben of hebben zij misschien geen geld
meer
Oiïicicele bezoeken van Priester Daens
en advokaat Plancqiiaert.
Veurne eersten Zondag van Juni
Meenen tweeden Zondag van Juni
Yper derden Zondag van Juni
Sweveghem vierden Zondag van Juni
De klerikalen
van Aalst voor 't Verbrekingshof.
Het verbrekingshof heeft uitspraak ge
daan in de kieszaken ingediend tegen de
klerikalen van Aalst door de Liberale Asso
ciatie. M. Van Schoor prokureur-generaal,
heeft de handelwijze van den gemeenteraad
van Aalst, in zeer krachtdadige bewoordin-
dingen geschandvlekt.
Het hof heeft al de klachten tegen de kle
rikalen van Aalst, 43 in getal, gegrond ver
klaard.
Dit is eene verplettering voor de Woes-
tisten, eene kolossale maar verdiende neer
laag voor de jappers van Aalst.
Vrijdag avond heeft te Vlissingen een
ernstig spoorwegongeluk plaats gehad.
De trein van 11 uur stoomde met gewone
snelheid het station binnen. Tot groote ont
steltenis van de weinigen, die zich op het
perron bovonden, reed de trein door, ver
brak onder vreeselijk gekraak het stootblob
en reed, alles op zijnen weg vernielende,
het perron over.
Een vreeselijke ruine makende kwamen
locomotief en tender in de restauratie te
recht, waar ten slotte de trein in zijn loop
werd gestuit.
Twee personen werden op den slag ge
dood, terwijl twee anderen ernstig werden
gekwetst.
De materieele schade is zeer groot. Ver
moedelijk kon door de weigering der rem
de machinist de trein niet meer stil doen
staan.
f» 1« Ui IJ fa fa §2 biedt zich kos-
fL L fl I iLL.il teïoos aan, aan
allen die aangetast zijn van eene huid
ziekte, haarwormen,eczemas, puistjes,
huiduitslag, chronische bronchieten,
borst-, maag- en blaasziekten, rheu-
matiek, een onfeilbaar middel te doen
kennen om zich spoedig te genezen
zooals hij zelf volkomen genezen is ge
weest na alle mogelijke geneesmiddels
vruchteloos te hebben doorstaan en
beproefd. Dit aanbod, waarvan men
het menschlievend doel zal inzien, is
het gevolg eener belofte.
Per brief of postkaart schrijven aan
den Heer VINGENT, 8, place Victor
Hugo, te Grenoble, die kosteloos en
vrachtvrij per post antwoorden en de
gevraagde inlichtingen opsturen zal.
Er zijn misschien weinig steden, die zich
zoo over de grillen van het weer te beklagen
hebben als New-York.
In de wintermaanden hebben wij her
haalde malen de vreeselijkste tafereelen
moeten ophangen van de ijzige koude, die
dood en ellende over de stad verspreidde.
Pas is nu de zomer in het land, of New-
York klaagt over de tropische-hitte er zijn
reeds vele menschen op straat doodgebleven,
de hospitalen zijn vol en de liefdadige
menschen hebben geen genoeg voor ijs uit
te deelen.
COMPAGNIE BELGE
CONTRE LES ACCIDENTS DE
TOÜTE NATURE.
Fonds de garantie 23,000,000 de francs
Assurances individuelles contre les
accidents corporels de toute nature,
avec on sans garantie, de la responsa-
bilité civile
viagère contre les accidents de
chemins de fer et de bateaux a
vapeur
de la responsabilité civile des
pharmaciens
de la responsabilité civile des
Tramways
de la responsabilité civile des
chevaux, voitures. et automobi
les avec dégats matériels
spéciales des cochers
spéciales des gardes-chasse
maritimes pour le monde entier
sport vélocipédique.
N.B. La Cie renonce expressément
en faveur de l'assuré ou de ses ayants-
droit, a tous recours contre les tiers
(administrations ou autres) du chef de
l'accident.
Pour tous renseignements s'adresser
a M. Arthur SaLOMÉ, Agent de
la C10, a Ypres, rue de Dixmude! 49.
vL- jh-\
v. i
VOOR
<e
co
p
O
Ph
P
CO
co
<1