Nieuws
EEN SCHOON HEERSERS
Scheepvaart, Handel en Nijverheid.
TOKEN en TOON.
Aankondigingen.
Groote Kleerverwerij io alle kienren.
Bedevaart uit Vlaaudreulauil
Notaris STROOM te Nieuport.
Notaris Perlau te Nieuport.
NIEUWPOORT.
Edgard HOUCK-MASEMAN,
OPENBARE VERKOOPING
0. L VROUW VAN LOURDES
Openbare Verkooping
Meubels, Menagiegoederen,
Keukengerief Herberggerief
waaronder Schoonen Biljard.
Bij Woonstverandering.
en
hjk in ff liedje
der vogels, der spinnekoppen),
aan
8 fr.
maande.
MENGELWERK
ft Vervolgt.)
J
1897
1912
In 1897
In 1912
om 3
berg
UIT
Overlijdens
79
81
Kantoor van den
HUIS
Recollettenstraat, 43 (bij de Markt)
NIEUWPOORT.
Studie van den
Vrijdag 9 Mei 1913,
om 3 ure namiddag, ter herberg L’Hotel
de Ville te Nieuport, Oostendestraat 30,
van
STAD NIEUPORT
met erf en bouwgronden
gelegen in de St-Jacob- en de Yperstraat
Onbewoond Seffens aanslag.
verdeeld in 4 loten (zie affiche).
Vischmijn.
Ter stedelijke vischmijn werd er van 14
tot en met 20 April 1913 5575,60 fr. visch
verkocht.
Voor inschrijvingen, zich wenden tot den
Eerw. Heer Pastoor Bruloot, of ten bureele
der bedevaart, Plein, 13, Kortrijk, en E. H.
Vermeulen Pastoor E. H. Vandeputte,
onderpastoor Nieuwpoort.
Voor meerderen uitleg, zie
plakbrieven in de kerken.
Men is nu bezig een motorboot te bou
wen voor de haringvisscherijDie onderne
ming is weerdig in ff bijzonder beschouwd
te worden, want men heeft verleden jaar
inderdaad in Engeland kunne» bestatigen
dat de haringbooten met motor veel beter
uitslagen opleveren dan de stoomsloepen.
leden hunne belangen ter harte nemen
Mochte het voorbeeld van den boeren
stand nagevolgd worden door de andere
standen der Maatschappij I Mochten deze
zich ook meer en meer veretnigen om hunne
belangen te bestud*eren en vooruit te hel
pen tot meerder welzijn de geheele samen
leving.
Groote keus en beste hoedanigheid
van Rookersartikelen 1
Engelschen en Wervikschen Tabac
Cigaien en Cigaretten der beste marken.
Groot assortiment van Pijpen en Porte-
cigaren in écume of racine met steert
in amber Beste snuif in blauwe en
gele pakken, enz. enz.
Huis van Vertrouwen.
Ill
Het erkennen van God.
Wanneer de mensch God Kent,beseft
hij aanstonds de strenge plicht God te
erkennen als zijn Eerste Beginsel en
zijn laatste Einde. Daarom noemt de
Schriftuur de heidenen onverschoon
baar omdat zij, alhoewel God kennen
de, Hem echter niet als God hebben
verheerlijkt" (Ad Rom. I, 20.)
Ongeluk.
Dinsdag namiddag is in de haven een erg
ongeluk voorgevallen.
Een visscher spelevaarde in de geul, toen
de sleepboot, met eene sloep op sleep
touw hem voorbij stoomde. De onvoorzich
tige jongen wilde de korre grijpen die over
boord van de sloep hing om zoo een eindje
meegetrokken te worden. Hij verloor het
evenwicht en viel in ff water. Daar hij niet
zwemmen kon, verdween hij schier ©ogen
blikkelijk, door de kracht van het kielwater,
in de diepte.
Een uur later heeft men zijn lijk opge
haald. De jongen was pas 15 jaar oud, en
was van De Panne geboortig.
Droogwasscherij en Verwerij van alle stof
fen, in alle kleuren van vrouwen-, mans-en
kinderkleeren zonder ze los te maken.
Het huis beveelt zich bijzonder aan voor
het in’t nieuw droogwasschen van gordijnen,
tafelkleederen en kamerbehangsels, cnals,
zijdepane, handschoenen, alsook voor het
verwen en wasschen van wollen en katoenen
sargiën. Verwen van lederen handschoenen,
enz. enz. Zwarte rouwstoffen worden ge
leverd in 24 uren.
Er is een bijhuis bij Wed. HOUCK-
DEZUTTERE te Isenberghe.
Men rijdt in reiswagens met W. C. en zij
gangen van den Belgischen staat.
Prijzen der plaatsen (tan en lerno) uit KORTRIJK
Eerste klas 148 fr. Tweede klas 100 fr.
Derde klas 65 fr.
»)o(«
Token en Toon 1 Brr... wat gemeene
namen 1 Neen 1 dat lees ik niet 1
Als ff u belieft, mijn fijn juffertje, wat is er
gemeens aan die namen Uwe voorouders
hebben ze misschien gedragen want vroe-
gertijds ging men geen almanakken door
snuffelen vóór den doop, om iets fijns en
buitengewoons te vinden. De persoon gold
toen meer dan de naam.Olive,Diane, Zéphir,
Hugues 1 Welke Vlaamsche ouders zouden
er ooit aan gedacht hebben hunne kinderen
zoo te laten doopen Nu is ff veranderd, ja
ff is maar in de lagere volksklas, dat men nog
die verkorte,gemoedelijke namen hoort,en...
ff moet wel gezegd worden, Token en Toon
behooren tot de volksklas ze zijn van zeer
geringe, van arme afkomst 1
Alweer een reden om dit niet te lezen
Ja, juffertje, gij, die door zekere charman
te schrijvers in die verrukkelijke salons zijt
binnengeleid, waar alles blinkt van zijde en
goud gij, die nooit leest dan van graven en
princessen, ik moet het bekennen, ff zal u
weinig aanstaan, het midden, waarin ik u
voer 1 En... ff ergste van al 1 wat ik te ver
tellen heb, gaat juist den verkeerden gang!
Het einde van uwe romans is noodzake-
Wat de Kommissie ook niet aanveerdt en
waarover zij klaagt bij den Minister, is dë
verplichting ter vischmijn te verkoopen.
Wij vinden deze verplichting evenwel
zeer natumlijk en zeer gegrond, en vol
strekt niet tegenstrijdig met de wet van
1870. Ware het anders, wij zouden de eerste
zijn om die verplichting te laken.
Maar, waarom worden de markten, de
beurzen, de mijnen gesticht Is het niet pip
den handel toe fe laten zich op groote schaal
te kunnen uitbreiden Hoe staat dan de
fonnuul de visch in de vischmijn in den
weg van den vischhandel ff Is integendeel
gansch het tegenovergestelde dat men ver
wezenlijkt. Alvorens de vischmijn te Nieuw
poort bestond, werd er visch verkocht op
gansch de lengte van de kaai. Was het dan
aan een koopman, met Nieuwpoort niet be
kend, mogelijk hier ernstigg zaken te doen,
^Iswannepr men onverpoosd van Caiphas
naar Pilatus moest En hoe kon er dan re
kening gehouden worden van prijzen en
hoeveelheden, of ten minste van de belang
rijkheid der Nieuwpoortsche opbrengsten?
Is het, ten andere niet, sinds wij eene
vischmijn bezitten dat onzo vischhandel is
beginnen toenemen?
ff Is zelfs jammer genoeg dat de gemeen
te Oostduinkerke nog altijd hef verkoppen
van vjsch (oels&t langsheen dit deel onzer
haven dat haar grondgebied uitmaakt. Het
is Waarblijkend genoeg dat visscherij en
vischhandel, uit de verandering van dezen
toestand, ver van verlies te ondergaan, er
ernstige voordeelen zouden uit trekken.
Kunnen er geene voetstappen aangewend
worden in dien zin De visch die verkocht
wordt aan ff sas der vlotkom en aan ff sta
ketsel, komt voor het grootste gedeelte
vaart van de Oostduinkerksche visschers.
Die visschers zouden veel betere prijzen
trekken uit hunnen visch ter stedelijke
vischmijn, en de gemeente Oostduinkerke
zou zeer wel de belangen harer visschers
dienen mét ze daartoe te verplichten.(1)
worden, en daar is de geheele erfenis juist
zoo aanzienlijk als het minste deel.
Tokens moeder verloor haren man over
jaren reeds en sukkelde voort, zooals men
dat noemt,maar kon op geen sparen denken:
de tijden waren te slecht en de vodden
want een voddenhuisje hield zij hadden
geenen trek.
Dat is juist het ergste niet voor Token 1
Hare moeder zegt dikwijls, dat er nu toch
geene vrijers zullen afkomen ophare centjes!
iets dat een verstandig meisje hoog weet te
schatten.MaarToken heeft iets anders tegen:
Zij is geene schoonheid Amor’s moeder, de
too vei godin Venus, heeft zich harer in ff ge
heel niet aangetrokken. Haar gelaat is onre
gelmatig, noch schoon, noch leelijk een
van die duizenden gezichtjes, waar jeugd en
frischheid al het aantrekkelijke van uitma
ken. Maar, wat bij Token zeker alles hadde
verbeterd, de oogen, die spiegels der ziel,
zegt de poëet, die bederven hier alles To
ken heeft maar één oog Het andere is ten
gevolge van kinderziekte uitgezworen 1
En toch, er is niets afstootelijks aan dat
gelaat. Het ooglid is eenvoudig gesloten en
de lange, donkere wimpers liggen rustig op
het frissche wit der wang. Een toegemuurd
venster gelijkt het. Spijt genoeg; immers in
het andere oog, wijd open en hel, .speelt
vroolijk het zonnelicht, het straalt van zulke
tevredenheid en goedheid des harten, en
daarbij nog van zulke levenslust en moed en
onverdroten iever... Ja, ff is waarlijk spijt I
NAAR
Dertiende Pelgrimstocht van den
5,n tot den 13en Oogst 1913.
(zes volle dagen verblijf in Lourdes)
onder het Eervoorzitterschap van Z. D. H.
Mgr. Waffelaert, Bisschop van Brugge, en
onder de geestelijke leiding van E. H. Pas
toor Bruloot.
De Zeevisscherij te Oostende.
De haven van Oostende telde op 1-1-12,
26 stoomsloepen en op 1-1-13, nog 25.
Oostende verkocht in 1912, in zijne visch
mijn voor 6.000.000 fr. visch, waarvan enkel
3.230.000 fr. van Belgische sloepen voort
komende. Vergeleken bij de haven van
Grimsby (Engeland) die voor 73.500.000 fr
visch opbrengt, moeten wij bekennen dat
Oostende, de bijzonderste Belgische vis-
schershaven, nog ver ten achter staat.
Verleden jaar werd er eene nieuwe stoom-
sloep President Barbanson in dienst ge
steld tot het beoefenen der groote haring
visscherij. Die boot heeft de volgende uitsla
gen opgeleverd
1400 tonnen gezouten haring en 2590 ton
nen verschen haring, voor eene gezament-
lijke weerde van 66.694.80 fr.
De boot was gedeeltelijk bemand door
scheepsjongens van de «Ibis».
Bericht.
De Boekerij van t’ Davidsfonds, zal mor
gen zondag gesloten zijn.
De 1OO frank
van ff Weekblad en de hjste die volgen
moest, liggen leelijk in de patatten. Over
veertien dagen kondigde dit voddebladje
met veel lament aan, dat het al de namen
zou bekend maken, en daarbij nog in vette
letters asjeblieft, van de milde gevels die
zouden inschrijven voor de staking, en ver
leden week meldt het ons dat het de lijst
der vrijgevige personen aan onzen neus niet
zal knoopen. Wel Weekblad, g’hadt liever
maar rechtuit gebiecht dat ge nog nooit een
grooter gaai geschoten hebt, en dat nie
mand tot nu toe in de koek is komen bijten,
ff Wil geen namen afkondigen, waarom
Omdat er geen zijn
En a propos van giften.
Het Vuilblek drukt erop, dat het zijn
plicht is, te storten, aangezien M. Solvay
zoovele duist, en menheere Buis, en men-
heere Warocqué ook zoovele duist gestort
hebben ten voordeele van de Werkstaking.
Waar haalt het Weekblad dit uit
Want menheere Solvay en menheere Buis
hebben dees week doen logenstraffen dat ze
iets gestort hebben voor de werkstaking ze
zeggen dat ze die duist in hunne beurs hou
den en er nooit spraak is geweest van die
storting.
'k Weet zonders of het waarheidsminnen-
de Weekblad, dit ook aan zijne lezers,
volgens zijne loffelijke gewoonte, zal bekend
maken ’k Denke van ja, en weet je waar
om
Horkt. Aangezien menheere Solvay en
menheere Buis aangekondigd hebben dat ze
duizende franken zouden geven, en dat ze
dit nu logenstraffen en die duizende weer
intrekken, zal het Weekblad om logiek te
zijn met zijn eigen, ook zeggen aangezien
wij menheeren Solvay en Buis nagevolgd
hebben, aangezien wij ook zoo moeten han
delen, gelijk zij handelen, daar zij onze op
perhoofden zijn, aangezien wij ook gestort
hebben, doen wij als die heeren en logen
straffen ook die 100 frank en trekken ze
weer in
En ff ware nog zoo dom niet geredeneerd
hé
Onderscheiding.
Bij het ter pers leggen van ons blad, ver
nemen wij dat de Heer Polydoor RYBENS,
hd der koninklijke commissie voor 'de zee
visscherij, doorZ. M. komt vereerd te wor
den met de Ridder-Orde van Leopold II.
Wij zijn gelukkig aan den nieuwen Rid
der onze beste heilwenschen aan te bieden
en vormen den wensch dat hij deze verearen-
de onderscheiding lange jare moge dragen.
Een nieuwe boot.
Naar wij vernemen is de nieuwe kool-
schroever van M. J. Huyghebaert Vrijdag
nacht onze haven binnenge\aren. Bravo
nog vooruitgang voo.r onze haven 1
lijk een huwelijk, en... ik begin er mede
Ge moet weten, het gaat in onze volkswe-
reld heel anders toe, dan gij ff u voorstelt.
Geen spraak daar van aan malkander in hof
felijker voege voorgesteld te worden, op bals
of soirées malkander eerst van verre te zien,
of buigend en bevend een lief woordeken te
wagen. De toekomstige bruidegom, hier,
droomt niet eens van een kus te drukken op
de nagelspits van een enkel vingerken
zorgvuldig met zeemleer omkleed wel te
verstaan 1 en dan, met kloppend hart, een
half gewaagden zijdeblik op te vangen noch
bij middel van bloemtuilen en allerlei ge
schenken zijne innige gevoelens te doen
kennen tot hij eindelijk, na vele, vele we
derwaardigheden - allemaal zaken van niets,
en toch zoo zwaarwichtig voor hem er toe
overkomt eene plechtige aanvraag te doen.
Neen, van dat alles, nocb yan verlovings
feesten,noch van adieux de garQon en adieux
de jeune fitte weet ik niets te vertellen. Het
monopolie der illustres écrivains francais
durf ik niet aan. En al denkt ge, juffertje, dat
die toch de weield voorstellen, zooals ze zijn
moet, ja, dat het niet anders kan gaan dan
zij het zeggen ik wil bewijzen dat het toch
anders gaan kan en gaat, en daarbij nog heel
ordentlijk en deftig gaat
Hoore dus toe wie hooren wil
Eerst dient van Token gesproken.
Eene eenige dochter is Token, een «enig
kind maar dat maakt hare fortuin niet aan-
zienlijker Waar niets is, moet niet gedeeld
Dinsdag 29 April 1913,
ure namiddag, te Nieuport, ter her-
Hotel des Flandres bewoond
door W’ De Bevere-Leeman.
van
STAD NIEUPORT.
1) Een woonhui* met erf, gelegen in
de Recollettenstraat, groot 2 a. 94 ca..
Gebruikt tot 1 Juni 1913, door W’Louis
Hoe Nieuwpoort voortuitgaat.
Wij hebben voor ons eene statistiek lig
gen onzer stad, voor het jaar 1897.
Die statistiek is vermeld in het boekje
Verslag der gemeentezaken van de Stad
Nieuwpoort
De hierna vermelde cijfers zullen vele
lieden misschien nog aardig doen opkijken,
als wij ze vergelijken met 1912.
Burgerstand
Geboorten
107
146
Bevolking
Op 31 December 1897 was er eene ver-
7 fr. door Messen.
3) Een woonhuis met erf, gelegen in
de Kokstraat, groot 40 vm.
aan
de Kokstraat, groot 40
Gebruikt door Geeraert
maande.
4) Een woonhuis met erf, gelegen in
de Recollettenstraat, groot 122 vm.
Bewoond door Versyck aan 12 fr. te
Vandenabeele-Genachte.
2) Een woonhuis met erf, gelegen in
de Kokstraat, groot 52 vm.
Gebruikt bij maandelijksche pacht
Wanneer zal men eens te Nieuwpoort be
ginnen denken op eene ernstige uitbreiding
van gansch onze visscherij?
Onze Vischmijn.
De Provinciale Kommissie der Zeevissche
rij heeft besloten een rekwest te sturen aan
den Heer Minister van Binnenlandsche za
ken, aangaande de talrijke overtredingen
der wet van 15 Mei 1870, die zij bestatigd
heeft op de verschillige vischmarkten der
provincie.
Die wet verbiedt inderdaad den vischhan
del stokken in ff wiel te steken, het zij met
den visch een voorafgaandelijk onderzoek
te doen ondergaan, het zij met de vischmijn
verplichtend te maken, het zij met het rond
leuren van den visch te verbieden of te be
perken.
Het voorafgaandelijk onderzoek is hier
en daar ingericht. Naar wij weten is zulks te
Nieuwpoort het geval niet. Die maatregel
is, ons dunkens, wel van aard den vischhan
del tegen te gaan. Ten andere, de visch ver
blijft nooit aan boord der sloepen en wordt,
onmiddellijk na de aankomst, te koop gebo
den. Niemand ook zal zich genegen gevoe
len visch aan te werven die niet zeer versch
is en de kooplieden weten genoeg dat ze
daarmede geen weg kunnen.
De Prov. Kommissie bestatigt dat het ge
tal roepers beperkt is in sommige mijnen.
Dit schijnt toch niet van aard den visch
handel nadeelig te zijn. Dat er een zeker
getal roepers zijn, naar gelang van
de belangerijkheid der mijn, dit is maar
recht, en onder hen zullen de visschers ge
noeg keuze kunnen doen. Ten andere, roe
per zijn ter vischmijn is een stieltje dat voor
velen niet geschikt is en bijzondere kennis
sen vereischt. Dit kan men overal dagelijks
gaan bestatigen. Welnu, ons dunkens, kan
het maar goed doen een beperkt getal deug
delijke en verstandige roepers te hebben,
dan iedereen toe te laten, hetgeen enkel
tot warboel in de zaken zou leiden.
mindering van 12 inwoners.
Op 31 December 1912 was er eene ver
meerdering van ruim 120 inwoners.
In 1897 bedroeg de bevolking 3358 inw.
In 1912 4535
Snippers.
Het Staatsblad van 7n dezer, deelt een be
sluit meé waardoor gemeld wordt dat de
gevolmachtigde minister de plans der ontei
geningen, die zullen gedaan worden op de
stadsgronden en op de gemeentegronden
van Westende (In ff Hoornwerk), ten einde
de haven van Nieuwpoort recht te trekken,
goedgekeurd heeft.
Een beetje te gader en ff zal wel gaan,
hjk in ff liedje
Drie vraagskens.
Het schijnt zeker te zijn daff Buyl tegen
de nieuwe leger wet en dat Serruys er voor
zal stemmen.
Waarom dit verschil van meening tusschen
die beide liberale volksvertegenwoordigers
van ons arrondissement
Zou het Weekblad ons niet willen zeg
gen wie van de twee, het liberaal program
ma voorstaat met alzoo te handelen, en wien
van de twee het goedkeurt
o—
In de Kamerzitting van verleden Dinsdag,
werd de dagorde Masson-Liebaert, akte ne
mend van al de verklaringen van den minis
ter de Broqueville, de regeering goedkeu
rend en de Algemeene Werkstaking afkeu
rend en brandmerkend, gestemd met 138
stemmen tegen 2 en 38 onthoudingen.
Stemden voor de regeering, alzoo hare
huidige politiek goedkeurende, de liberale
leider Hymans mét nog 40 andere liberale -
volksvertegenwoordigers waaronder zejfs
M. Buyl.
Enwel, wat zegt ge nu, Weekblad, uwe
eigene volksvertegenwoordigers keuren de
politiek van minister de Broqueville goed,
ze ïijn verplicht hulde te brengen aan ons
katholiek ministerie. Welk een kaakslag
voor u, Weekblad, en uw* fanatieke opstel
lers I
Waarom hebben de liberalen de socialisten
verraden? Waarom hebben ze zich niet ont
houden gelijk de socialisten
o
Men zegt dat Buyl, de 4400 fr. die hij aan
de staatskas nog schuldig stond, ter oorzaak
van zijn gratis reizen op den spoorweg van
Brussel naar Veurne, waartoe hij geen recht
had, aangezien hij te Elsene woont, en dus
in zijne hoedanigheid van volksvertegen
woordiger, maar reizen mag van Brussel naar
Elsene, dat hij die 4400 fr, gestort heeft
ten voordeele der A. W.
Is dit werkelijk waar, Weekblad
Straatnamen.
We hadden hier het gedacht vooruitgezet
om de nieuwe straten een naam te geven
van een persoon die groot geweest is in ff
verleden van onze stad. En natuurlijk, we
mochten ons daarop verwachten dat het
Vuilblek, die gelegenheid zou te baat nemen
om g(b)eestigheden uit te kramen op onze
tegenwoordige bestuurders, op onze ge
meenteraadsleden en bizonder op onzen bur
gemeester, die de burgervader is van alle in
woners. Bespotting en schimp, ziedaar alles
wat die zoogezegde verdedigers van onze
moederstad over hebben, om diezelfde stad
te kleineeren, en belachelijk te maken bij
den vreemde. Wij hadden nochtans gemeend
dat het Vuilblek nu eens verstandig zou zijn,
en ff wordt van dag tot dag, in zake de be
langen van onze stad te behertigen, ezel
achtiger en dommer.
We zullen het, die handelwijze met tijd en
gelegenheid wel onder den neus wrijven en
(1) Nochtans moeten wij erbij voegen dat
de visch die door die visschers en op die
plaatsen verkocht, slechts eene kleine hoe
veelheid daaistelt, voortkomende van de
garnaalbooten. Die visch wordt meesten
deels verkocht voor drinkgeld of toemaatje,
maar toch zou in de mijne duurder kunnen
verkocht worden.
7/5 Instelpenning.
Voor het plan en de sleutels zich te
wenden bij voornoemden Notaris.
ff zal zich dan wel achter het oor krabben
zulks geschreven te hebben. Uitgesteld is
niet verloren.
Liefdadigheid.
We hadden laten weten dat we aan ff libe
raal blekmuziek dat, volgens zijn eigen
getuigenis, in nood verkeerde, een dozijn
stapmarchen ter beschikking hielden, die
voor ons muziek sinds jaren, den weg naar
den zolder genomen hadden, en wonder der
wonderen, het Vuilblekske schiet in geen
wroede koleire, omdat we zulk aanbod durf
den doen, het wijst met geen verachting die
stapmarchen van de hand, het laat niet ken
nen dat zijne kopstukken, di* honderd frank
gratis geyen aan nietstakende werklieden in
gevalle ze staken zquden, er wpl duizend
zouden opofferen om nieuwe stapmarchen
aap te koopen, liever dan klerikaal goed te
aanvaarden. Nog een beetje en ff Mal op dg
knieën vallen. Oh Weekblad, waar is uw
vroegere fierheid dan gevaren Ge zijt waar=
dig, het is zelfs hoogst noodig 4= $nV
smet te worden, want er beginnen in uwe
kolommen hevige anti-blauwe .microben te
nestelen, die al lichte ons muziek en onze
vrijgevigheid zullen bewierooken en ons
melden zullen dat ge afstand gedaan
hebt van uwe vrije en milde begrippen, om
evenals een gemeen voddetje, Mén rug te
keeren aan uwe blauwste grondbeginsels
La nd bouw-com ice.
Zondag 11. hield het Landbouw-comice
van Nieuwpoort zijn algemeene vergade
ring. Daar voordrachten met lichtbeelden
op de dagorde stonden, kwam men ditmaal
bijeen in de groote zaal van ff Davidsfonds,
die gemakkelijk verduisterd kan worden.
Ruim twee honderd personen waren in de
zaal tegenwoordig.
Eerst werden schikkingen medegedeeld,
besproken en aangenomen voor den paar
den- en veeprijskamp, die door het Cornice,
met geldeliiken steun der stad, ?.aJ gegeven
worden op' Kermismaandag, -30" Juni a,S,
St-Pietersdag, den Zondag vallend, werd
als ongeschikt afgewogen. In de toekomst,
zoo verklaarde het Bestuur, zullen Qok prijs
kampen gegeven worden voor groensel- ep
hoenderkweek.
Vervolgens kwam men aan de voordrach
ten met lichtbeelden de aanwezigen zaten
reeds lang te hunkeren en te watertanden.
De namen E. H. Iseibyt, principaal en de
heer Van Haute, veearts, dié als sprekers op
de dagorde stonden, lieten iets meer dan
alledaagsch verwachten. Die verwachting
werd niét teleurgesteld maar in hoogste ma
te vervuld. Prachtig en leerrijk
E. H. Iserbyt had het over de paarden
rassen wilde, verwilderde, Araabsche, En-
gelsche, Fransche, Belgische. Hij deed uit
schijnen hoe Lde verstandige kweek uitle-
zing, voeding, oefening, al die verschillende
maar ieder voor zijne bestemming zeer ge
schikte rassen heeft voortgebracht. Om te
sluiten wekte spreker de landbouwers der
streek op, om op den reeds ingeslagen weg
vooit te gaan en nog meer pogingen te doen
om het Belgisch trekpaard nog meer te ver
beteren, ten einde het immer voort aan de
spits te houden van al de trekrassen der we
reld. Al de besproken rassen kwamen zich
toonen op het doek klaar, duidelijk, schier
levend.
De heer Van Haute had het meer bepaald
over de zware trekrassen hij vergeleek nl.
ons Brabandsch trekpaard met de Engelsche
en Fransche trekrassen en deed met behulp
van welgekozen tijpen uitschijnen dat ons
trekpaard verreweg al de andere overtreft.
Verder beschreef hij den lichaamsbouw
van het volmaakt trekpaard en toonde op
tallooze typen, hoedanigheden en gebreken.
Als besluit zette hij de paardenkweekers der
streek aan, onverpoosd te werken om ons
paardenras nog meer en meer te veredelen,
daarbij op de stappen wandelend van de
kweekers van Midden-België.
Nuttig en vermakelijk Maar de aange
naamheid werd ten toppe gebracht doordien
de aanwezigen om te sluiten met E. H. Iser
byt in tien minuten een reisje mochten
doen naar de Pyreneën, Milanen, Rome,
Florentië en Venetië om van daar in vogel
vlucht naar België en elk naar zijn huis te
keeren 1
Of het Landbouw-comice van Nieuw
poort belooft voor de toekomstOf zijne
maaktst wezen ook geene hersenschim
is maar feitelijk en zakelijk bestaat.
Uit het bestaan dus van het onvol
maakte en eindige wezen klimmen wij
op tot het bewijzen van Góds bestaan.
Zoo ook van de wezens die in be
weging zijn klimmen wij op tot eenen
Al-beweger, van de wezens die veroor
zaakt zijn tót eene opperste ooi zaak uit
zich zélf bestaande, van de dingen die
toevallig zijn tot een noodzakelijk we
zen.
M. a. w. uit de grootheid en schoon
heid van het geschapene kan de Schep
per daarvan duidelijk vei staan- en
kenbaar worden.(Sap. XIII, 5-) ^ani
het onzichtbare van Hem wordt, van
de schepping der wereld af, uit zijne
gewrochten met het verstand gezien,
ook zijn eeuwige kracht en goddelijk
heid. (Ad Rom. I, 20.)
20 B e w ijs. Er bestaat orde en
schoonheid in het heelal. Orde dit is
geschiktheid van alle zaken volgens het
einde b. v. orde in een werktuig, een
boek, een huisgezin.
Ik vind orde 1) in de niet-leyende
wezens de zon, maan, sterren in de
levende wezens de planten, de dieren,
den mensch
2) in hunne werkingen, vooral in de
natuurdrift, het instinct der dieren,
(aanschouwt de werkingen der bijen,
der vogels, der spinnekoppen), in het
verstand en den wil der menschen
3) in de verschillende wezens met
elkander vergeleken
4) in gansch het heelal.
Welnu om van die bestaande orde
genoegzame verklaring te geven, moet
er een allerverstandigste Opperwezen
bestaan dit wezen noem ik God
Want 1) dewijl tot de orde kennis
van het einde vereischt wordt, is het
noodzakelijk dat eene verstandige oor
zaak de orde teweegbrengt.
2) Een zeker teeke» daarvan is dat
het toeval zelfs onbekwaam is een
boekwerk,een werktuig, eene schilderij
voort te brengen.
3) Die oorzaak moet zooveel te ver
standiger zijn daar de orde volmaakter
is.
4) Die oorzaak moet een oneindig
verstandige oorzaak zijn, ingezien alle
beperkt verstandige oorzaak buiten haar
zeïven de oorzaak van hare verstandig
heid moet halen.
30 B e w 1 j s Die waarheid God
bestaatis een gezegde, dat met recht
en reden als de uitdrukking van het
gezond verstand mag doorgaan, omdat
het te allen tijde, in alle landen, door
geleerden en ongeleerden is aanveerd
geworden.
Inderdaad die algemeenheid eischt
eene algemeene oorzaak zij is dus niet
te wijten aan vooroordeelen, wetge
ving, traditie, priesters, enz.
Die algemeene oorzaak is in ’s men
schen natuur gelegen, niet in de bedor-
vene natuur met hare driften, ook niet
in het kenvermogen der zinnen, maar
wel in het natuurlijk gezond verstand.
Diefte.
In den nacht van verleden zondag tot
maandag, zijn dieven binnengedrongen in
de fabriek van de HH. Carbonez An.,
met het inzicht de brandkast open te breken
want duidelijke sporen waren er merkbaar
op. De kwaaddoeners hebben het hazenpad
moeten kiezen meenende een verdacht ge
rucht te hooren, zonder iets van weerde te
hebben meegenomen.
i. Snotneuzen,
De K. J. Wachten, ofte vulgo/volgens de
spraakleer van ff riekend Vuilblekske, de
snotneuzen beginnen nog eens leelijk in dit
bladje’s z’n neuze te zitten. Het houdt daar
voor express er tegenwoordig een telegraaf
zonder draad, op nadie voor een begin
maar deerlijk werk levert. Kwestie van eer
ste plaatsing voorzeker of te wel gemis aan
opvoeding bij den overseiner, of misschien
alle twee te gelijk Immers' die telegraaf
seint berichten $e reeds drie weken 'gud-
bakken zijn, en gelijk gé weet alles daf ÓUQ-
bakken is, èn deugt niethij seint berich
ten uit Brugge die totaal valsch zijn, ff geen
voor een veranderingske is, aangezien het
Vuilblekske altijd de waarheid voorgehou
den heeft m*t de grootste hardnekkige on
partijdigheid en zijn overseiner seint
daarbij zulke propere dingen, dat men zich
allichte zal moeten afvragen of die jongen
misschien ip een liberale officieele schpol
zijn studies heeft gedaan, 't Moef in alle ge
val een machtig groot verstand zijn, om
binst drie weken lang, gelijk een koe, zijne
gedachten te moeten kauwen en herkauwen
en dan nog maar walgelijkheden te kunnen
schrijven op jongelingen.
Dat ik in de plaatse ware van ff Vuilblek,
’k zou den naam van dien onnoozelaar van
boven zetten juist onder de waarheid en
vrede n met ipatto Mijnheer X, vertegen
woordiger van dit blad, rubriek welvaegêfijk-.
heid.
Naar Cortemarck.
Morgen Zondag, zullen onze KatholieKe
Fanfaren alsmede de K. J. Wdeel nemen
aan de groote feesten, welke te Cortemarck
zullen gegeven warden, ter gelegenheid ypn
de wijding van het Taandel der plaatselijke
Vergadering in Rethorica om 1 ure
stipt. Terugkomst ten 8 ure.
Maar heb toch geen medelijden met To
ken 1 Denkt ge, dat iemand haar misziet
Neen, neen, zelfs met eén oog weet ze me
nig hartje te winnen. Aleerst dat van moe
der, die voor Token sterven zou dan dat
van menig sukkel uit de buurt, die Token
helpt bij ziekte of druk en bijzonder dat der
kinderen, die van drie straten ver komen aan
geloopen, ff Zondags ff avonds om Token's
vertelsels te hooren. Ze zitten daar rond haar
op vensterrichel en deurdorpel en plaveisel
en vinden nooit den avond lang genoeg. Lo
ken is de algemeene toevlucht der gebuurte:
zeg maar geen kwaad van Token, of ff zou u
leelijk kunnen te staan komen
ff Is schemeravond, in den Zomer. Token
heeft in huis alles opgekuischt. De aange
kochte vodden zijn door de kelderval te hun
ner bestemming in de diepte aangeland. To
ken zorgt altijd op voorhand. Zij doet ff
avonds wat de meesten tot s’morgens laten,
niet om langer te kunnen slapen, neen, om
naar de vroegmis te kunnen gaan.
Nu zit Token voor de opene deur met ha
re breikous in de hand en hare voeten op den
ietwat verheven drempel. Zoo doen de mees
te menschen in de straatwant niet een
huisje heeft daar zijn tuintje. Nevens Tokens
stoel staat die van moeder al gereed ze is
binnen nog 't eene en ff ander* aan ff weg
schikken.
Vrijdag 9 Mei 1913,
om 10 ure stipt voormiddag, ter herberg
St-Antoon Valkestraat Nr 3, bij Pieter
Vroman en ten zijnen verzoeke
KOOPDAG
van
Op gewone voorwaarden en met comptant
Havenbtweging
55 schepen met 10515 ton.
137 39000 ton.
Wij maken wagons.
De belgische nijverheid waaraan men in
ff algemeen eene zeer gepaste hulde brengt,
schijnt nog meer toe te nemen. Inderdaad,
wij bemerken uit de cijfers eener pas ver
schenen statistiek dat eene groote bedrijvig
heid moet heerschen in onze nationale werk
plaatsen van ijzerwegwagens.
Van 1908 tot 1911, zien wij dat onze fa
brieken aan Roumanië alleen, voor 27 milli-
oen frank wagons geleverd hebben.
Eene groote fransche spoorwegmaatschap
pij heeft een order van verschillige honder
den wagons in België geplaatst.
Eene niet min belangrijke bestelling viel
over eenige weken nog te beurt aan de Bel
gen, van wege de Bulgaarsche Regeering.
Tijdens eene korte reis door Henegouwen
hebben wij de prachtige spoorwegwagens
kunnen bewonderen die eene maatschappij
van ff Gravenbrakel voor Fransche rekening
had opgetimmerd.
Dan hoeft het niemand te verwonderen
dat de Vennootschappen die in België des-
danige nijverheid uitbaten, bloeiende zaken
verrichten. Zoo zien wij een dezer «La
Brugeoise gelegen te Brugge, hare thans
bestaande nijverheid van wagonfabrikatie
zoodanig uitbreideu dat ze haar getal werk
lieden van 1500 op 3000 zal moeten brengen.
Bij dit alles moeten wij nochtans doen op
merken dat, zoo wij millioenen zaken ver
richten in die nijverheid, het meestendeels
voor vreemde rekening geschiedt en dat wij
voor ons eigen gefirpik tal van wagons te
}ïp.rt hebben en verplicht zijn eep overgroot
getal Duitsche wagons te bezigen,
Ha ven beweging.
In de drie eerste maanden van 1913 is
onze haven bezocht geweest door 49 scha
pen metende 11559 ton tegen 38 schepen
met 8726 in 1912. Aanwinst 11 schepen
en 2833 ton.
Er gijn uitgevaren in ff zelfde tijdstip 46
schepen tegen 41 in 1912, met 10807 ton
tegen 9540 ton in 1912.
Bravo
Onze Haven.
Het is nooit slecht eens te vernemen wat
de vreemdelingen over onze stad en haven
melden en wat men er over zegt in dagbla
den en tijdschriften,
Le Moniteur du Commerce Beige on
der den titel La situation de nos ports
meldt Nieuwpoort op den 5n rang, na BAnt-
werpen, Gent, Oostende en Brugge.
Ziehier letterlijk wat men schrijft
«Nieuwpoort telt 4434 inwoners (1911).
Zijne haven bestaat uit eene vaargeul meten
de 600 meters in de lengte en 80 meters in
de breedte, Verders een landingshaven van
kaaien voorzien op 330 meters lengte eene
achUrhaven, rondvormig, waarin, door 6
sluizen, de vaart en aneidingskanalen te
recht komen eindelijk, eene vlotkom van
ongeveer 4 hectaren uitgestrektheid.
Er bestaat eene openbare stapelplaats en
twee bijzondere hangaars, tot den koolhan-
del bestemd. Een andere bijzondere hangaar
dient tot bergplaats van Noordsch hout.
In 1911 zijn erin de haven van Nieuw
poort 150 schepen ingevaren, metende
39548 ton er zijn uitgevaren 149 schepen
metende 39481.»
i
'i
te
i
V
