Vrijzinnig volksgezind weekblad van Ieperen en bet Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Verval der Heiligen.
Waarom hebben wij
geene handelsvloot
Zaterdag, 18" November 1899.
Zesde jaar. Nr 5.
Rleri kalen
en Rristen-Demokraten.
Een wraakroepend vonnis
Verschijnende des Xalerdags.
EENDRACHT MAART MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar 2 franks,
v' de provincie, Een jaar fr 2-50.
Wanneer zal men ein
delij li beginnen aan liet
verteereu der 264,000
franken die voor het
herstellen onzer bij
school bestemd zij n
Een persoon die zeer goed 't huis is
in de Kristene demokratische kringen
gaf ons gister de volgende inlichtingen
over de onderhandelingen die de kleri-
kalen nog altijd voeren met de aan
hangers van Priester Daens.
Wij hebben ze belangrijk genoeg ge
vonden om ze aan onze lezers mede te
deelen
Men weet dat op het laatste kongres
van den Belgischen Volksbond een
wensch gestemd is, de Kristen demo
kreten toe te laten hunne vertegen
woordigers te hebben in den schoot
van den bond Vele kringen en groe
pen waren zeer ingenomen met dit
voorstel en drongen aan om zoo spoe
dig mogelijk de eendracht te bewerken
tus.-ctien de partij en de aanhangers
van Priester Daens.
Immers het behoud der konservatie-
ve partij hangt af van het al of niet
overeenkomen met de Kristen-demo-
kraten. De laatste gemeenteki''zingen
hebben het bewezen lti de meest ka
tholieke steden zooals Brugge en Kor-
trijk zijn de Daansisten tot een ware
macht geklommen. In alle gemeenten
van het Vlaamsche land hebben zij
menigvuldige aanhangers reeds op
verscheidene plaatsen zijn de gemeen
tebesturen in hunne handen, en de tijd
is nakend dat hunne vertegenwoordi
gers in het Parlement zullen zetelen.
Het gevaar is dus groot en er moe
ten volstrekt en met de haast maatre
gelen genomen worden om het te keer
te gaan. Daarom heeft de Volksbond
den moed gehad die stemming toe te
laten, hoewel verscheidene leiders er
zich heftig tegen hebben verzet.
Maar of de Kristen-demokraten zich
aan den welwillenden wensch zullen
laten vangen, dat is een ander paar
mouwen. Zijn er eenige groepen, onder
andere die van Antwerpen, welke ge
negen zijn en dan nog maar een
deel dier groepen den wensch van
den Volksbond te beantwoorden, de
meeste leiders, met Priester Daeus en
zijn broeder Pieter aan het hoofd, zijn
totaal tegen elke verbroedering.
Zeker is het dat de groepen van
Brugge, Kortrijk, Aalst,. Niuove, Au-
denaerde, Temsche, Wetteren, Den-
dermonde, Denderhautem, S1 Niklaas,
Sotteghem en van verscheidene andere
belangrijke gemeenten van Vlaanderen
geen overeenkomst genegen zijn. Zij
weten dat zij eene wezenlijke macht
vormen waarmede de behouders moe
ten afrekenen, willen zij zelf niet bij
draaien. Ook is de kloof die tusschen
de vrienden van Priester Daens en de
katholijke partij bestaat nog veel
grooter geworden door de laatste ge
beurtenissen en voornamelijk ten ge
volge der laatste straf aan Priester
Daens opgelegd door den bisschop van
Gent.
De ontroering door dezen hatelijken
maatregel veroorzaakt in de kristene
demokratische rangen is nog niet ge
stild, en eer6t zal Priester Daens
gansch in zijne eer terug hersteld moe
ten worden, alvorens zijne partijgan
gers de voorstellen der katholieken
zullen willen in aanmerking nemen,
en dan nog zullen zij onderzoeken of-
hunne tegenwoordigheid in den Volks
bond hun eenig voordeel kan opleve
ren. Goliath
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, ta Ieperen. De aankondigingen
van beideVlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Agence Havas Magdaleaastraat, Brussel.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen 25
Rechtrelijke aankondigen 1 fr
Of men het geloove of niet, maar wij
bestatigen met innige droefheid dat
het geloof erg verflauwt in ons land,
tusBchen de bij uitstek zoo katholieke
bevolking van België.
Waar blijft het zoo vast en vurig be
trouwen van vroeger in de macht van
den Heiligen Hubertus Sedert maan
den woedt in ons land de gevreesde
ziekte: de razernij. Tal van ernstige
gevallen hebben zich voorgedaau. Hoe
veel personen werden er te Brussel, te
Antwerpen en in de omstreken dier
steden niet door razende honden gebe
ten En hoeveel heeft men gehoord,
dat zij om hulp gegaan zijn naar S'
Hubertus? Iedereen wendt zich in die
gevallen tot de gestichten van Pasteur,
te Rijssel en te Parijs.
Hoe komt het toch dat de Heilige
Hubertus zoo iu ongenade gevallen is
Of zou het dan toch waar zijn, dat het
geloof stillekens aan om zeep gaat en
het bijgeloof en het fanatismus langza
merhand moeten wijken en de plaats
inruimen voor de wetenschap.
Het feit dient aangestipt te worden
en is verheugend voor de toekomst.
Want, gelijk het betrouwen in S4 Hu
bertus te loor is gegaan, zoo zal het
ook gaan met alle wan- en dwaalbe-
gcippen, mirakels, eerediensten der
Heiligen, verschijningen, enz., enz.
De wetenschap moet en zal het ge
loof onttroonen Goliath.
De reis der Belgica heelt nogmaals de
kwestie eener Belgische handelsvloot
op het tapijt gebracht. De verklaring
van kommandant de Gerlache dat in
sommige havensteden van Zuid-Ame-
rika onze vlag met eens bekend was
en Antwerpen daar aanzien werd als
een Duitsche of Fransche haven, heeft
de Belgen uit hunne onverschilligheid
geschud en nu is iedereen er weer over
't akkoord dat er zoo spoedig mogelijk
naar middelen dient uit te zien, om
aan dien recht beschamenden toestand
een einde te stellen
Verwonderlijk, zegt hetHandels
blad a, wij zijn altijd een zeevarend
volk geweest dat naam had tot in de
verste landstreken. Waarom zouden
wij dien naam niet terug eischen iu
't belang van onzen handel, nijver
heid en scheepvaart
Welnu, ja, waarom doen wij dat
met, of beter, waarom hebben wij dat
ai lang Diet gedaan En waarom heb
ben wij het zoover laten komen
Waarom Omdat wij door den band
te veel praten en te weinig handelen.
Omdat wij ons eigen niet kennen en
zelfvertrouwen te kort komen, juist
daar waar wij dat het meest noodig
hebben. Wilt gij den Belg gelooven,
dan is er geen verstandiger, geen meer
ondernemend en vooral geen prakti
scher mensch dan hij. Ongelukkiglijk
verzuimt hij geen enkele gelegenheid
om van al die kwaliteiten zoo weinig
mogelijk terecht brengen. Zeg geen
kwaad van zijn land, hoor Hij zat dat
zelf wel doen Overal waar bij geweest
is, is het schooner, grooter, beter dan
hier. Hij laat alles uit Duitschland,
Vrankrijk of Engeland komen. Hij
kan zich maar niet inbeelden dat een
Belg in staat zijn zou om, al was 't
slechts de helft, te doen van hetgeen
hij in den Duitscher of in den En-
gelschman zoo geestdriftig bewondert.
Kortom, hij legt het er in elke omstan
digheid op aan om zoo weinig mogelijk
Santen te kweeken in zijn eigen land.
De tocht de Gerlache levert daar
weer een treffend bewijs van,
Toen er voor 't eerst gesproken werd
óver een ontdekkingsexpeditie naar de
Zui jke IJszee hebben de groote
massa a Bü'gen, naar weinig loffelij
ke gewuou, ongeiöqvig de schouders
opgehaa
't Zou w l zou!- en luitenant van
de maalboouüi den Zuidpool met
een scheepje, een oilenblok groot,
een citroenkist om met een pennemes
door te snijden
Toch ging het ontwerp door. De
vastberadenheid en het vertrouwen
der inrichters van de reis hadden op
slot van rekening hun indruk niet ge
mist en menige Belg voelde toch zijn
hart kloppen en warm worden toen,
bij den 15" Augustus 1897, de kleine
bark met haar ton in de mast achter
de bocht van Austruweel zag verdwij
nen.
Zoo Dat was toch ernstig Die ont
roering duurde echter niet lang. Veer
tien dagen nadien sprak niemand meer
over de Gerlache en zijne gezellen,
tenzij om te verzekerendat zij
nooit den Oceaan zouden over geraken
Intusschen drong de Belgica tot ver
binnen den onmetelijken ïjsmuur die
het Poolland omsluit, overwinterde er
voorbij den 70e breedtegraad, kwam
terug naar Zuid-Amerika en werd te
Montevideo en te Buenos-Yaires op
alle mogelijke eerbewijzen onthaald.
Denkt gij nu dat het vertrouwen bij
de massa veld won Dat de Belg
trotsch begon te worden op hetgeen
zijn landgenoten hadden ten uitvoer
gebracht met de recht armzalige hulp
middelen waarover zij beschikten
Ge zijt er wel mêe
Zondag, 5" dezer maand, is hij naar
Antwerpen gekomen, is naar de Schel
de gegaan, ja, om het poolschip te zien
binnenkomen. Dichterlijk en licht be
weeglijk als hij is, heeft hij zich dade-
lij k voelen medeslepen door het prach
tig panorama van de stad en den
stroom, door het gebrom der klokken,
het klingelen van den beiaard, het
donderen van 't kanon en 't geschetter
der trompetten. En hij heeft gejuicht,
en Leve de Gerlaehe geroepen, dat
't een plezier was om zien
Doch, eenmaal die eerste omwelling
voorbij, is de ongeloovige, de sceptie-
ken bij hem weer bovengekomen en
hij is zich aan 't afvragen gegaan
Maar wat hebben die mannen nu
eigenlijk ginder uitgericht
De Belg begrijpt niet, dat, al hadde
de Gerlache nu in de Zuider-Uszee nog
memendalle gedaan en geene enkele
waarneming medegebracht die der
wetenschap zou kunnen nuttig zijn,
het feit dat een Belgisch vaartuig die
onbekende streken bezocht en ons
vaandel doen wapperen heeft waar het
tot nu ter nooit werd gezien, alleen
reeds ee: m voor ons land en
onze nij verheid daarstelt, die honderd
voudig de moeite joont en de opoffe
ringen die de inricht' rs van dezen
tocht zich hebben getroost.
En juist omdat de massa die waar
heid niet gelooven wil, zal het nog
lang duren eer zij ervan overtuigd is,
dat België zoo goed als welk ander land
ook een eigen vloot hebben kan, wan
neer iedereen maar een handje mêe uit
wil steken. (Joliath.
Dinsdag morgend verscheen voor de
derde boetstraffelijke rechtbank van
Antwerpen eenpersoon beticht van
diefstal met inbraak en andere bezwa
rende omstandigheden-
De misdadiger was een kereltje van
zoowat elf tot twaalf jaren oud. Gij
zoudt hem er echter hoogstens acht of
negen hebben aangegeven, zóó bleek,
zóó mager, zóó ineengedrongen, zóó
deerniswaardig zag hij er uit.
Toen het manneke de zaal bi ge
leid werd, knikten zijne kniëu n klap
perden zijne tanden. Schuw keek hij
links en rechts, sloeg dau den blik
neer, trok zijn voetjes zoo stil en voor
zichtig mogelijk uit zijne bollebloks-
kens en kwam dan zachtjes op zijn
dood versleten kousen voor zijne rech
ters staan.
Een dief Een inbreker
Noch minder, noch méér.
Ed. V.... stond terecht om, bij mid
del van inbraak, een houthaugaar van
Mexikodok binnengedrongen en daar
door eenen waker betrapt te zijn op
het oogenblik dat hij eene plank aan
't klieven was om die mede te nemen.
De waker in kwestie kent geen woord
vlaamsch. Al het smeeken van den
kleinen hielp dus niemendal. De...mis
dadiger werd aangehouden en in de
handen der politie geleverd. Bij de
ondervraging bekende hij dat hij hout
wilde stelen, voor zijne moeder die het
in busseltjes verkocht
Hoewel wij stellig het recht hebben
van den waker in kwestie en van de
politiebeambten die de eerste onder
vraging deden, wat méér menschlie-
vendheid te eischen, willen wij toch
nog aannemen dat zij hier gedaan heb
ben wat de plicht hun voorschreef. Er
was gestolen. De misdadiger werd op
het feit zelf gevat. Er moest gestraft
worden.
Geen reden was er opdat zij aan de
verklaringen en de verontschuldigin
gen van dezen kwaajongen meer geloof
zouden hechten dan aan de duizenden
uitvindsels van alle slach, waarmede
ieder dief altijd op zak loopt. Feiten
van dien aard gebeuren overigens bijna
alle dagen aan de dokken en, met de
geloofwaardigheid van het kinder
woord is 't, eilaas, al vergekomen
Doch al die verontschuldigingen
gelden niet voor den rechter. Deze toch
is aangesteld om beter en verstandiger
te zijn, om méér doorzicht te hebben
en méér zielenkennis dan de gewone
mensch. Eu bij gebrek zelfs aan dat
alles, heeft hij de meest uitgebreide
macht om zich alle inlichtingeu te be
zorgen, welke hem eene zaak kunnen
duidelijk maken.
Welnu, niettegenstaande het uiter
lijke van den armen sukkelaar alléén
reeds bewees dat hij hier niet geen
bedorven, geen reddeloos verloren ziel
te doen had, niettegenstaande geburen
onder eed kwamen verklaren dat lei
vader van den kleinen Vzijn zoon
tje tot stelen dwong en het slagen gaf in
plaats van eten, wanneer het, bij onge
luk zonder hout 't huis kwam, niette
genstaande de moeder er zich brutaal
weg van af maakte met te zeggen dat
zij geen tijd had om naar ien ongeluk
kige om te zien
Niettegenstaande, of misschien wel....
aangezien dat alles heeft de rechter het
kind tot negen jaar opsluiting in een
verbeteringsgesticiit veroordeeld
Wij hebben ons hart voelen toenij-
pen, ons het bloed naar 't hoofd voelen
stijgen, als wij dat vernamen.
Negen jaar gevang voor eenige splin
ters hout! Een arm, mishandeld schaap
van zijne kostelijkste jaren beroofd
Vóór het ooit den tijd, de gelegenheid
heeft gehad om de menschen en de
wereld te leeren kennen en 't goede te
onderscheiden van 't kwaad, van de
straat opgeraapt en in die kweekschool
van misdadigers geworpen, welke door
wie weet welken akeligen spotter
verbeterings-gesticht werd gedoopt
Een kweekschool van misdadigers,
ja
Want wij zouden wel eens willen
weten, wat goeds er nog groeien kan
uit de rampzalige kinderen, die daar,
buiten alle moederzorg, buiten elke
edele genieting, buiten alle ernstig
onderwijs, onder het oog van rum