Vrijzinnig volksgezind weekblad van Ieperen en hec Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Voor Transvaal.
Wat geschiedenis.
Zaterdag, f ln November 1899.
5 centiemen
Zesde jaar. !Vr 2
Onze
Vol ksvertegenwoordigers
Ontslag
van den heer Woeste.
Tegen tabakrookers.
Verschijnende des 'Ealerdags.
EENDRACHT MAART MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS:
voor stad, Een jaar 2 franks,
v* de provincie, Een jaarfr. 8-50.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, te Ieperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
bet buitenland, uitsluitelijk in het Agence Havas Magdalenastraat, Brussel.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25 n
Rechtrelijke aankondigen 1 fr. idem.
Wanneer zal men ein
delij k beginnen aan liet
verteeren der 364,000
franken die voor het
herstellen onzer Rij -
school bestemd zij n
De tijd nadert waarop de volks
vertegenwoordigers van leperen reken
schap zullen te geven hebben over de
wijze waarop zij hun mandaat vervuld
hebben.
Laat ons het rechtuit bekennen, het
zal voor hen zeer gemakkelijk zijn
den bilan op te maken van hetgeen
ze in de Kamer uitgericht hebben en
moeilijk zal het hun vaileu aan hunne
lastgevers iets te kunnen aanwijzen,
hetgeen van algemeen nut is en waar
aan hunne naam gehecht is.
Inderdaad, grooter nietsdoeners of
slapers dan de drie Kleppers die ons in
het Parlement vertegenwoordigen
zou men moeilijk kunnen vinden.
En hoe kan het anders
De bank van Ieperen wordt te recht
de slaperbank genoemd.
Zonder programma, zonder onder
vinding van wat het ook zij, ja, zonder
gezag, zitten zij daar als apen in eenen
porceleinenminkel, den mond vol tanden,
terwijl de belangrijkste, de ernstigste
vraagstukken besproken en opgelost
moeten worden.
Het is dan ook mot genoegen dat de
Iepersche bevolking den dag te gemoet
ziet, waarop de Kamers zullen ontbon
den worden, ten einde zich eens en
voor goed te ontmaken van die slapers,
die hansworsten die ons veel duizenden
gekost en nooit iets gedaan hebben
voor Ieperen dan dezes duurbaarste
belangen tegengewerkt en met voeten
vertrapt.
leperen wil en zal zich ontmaken
van die voddemannen en ze vervangen
door bekwame, belanglooze strijders
voor het goed, het geluk en de wel
vaart onzer stad Goliath.
Zaterdag namiddag heeft de Bond
der Katholieke Kringen en vereeni-
gingen eene algemeene vergadering te
Brussel gehouden, onder het voorzit
terschap van den heer Leger, senator
van Gent. Het eerste punt aan de dag
orde was Ontslag van den leer Woeste
als voorzitter van den Bondhiezing van
eenen nieuwen voorzitter Een honderd
tal afgevaardigden waren aanwezig.
De drukpers was uitgesloten.
Een lange en nog al hevige bespre
king ontstond verscheidene redenaars
voerden het woord, de eenen om de
houding van den heer "Woeste te verde
digen, anderen om ze af te keuren.
Ten slotte werd de volgende dagorde
gestemd
De afgevaardigden van den Bond
der Katholieke Kringen en Vereeni
gingen, regelmatig in zitting te Brus
sel bijeengeroepen, onderricht van het
ontslag van den heer Woeste, hun
voorzitter, en die beslissing betreuren
de, verklaren alle oplossing voor te be
houden en verdagen de vergadering
voor een maand.
België is het land van de maatschap
pijen. Er is geen dorp of het heeft zijne
vereenigingen van allen aard. Op so
ciaal gebied heeft dat zijne waarde,
want het vergemakkelijkt den omgang
met elkaar en bevordert de versmel
ting der verschillende standen.
Buiten maatschappijen van vermaak,
tellen wij ook politieke en liefdadige
kringen. Een van de werkzaamste is
zeker de maatschappij tot bestrijding
van het drankmisbruik. Zij is vervuld
met goede inzichten, geeft veel bro-
churen, gazetten en allerhande druk
sels in het licht, maar bekomt weinig
of geen uitslagen.
Nu is er weder een nieuw matig
heidsgenootschap in 't leven geroepen,
ditmaal tegen de misbruik van de ta
bak gericht. De sigaren- en tabaksfa
brikanten kunnen zich maar struisch
houden. Het eerste wat gezegd genoot
schap gaat doen L een eindje wet te
Brussel vragen waardoor het aan kin
deren beneden de zestien jaar zal ver
boden worden te rooken. Het inzicht is
zeer lofwaardig maar, in God's naam,
waarom weeral eene wet Op het ein
de van de markt zal heel het mensch-
dom gekoord, gebonden en gemuil
band zijn door alle soorten van wetten
en verordeningen. Men zal op den duur
niet meer mogen spreken, zich bewe
gen of kleeden dan naar gegeven poli-
tiereglementen.
Naar onze meening is het arsenaal
onzer wetten al veel te veel gestopt.
Heel dien boel van overdreven regle-
mentatie doodt het persoonlijk initia
tief en maakt van dë burgers een soort
automaten.
Als de tabak schadelijk is voor de
jeugd, wel dat de ouders het rooken
dan verbieden. Dat is immers toch
heel eenvoudig. Zij hebben den ziele-
last over hun kroost te waken. Of den
ken de heeren van het matigheidsge
nootschap misschien dat eene wet, hoe
streng dan ook, de jonge striebers zal
beletten achter hoeken en kanten hun
ne sigaret ol stompel op te rooken
Wij kregen een schoon voorbeeld
in de wet op de dronkenschap. Sedert
dat fameus reglement aan al de wan
den der herbergen is opgehangen,
zwijmelen er meer dronkaars door de
straten dan vroeger.
Stemt dan wetten Goliath.
Ieder die zijn hart voelt kloppen
voor onafhankelijkheid en vrijheid
blikt met angst naar het verre Zuid-
Afrika. Daar wordt een krijg geleverd
welke den afschuw van gansch de be
schaafde wereld verwekt en met de
grootste verontwaardiging bejegend
wordt.
Het ontzaggelijk Engeland is in oor
log met twee alhoewel uitgestrekte,
doch in verhouding weinig bevolkte
Staten, de beide Boersrepublieken
Transvaal en Oranje-Vrij staat.
De geschiedenis leert ons hoe die
republieken zijn ontstaan. De stichters
er van waren de Watergeuzen, welke
in de 17e eeuw hun vaderland (Neder
land) verlieten, omdat hunne vrijheid
aan banden gelegd was, maar het
grootste gedeelte waren van die held
haftige mannen, die uit alle havens
werden verdreven. Zij waren aldus
verplicht veiliger oorden op te zoeken.
In 't uiterste Zuiden van Afrika
meenden zij het beloofde land ontdekt
te hebben en landden aan. Dit Kust
land was bewoond door allerhande
wilde volksstammen en er hoeft geen
betoog hoe die afstammelingen der
Geuzen hebben moeten strijden om
stokje voor stukje hun nieuw vader
land aan die wilden te ontweldigen.
Aldus kwamen zij er toe de Kaapkolo
nie te stichten.
Doch de Engelschen, zeer machtig
op zee, zich meester willende maken
van al die onbekende en verre streken,
legden insgelijks de hand op dit Kaap
land. Door de macht der wapens slaag
den zij er in de blanke inboorlingen te
verdrijven eerst in Natal en na eene
tweede verovering nog verder, tot over
de rivier genaamd de Vaal. Dit nieuw
land moest weer met geweld aan de
Kaffers, Zoeloes, Matabelen ontnomen
worden, hetwelk, dank aan hunne
kloekmoedigheid en hardnekkigheid
gelakte. Alzoo werd de republiek van
Transvaal gesticht. Welhaast ontdekte
men dat dit land rijk was aan goud en
diamant, en dat was genoeg om de heb-
en griipzucht van den Brit te prikke
len. Niet zoodra waren de goudvelden
en de diamantmijnen ontdekt of dit
land werd overstroomd door allerlei
vreemdelingen, doch meest Engel
schen. Die rijkdommen hebben natuur
lijk veel bijgedragen om de republiek
in bloei en welvaart te doen toenemen
hetwelk wel van aard is om de ja-
loerschheid van zekere geldwolven te
prikkelen.
Eenige malen hebben de Engelschen
gepoogd zich meester te maken van
dien rijken grond, doch werden tel
kens door de vrijheidslievende en man
haftige Boeren teruggeslagen. Toch
kon de Brit er zijne begeerige oogen
niet afwenden en zocht naar een voor
wendsel om dit land, met de kracht
der wapens, aan zijne stichters en
eigenaren te ontrukken.
De vreemdelingen, slechts daar aan
geland om hunne winzucht en goud
dorst te voldoen, konden natuurlijk
geen aanspraak maken op de politieke
en burgerlijke rechten. De Boeren en
de genaturaliseerde Uitlanders alléén,
genoten het kiesrecht. Alzoo slaagden
zij er in de regeering van hun land aan
onverbasterde Boerenhanden toe te
vertrouwen. Wie kon hun daarin on
gelijk geven Het was toch onaanne
melijk dezelfde rechten toe te kennen
aan de vreemdelingen als aan de echte
Transvalers
Welnu, 't is om dien eisch, welke
ten hoogste onrechtvaardig is, te doen
inwilligen dat den Engelschman, ge
dreven door zijne te verregaande zucht
tot overheersching, de strijd voert te
gen de Boers.
Hoe het lot der wapens zal beslissen,
dat weet niemand. Doch, gezien de
ontzaggelijke legers welke Engeland
naar Afrika zendt, is die, alhoewel
machtige Mogendheid, wel overtuigd
dat de weg naar Pretoria (hoofdstad
van Transvaal) voor de Britten geen
aangenaam wandelingje zal wezen, en
wel zullen af te rekenen hebben met
die lompe, onbeschofte Boeren, welke
niet goedschiks afstand willen doen
van hun have en goed
Dien hardnekkigen en ongelijken
strijd is volop aan gang, dus vallen er
dooden en gekwetsten langs beide zij
den. Onze genegenheid en onze bewon
dering is voor de Boeren, diens volgens
moeten wij hen helpen, daar, waar
wij het kunnen, en dit middel bestaat.
Een hulpkomiteit is te Antwerpen
tot stand gekomen hetwelk zich ten
doel stelt gelden in te zamelen om
ambulancië of verpleegkorpsen naar
Transvaal te sturen.
Die een menschlievend hart bezit
kan niet anders dan zijnen penning
storten voor dit schoon en edelmoedig
werk en wij doen een warm beroep op
al onze lezers en partijgenoten om die
liefdadige onderneming, naarmate
hunne middelen, te steunen. Alzoo
zullen wij onze diepe genegenheid be-
toonen jegens eenen heldhaftigen stam
en taalbroeders, en ook onze grootste
verontwaardiging en verachting lucht
geven jegens de Britten, de goud- en
diamantdieven. Goliath.
XL
De eenheid tusschen autaar en troon
is eene der begoochelingen, die men
koestert nopens het oud stelsel.
Na God, zegde de vergadering der
geestelijkheid tot den Koning in 1762
heeft de fransche kérk geene andere
toevlucht dan tot u.
De bescherming der kerk was, het is
waar, de eerste plicht der zeer kriste-
lijke koningen, plicht den prins opge
legd in de grootsche ceremonie der
wijding.
Van haren kant stond de godsdienst
aangeschreven als de echtste steunpi
laar van den troon. In name der gees
telijkheid zegde de bisschop van Nar-
bonne tot den KoningZoo wij u
smeeken ter hulp te komen voor het
behoud van den koning der koningin,
voor de besluiten uitgegaan van de
kerkelijke onfeilbaarheid, aan de gees
telijke rechtmacht, die Christus heeft
gegeven aan zijne dienaars, werken wij
aan het behoud en het geluk uwer
regeering, aan de onderwerping van
het volk door het behoud der heilige
rechten van den godsdienst. Het is deze
gelukkige medehulp die in het land de
rijken doet bloeien en eerbiedigen
daar buiten.
Ziedaar de theorie, onderzoeken wij
thans de werkelijkheid.
De godsdienst, zeggen de priesters,
is het groot doel waarop al de inzich
ten des hemels samenloopen, al de om
wentelingen der aarde, het is om zoo
te zeggen met God in bondgenoot
schap treden op het behoud van een
werk te waken dat hij bestemd heeft
eeuwig te zijn als hij zelf.
Bodewijk XV de bondgenoot van
God voor het behoud van den gods
dienst
Welke platheid en welke heilig
schennis
Ook trokken de koningen dikwijls
partij voor de priesters en Lodewijk
XV, de waardige bondgenoot van God,
vernietigde verscheidene malen de
vonnissen der tribunalen nopens wei
gering van sacramenten.
Toch gingen de parlementen voort
in hunne meening.
Welke was dan de hooggeroemde
bescherming, die do koningen aan de
kerk verleenden
De geestelijkheid zaLzelve antwoor
den
't Is de schaduwe der handhaving
van de kerkelijke regelen dat de par
lementen zich hebben verheven tot
scheidsrechters harer wetten. Wij er
kennen de macht, die u den titel geeft
van beschermer der kerk, maar deze
bescherming moet strekken tot haren
roem en geenszins tot hare dienstbaar
heid. Sedert lang oefenen de rechters
de macht van wrekers der kanons al
leenlijk uit tegen den wil der kerk,
tegen de herders, die ze uitvoeren en
nooit tegen den geloovige die ze trot
seert
De geestelij ken klagen dan ook put
ten in den grond De grenzen der
twee machten zijn gewijzigd, zegt de
aartsbisschop van Narbonne in 1760,
ze zijn verplaatst tegen de regelen
van het opperwezen, dat er de bron
van is.
De rampen der fransche geestelijk
heid zijn ten hoogste geklommen de
kerk wordt aangevallen in hare lee-
ring, in hare besluiten, hare tucht en
het onontbeerlijke harer rechtsmacht,
de heilige geheimen worden onteerd,
de geestelijke macht wordt vernietigd
of miskend.
Wat bleef de kerk dan nog over
STRIJD
«OÖOOPOOOe
