Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
Vergrooting der Hel.
Engelsche gruwelen.
Zaterdag, 30" December 1899. 5 centiemen. Zesde jaar. Nr 9.
Het klerikalism
en de werkende klas.
De E. V.
Verschijnende des Xaterdags* eendracht maakt macht.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, te leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenais deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelnk in het Agence flavas Magdalenastraat, Brussel.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaarQ franks,
v' de provincie, Een jaarfr. S5-I50.
Het kan niet genoeg voor oogen ge
houden en breed uitgelegd worden,
dat het klerikalism de grootste vijand
is van de werkende klas, zoowel op
zedelijk als op stoffelijk gebied. In
verband met het onderwijs roemen de
klérikalen er op, dat zij vele scholen
gesticht hebben en met hun eigen
geld onderhouden. Maar die scho
len papenkrochten ware beter ge
zegd dienen slechts om het uitge
breid en degelijk onderwijs in den weg
te staan, en gaan niet mede met den
tijd.
Konden de klerikalen ooit meester
wezen van de stadhuizen der groote
Belgische steden, hun eerste werk zou
gelijk zij hier sedert 90 gedaan heb
ben de verpaapschmg van de be
roemde gemeentescholen wezen, dus
de verdelging van het edel en vrij
officieel onderwijs.
Welke partij is het die steeds in den
weg stond om de hervormingen ten
voordeele van de werkende klas te
beletten
De klerikale partij Inderdaad, in
dien men 't liberalism beschuldigd va"
niet alles gedaan te hebben wat het
wilde doen, dan is de klerikale partij
daar de groote schuld van, daar elke
volksgezinde hervorming die men wil
de invoeren, 't bestaan der liberale
partij op 't spel stond, dank aan de
afgunstige klerikalen.
Heriuner u maar de volksgezinde
schoolhervorming van 1879, nogtans
zoo gematigd, zoo toegevend en toch
heeft, zij de val van de liberale partij
medegesleept. Ieder weet nog welke
schandelijke dwangmiddelen er toen
door de klerikale partij in 't werk zijn
gesteld geworden.
Men heeft dan voornamelijk
kunnen oordeelen over de liefde van de
klerikalen voor den werkman. Want
waren die honderden onderwijzers en
onderwijzeressen die gebroodroofd
werden, enkel en alleen omdat zij ge
trouw waren gebleven aan hunnen eed
en aan de wet, geen werkmanskinde
ren
Komt men alle dagen nog geene tast
bare bewijzen genoeg tegen die de
vijandschap of liever de minachting
der klerikale partij tegenover de wer
kende klas in zijn geheel doen uitko
men Wij hebben het. immers gezegd
de daarnevens gezegdens gestaafd
dat het klerikalismus de grootste
vijand is der werkende klas, en dit kan
ook nooit gen oegherhaald worden.
Goliath.
De invoering der nieuwe kieswet
gesteund op EvenredigeVertegenwoor-
diging gaat eenen ganschen ommekeer
te weeg brengen in ons land. Ook heb
ben alle mogendheden de oogen op
België gericht ten einde de uitwerksels
te zien dezer nieuwe invoering.
Dank dus aan de onverpoosde en
vereenigde krachten der anti-klerika-
len hebben de klerikalen verplicht
geweest toe te geven aan den wil des
volks.
Zooals de regeering nu bestaat was
dit onuithoudbaar. Vroeg of laat moest
door de krachtige wil des volks de
reaktie buigen en toestaan wat het
verlangde.
Inderdaad, was het geene ongehoor
de schande te moeten bestatigen dat in
België de minderheid regeert. Wij heb
ben 110 klerikale volksvertegenwoor
digers voor 900,000 klerikale
stemmen volgens de laatste wetge
vende kiezing - 32 socialistische re
presentanten voor 400,000 en de libe
ralen hebben voor 600,000 stemmen
maar 42 volksvertegenwoordigers, dus
dat het millioen anti-klerikale stem
men maar 44 representanten heeft,
terwijl de klerikalen met 100,000 stem
men minder 66 vertegenwoordigers
meer hebben.
Die staat gaat dus veranderd worden
dank aan de Evenredige Vertegenwoor
diging. Is het meer als billijk dan dat
elke partij vertegenwoordigd wordt
volgens hare getalsterkte.
Reeds zijn wij zoover gekomen dat
wij een der twee grootste hervormin
gen bemachtigd hebben, welnu dan op
de bres ten voordeele van het daaraan
zoo innig verbonden punt namelijk het
Zuiver Alqemeen StemrechtGoliath.
De vergrooting der hel dringt zich
heftig op.
De belangrijkste godsdiensten tellen
de volgende aanhangers
Katholieken 209 miljoen
Protestanten 131 miljoen
Oostersche kerk 88 miljoen
Joden 88 miljoen
Boedhisten 446 miljoen
100 overige sekten 318 miljoen
Mahomedanen 171 miljoen.
Er bestaan dus op de wereld 1451
miljoen menaehen en dus 1242 miljoen
die een anderen godsdienst aankleven
dan de 209 miljoen katholieken heb
ben, die allen zonder eenig onderscheid
verdoemd zijn en bepaald aangewezen
zijn om naar de hel te gaan.
Sterft nu dit geslacht 3 maal per
eeuw uit. dan zijn er op 6000 jaar:
1242 x 6000 100 x 3 223.560 mil
joen uienschen welke de hel in moeten.
Welnu, volgens den abt de Jeller is
er maar plaats voor 200,000 miljoen in
de hel. Er staan al zoo voor de poort
van de Lucifer 23,560 miljoen te wach
ten die er niet in kunnen, aan gebrek
van plaats.
Dus moeten de papen absoluut de
hel vergrooten of ergens anders er eene
sukkursaal bij maken.
Eene ziel die te wachten staat.
De dood van generaal Jan Koek
Gestorven bij gebrek aan zorgen.
In de gasthuizen van Ladysmitli.
Dieven en moordenaars.
Aan verschillende partikuliere brie
ven, hier en in Holland met de laatste
mail uit Pretoria ontvangen, ontleenen
wij de volgende zeer interessante bij
zonderheden
Het lijk van Koele
te Pretoria.
De slag bij Elandslaagte.
Pretoria, 4 Nov.
u Met den trein, die het stoffelijk
overschot van generaal Koek naar hier
voerde., kwamen ook Mevrouw Koek
en drij leden der familie, van wie twee
gewond, te Pretoria aan De voorwaar
den van de invrijheidstelling zijn de
uitwisseling van drij Britsche gevan
genen van gelijken rang (officier). Zij
zullen de Regeering gewichtige mede-
deelingen kunnen doen omtrent de
oorzaak van het Elandslaagte onheil.
Zij verklaren, dat, nadat generaal
Koek zijn zending door het opbreken
der spoorstaven tusschen GJencoe en
Ladysmith te Waschbank had vol
bracht, kolonel Schiel van het Duit-
seüe kommando en kommandanc Ben
Viljoen van de Afrikaners hun man
nen tot Elandslaagte voorwaarts aan
spoorden daar naman zij den trein
met sterken drank, waarvan ik, meen
ik, reeds schreef, en welke gevaarlij
ken inhoud zij geheel vernielden. Daar
op zonden zij een boodschap aan gene
raal Koek terug met het verzoek hen
te volgen, aangezien zij een prachtige
stelling hadden ingenomen, en geen
vijand in gezicht was. Tegen beter
weten ia, ging generaal Koek. In den
ongelijken strijd tegen een ontzettende
overmacht hield de generaal met slechts
zeven makkers tot het laatste stand,
toen allen of gesneuveld, gewond ol
gevlucht waren.
Afschuwelijke wreedheden.
Daarop begonnen de gruwelen der
Engelsche soldaten, met de lanciers
voorop.
De officieren onzer ambulancie zijn
bereid bezworen inlichtingen te geven
van de barbaarsche wreedheden der
lanciers op onze troepen gepleegd. Een
Hollander, die zich overgegeven had,
werd als gevangene vooruit gestuwd,
toen hij door een officier van achteren
door een revolverkogel werd omver
geschoten.
De heer De Jonge, van wieu ik boven
8prak,lag gewond op den grond, strek
te zijn handen uit en smeekte om par
don, toen hij door een lancier werd
doorregen, niet ééns, maar meermalen.
Een Duitscher werd, na zich over
gegeven te hebben, eenvoudig afge
maakt.
Generaal Koch werd geheel van zijn
kleederen ontdaan en men liet den
meer dan 60 jarigen man naakt in den
kouden nacht liggen. Dit verhaastte,
indien niet veroorzaakte, volgens den
dokter, zijn dood.
Bovendien ontnamen de soldaten
hem zijn horloge en geld.
In de gasthuizen aan Ladysmith.
Eerst den volgende morgen werden
de gewonden naar Ladij smith getrans
porteerd. Een dame die daar de ge-
kwesten bezocht, verhaalde met tra
nen in de oogen, hoe onmenschelijk ze
behandeld werden. De gewone hospi
talen waren gereserveerd voor de Brit
sche soldaten en onze gewonden wer
den op den grond gegooid op harde
matrassen, zonder lakens en met pe
luws van strooi. Zieken den dood na
bij, werden op dieet gesteld. Al onze
gekwetste gevangenen zouden te La
dysmith gestorven zijn als niet de Afri
kaners aldaar als reddende engelen
hun vriendenlijke hulp hadden gebo
den doch de Engelsche dokter, een
zekere Anderson, vroeger geneesheer
te Utrecht in de Transvaal, verbood la
ter den bezoekers de zieken eenigeriei
zaken mede te brengen. De Boereu zijn
van afschuw vervuld bij een behan
deling zoo geheel ongelijk aan die wel
ke de Engelschen van hen ondervin
den. De heeren Koek hebben evenwel
niets dan lof voor generaal White niet
hij maar de soldaten van lageren rang
dan officier dragen de schuld van de
onmenschelijke behandeling. Geen
wonder, 't is meestal 't schuim van
Londen en andere groote steden van 't
Bristsche Rijk.
Cecil Rhodes
en zijn Dynamiethinderlagen.
Die aartsverrader is nog altijd in
de stad der Diamanten. Al wist men
dit niet uit de buitgemaakte brieven
en kouranten, dan zou men het weten
aan de helsche plannen die alleen in
een brein als dat van Rhodes kunnen
gesmeed worden. Op eenigen afstand
buiten Kimberiey vond onze vecht-ge-
neraal Koos de la Rey op de helling van
een kopje twee zinken huisjes beide
gevuld met dynamiet. EeD er van be
vatte niet minder dan twee duizend
kisten van dit gevaarlijk goedje en nog
zestig kisten gevuld met nitroglyce
rine, genoeg om het heele Boerenlaa-
ger in de lucht te laten vliegen. Ge
lukkig dat de toeleg ontdekt werd en
de onzen voor totalen ondergang be-
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen 25 n
Rechtrelijke aankondigen 1 fr. idem.
hoed werden, door onmiddellijk de
draden, waardoor de gemeenschap
tusschen deze reusachtige helsche ma-
chienen en Kimberiey werd onderhou
den, af te snijden en het ontplofbaar
materieel te doen springen.
Misbruik van macht op zee.
De Engelsche kruiser Philomel
heeft in de Portugee3che wateren ge
schoten op een Noordsche bark, die
geen vlag wilde hijschen, toen de En-
gelschman het gebood. De Goeverneur
van Mozambique heeft den komman-
dant vande kruiser aangezegd onmidde-
lijk Delagoa-Baai te verlaten, wat hij
gedaan heeft.
Wat zat John Buil daarmee doen
De Engelschen hebben ook een
lading meel, in konsignatie aan onze
Regeering, aangehouden. Toen wisten
zij nog met, dat wij een dikke twee
duizend Engelschen krijgers gevangen
hielden. Onmiddelijk telegrafeerde on
ze president aan de betrokken autori
teiten, dat dit voedingsmiddel met be
doeld was voor het gebruik van de
Transvaalsche burgers, maar van de
krijsgevangen. Deze diplomatieke taal
beteekent in gewone spreektaal zoo
veel als stuur je nu het meel niet,
dan laat ik de gevangen soldaten ver
hongeren. We zuilen zien wat de heeren
tegen dit schaakmat kunnen doen.
Dieven en Beulen.
Andere gewichtige onthullingen.
Adjudant Koek vertelt echter nog
van andere dingen, die hij op het slag
veld te Elandslaagte gezien heeft
Op het slagveld zal ik het lijk van
assistent kommandant Bodenstein
(landdrost van Krugersdorp). Hij had
den kogel op de linker borst, door het
hart gekregen. Zijn verrekijker was
gestolen. Zijn ringen waren van zijn
vingers genomen, en al zijn geld was
weg.
Ik zag ook het lijk van Piet Bli-
gnaut Sr.; zijn schoenen, zijn horloge,
geld en snuifdoos waren weg.
Van het lijk van Willie Pretorius
(belastinggaarder te Johannesburg)
werd genomen al zijn geld en zijn ring
van zijnen vinger.
Van Servaas de Wet, die slechts
gewond was in het linkerbeen werd ge
nomen zijn riug en geld. Ik hoor dat
hij thans omgeruild is en hij zal het
zelfde kunnen verklaren.
J. A. Lepeltakkeeft, (Lepeltak
Kieft, een Hollander) werd dooreen
lansier gewond, hij wierp daarop zijn
geweer neder en stak zijne handen op
en gaf zich over ais gevangene. Zijn
revolver en patronen-band gaf hij toen
al. Hem werd bevolen voorwaarts te
marcheeren en naar links te draaien.
Hij deed dit naar oordeel van den En
gelschen officier niet vlug genoeg, en
werd toen door den officier van achte
ren een revolver geschoten, en kreeg
den kogel tusschen de schouders en in
de longen, alwaar de kogel bleef zit
ten. Ik werd later in het hospital ge
roepen om het verhaal van J. A. Le-
peltakkeelt te vertalen voor een En-
gelsch officier, en dit in het kort was
het verhaal dat hij zelf gaf. Dienzelf
den avond is hij gestorven.
Met al die verhalen over de onge
hoorde wreedheden der Engelsche
schurken zouden wij heele kolommen
kunnen vullen.
De ongelooflijkste beschuldigingen
tegenover het Engelsche leger werden
door de meest eerbied- en geloofwaar
dige personen onder eed en voor het ge
recht afgelegd.
De kerels die de overmacht van
Groot-Britanje moeten gaan bevesti
gen in Zuid-Afrika gedragen zich alsof
zij het nog tegen Hindoes of negers te
doen hadden.
Terwijl de Engelsche krijgsgevan
genen te Pretoria met een bijna over-