EEN HUICHELAAR
Stadsnieuws.
Gemeenteraad.
Wetenschap
Geloof.
Matigheidsboncl.
Militieloting 1907.
--M-
STAD NIEUPORT.
MENGELWERK
1
stuk
1
3
4
5
6
7
8
9
OORSPRONKELIJK DRAMATISCHE
GESCHIEDENIS,
op de lijfstraffelijke rechtspleging gesteund
HENDRIK
EN
DE ZEINE
om wel te doen
EERSTE DEEL.
Het menschelijk gerecht dat oordeelt.
o-
I
Het dorpje Meerdijk in volle ontroering.
't Gebeurde ten jare...
Maar wacht Lezer lief, verschoon mij en
laat mij toe, dat ik u het juiste jaar verzwij-
ge, want daarvoor bestaat eene zeer gewich
tige reden, die mij eveneens noopt u den
rechten naam van het dorp te verbloemen,
waar de verschillige voorvallen van dit ver
haal geschiedden en welke gemeente wij met
Nadruk verboden.
den naam van Meerdijk zullen doopen.
Men was in vollen zomer en de warme
Junizon deed, door den gloed harer milde en
schitterende stralen, 't koorn op den akker
weelderig opschieten en beloofde den opge
togen landlieden een schoonen en overvloe-
digen oogst, die hen, voor hun zwoegen en
zweeten, rijkelijk beloonen zou.
Stil was het geurig landschap alom, en ter-
wijl’t vadzigveeinde weiden zorgeloos, dom
rondstarend, aan 't herkauwen was' en 't lie
ve vogelheir zoet tjilpsnd rondfladderde, lus
tig kirrelde had het zilveren toontje van
't klokje der keke gezwegen, went zag, door
den toren heen, dat in het tempeltje Gods
zoo nederig statig, zoo lieflijk aanlokkend
de diepgeloovige dorpelingen allen ter hoog
misse waren binnentreden.
Alles in dorp was stil en heel eenzaam, en
zelfs de tapperijen, rondom het kerkje ge
schaard, waren ijdel, verlaten, en ja, nog ge
sloten, terwijl de kakelende hennen onge
stoord stout een wandelingje op de plaats
durfden maken, van waar zij ras, met schrik
en snaterend gatier, henenpikkelden, wen
Mops, de ruigharige wachthond des veld
wachters, zijnen post aan de kerkdeur ver
liet, waar hij zij nen meester verwachtte, en
met knallend geblaf op 't kuierend hoende
renras aanrende.
En middelerwijl boog zich behaaglijk het
rijpende koren, en suisde het loover der
boomen droomerig zacht, wuivend door
't zoel zomerwindje bewogen, terwijl een
doordringende balsemgeur uit plant en ge
wassen opsteeg en, te zaam met de schoon
heid des dags, het herte zoet kwam verheu
gen en de ziele vol wellust verblijden.
Men voelde zich daar in de opene vrije
natuur de borst zwellen, als ging het herte
wijd open en een gloed, zalvend en troostend
van levensgenot, van daakbaar gevoelen en
loven des Heeren vervulde de ziele, die on
troerd was gestemd...
Daar werd het poortje des tempels geopend
en stroomden de welegemoede dorpelingen
ingetogen door 't nauwe portaal, om, in hun
zondagsch gewaad, op de plaats te verschij
nen, waar veldwachter Teunis Marteels,
eveneens de Kerk uitgestapt reeds gereed
stond, vol wrevelig ongeduld, met een groot
stuk papier in de hand.
't Was eene groote, lange man, mager van
lijf en hoekig van wezen, waarvan het bijzon
derste sieraad een pikzwarte knevel was, die
aan het eenigszins stroeve gelaat eenen
stempel van krijgshaftigen ernst, van ietwat
verwaande aanmatiging bijzette, en zonder
ling afstak met 's mans blauwe oogen en
lichtbruin hoofdhaar.
Kwatongen die vindt men overal
vertelden wel eens dat Teunis zijnen zwaren
knevel met roet en zwart aanwreef, daar hij
anders een staaltjevan 't haar hadde vertoond
welke de schilders zoo graag ik weet niet
waarom aan Judas toekennen.
Barschwas de man, doch niet boos, al
wilde hij het soms wel doen gelooven. In
i° van wege den Heer Karei Vanhoucke,
de koopbrief van een huis in de Marktstraat,
genaamd de 19 provinciën
Schoon stuk op perkament van dei7° eeuw.
20 van wege den Eerw. Heer Deken van
Ghistel een proces-verbaal van ondervra
ging van 3I aangehouden priesters uit de
streke (waaronder Paster J ooris zaliger van
Nieuport) die in den beloken tijd vervoerd
werden naar het eiland Oleron.
Eigenaardig en zeldzaan stuk, nauwe ver
bonden aan de plaatselijke geschiedenis, en
dus van groote weerde.
Er worden warme bedankingen gestemd aan
de milde gevers.
B Het lid de Heer Huyghebaert klaagt
over de afwezigheid van het onderwijzend
personneel der Staats middelbare school in
het vaderlandsch feest van het«TeDeum»
Het College bestatig t ook deze afwezig
heid met spijt't is een gemis aan vaderlands
en vorstenliefde die niet te vergeven is bij de
opvoeders der jeugd edoch volgens de be
staande reglementen kan geenen dwang in
die zake gebruikt worden.
De Raad drukt zijnen spijt uit nopens deze
onthouding.
Het lid de Heer Maertens sluit hem slechts
aan bij dit besluit voor zooveel de gevoelens
van den Raad uitgedrukt worden al de amb
tenaars die geen deel nemen aan het feest.
C Het lid de Heer Emiel Vandenabeele
vraagt dat er zekere veranderingen zouden
gebracht worden aan de uren van opening
der vischmijn des zondags ten einde aan de
visschers toe te laten te verkoopen voor 71/2
ure 's morgens die menschen houden daaraan
om te kunnen in hunne parochie de hoogmis
hooren.
Het College heeft reeds bevelen gegeven
aan den politie agent.
D. Het lid De Heer Maertens vraagt of het
waar is dat Juvenal Ingelbrecht zijnen grond
opgesteken heeft wegens hetgeen hij moest
betalen aan den bouwmeester voor het opge
legd ontwerp.
Het College antwoordt dat er geene bouw
meesters opgedrongen worden. De teekening
van den voorgevel alleen wordt opgelegd.
Het lid De Heer Maertens vindt dat de
maquette prachtig is doch hij zou er meer in
vinden ze te betalen aan de bouwmeesteis
Vierin&Carbon en de menschen vrij te laten.
De Heer Burgemeester antwoordt dat het
College er niet kan van afzien de maquette
te doen uitvoeren doch nog eens al wat ver
teld wordt nopens de onkosten zijn fabels er
spruiten daar geene bijzondere onkosten uit
voort voor de koopers.
Geene andere zaken ter hand zijnde wordt
de zitting geheven.
Zondag laatst, 30™ December 1906, gaf
onze bloeiende Matigheidsbond zijne gewone
vertooning.
De groote zaal van het College was, niette
genstaande het gure winterweder, opgepropt
met volk. Al de standen van Nieuwpoort wa
ren er vertegenwoordigd een klaar bewijs
dat talrijke vrienden onzen oproep hebben
beantwoord, en dat er in onze moederstad
van langs om meer ingezetenen zijn, die de
zaak der onthouding hoog achten en genegen
zijn.
De feestelijkheid wierd geopend door het
uitvoeren van een prachtig muziekstuk
Sur le lac Het daverend handgeklap be
wees ten volle dat onze jeugdige liefhebbers
de goedkeuring van eenieder verdienden.
Daar verschijnt opeens de Heer De Groe
ve van Brugge die door den Bestuurder van
den Matigheidsbond uitgenoodigd was om,
voor deze talrijke menigte, te spreken over
den drankduivel, die zooveel slachtoffers
maakt, en voor wiens vernieling wij zoo ge-
makkelijk en onverschillig de oogen sluiten 1
"Wat is het alcoholisme zoo begint de re
denaar beziet dien dronkaard, bezoekt
de gevangenissen, gaat in de zothuizen, aan
schouwt die schrikwekkende tafereelen van
moord, diefte, aanslag op de zeden enz.,
zonder nog van de zwarte armoede te spre
ken die zooveel werkmansgezinnen begint
te ondermijnen, en ge zult u reeds een ge
dacht kunnen vormen van hetgene men
noemtalcoholisme
En welke zijn de oorzaken van zulk een
verval bij ons volk 1 't Is het droevig voor
oordeel, waarbij velen beweren dat alcohol
voor alles goed is 't is nog de drankgewoon-
te die ons, volgens eene zotte overlevering,
doet drinken in alle omstandigheden (ge
boorten, overlijdens, huwelijken, lotingen,
en z..'t is ook nog het gemak dat wij heb
ben om te drinken door vele drankslij-
terijen die zich in onze omgeving bevinden.
wat kan er nog de oorzaak zijn van zoo
vele onheilen De aangeborenheid waardoor
een kind, van den vader dronkaard, denzelf-
den drift naar den drank afdeelt.
De gevolgen, door die oorzaken verwekt,
zijn droevig om vast te stellen. Zien wij het
met alle dage Is het de drank niet die het
lichaam doodt, die de ziel vermoordt, die den
geest verstompt, en die tevens ook de zwar
te ellende voor de deur doet grijnzen
Maar hebben wij dan geene middels om
tegen dien noodlottigen stroom op te varen
Eerst en vooral het voorbeeld
Vader geef het voorbeeld aan uwe kinde
ren moeder verwijder het vergif van uwe
wichten,meester of baas wilt gijdatuwe werk
lieden gezond en kloek blijven om uwen
voorspoed te helpen bevorderen, laat die ver
vloekte borrels van kant 1
Zoo sprak de redenaar, en wanneer hij om
te eindigen, ons als bijzonderste middel aan
wees, het nauwkeurig vervullen van al onze
christelijke plichten, "en het onderhouden der
tien geboden, waarin uitdrukkelijk geschre
ven staat
Gij zult niet doodslaan
dan wierd Me De groeve eenpariglijk toege
19 Nassel Alfons,
20 Neut Jan,
21 Osaer Arthur,
22 Peire Maurits,
23 Popieul Arthur,
24 Raecke Renaat,
25 Rumpier Bernard,
26 Struye Omer,
27 Struyve Hendrik,
28 Vandecasteele Eugeen,
29 Vandeputte Julius,
30 Vanhoucke Leo,
31 Verbanck Alfons,
32 Verbrugge Michel, (vrijwilliger)
33 Vereecke Joris,
34 Verhaeghe Renaat,
35 Vroman Pieter,
36 Wyckaert Prosper,
Lijst der ingeschrevenen.
Beschuyt Emiel,
Boels Karei,
Bogaert Albert,
Bonte Amaat,
Brouwers Jan,
Cornelis Juliaan,
Debruyne Hendrik,
Debussche Leo,
Degreef Richard,
ïo Deman Augustien,
11 Dubuy Alfons,
12 Dugardein Emiel
13 Geryl Jerome,
14 Gryson Alfred,
15 Lahaye Pieter,
16 Legein Rochus,
17 Maertens Honoré,
18 Morreel Lodewijk,
zijn hert was hij een goed en meedoogend
mensch, doch zijn bijzonderste gebrek ver
galde wel meer 's maans inborst ten volle.
Hoog liep hij op met zijn ambt en wilde
van eenieder worden geëerbiedigd, ontzien
en geprezen al beweerden de zelfde kwa
tongen dat in Teunis, borst geen leeuwen
hert schuilde.
Verscheidene jaren lang was de man sol
daat geweest en had als kanonnier goeden
dienst verricht.
Hij was dan ook tehuis gekomen met eene
goede portie verwaandheid, en daar hij enke
le spreuken en woorden der Fransche taal
had geleerd, liet hij de boeren zorgvuldig
hooren, dat hij geen man was van hun gehal
te en dat zijne opvoeding bij het leger veel
was verzorgd en verfijnd.
Teunis Marteel had dus een gevouwen pa
pier uit den slippenzak van zijnen uniform
getrokken, had dit papier traag en deftig ont
plooid en met waanwijs gebaar het volk
overziende, dat niewsgierig rondom was ge
schaard, hoestte hij een paar maal en begon
Hum 1 hum I... Attention I komt alleen
bij, dorpelingen, opdat niets aan uw ooront-
snappe van hetgeen ik u zal berichten
Ecoutez-tous 1 Hum I hum Het weze kond
gedaan dat...
Hulp hulp tierde eensklaps eene
snijdende stem in de verte en onderbrak den
statigen veldwachter, tot zijn groot ongenoe
gen en zijne rechtmatig verbazing, midden
de begonnene rede.
Wordt voortgezet.
Bijgevolg worden de Heeren Snauwaert,
Dumon en Huyghebaert uitgeroepen weder
zijds tot i™ 2™ en 3™ candidaat.
Zij zullen als dusdanig gebracht worden
op de lijste die moet gezonden worden aan
de Hoogere Overheid.
III. Proces-verbaal aanbesteding van dak
vischmijn.
De uitslag dezer aanbesteding wordt me
degedeeld.
Hebben aangeboden
Pauwels Karei fr. 6143,95
Braet Hendrik fr. 6600,65
Overeenkomstig 't advies van het Collegie
wordt Pauwels Karei met eenparigheid van
stemmen aannemer verklaard.
IV. Proces-verbaal aanbesteding dak poer-
magazijn.
De uitslag dezer aanbesteding wordt me-
gedeeld.
Hebben aangeboden
Pauwels Karei fr. 1550-95
Deltombe Benjamin fr. i7l7.95
Declerck Gustaaf fr. l874.5l
Overeenkomstig ‘t advies van het College
wordt Pauwels Karei met eenparigheid van
stemmen aanemer verklaard,
V. Inrichtende verordening betrekkelijk de
brandweer.
Op verzoek van den Heer Voorzitter geeft
de Secretaris lezing van het ontwerp van ver
ordening tot inrichting eener gewapen
de brandweer te Nieuport.
Na bespreking wordt er met eenparigh.
van stammen beslist dit reglement te laten
drukken en hetzelve rond te geven onder de
raadsleden om in eene volgende zitting uit
spraak te doen.
VI. Samenstelling van het Korps
Vooraleer over te gaan tot de samenstel
ling van het nieuwe Korps meent de Heer
Burgemeester dat het betaamt de erkente
lijkheid van den Raad uit te drukken aan
den Heer Ertel, policiekommissaris, die ge
durende tal van jaren met zooveel iever
en goed beleg het oude korps bestuurd heeft.
De Raad sluit zich met eenparigheid van
stemmen aan bij deze motie, en als blijk
van dankbaarheid benoemt den Heer Ertel
tot eere-bevelhebber van het nieuwe korps.
De Heer Burgemeester stelt namens het
College voor in het nieuwe korps de kader
der officieren samen te stellen als volgt
Luitenant-bevelh. M. Huyghebaert Julius.
Onderluitenant M. Berquin Karei.
Korpsdoktor M. Pattyn Pieter.
Deze samenstelling is voorloopig er zul
len na de bekrachtiging van het reglement,
op de gewone wijze voorstellen gemaakt
worden aan Z. M. voor de benoeming
der officieren.
Algemeene bijtreding.
Er wordt ook lezing gegeven van de lijste
der personen die hunne namen opgegeven
hebben om deel te maken van het nieuw
korps.
Allen worden voorloopig aanveerd. Een
afdruksel van het reglement zal hun over
handigd worden en na ervan kennis geno
men te hebben zullen zij moeten de dienst
verbintenis teekenen om naderhand regel
matig benoemd te worden.
VIL Godshuizen Verkoop van grond
aan de We Duvck. Er wordt lezing gege
ven der beraadslaging van i3 9ber 1906 waar-
wij het Godshuizen bestuur d/s bemachti-
ging vraagt tot verkoop van een klein hoekje
grond te Nieuport, aan de We Duyck, aan
den prijs van 4 fr den vierkanten meter.
Met eenp. van stemmen goedgekeurd.
VIII. Ontwerp tot effenmaking der gron
den in de Coupe Gorge straat. Dit ontwerp, be-
loopende tot fr 3355.67 wordt overgelegd en
met eenp. van st wordt er beslist tot de open
bare aanbesteding der werken over te gaan.
IX. Mededeelingen en vragen.
AHet College heeft de volgende giften
ontvangen voor het stedelijk archief.
De gazetten van alle gezindheden
staan vol lofartikels ter eere van M.
Ferdinand Brunetière, bestuurder van
het beroemd tijdschrift La Revue des
deux Mondes, dde komt teoverlijden M.
Brunetière, zeggen zij eenparig, was
een doorluchtige schrijver, een groote
geleerde.
Nu, M. Brunetière was vooral en bo
venal, een katholiek, die zijn overgroot
talent gebruikte om te bewijzen dat het
valsch is dat wetenschap en geloof met
malkander strijdig zijn.
M. Brunetière was eerst ongeloovig.
Naarmate hij studeerde, doorgrondde,
zijnen machtigen geest ontwikkelde,
kwam hij nader en nader tot het geloof,
tot dat hij eindelijk zijn berucht artikel
schreef De (valsche, antichristene
wetenschap heeft failliet gemaakt,
in haren strijd tegen het katholiek ge
loof. Sedert dien doorkruiste de be
roemde geleerde, Frankrijk en andere
landen, om overal te verkondigen dat
in de katholieke leering de redding van
het menschdom besloten ligt, en dat zij
de bron is van allen waren en duurza-
men vooruitgang, zoo voor bijzondere
personen als voor volkeren.
De meening van eenen man als M.
Brunetière heeft zeker wel meer weer
de, dan die van sommige herbergklap-
pers en schrijvers van gazetjes.
Zitting van 13 November 1906.
»oo«
Voorzitterschap van den Heer Burgemees
ter De Roo. Afwezig de heer Gommers.
De Voorzitter verklaart de zitting geopend.
De Secretaris geeft lezing van het proces
verbaal der zitting van 26 October i906, het
welk met eenparigheid van stemmen en zon
der opmerkingen goedgekeurd wordt.
I. Vraag Engel Goderis. Pacht gras
kant steenweg naar Nieupoort Baden. Er
wordt lezing gegeven van den brief van’8 de
zer maand waarbij de genaamde Engel
Goderis, jachtbewaarder te Nieuport-baden
vraagt om te mogen in pachte nemen, mits
4 frank bij jare, de graskant langs den steen
weg naar Nieuport-baden.
De aanvrager verplicht hem bovendien
deze graskant te zuiveren van onkruid en de
menschen te laten gras trekken voor hunne
konijnen.
Met eenparigheid van stemmen toegestaan
op de gewone pachtvoorwaarden der stad.
II. Benoeming van een lid der openbare
Stapelplaats.
Er wordt bij geheime stemming oyerge -
gaan tot de voorstelling van drij kandidaten
voor dezete doene benoeming.
Bij de eerste stemming bekomen
De Heer Snauwaert 8 stemmen
De Heer Cool 1 stemme
Bij de tweede stemming bekomen
De Heer Dumon 8 stemmen
De Heer Maertens I stemme
Bij de derde stemming bekomen
De Heer Huyghebaert 8 stemmen
De Heer Pattyn 1 stemme
2
DOOR
