van
NIEUWPOORT KANTON.
Derde Jaargang
26.
Zaterdag 1 Juli 1905.
Inschrijvingsprijs op voorhand te betalen
3 fr. per jaar voor België.
Prijs per nummer 5 centiemen.
God voor bake
Recht voor stake
Vlaamsch voor sprake.
N°
"XAZeekblad verschijnende ellken Zaterdag.
75e Verjaren
Onafhankelijkheid van Belgenland.
Onze Kermis.
Onze strijd.
de
verplich-
der
op-
VerkooperJULES DANGEZ,
IJperstraat, 2,
NIEUWPOORT.
godvruchtigheid der toeschouwers doen
verstaan dat de godsdienstzin en het geloof
aan het heilig Sacrament diepe wortels
geschoten heeft in de herten der Nieuw-
poortenaars.
Beheer Opstel
2, IJperstraat,
NIEUWPOORT.
het verschil van Godsdienst
en Belgenland katho-
gebruiken in beide
de onverstandige
geene aan
ween profijt in die instel-
ekeris een goed woord,
dat tot een werkman uit ter herten ge
sproken wordt, machtig en bekwaam hem
te winnen, maar woorden zijn geen oorden
en mildadigheid en gulhertigheid zijn
wapens die krachtiger zijn.
Ongelukkiglijk worden velen omdat
zij rijk zijn eereplaatsen toegeworpen, al
hadden zij er geene de minste bekwaam
heid toe, en ziet het eenigste waarvoor zij
zouden kunnen dienen, het ophelpen van
alle goede maatschappijen, daaraan ont
trekken zij zich nog. Zij en geven niets
meer als een gewoon burger, en wanneer
de kasse van een genootschap ledig is, in
plaats van met fierheid te toonen dat zij
zoowel kunnen onderstand geven als de
liberalen voor hunne partij, neen, zij gaan
rond naar Jan en alleman en zijn benauwd
hunne beurs te schenden.
Het is nochtans in den bloei der goede
maatschappijen en der werkmansgenoot-
schappen dat de macht der katholieke
partij grootendeels gelegen is. Dat zal
misschien beter verstaan worden, als het
zal te late wezen.
van de
Ter gelegenheid van de luisterlijke
Vaderlandsche feesten die te allen kant,
in dorp en stad, geheel het land door ge
houden worden, schijnt het ons niet
ongepast eenige der geschiedkundige
feiten aan te halen die de scheiding van
Holland en Belgenland voorafgingen en
vergezelden.
Dit zal ons geheugen wat verfrisschen
het doel van de feesten en hunne be-
teekenis beter doen begrijpen, en de
schoone deugd van Vaderlandsliefde aan
vuren in het hert van alle rechtgeaarde
Belgen.
o—
De volksspelen en vermakelijkheden die
wat te allen kant in stad gehouden wierden
genooten goeden bijval, en wij mogen
zeggen dat de kermisdagen in blijgeestig
verzet en aangenaame leute zijn voorbij
gegaan.
Bij plaatsgebrek zullen wij de verdere
inlichtingen tot binnen acht dagen ver
schuiven. X.
Dit jaar viel de Sint Jans Kermis te
zamen met de processie van het H.
Sakrament, zoodat wij maar eene procssie
hebben.
Ter gelegenheid van de zeewijding
wierd onze processie den namiddag ge
houden, en dat was best ook want op vele
plaatsen om niet te zeggen overal en heeft
de processie uit reden van slecht weder
niet kunnen uitgaan terwijl de onze toch
haren gewonen omgang te midden der
biddende menigte heeft kunnen doen.
Om 3 ure 10 minuten begon de optocht
en ons sterk muziek, in talrijke en dichte
gelederen geschaard voerde met veel
kunst en gevoelen zijne beste stukken uit 1
Het is waarlijk schoon daar zoo vele
mannen te zien optrekken, vol eerbied
en ingetogenheid om door hun heerlijk
gespet den God van hemel en aarde te
vereeren
In de eigentlijke processiestoet hebben
de kleine Sineezen die alle jare talrijker
worden bijzonderlijk de aandacht der
toeschouwers gaande gemaakt.
Eene nieuwigheid die indruk maakte
was het groot getal kinders van het on
derwijsgesticht der Damen, die biddend
het heilig Sacrament voorgingen.
De allerprachtigste remonstrance, het
schoonste kunststuk in zijn vak dat
bestaat, trekt altijd de bewondering der
vreemdelingen op haar en dat altijd aller
blikken vallen op den zegenden God die
te midden zijn volk rondgedragen wordt
om gunsten en gaven met kunstige hand
uit te strooien.
De ingetogenheid der deelnemers aan
de processie, de eerbiedige houding der
menigte bij de zeewijding en de diepe
De voorkeur aan de Hollanders gegeven
in het benoemen tot openbare ambten en
bedieningen. Dat waren zoovele redenen,
die Willem’s regeering in minachting
brachten en het volk van dag tot dag tot
grooter verzet aanspoorden.
o
"Vereeniging’ der
gezindheden.
Reeds in 1827 had de toenadering tus-
schen de katholieken en de liberalen, tot
eenen gezamentlijken weerstand tegen de
regeering, nieuwe kracht gegeven.
Een algemeen verzoekschrift wierd in
gediend en de dagbladen hervatten met
meer klem en nadruk den strijd tegen de
misslagen der regeering.
De menigvuldige veroordeelingen
hitsen den ijver der ontevredenen steeds
aan.
De regeering verloor alle achting toen
zij een eerloos en gebrandmerkt man
Libri Bagnano, aan het hoofd van haar
officieel orgaan plaatste.
Den ii December 1829 richte de koning
aan de Statengeneraal eene boodschap,
waarin hij in trotsche en voor ons land
beleedigende woorden zijne gramschap en
klachten over den toestand in België lucht
gaf.
Te vergeefs slaat de koning een condor-
daat met den Paus wat hij voornemens was
niet uit te voeren (18 Juni 1827.) Eenige
hervormingen te laat toegestaan (1829)
komen de Belgen niet tevreden stellen,
noch de dreigende omwenteling afweren.
(Vervolgt.)
Aankondigingen 15 ct. den drukregel. Rechterlijke bekendmakingen 30 ct. den drukr.
o
DrukkerPRUDENS FLOUR, Appelmarkt, 7, Diksmuide.
met de toelagen voor landbouw, sociale
instellingen en werkmanspensioenen, alle
maatschappijen die zouden verdacht zijn
van een katholiek kleur te hebben, zouden
beroofd worden van allen onderstand en
zoodanig gehekeld worden dat hun be
staan onmogelijk wierde.
De scheiding van Kerk en Staat ware
gauw een afgedane zaak, het budget der
eerediensten ware afgeschaft, de priesters
van hunne jaarwedde beroofd, de kloos
terlingen getergd en verjaagd, de katho
lieke scholen ontbloot van alle hulpgelden
en zoodanig vervolgd dat de vrijheid van
onderwijs door de Grondwet gewaarborgd
slechts een ijdel woord wezen zou. Want
men maakt staat op den toenemenden
vooruitgang van ongodsdienstigheid en
zedeloosheid om te veronderstellen dat de
heerlijke tijd van 1879 nooit meer zou
wederkeeren en de katholieken onbe
kwaam zouden wezen van den geestdrift
en de opofferingen van vroeger, toen zij
in bewonderweerdigen eendracht het
wreeklled aanhieven van Zij zullen haar
niet hebben de schoone ziel van ’t kind.
Daar is ’t belang van onzen strijd, en
nochtans men zou zeggen dat op vele
plaatsen de katholieke partij slaapt. Is het
uit vermetel betrouwen op eene altijd
durende overwinning, of is het uit onver
schilligheid Pijnlijk zou het ontwaken
zijn na eene nederlaag, oorverdoovend
zouden de triomfkreten zijn van den ze-
gepralenden vijand.
Wat moet er gedaan worden om meer
leven in onze partij te steken Vele goede
pogingen kunnen aangewend worden,
maar er zal niets gaan indien de grond en
de hefboom ontoereikend is; in andere
woorden, indien er geene opofferingen
gedaan worden door de rijken. Geld is er
noodig om de maatschappijen te stichten
en te doen bloeien; geld is er noodig om
om de drukpers te verspreidenom kies-
komjteiten de macht te geven hun werk te
verrichtenom aan het volk, dat geern de
partij verkiest van degenen waar er iets
van te krijgen is, al den goeden kant te
krijgen en te behouden.
Wat baat de goede wil van eenigen, die
hunnen tijd en hunne bekwaamheid be
steden voor het opbeuren der goede instel
lingen, wanneer de menschen
genaamheid of g<
hngen zien Ze
Menigen onder de Katholieken wanneer
zij hooren spreken van politieken strijd,
halen onverschillig de schouders op en
zeggen wat kan het mij schillen dat zulk
of zulk ministerie aan ’t hoofd is 1 Mijne
zaken zullen daardoor noch te beter nog
te slechter gaan, en, het kome hoe het wil
wij moeten altijd voort van langsom meer
betalen.
Zoo gebeurt het, dat er wanneer een
oproep gedaan wordt, men verwondert
staat over het klein getal mannen, die de
belangen der goede zaak ter herte willen
nemen. En nochtans wij moeten het be
kennen en het is nutteloos de waarheid te
verbloemen, nooit was al wat ongods-
diensig en kerkhater heet zoo dreigend
als op heden. Konden zij maar aan de
macht komen, er zou een ongehoord
geweld in ’t werk gesteld worden om de
katholieken te vernederen en te plagen.
Immers het is om zoo te zeggen maar
op dat punt alleen dat de antikatholieken
overeenkomen de kristen macht verdel
gen, en verders de Staatskas plunderen.
Al het andere algemeen stemrecht, al
leman soldaat, - pensioen van een frank
daags aan de werklieden, dat is alternate
maar oogenverblinding, waarvan de ware
liberalen de eerste van al vijandig van
zijn.
Het is dus hoog tijd dat alten, die
waarlijk willen de belangen van den gods
dienst gevrijwaard zien, de hand aan ’t
werk slaan en zich inrichten zoodanig dat
er geene hope mag zijn voor de tegenpar
tij. Er moet door voordrachten, vergade
ringen, geschriften en gazetten aan het
volk bewezen worden dat de katholieken
alleen in state zijn een wijs en onpartijdig
bestuur aan ’t land te geven; dat de
opkomst van een liberaal ministerie het
begin zou zijn van vervolging en tegen
kanting, van partijdigheid en schooloorlog
van geldverspilling en dwang. Nu heeft
iedereen de vrijheid van, bekleed hij een
openbaar ambt, de grondbeginselen en
den levensregel aan te nemen die hij als
de beste aanschouwt. Dan zou het stelsel
van overdragerij gelijk in Frankrijk, aan
’t orde van den dag komen. Wie zou
vermoed zijn, zijne christelijke plichten
te kwijten zou voor eeuwig uit alle bedie
ningen gesloten worden.
En indien nu de lasten groot en zwaar
zijn maar toch in evenredigheid van den
openbaren welstand, dan zouden er nog
vete nieuwe bijkomen om nieuwigheden
en postjes te betalen ten voordeele der
liberale handlangers. Van eenen anderen
kant, het zou gedaan zijn met de vergoe
ding die de volksjongens krijgen wannneer
zij in ’t leger dienen; het zou gedaan zijn
o
Na den val van Napoleo I, in 1815, be
sloten de Europeesche mogendheden in
het traktaat van Londen, Belgenland en
Holland tot een land te verbinden en
samen te smelten onder het beheer van
den Koning der Nederlanden.
Welk een schoon en machtig Koning
rijk en had uit die vereeniging niet
kunnen opbloeien 1
Maar
(Holland protestant
liek zijnde) zeden en
landen, en vooral
politieke der regeering verijdelden deze
blijde hoop.
De Koning liet de grondwet voor
bereiden, bestemd om den nieuwen staat
van zaken te besturen. Maar daar de
godsdienstvrijheid gekrenkt wierd, ont
stond er aanstonds in Belgenland een
begin van verzet tegen deze maatregelen.
Deze Grondwet werd in de Hollandsche
Staten met eenparigheid gestemd, maar in
de vergadering der aanzienelijke Belgische
Staatsburgers met 796 tegen 527 stemmen
verworpen.
Desniettegenstaande verklaarde
Koning de Grondwet geldig en
tend, terwijl hij klaarblijkend zijne mis
tevredenheid over de handelwijze
Belgen liet blijken, en alzoo het
komende misnoegen aanvuurde.
o
Eerste teellenen
van Tegenstand.
Als eerste slachtoffer van de regeering
wierd de heer De Foere van Brugge tot
2 jaar gevang veroordeeld wegens het
schrijven van zoogezeide oproerige
artikels (2 Maart 1817.)
Het volgende jaar, werd zijn Hoogw.
De Broglie bisschop van Gent, bij verstek
tot verbanning veroordeeld omdat hij
zonder bemachtiging der regeering met de
Paus brieven had gewisseld. Het vonnis,
aan eene paal geëcht, wierd op een open
baar plein te Gent, tusschen 2 gebrand
merkte dieven aan iedereen afgekondigd.
De generaal-vikarissen, welke in den
naam van den bisschop zijn bestier voort
zetten werden vervolgd en na drie
maanden gevang vrij gesproken.
De geschriften en dagbladen der tegen
partij werden tegen recht en reden ver
volgd en veroordeeld.
De belasting op het malen en slachten
(30 April 1821) de aanslagen op de vrijheid
van onderwijs (1822-1825,) het stichten
van het philosophisch College te Leuven, het
verplichtend gebruik der Nederlandsche taal
(zelfs voor de Walen,) (30 October 1822.)
11
NIEUW
AD
iminniiMinniiiM—
