van
NIEUWPOORT KANTON.
Katholicisme en fle ïrow
Martelaren Helden.
Zaterdag 27 Mei 1911.
Negende Jaargang
'Wreekblad verscKij n eiken Zaterdag.
Ik ben zoo moe.
Inschrijvingsprijs op voorhand te betalen
3 fr. per jaar voor België.
Prijs per nummer 5 centiemen.
God voor bake
Recht voor stake
Vlaamsch voor sprake,
Bl
NJ 21.
bij
Lieven.
heele zeevering
Ik ben zoo moe, ik ben zoo krank
En ’k ga mijn gansche dagen lang
door dikke duisternissen henen...
En op het eind’ ik weet den dag,
die komen en mij dekken mag,
omdat mijn leven is... mijn weenen.
'Aankondigingen 15 ct. den drukregel. Rechterlijke bekendmakingen 30 ct. den drukr.
o-
DrukkerLOUIS LAMMEN, Hoogstraat, 97, Nieuwpoort.
De lent is weg, de zomer uit
en ’k zie de kille najaarsbuit
die op mij weegt uit alle lanen.,..
O ’k ben zoo moe, o ’k ben zoo krank,
en in mij stuwt een bange drang...
Tot dat ik valle langs de bane.
En immer aan ik st ip onvast
En zwaarder wordt mijn dagenlast
die doet mijn rugge buigend bukken
En rondom mij het onweer wast
de donder gromt, de regen plast
en loeit de wind in forsche rukken.
Verkooper: JULES DANGEZ,
IJperstraat,
NIEUWPOORT.
Ik ben zoo moe, ik ben zoo krank
En langs die wegen word ik bang
om vele dingen ongeweten
die 't herte, wreed mij krimpen doen
en wonden slaan die immer bloên,
en ’k huil mijn smart in ruwe kreten.
Ik ben zoo moe, ik ben zoo krank
en ’k ga mijn gansche dagen lang,
op wegen die zoo eind’loos schijnen.
En waar ik mijne voeten zet
of stage ttrt met tragen tred
ik stuit op steenen die mij pijnen.
Uwe laatste twee gegevens steunen
meer op theologieken aard en daarop
zullen we wel eens terugkomen.
Noch dit wat ge schrijft over de
romeinen is heel en al valsch. Haalt
een uittreksel aan uit geleerde boeken
die uwe meening staven Wij doen
het wel van de onze... dus... anders
daarop antwoorden wij niet.
Zoo, nu heb ik gedaan.
Heer uitgever, hand ende groet.
Vooral de vrouwen lijden aan dien slaap
der rede., en dan volgt een 1
over de nonnenscholen.
Wij hebben daarop reeds geantwoord
en... 't gaat hier niet om nonne- of an
dere scholen, dat is nevens de kwestie
BEHEER OPSTEL
Hoogstraat, 97,
NIEUWPOORT.
Heer Uitgever,
Mag ik nog eenige beschouwingen
voegen bij deze die ik reeds aangehaald
heb in mijne vorige stelling
Ik had geschreven dat we tegenwoor
dig leefden in een tijd van zelfsontwik-
keling, van driftige navorsching in dui
stere vraagpunten op te helderen.
En nu verwijt men mij dat juist daar
uit de moderniste beweging ontstaan
is.
Kan ik het helpen en iedereen ziet
zoo klaar als den dag dat de moderniste
beweging uit iets moet gekomen zijn,
maar dat bewijst toch niets bij hetgeen
ik aangehaald heb in mijn besluit over
deze regelen En de waarheid en het
licht iedereen zal ze vinden als hij wilt
en als hij van goeden wille is. Hij mag
ketter, heiden, protestant en wat weet
ik al zijn. Als hij in alle ootmoedigheid
onderzoekt en recht zal hij landen
waar hij zijn moet.
Aan dit hooger verstandelijk leven ne
men alleen de intellectueelen deel, en het
is volkomen valsch dat zoowel mannen als
vrouwen daaraan mee doen. (Weekblad
van 13 Mei)
we stappen daarover dus heen.
«Jawel, men vindt buitengewone men-
schen onder de vrouwen zoowel als onder
de mannen, zooals onze tegenstrever laat
opmerken, maar die uitzonderingen bewijzen
niets tegen onze stellingen.
En welk is uwe stelling Ik zoek
nu gansch uw artikel door en ’k meen
te besluiten dat ge hier juist het tegen
overgestelde beweert van wat ge vo-
renhoudt (herlees zelfs eens uw artikel
en zeg ons eens of ’t zoo niet is
Verstandige vrouwen blijven geene slaaf-
sche werktuigen der priesters, getuige miss
Mandre Pêtre, die weigerde den kop te bui
gen om de veroordeelingen door de wereld-
brief l’ascendi te onderschrijven, alhoe
wel Rome er haar wilde toe dwingen,
en toen de meeste mannelijke modernis
ten daartoe den moed misten.
Die zin is oprecht kostelijk.
Gansch uw artikel door zegt ge dat
het alleen de vrouwen zijn die bukken
onder Rome’s heerschappij,en nu haalt
ge miss Mandre Petre(l?) aan als uit
zondering, en op ’t laatst zijn de man
nen, de intellectueele mannen mo
dernisten die bukken,die zich laten be
ïnvloeden door de Kerk, terwijl de
ontwikkelde vrouwen (als miss Mandre
Pedre) niet bukken.
't Is vereerend voor 't vrouwelijk ge
slacht, maar beschamend voor u... uw
eigen zelven zoo tegen te spreken...
daaraan meedoet,
zekere mate.
De onontwikkelden zullen geen
vraagpunten in eens bestudeeren die
buiten hun bereik zijn, maar trapsge
wijze zal iedereen beginnen met ’t be
gin, want alleman is niet volmaakt en
niet wijs genoeg in d’eerste dag of uur.
Ieder schepsel beweegt zijne ver
standsvermogens in den kring van zijn
bestaan en zoo hij niet heel en al ver
stompt is,zal hij lezen en vorschen daar
waar zijne hersens hem volgen kunnen.
Ge kunt toch niet vragen aan een
kind dat het de giootste problemen in
eens oplost Zijn geest staat daai bot
op en ’t is trapsgewijze dat 't moet
gaan.
De twee groote mannen welke de
blauwe vodde deze weke als helden,
aan hare snuls van lezers, ter vereering
aanbiedt, zijn koolzak en cimentzak, en
ge zoudt nooit raden waarom.
Die menschen zijn martelaren gewor
den ja, lach niet, vriend lezer, marte
laren van het Nieuwsblad, die naar het
schijnt te veel op hun kappe gereden
heeft.
Hoe wreed is toch dat Nieuwsblad
en hoe had de blauwe Stinker ongelijk
van te boffen dat die pastoorsgazette
maar goed was om erin den catechismus
uit te leggen.
Peis toch ineens twee martelaren ma
ken
En waarom stelt de jeugdige schrij
ver alzoo zwart en wit nevens elkander.
’k Weet wel dat ze vroeger nog be
trekkingen hadden te samen, maar ci
mentzak heeft mij herhaaldelijk verteld
dat hij een allerslechtste geheugen be
waard had van die betrekkingen.
Doch ter zake...
We wisten niet dat de koolzak in de
liberale partij zulke groote atgod was.
We zijn in alle geval niet jaloersch er
van. Ze mogen hem hebben en houden
en de helft er achter verdienen.
Of ’s vents verdiensten juist zijn ge
lijk Blauwe Leugenaai schrijft
Dat betwijfelen we sterk.
Dat hij veel gewerkt heeft om de aan
dacht op hem te trekken. Dat is vaste 1
Doch daar ligt weinig eer in, dat ge
tuigt alleen van veel hoogmoed.
Hij heeft hier niets gebaand, niets
gesticht. De handel die hij drijft, be
stond. Hij is gelukkig geweest eene be
staande zaak voort te zetten.
Al wat hij getoond heeft ’t is dat
men aan iedereen mag concurentie doen
en we verstaan niet hoe hij dat nu ten
kwade wil duiden aan anderen.
Hij heeft hier niets opgeöfferd. Hij
heeft hier integendeel veel geld gewon
nen, zoodanig dat hij nu de katnolieke
kluiten niet meer noodig heeft die hij
in den beginne gelukkig was ter zijner
beschikking te vinden.
Waar is de tijd dat Koolzak in pro-
cesse lag met de verdwenen liberale
maatschappij
?t Was toen de slechtste van de we
reld en nu is ’t al met eens een held.
Zijne liefde tot het werkvolk toonde
hij laatst met hen te oeletten van te
werken en met hun, rond iedere kiezing
de schrik op ’t lijf te jagen.
Deze liefde toonde hij nog met aan ’t
werkvolk te verbieden tevens voor eene
andere firma te werken met hier ge
durende jaren en jaren eene waar, die
niet kan gemist worden in 's workmans
gezin,aan vetbetaalde prijzen te verkoo-
pen.
Juist gelijk we al de liberale schijn
helden uitlachen, zoo lachen we ook
dezen uit die hen als slachtoffers willen
doen doorgaan als we ze meten met
hunne eigene maat,als zij hunne eigene
munt terug krijgen zonder een centiem
Dat schijnt nog al gewaagd en
nader onderzoek vinden we daar een
ferme contradictio in terminis.
Immers, ik haalde aan in mijne be
wijsvoering dat vrouwen ook in die
driftige navorsching meededen en ’k
noemde Selma Layerlof, de groote
zweedsche schrijfster, die nu den No
belprijs van letterkunde behaald had.
ZIJ is toch een intellectueel mensch
me dunkt En ZIJ is vrouw zeker
en nochtans heeft zij nagevorscht en de
waarheid gevonden.
Zoodus dat er toch ook intellectuee
le vrouwen daaraan meedoen en intel
lectueele mannen ook, getuigen Coppé,
Brunetière, Bourget.
Mag ik een vraagske stellen aan den
schrijver van ’t artikel van ’t Week
blad Ja Ehwel wie zijn voor u de
intellectueelen
Zijn het menschen of... dieren, of...
planten Uit hetgeen bovengaat zou
men moeten aannemen dat hetnu
dat kunt ge zelf raden.
En nog wat verstaat ge door intel
lectueel
Gij zegt nog dat het volkomen
valsch is dat alleman en iedereen daar
aan mee doet en dat ’t alleen de intel
lectueelen zijn.
Enwel ik houd staan dat alleman
maar ieder in een
Eerst eenige staaltjes van liberale
proza
Laffe rekels...
Verdorven, bedorven (welk verschil
is er tusschen de twee gemeen volk
je dat in eenen venijnigen poel gedom
peld ligt.
Atchi Merci, Heeren, w’hebben
uwe ware niet noodig,ge rnoogt ze voor
u houden
Het strekt tot niets,boven uw portret
een anders name te zetten, ge zijt te
welgekend. ’tVolk noemt u in zijne
ruwe doch rechtzinnige tale vuile leu
genaars en ge zijt het.
Laffe rekels zijn bet inderdaad, die
genen, die zonder eenige aanval van de
tegenpartij, zonder eenige hoegenaam-
de reden, arme dooden uit het graf ha
len, die reeds meer dan twintig jaren
aan de goddelijke Rechtveerdigheid
voldaan hebben.
De massa doet niet mede in het streven
naar zelfsontwikkeling naar meer kennis, en
zoo is ’t vooral in ons arm Vlaanderen.
Dat kan men even zeggen van alle
landen en volkeren en voor wat
Vlaanderen betreft beweren wij dat
WIJ het het zijn die 't volk gestadig
naar hooger optrekken. Ten allenkante
stijgt ons volk reeds hooger op, en wij
zullen werken om het nog verder op
te leiden, want we zijn niet vervaard
voor het licht anders zouden wij niet
overal die studiekringen oprichten tot
ontwikkeling van den werkman en ’t
lageie volk.
«TM
^3
NIEUWSBLAD