5 centiemen.
Vijfde jaar. Nv 55.
Zaterdag, 17" Juni 1899.
Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Verzekering
van werklieden tegen
ongevallen.
De Weerstand.
Stadsnieuws.
Tol wal dient onze policie?
Verschijnende des Xaterdags. eendracht maakt macht.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, te leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in hel Agenee Havas Magdalenastraat," Brussel.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar3 franks.
v'de provincie, Een jaar fr. *2-50.
~Wanneer zal men ein
delij k beginnen aan lxet
verteeren der 364,000
franken die voor liet
herstellen onzer X4ij-
seliool bestemd zij n
Naar het schijnt komt de kwestie
van wettelijke verzekering van werk
lieden tegen de ongevallen, hun in het
uitoefenen van hun bedrijf overkomen,
eerlang ter sprake in de Kamers.Zooals
men weet heeft het Ministerie een
wetsontwerp desaangaande neergelegd
waarbij de werkgever, in geval een
zijner werklieden een ongeluk over
komt in zijnen dienst, verplicht is aan
de weduwe van den verongelukte een
jaarlijks pensioen nit te keeren in ver-
houdrng met het loon dat de veronge
lukte man in leven won.
Alvorens dit wetsontwerp te bespre
ken zal het niet van belang ontbloot
wezen, vooraf de bestaande wetgeving
op dit gebied nog eens na te gaan en
te zien welk recht van schadeloosstel
ling de werkman heeft wien nu een
ongeluk overkomt m de uitoefening
van zijn bedrijf.
De bestaande wetsbepalingen zijn in
dit opzicht allergebrekkeligst. Voor
eerst omdat de wet niet zegt op duide
lijke wijze, in welke gevallen do werk
man thans recht op vergoeding heeft.
Inderdaad ons burgerlijk wetboek be
paalt dat ieder werkman, aan wien in
de uitoefening van zijn bedrijf, een
ongeval overkomt, recht heeft op
schadevergoeding tegenover zijn werk
gever, indien het ongeval te wijten is
aan eene nalatigheid of verzuim van
den werkgever. Verder is tegenover
den werkman ook aansprakelijk voor'
de daad of de nalatigheid van door
hem aangestelde personen of bij 't
werk gebruikte dieren.
De werkman, wien een ongeluk over
komt heeft dus, dat valt niet te onken-
nen, een recht op schadeloosstelling,
maar het is binnen al te enge grenzen
recht, zoo het ongeval is ontstaan door
zijn eigen schuld, al ware deze nog
zoo gering, of door heirkracht of door
onbekende oorzaken. Het dient dus
bewezen dat de werkgever schuld
heeft aan het ongeval. Waar nu heeft
hij schuld Daarover bestaat oneindig
verschil van gevoelen, ja zelfs verwar
ring, zoodat de rechtbanken het in de
meeste gevallen daarover niet eens
zijn.
Wanneer heeft de werkgever de noo-
dige voorzorgen niet genomen Den
ken we ook nog aan de overgroote
moeilijkheid voor den werkman, om
in rechte te bewijzen, dat het ongeval,
hem overkomen, te wijten is aan eene
daad, eene nalatigheid, van zijnen
werkgever.
Hoe zal de verantwoordelijkheid van
den baas vastgesteld worden, wanneer
de werkman die soms alleen de noodige
ophelderingen geven kan, bij het on
geval bezweken is
Daarneven komt nog de ongunstige
toestand waarin de werkman verkeert
bij het voeren van een proces, terwijl
bij daarenboven nog zeer dikwij Is
stuit op het onvermogen zijner tegen
partij, een geval dat zich bij kleine
vijveraars en werkbazen, vooral bij
kleine bouwondernemers, zeer dik
wijls voordoet.
Men ziet het, de bestaande wetge
ving laat in dit opzicht veel te wen-
schen over.
Een ongeval kan voorkomen
1. Door opzet of schuld van den
werkgever of van personen voor welke
hij wettelijk aansprakelijk is.
2. Door opzet of schuld van den
werkman.
3. Door heirkracht en toeval.
4. Door niet bekende oorzaken.
De vraag is nu, welke van deze oor
zaken den werkman recht geven op
schadeloosstelling.
De meeningen daarover zullen zeer
uiteenloopend zijn, zooals de bespre
king van het wetsontwerp bewijzen
zal.
Vervolgens Moet de werkgever
heel en ai de schadeloosstelling dra
gen Moet de Staat zich niet bepalen
den werkgever te verplichten zijne
werklieden te verzekeren (In dit ge
val moeten bijzondere bepalingen, de
behoorlijke uitvoering van den verze-
keringspiicht waarborgen). Of moet de
Staat, zooals het sommigen beweren
of wenschen de verzekering tegen on
gevallen geheel en al in eigen hand
nemen, met uitsluiting van bijzondere
maatschappijen
Anderen nog vragen uitsiuiting.van
alle aanspraak op vergoeding, wan
neer het ongeval het gevolg is van
dronkenschap, terwijl anderzijds be
weerd wordt, dat onvrijwillige dron
kenschap niet met vrijwillige op eene
lijn kan gesteld worden. In alle geval,
zeggen zijtreft de weigering van ver
goeding alleen vrouw en kinderen van
den werkman ofschoon deze aan zijn
dronkenschap geen schuld hebben.
Zooals men uit die eenige regelen
opmaken kan, is de zaak niet zoo een
voudig als men wel denken zou.
Wat er ook van zij, eenieder zal er
kennen dat het noodzakelijk is dat de
Regeering handelend optreedt. Het is
waar dat de meeste werkgevers hunne
werklieden tegen de gevolgen van on
gevallen verzekeren, maar ook zeer
velen doen het niet.
In vele gevallen toch worden de ge
troffenen, vrouwen kinderen, aan hun
lob overgelaten.
Welnu, zonder wettelijke regeling
is geene verbetering te verwachten en
daarom zien wij met welgevallen eene
wet op de ongevallen te gemoet, die
en de belangen van den werkgever, en
die van den werkman waarborgt. On
der dit opzicht gaat het wetsontwerp
van ons Ministerie heel mank, omdat
het alle verantwoordelijkheid op den
hals van den werkman doet vallen.
Te St-Nikolaas.
De manifestatie en meeting van Zondag
zijn hier zeer wel gelukt.
De stoet, voorafgegaan door den Vrede
kring van Antwerpen, was 1500 mannen
sterk. Er werden banderollen en opschrif
ten ingedragen en men doorliep verscheidene
straten, om voor de woning van een depute
te gaan manifesteeren.
De vrienden Bollen, De Smet en Borm
voerden het woord in ons lokaal en bekwa
men veel bijval met de rossing die zij de
reactionnaire regeering toedienden.
Zeker is het dat de 2000 aanwezigen op
de meetingen zich gereed houden om tot
het uiterste te strijden voor A. S. en E. V.
en dat er bres geschoten is in het verkwezeld
Vlaanderen.
Te Lokeren.
Zaterdag hadden wij door de zorgen van
den Landelijken Bond eene meeting tegen
het wetsontwerp der regeering.
Eerst de heer De Jaeger, christene-demo-
craat, zette op duidelijke wijze al het schan
delijke van het wetsontwerp uiteen met
eenige complimenten aan het adres van
Woeste, waar de vergadering ten volle
mede instemde.
Daarna werd het woord gegeven aan ge
zel Shaw. Hij ook hekelde de katholieke
regeering, welke de eene schanddaad op de
andere stapelde om het bewind in handen
te kifunen houden.
Daarna was het woord aan den heer Ber-
ragan, progressist, die sprak over de hou
ding der liberale partij in het Land van
Waas en haar verzocht om een verbond te
sluiten.
Na dat de voorzitter nog eenige woorden
gesproken had en hen allen opriep om Zon
dag mede te gaan, sloot die welgelukte
meeting.
Te
Hier is de meeting buiten alle verwach
ting gelukt.
De groote zaal van La Liberté was
stampvol en de geestdrift was onbeschrijf
lijk.
De sprekers van het Verbond, Berragan
en Van Schoor, hebben de aanwezigen
waarlijk in verrukking gebracht met de
afrossing die zij de regeering toediendtn en
met hunnen oproep om te strijden tot het
uiterste.
Het is onbetwistbaar dat Vlaanderen aan
het ontwaken is, zelfs in de achterhoeken
als Hamme.
Te Roesselaere.
Zondag had alhier eene vergadering
plaats van al de afgevaardigden der politieke
korpsen onzer provincie, die vijandig zijn
aan hei kiesontwerp van de regeering.
De vergadering was belegd om eene pro
vinciale betooging in te richten en een co-
miteit tot stand te brengen.
Vele onzer gezellen waren op post.
Ook de christene democraten, liberalen
en vooruitstrevers waren goed opgekomen.
Andere steden hadden hunne bijtreding ge
stuurd per brief.
Na eene grondige bespreking werd Kor-
tr ijk aangeduid als de geschikste plaats om
üe betooging in te richten.
Verder zal er een manifest aan de bevol
king van West-Vlaanderen gestuurd wor
den om de manifestatie aan te moedigen.
Meetings zullen ingericht worden.
De wensch werd uitgedrukt aan het
Landelijk Comiteit te vragen zijne betooging
eene maand te verschuiven, om zoo de onze
vooraf te laten gaan.
Dus, vrienden, handen uit de mouwen.
Laat oris aan de reactionnaire regeerders
toonen dat West-Vlaanderen ontwaakt en
hier ook weldra hun rijk een einde zal ne
men, om de ware democratie te zien zege
pralen.
Zaterdag, om 8 1/2 ure, groote Meeting
in den Witten Hond t, Damberdstraat.
Sprekers van alle partijen zullen het
woord voeren.
Te Ijeuven.
De protestbetooging is zeer goed gelukt.
Rond 8 ure was de 8t-JacobspIaats zwart
van volk en verscheidene muziekkorpsen
brengen geestdrift onder de massa
Weldra staan onze groepen op de aange
wezen plaats in volgorde.
De bijzonder groote transparant van het
Comiteit gaat vooraf, met het volgend op
schrift
Wij eischen A. S. en E. V.
Daarna volgt het Comiteit, waartusschen
wij den heer Decoster, schepen van onder
wijs onzer stad bemerken.
Daarna de Liberale Associatie, die zeer
talrijk vertegenwoordigd is, met een trans
parant, getiteld
Weg met de oneerlijke knoeiwet. t>
Volgen dan in de beste orde De liberale
Voorwacht, met trompetterskorps de
Volkslievende Bond de Vooruitstrevende
kring de Bond der oud-leerlingen der
gemeentescholen met muziek de Jonge
Tooneelliefhebbers en tot slot de liberale
Voorwacht vau Blauwput met muziek.
Onmogelijk al de opschriften te geven.
Zij hadden allen betrek op het nieuw kies-
wetsontwerp en het A. S. en de E. V.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen 25
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
De betooging was een der schoonste en
indrukwekkendste die er tot hiertoe in
Leuven reeds gehouden werden.
Wij dagen de aanhangers der regeering
uit dezelfde beweging op touw te zetten.
Geen enkel incident viel er op den door
tocht van den stoel voor.
Bij de aankomst op de Volksplaats wer
den er op vier plaatsen te gelijk toespraken
gehouden, en de redenaars warm toege
juicht.
Dit schouwspel was indrukwekkend,
onvergetelijk.
Daarna trok iedereen rustig huiswaarts,
zooals het aan zelfbewuste mannen betaamt.
Voor de eerste maal dat de liberalen
medemanifesteeren, zijn zij zeer talrijk op
gekomen
De socialistische partij toonde even als
voorheen, dat zij eene ware macht in Leuven
is. Nog nooit waren onze mannen zoo tal
rijk opgekomen, zelfs waren er vele vrien
den van den buiten.
Aan die moedigen onzen dank, alsook aan
de partijgenooten-trompatters en muzikan
ten.
Ons dunkens zou de regeering eene wijze
daad begaan met rekening te houden van den
eisch van de overgroote meerderheid der
Belgen.
Intusschen niet getalmd. Immer en ove
ral geijverd voor A. S. eil E. V.
Te Meenen.
Het onthaal dat priester Daens zondag in
Meenen te beurt is gevallen is zeker wel het
schoonste dat hij in zijn leven ontmoet heeft.
Niettegenstaande de klerikalen uitge
strooid hadden dat hij niet zou komen, of
schoon zij al de pompiers van het ronde had
den uitgenoodigd met hunne geweren, toch
was iedereen vroeg te been en verlangde
naar den oogenblik waarop zij dien moedi
gen priester mochten zien en groeten.
Op de meeting 's morgens was er veel
volk maar om Plancquaert en Daens te hoo-
ren was den toeloop reusachtig.
Wat hunne redevoeringen betreft, die
waren christen democratisch.
Ook hebben zij veel bijval genoten.
Na de meeting heeft het volk met priester
Daens eene wandeling in de stad gedaan, of
beter gezegd gemanifesteerd. Ofschoon de
stad in staat van beleg was en geen vijf
personen samen mochten zijn, was de stoet
wel 3J00 mannen sterk en had de policie
niet veel goeste om hem uiteen te drijven.
Wie het meest den neus opgesteken heb
ben waren de pompiers, die gedwongen
waren om naar Meenen te komen om de
meeting te doen mislukken en die liever
hadden komen luisteren.
De dag van zondag zal lang op de maag
van de meensche klerikalen liggen.
Vooruit.)
In den gemeenteraad van 311 dezer ia
er gesproken geweest van maatregelen
te nemen om te beletten dat de hovin
gen rond de stad verwoest worden. Dit
is meer dan noodig. De straatjongens
trekken de graszoden uit, plooien en
scheuren de jonge plantingen en klau
teren tot op de toppen der boomen om
er de vogelnestjes te rooven.
De hh. Colaert en Boone, om aan
dien betreurlij ken toestand een einde
te brengen, hebben voorgesteld de ou
derlingen van onze gestichten te belas
ten met het bewaken onzer vesten en
openbare wandelingen.
Dit is, volgens ons, een ongelukkig
gedacht en, moet het in werk gesteld
worden, men zal er weldra van afzien.
Het bewaken en toezien onzer wan
delhoven is het feit niet van oude ver
sleten menschen, die waggelend op
hunne beenen staan en schier niet
meer zien zij kunnen in die voor-
