BERICHT.
Nieuws
Scheepvaart, Handel en Nijverheid.
Aankondigingen.
Altijd coefl [resclioreii- Nooit phetst
’’SINGER”
Oud-Nieuwpoort.
DE NAAIMACHIENEN
NIEUWE UITVINDING.
LANDBOUWTUIG,
Waarom is het
Rechtstreeksche
invoer van Noordsch ijs.
Gem. Tonmaat
in 1905
Notaris Perlau te Nieuport.
KOOPDAG
BEESTIALEN,
Vruchten op stam,
De beste kwaliteit aan den laagsten prijs.
LA COMPAGNIE SINGER
zeeuaatet* gezouten
*3
Gem. Tonmaat
il 1912.
8- 5
Julien Florentyn,
BIJ UITSCHEIDING.
genomen Brugge.
om
HAVENS
bespeuren te Oostende
Blankenberghc
Coxyde
De Panne
Heyst
Nieuwpoort
Oostduinkerke
Oostende
Zeebrugge
Goed verzorgde reparatien.
Naamlooze
Vennootschap.
Burgerstand.
GEBOORTEN.
UIT
NIEUWPOORT.
14-7
7.6
9.8
5-9
Studie van den
Men vraagt
een bekwame Smidsgast
bij Henn Vanhove-Rathë,
Hoogstraat, 101, Nieuwpoort.
nu op zult
lijke toestanden bij den werkman,den
handelaar, den rechter, den soldaat,
den kunstenaar, den arme, den rijke.
c) De godsdienst oefent zijnen in
vloed uit op al de gevoelens van ons
hert
aj Hij is een balsem in de droef
heid, bj eene aanmoediging in de
vreugde, c) een prikkel tot zelfsopof-
fering en heldenmoed.
Besluit. Geen wonder of stemt
de algemeenheid der menschen met
onze leering overéén, zoo het blijkt
1) uit de zeden der volkeren te allen
tijde, en op alle plaatsen 2) uit de
bekentenissen der geleerden. De
dwaasheid of valschheid van sommige
goddeloozen is onbekwaam aan 't
menschelijk geslacht, dit kenmerk der
godsdienstigheid te ontrukken.
lig geweest zijn.
Laat ons den wensch uitdrukken,
onze boot met de naaste reis, met eene
nog prachtiger vangst te zien terugkee-
ren dan zijn Oosteudschen broeder.
Vischmijn.
Ter «tedelijke vischmijn is er van 14
tot en met 20 Juli 1913 voor 4.229,60 fr.
visch verkocht.
Onderscheiding.
Met veel genoegen vernemen wij dat de
Vrije Visschersschool dezer stede in de Ten
toonstelling van Gent een diploma VAN
GROOTEN PRIJS bekomen heeft.
Dit zal ongetwijfeld eene zoete belooning
zijn voor de ijverige meesters dier school,
alsook een krachtige spoorslag voor de
ouders, om hunne hinders met meer en meer
vlijt het nuttig onderwijs, dat er gegeven
wordt, te doen volgen.
Wij nemen deze gelegenheid te baat om
aan de inwoners ran stad te herinneren, dat
de Vrije Visschersschool open is van 't be
gin van October tot half-Maart.
Het is dus juist een tegenovergestelde,
werking dan in de Doode Zee en het zout-
In België ook heeft men zoutmeren, maar
ze liggen eenige honderd meters onder de
aarde. Te Oostende heeft men een artesiaan-
schen put geboord en het water ervan bevat
te achttien gram zout per liter dit is acht
tien kilogram per kubieke meter.
Buiten de meren die van langs-om zouter
worden, bestaan er meren die eens zoutwa
ter hadden en die nu zoet-water bevatten.
Zoo is het meer Baikal in Siberia en het
meer Tanganika in Congo.
Een bewijs dat het meer Baikal vroeger
zout water moet bevat hebben, is dat rnen
er haringen en zeekoeien aantreft, die dieren
zijn welke slechts dkar op heel de wereld in
zoet water leven.
In het meer Tanganika zwemmen aller
hande zeevisschen en leven in dit zoet-water
zoowel als hunne broeders in het sterk ge
zouten vocht van den grooten Oceaan.
Deze twee meren zijn in vroegere tijden
rechtstreeks met de zee verbonden geweest,
nu zijn zij er van afgescheiden.
Elkeen dier meren ontlast zich nu in een
grooten stroom, wiens zoete waters onop
houdend een deel van hun zout hebben me
degedaan tot dat zij eindelijk geen meer be
vatten.
Het is dus juis£
meer van den Utah.
In deze laatste komt een stroom toe en
werpt er zijne watershet Tanganika- en
Baikal-meer ontlasten zich van hun water in
groote stroomen de Congo en lenissy.
Er moet hier ook nog bij gevoegd worden
dat het meer Baikal in een heel natte en
koele landstreek ligt en dat het Tanganika-
meer gevoed wordt door de {stortregens van
den Zuider-Congo.
Nu is mijn ongezouten artikel over de ge
zouten water» ten einden, en 't zou mij veel
genoegen doen, indien al de lezers van 't
Nieuwsblad na lezing ervan, in staat
waren ten minste op deze vraag Waar
om is het zeewater gezouten aan Aristote-
les, den prins aller filosofen, een neus te
zetten.
Ik heb de eer het belanghebbend publiek
kenbaar te maken dat ik van heden af schoen
vast blokijs liggen heb in mijne magazijnen
ter Valkestraat te Nieuport.
De koopwaar is er in kleine en groote hoe
veelheden, gemalen ef in blokken, aan zeer
genadige en voordeelige prijs te bekomen.
Mij aan uwe order» bevelende, groet ik U
Hoogachtend.
Th. van Isaghem.
gestroomd, en werpt er zijne waters in, die
heel vroeg verdampen, want ofschoon de
Doode Zee geen enkelen uitweg naar groo-
tere zeeën heeft, klimt haar waterpeil niet
hooger.
Al de zouten welke de Jordaan aanbrengt,
blijven er dus liggen en zoo gebeurt het dat
water der Doode Zee geworden is als 'n
soort van olieachtig vocht, dat zoo zwaar is
dat een mensch er niet in kan verdrinken.
Men mag er zich gerust op den rug gaan
leggen, het is niet noodig de plank te kun
nen maken, zoo de zwemmers zeggen een
véél grootere kunst ware ’t zich zonder be
hulp van gewichten naar onder te doen gaan
dan een halven dag, op zijn gemak boven te
blijven.
In het westelijk gedeelte der Vereenigde
Staten ligt het zoutmeer van den Utah.
Wanneer men daarin eens wil baden,wordt
men ook gauw naar boven gedreven en ter
wijl men van 't meer naar zijn kabien loopt,
is het water vervlogen, en komt men aan,
bedekt met een laag keukenzout van een
halven milimeter dik.
Dit meer verkeert juist in dezelfde natuur-
omstandigheden als de Doode Zee een
stroom brengt er zijn waters die elders geen
uitweg vindende, daar moeten verdampen
en vergaan.
In het Noorden van Afrika echter, bestaat
misschien wel het wonderste van al. Er (is
daar eene reeks van drie meren, die eertijds
door een zeearm met de Middellandsche zee
waren verbonden.
Verscheidene natuuromstandigheden heb-
beg deze meren, welke dezelfde rol speelden
jegens de Middellandsche als de Karabogas
jegens de Caspische zee, van hunne voedster
afgescheiden. Welnu het meer dat verst van
de zee ligt, du» diepst in de woestijn, bovat
niets meer dan zout, en heeft onder de bran
dende zon van de Sahara glansen 'lijk een
ijsveld. Het meer dat te midden ligt, is bij
na heel vast zijn water i» niet vloeibaarder
dan vette olie, terwijl het meer dat naast de
zee is, water heeft gelijk dit der Doode zee.
Terug van de Vangat.
De Oostendsche stoomboot Presi
dent Barbanson op dit oogenblik de
tweede Belgische haringboot, is vrijdag
i8n Juli, te Oostende teruggekomen
met 548 tonnen haring.
Gezien de schaarsheid die dit jaar
overal heerscht, is die uitslag zeer aan
moedigend en zal voorzeker een schoo-
ne opbrengst opleveren.
Deze haringboot was vertrokken den
9n Juni en heeft de visscherij uitgeoe
fend op de kusten van Schotland en
van Noorwegen, onder de bevelen van
M. Goderis van Coxyde.
Men weet dat onze Nieuwpoortsche
haringboot Alles voor Jesus reeds
op 30" Juni hier toegekomen is met 200
tonnen haring. Het schijnt dat het na
dezen datum is, in de eerste dagen van
Juli, dat de President Barbanson
goede vangsten is beginnen doen. De
maand Juni zou hem ook niet voordee-
De XX' SIÈCLE in overname
van een artikel van de Moniteur des Inté
réts Matériels heeft gerekend dat de schan
dalige veldtocht van Buyl tegen den gelde-
lijken toestand van ons land, ons twee mil-
lioen en half heeft doen verliezen, op 't uit
geven van openbare schuld.
Buyl mag die pluime op zijn hoed steken,
en 't Weekblad mag er fier over zijn
We hebben tot nu toe nog geen woord
gevonden in 't Weekblad dat betrekking zou
hebben op ’t bekendmaken der lessen van
boekhouden, gegeven door den heer Tack,
alle zaterdagen, op 't stadhuis.
De reporter van 't Weekblad was er noch
tans tegenwoordig. Waarom komt er daar
over geen reekske onder de oogen van uwe
lezers, Vuilblek
Durft ge misschien niet omdat ze alzoo,
het gemeentebestuur, 't welk gij verbrijzelen
zoudt, indien het in uwe macht ware eh
zoudt moeten gelukwenschen over 't Jgeno-
men initiatief Waar is uwe onpartijdigheid?
Nieuwpoort-Baden.
Zondag laatst, had te Nieuwpoort-Baden,
door een heerlijk weder begunstigd, de zee
tijding plaats. Die indrukwekkende plech
tigheid ving aan te 4 uro stipt, en was geëin
digd om 5 ure.
Veel volk dien dag nog nooit zooveel
zei er mij iemand), om de prachtige proces
sie te bewonderen,welke te dier gelegenheid
uitgaat en die jaarlijks in luister en in getal
groepen toeneemt.
Mirabiles elationes mtris wonderbaar
zijn de verheffingen der zee, klonk het aan
de kapel op den zeedijk. En als de zegen
met het HSacrament gegeven werd over
de baren die daar stil en statig tot bij de
voeten van den priester kwamen aangerold,
bogen de hoofden der menigvuldige aanwe
zigen neder, èn uit aller harten steeg een
vroom gebed voor hen die lijf en leven aan
diezelfde baren, soms wild en woest, gaan
toevertrouwen.
Wij hebben met veel voldoening bemerkt
dat,op gansch den doortocht van de proces
sie, vele vlaggen wapperden en dat in me
nigvuldige villa’s en hotels, kaarsen brand
den ter eere van het Allorhoogste.
Eere aan Nieuwpoort-Baden en aan zijnen
ieverigen Herder, die deze schoone plech
tigheid zoowel weet in te richten.
Uitdaging.
We worden uitgedaagd door 't Weekblad
en wel hierom
Ge weet dat we over veertien dagen de
schijnheilige handelwijze van 't geuzenblad-
je aan de schandpaal spijkerden, in zake de
prijskamp van Hoornvee en Paarden op on
ze kermis.
Het Weekblad bofte dan met dien prijs
kamp en wen»chte de boeren geluk. Wij
voegden erbij dat die gelukwenschingen
hier in den mond der geuzen eene beleèdi-
ging waren, omdat ze in andere omstandig
heden diezelfde boeren uitgescholden had
den voor «laven en vee dat gebukt gaat on
der de macht der pastoors die ze naar de
stembus drijven.
Ehwel het Weekblad daagt ons uit te be
wijzen dat het die woorden zou geschre
ven hebben.
T Artikel.
Volgens sommige berichten, over de
welke wij geene bevestiging hebben, zouden
23 Juli Tratsaert Isidoor-Seraphien, zoon
van Camiel en van Valentina Coolsaet.
Sedert 1 Januari 1913. 70 Geboorten.
OVERLIJDENS.
9 Juli Verleene David-Engelbert, oud
75 j. lm. en 27 d., zoon Alexander en
van Amelia Cousin.
13 Timmerman Louisa-Benedikta-Cor-
nelia, oud 37 j., dochter van Karei en van
Hortensia IBly.
Sedert 1 Januari 1913. 39 Overlijdens.
de voorstaanders van het kanaal dat Rousse-
lare met Brugge zou verbinden, het hoofd
moeten neerleggen.
Het schijnt dat het ontwerp dat de verbin
ding voorziet van Rousselare met Nieuw
poort, langs Dixmude, groote kans bezit de
finitief bestudeerd en onderzocht te worden.
Rousselare zelf zou zich bij dit ontwerp
aangesloten hebben, omdat het oordeelt dat
de vaart naar Brugge onuitvoerbaar is. De
vrees van gebrek aan water zou de grootste
opwerping zijn tegen dit laatste ontwerp; en
daarbij oordeelt men dat het groot verschil
van hoogte in de ligging der gronden, de
vaart naar Brugge zeer aanzienlijk zou doen
rijzen in onkosten.,
Wij betreuren het voor de haven van
Bruggo die desdanig een trafiek ziet verdwij
nen op dewelke het altijd gerekend had om
voorspoed te kunnen maken.' Indien men
hem dezen toekomstigen uitweg ontneemt,
welk hinterland blijft er aan nog over
naar keus der klanten.
«:o:>
(VERVOLG)
«o»
WITTE DONDERDAG.
2, kr. 1456 Joos de Groei van den Vors.
2 jaren 55 56 van crakelinghén gheghe-
ven in Witte Donderdaghe den presbitren
ende ande wettenbet. van den oors. 2j. 61.
1457 Joos de Groei van 75 groote crake-
linghen gheorboort in Witte Donderdaghe
ome de priesters ende wetten te 8 d.tstick
50 s.
Id. van 30 crakelinghen ome de kindren te
4 d. tstick 10 s.
1482 - Jan de Wayer dat hij heeft ghelev.
de kerke in Witte Donderdaghe 2 stope
ypocras 26.
1485 Item van wyne en treye gheorbort
in Witte Donderdaghe ten mandate 36 s.
1492 105 crakelinghen om de presbiters
en den notabelen van der stede.
1589 Marten Dhase van ghelevert theb-
bene de treckelynghen van de jaren 87
en 88 die men ghecostumeert es te gheven
de kinderen wiens voeten ghewasschen
worden op Witte Donderdach 26 s.
1478 30 crakelinghen ome de kindren die
de voeten ghedwaen waren.
HET PAASCHHUIZEKEN.
Voor het eerst in 1586 spreken de stadsre
keningen van Nieuwpoort over een nieuw
gebruik in de O. L. Vr. kerk het opslaan,
bewaken en vereeren van het graf Onzes
Heeren op goeden Vrijdag. Dit graf werd
opgetimmerd in de kapel dér Spanjaards,
zijnde het koor van Onze Lieve Vrouw van
den Rozenkrans. De major-dome van de
kapel met zijn soldaten was met de zorg en
het waken gelast. In den beginne,voorzeker,
moest dit graf uitsluitend verzinlijken de ge
heimenis van den dag nl. den dood van den
Zaligmaker en het verblijf van Jezus’ lichaam
in het graf, bewaakt door de soldaten.
Naderhand kwam dit erbij op Witten-
Donderdag werd boven het graf, het Heilig
Nieuwsjes.
T Is met genoegen dat we bestatigd heb
ben dat het Weekblad geen woord meer ge
rept heeft over het vlaamsch wezen van 't
Dayidsfonds noch over de feeste van 11»
Juli, door ons ingericht, en dat het stilzwij
gend ons terechtwijzend artikel over die
zaak, van veertien dagen geleden, voorbij
gaat. Dat is het schoonste bewijs voor ons
dat we gelijk halen bij het volk, en dat het
Weekblad van nu voortaan met meer eer
bied van deze zaak zal gewagen om zich
nog eens niet bloot te stellen aan onaange
naamheden voor hem en al zijne zoogezegde
vlaamsche instellingen.
Maar om der waarheidswille, laten we dit
Weekbladje toch weten, dat we het alles be
halve vereerend van zijne vrienden gevon
den hebben, niet een vlaamschgezind libe
raal op de feestzitting ter halle te hebben
aangetroffen. Dat was nochtans een onpar
tijdig lokaal. We vinden het ook wat kras,
dat na al uwe grootsprekerij, wij geen één
vaandel hebben zien wapperen aan de hui
zen van uwe mandatarissen, noch aan ’t lo
kaal van 't Willemsfonds. We nemen daar
van akte, in gevalle de gelegenheid zich
zou voordoen, alswanneer gij met uwe
vlaamsche overtuiging zult voor den dag
komen..
Mor;
een TE 1
parochiekerk ter stede, ter gelegenheid
c-
Leopold I.
Zondag zal de BOEKERIJ van 't
Davidsfond», na eene gedwongen sluiting
van drie weken, weer opengaan.
Maandag 28n Juli 1913,
om 1 ure namiddag te SINT JOORIS,
ten hoeve van Rioter Uyttenhove
van
Mest. Brandhout en Diltpersen
Gewone voorwaarden.
uiers, leden van de confrérie van 't heylig
Kruis zij waren gekleed met langen man
tel, en hielden pieken in de hand (zulk een
piek is bewaard in 't Stadsmuzeum).
De groote koorveniters waren met blin
den voorzien om de lichtkapel des te heller
te laten lichten.
Dit gebruik schijnt hier ingebracht door
de Spanjaards.
De karige aanteekeningen uit de rekenin
gen van stad en kerk laten ons niet toe do
ontwikkeling vast te stellen waarvan hooger
sprake. Hoe en wanneer het H. Sacrament
de plaats innam van den gestorven God-
Mensch of het heilig Graf diende en tot
autaar van het Heilig Sacrament op Witten
Donderdag, en tot graf van Onsen- Heere,
met diepe zinnebeeldige beteekenis hoe
lang het heilig Graf tot zijn eerste bestem
ming uitsluitend bewaard bleef al vragen
die open olijven.
Nu nog wordt op Witten Donderdag en
Goed»n Vrijdagmorgen het h. Kruis ver
eerd vóór het autaar van het H. Sacrament
ligt een kruisbeeld dat de gelooxigen, na
hun aanbidding eerbiedig komen kussen.
Is dit een aanwijzing dat men in het Paasch-
huizeken het H. Sacrament en het h. Kruis,
zoo nauw met malkaar verbonden, vereer
de
,2d' Artikel.
In ons nummer van 15“ Juli spraken wij
van sommige geruchten die in omloop wa
ren aangaande het mogelijk besluit dat zou
genomen rijn Rousselare met de zee te ver
binden langs Dixmude-Nieuwpoortont
werp dat de voorkeur zou hebben van de te
chnische bureelen en van de stad Rousselare.
Wij hebben nog wijder inlichtingen geno
men bij een zeer bevoegd persoon die ons
wel het volgende heeft willen meedeelen.
De Regeering heeft nog geen besluit geno
men nopens den toekomstigen wegwijzer,
evenmin als over het princiep zelf eener ver
binding van Rousselare met de zee. Alles
wat men dus diensaangaande heeft verteld,
is wat te vroeg gezeid geweest.
Er bestaan verschillige ontwerpen
Rousielare met de zee te verbinden.
Ditgene dat de voorkeur der Bruggelin
gen wegdraagt, stoot op eene dubbele moei
lijkheid.
1) Technische moeilijkheid voortspruiten
de uit de ontzaglijke verscheidenheid der
grondhoogten, hetgeen talrijke,kunstwerken
en overgroote onkosten zal vergen. Ook
vooruitzicht van zware vaartrechten.
Volgens het voorontwerp van M. den
Hoofd-ingenieur Desauw, zou het kanaal
Rousselare-Brugge 17 sluizen noodig heb
ben op een afstand die betrekkelijk zeer
klein is.
2) Moeilijkheid van sommige deelen van
't kanaal aan water te voorzien.
Zonder twijfel, het ontwerp langs Dixmu
de en Nieuwpoort, waarvan er spraak is ge
weest in de Kamers en dat ondersteund
wordt door de belanghebbende arrondisse
menten, ontsnapt min of meer aan de eerste
dezer twee moeilijkheden.
Maar, integendeel, het ontwerp langs
Brugge offert ernstige voordeefen, onder an
dere deze van eene zeer volmaakte betui
ging te bezitten en inrichtingen te hebben
van eerste klas.
Het ontwerp wiens uitvoering het minst
ongemakkelijkheden zou hebben, onder alle
opzichten, schijnt dat te zijn van wijlen M.
den ingenieur Nyssens. Volgens hem moest
de vaart van Rousselare uitkomen in den
vaart van Brugge naar Oostende, halfwege
deze twee steden.
brengt zout en water, het watér verdampt,
het zout blijft en zoo komt het dat, in dien
er geene onvoorziene maar niet onmogelijke
natuur-omwentelingen gebeuren, er een tijd
zal komen dat men van Marseille naar Al
giers zal kunnen gaan op een zee van keu
kenzout
Het is klaar dat er meer dan één men-
schenleven zal noodig zijn om dit te zien,
maar als men nagaat wat er in den loop der
tijden reeds is voorgevallen, mag men niet
zeggen dat dit feit volstrekt ónmogelijk is.
Alzoo b. v. is het bewezen, dat over dui
zenden jai en het noorden van Duitschland
heel en al door de zee was overstroomd.
Als men immers putten graaft in de omstre
ken van Berlijn, vindt men er geraamten
van visschen en andere zeedieren in groote
hoeveelheid tenzij men wilde aannemen
dat overtijd de visschen op aarde rondwan
delden, is men gedwongen te bekennen dat
die visschen en andere dieren in zee gestor
ven zijn en dat hunne geraamten daar zijn
gebleven of door de baren aangevoerd.Wel
nu bij het boren van een artesiaanschen put,
ten noorden van Duitschland’s hoofstad, is
men op 300 meters diepte, in een laag keu
kenzout terecht gekomen en op 1350 meters
haalde men nog niet anders boven dan zout,
altijd zout en nog zout. Me dunkt, als de
zee tijd gevonden heeft om zulke hoeveelhe
den zout in de Baltische zee te spoelen, zij
met nog min tijd misschien, de Middelland
sche zee zal vol krijgen.
Ik hoop dus betoond te hebben, hoe het
wel mogelijk is en heel wetenschappelijk
kan uitgelegd worden wat Hoogl. Spring
beweert Het zijn de stroomen met zoet
water die de zee zout maken.
Voor ik mijn artikel sluit wil ik nog wat
wetenswaardigheden vertellen over eenige
bijzondere zout-zeëen.
Eerst en vooral komt de Doode-Zee.
De Doode-Zee ligt ten zuiden van Palesti
na, midden eene doode landstreek in een
gloeiend klimaat.
Van uit het noorden komt de Jordaan aan-
De Zeevisscherij in België.
II
Het verslag der Komissie van Zeevis
scherij, waarvan wij gewaagden hierbo
ven, bevat de eerste statistieken die in
België afgekondigd zijn nopens de soort
van visscherij waaraan de Vlaamsche
visschcrs zich begeven.
Wij kunnen daaruit vaststellen dat
de bijzonderste tak dezer nijverheid is
de tijvisscherij met de korre. In 1912
waren er alzoo 370 booten die er zich
mede bezig hielden.
Daarachter komt de vangst naar gar
nalen 328 booten. Omtrent evenveel
leggen zich toe op den sprot.
Verders hebben wij de kleine haring-
visscherij met het stroopnet die 186
booten onledig houdt. Enkel 2 booten
bezigen nog sleepnetten voor de kleine
haringvisscherij.
Eindelijk, de groote haringvisscherij
die 2 groote booten bereedt (Alles
voor Jesus Nieuwpoort President
Barbanson Oostende).
Om volledig te zijn, moeten wn er
bijvoegen dat de vischvangst naar den
haring, den sprot, en in zekere maat de
garnalen, maar op zekere tijdetippen
van het jaar plaats grijpt.
In 1905 bedroeg de totale tonmaat
der booten van dak voorzien 8949 T.
waarvan 1678 T. voor de stoomsloepen
en 7271 T. voor de zeilsl»epen.
Doch op 31 December 1912 was er
reeds merkelijke verandering in dezen
toestand waar t« nemen.
De totale tonmaat was gevallen tot
8143 T., niettegenstaande de stoom
sloepen van 1678 T. tot 2039 T. waren
geklommen, ’t zij 361 T. of 21 p. h.
De zeilsloepen waren dus aanzienlijk
afgevallen. Hunne tonmaat verminder
de inderdaad van 7271 T. tot 6104 T.;
't zij 1167 T. of 16 p. h.
In 't geheel verminderde de vloot
van 806 T. of 9 p. h.
Die vermindering is niet alleenlijk
toe te schrijven aan de daling in het
getal sloepen, maar ook in de daling
van de gemiddelde tonmaat der sloe
pen.
Men kan er
worden geleverd met groot krediet,
[Betaling per week, per 14 dagen of per maand.
Machienen van alle modellen aan eenieders bereik.
GROOTE KORTING OP KOMPTANT.
Verwisseling van oude machienen aller stelsels.
Kosteloos onderricht
98 eigen magazijnen in België.
(VERVOLG)
De Caspische zee heeft op haar oostersche
kust een golf die maar door een nauw kanaal
met haar verbonden i» die golf is de Kara
bogas. Welnu de Caspische zee deelt meest
al in het gematigd klimaat van Zuid-Rusland
terwijl de Karabogas gelegen m de Aziatische
woestijn aan een heel hooge temperatuur is
onderworpen. Dit maakt dus dat het water
van dezen golf veel rapper verdampt dan dit
van de Caspische zee ook is er gedurig een
strooming van de Caspische zee naar den
Karabogas.
Er komen dus zonder ophouden nieuwe
hoeveelheden zoutwater, bijgevolg zout, in
den golf. Het water verdampt, het zout ech
ter blijft er in ook wanneer men peilingen
doet in den Karabogas, vindt men dat de
grond ervan bedekt is met eene laag zout,
die in verscheidene plaatsen rond de vijfhon
derd meters moet dik zijn.
Het oogenblik ook is nakend dat er daar,
in plaats van een golf, zoo groot schier als
heel België er niets meer zal overblijven dan
een zoutmijn die een getal millioenen kubie
ke meters zout zal be~vatten, waarvan men
zich moeilijk een gedacht kan vormen.
Op veel grooter maar op min tastbare wij
ze, gedraagt zich de Middellandsche zee te
genover den Atlantischen Oceaan.
Het water der Middellandsche Zee is merke
lijk meer gezouten dan dit van den Oceaan,
om dezelfde reden als hooger is opgegeven.
Integendeel tusschen Zuid-Europa en de
woestijnen van Noord-Afrika, is de Middel
landsche Zee het slachtoffer van zware ver-
damping, zoodanig dat er door de straat van
Gibraltar altijd een stroom heerscht van den
Oceaan naar haar toegaande. De Oceaan
zich gemakkelijk van
overtuigen uit de volgende cijfers
i4-7
7- i
10.5
11.o
7.2
21.6
10.3
Die vermindering is dus bijzonder te
bespeuren te Oostende en te Heyst.
De vermeerdering der andere havens
is ten andere niet aanzienlijk.
Het zijn voornamelijk de groote
booten die in getal verminderen, ter
wijl de kleine gedurig vooruitgaan.
Zoo waren er in 1905, 49 schepen
tusschen 40 en 50 T. groot in 1912
was er maar 1 meer. Integendeel,
voor de kleine sloepen van min dan
5 T., waren er 15 in 1905 en 39 in
1912 deze tusschen 5 en 8 T. groei
den aan van 98 tot 117.
De stoomsloepen, wiens getal toe
neemt, vermeerderen ook hunnen om
vang. Hunne gemiddelde grootte, die
62 T. bedroeg in 1902, klom tot 78 T
in 1912.
Wij zullen op deze zaak in een toe
komend nummer terugkomen, want de
partijdigheid dezer artikels schijnt wat
al te ver door. Men zwijgt er Nieuw
poort dood» terwijl men van ingebeel
de voordeelen waagt aangaande Brugge
en ook al Oostende aangrijpt om die
stad langs hunnen kant te krijgen.
Terloops zullen wij afwachten welke
houding onze drie Oostendsche volks
vertegenwoordigers, gekozen om de
belangen van Nieuwpoort te dienen,
zpllen aannemen in onzen strijd met
Brugge.
Een oogenblikje, confrater, ge zult seffens
bescheid hebben. Aangezien ge kunt liegen
dat het kraakt, zullen we geene moeite heb
ben u de welbekende en geschrevene waar
heid onder de oogen te brengen.
Zoodus ge liegt het af dat ge de boeren
hebt uitgescholden voor vee en slaven
Maar in uw Weekblad staat juist het te
genovergestelde, zwart op wit gedrukt.
Immers, we nemen de nummers -van den
4 en 11 Juni 1910, van ’t Vuilblek en daarin
lezen wij
Dat is één
In diezelfde nummers lezen we nog
Zoodus ge liegt het af dat ge de boeren
en de werkmenschen voor ongeletterden en
schooiers uitscholdt.
Ge vraagt on» de proef I Daar hebt ge ze,
Vuilblek 1
'k Weet wonders wat ge daar
antwoorden x
Niets 1 want zwijgen is goud weerd 1
Jammer dat ge die spreuke niet altijd in
dachtig zijt geweest hé 1
Verba volant, scripta manent Woor
den vervliegen maar geschriften blijven;
dit ondervindt ge nu te uwer schade en
schande.
Geluk er meê 1
Sacrament uitgesteld, en er den nacht door
aanbeden en bewaakt door de wakers. Ja
zelf in den laatsten tijd had de aanbidding
van het Allerheiligste do vereering van het
heilig Graf verdrongen de waak namelijk
eindigde met den dienst van Goeden-Vrijdag,
en in den namiddag reeds begon men aan
de afbraak van het heilig Graf het plechtig
gebruik voor de vereering van het heilig
Graf was overgegaan naar het H. Sacrament.
Onafgebroken bleef dit gebruik voortbe
staan tot en met 1864. Pastor Vandenberghe
schafte het af het volgende jaar, tot groot
spijt van de christene bevolking en dat
eerst en vooral om de groote kosten, en dan
nog, zegt men, omdat het zijn vroeger be
teekenis verloren had.
Dat graf komt voor in de rekeningen on
der verschillende benamingen het helich
Sepulchre het monument van goeden
Vrijdach het huseken van het h. Graf
het Paeshuis of Paeschehuyseken
In de laatste eeuw van zijn bestaan hield het
bijna uitsluitend den laatsten naam en nu
nog is het aldus bij menschen van zekeren
ouderdom alleen bekend.
Eerst stond het in de Spaansche kapel, in
de voute nu, later in het hoogkoor, en ein
delij k in de kapel van den Nood-God, het
Zuid-kruis van de kerk.
Uit de handschriftelijke kronyk van J.-B.
R.YBENS dl. II? bl. 237 A 49 geven wij
hier de beschrijving van het Paeschhuis
in zijn tijd
Den 13 dito (April 1865) zijnde Witten-
Donderdag, alwaer in onze kerk van over
oneyndige tijden een Paeschhuys was ge-
plaetst, daer men in geene steeden van ons
land, zelfs te Dunkerke, Cales, Bergen, etc.
zulk eene vond is dit jaer niet geplaetst
geworden, tot groote spijt van de borgerij.
Men klom in 't midden op met 6 trappen,
en op die hoogte was het geheel plankiten
al de beyde zijden was er een gelijke trap,
en een tweede plankit waerop geplaets was
eenen autaer, en op dien autaar hoog ver
hoeven was het tabernakel waerin het AI-
derheyligste Sacrament geplaetst was, die
bewaekt wierd door vier gewapende manne»
met pieken, twee op de onderste stagie en
twee op de bovenste die op ieder uurslag
een stoot met hunne pieken gaven en blee-
ven aldaer dag en nagt, met nog andere
godvruchtige menschen het buytenste was
ovael, in 't midden van booven hangden er
vijf zilvere lampen, en van binnen en buiten
op de leuningen al bezet met wascïkersen
van buyten of gevel was het gemaakt met
lijnwaed »choon geschilderd, van booven
zijnde de h. Veronica met den Sweetdoek,
Ons Heere, en al beyde zijden waeren wee-
nende vrouwen, i. e. w. het was godvrugt-
verwekkend en schoon welke al verande
ringen daLmeoi ziet zoo in de kerk, als an
ders wat zouden onze voorouders daerop
zeggen dat zij te voorschijn kwamen, zij die
dit alles ingesteld hebben ende doen mae-
ken.”
Tot aanvulling geven wij hier nog een en
vernomen van kerkbedienden uit die jaren
Het getimmerte was ten minste vier me
ters breed. De gevel was ovael, grijsd in
steenen geschilderd, aan de kanten twee
pilaren.
Op het eerste plankijt was het eigenlijke
graf een kruisbeeld, met een wit laken ge
dekt waarop drie zilveren kroonen, en daar-
rond een klein glent.
De waak was toevertiouwd aan de hove-
Ha ven be weging.
In Juni 1913 zijn er 19 schepen onze haven
ingevaren metende 4495 ton, tegen 7 meten
de 2045 ton in Juni 1912. Wij gaan dus in
Juni van 1913 12 schepen en 2450 ton
vooruit.
X
Van 1 Januari tot 30 Juni 1913 zijn er 94
schepen ingevaren metende 22774 ton, tegen
65 schepen metende 17363 ton verleden jaar.
X
De toestand der verschillende havens is de
volgende
Antwerpen wint 70 schepen met 171.465 t.
Gent wint 83 schepen met 47.917 t.
Oostende wint 34 schepen met 30.713 t.
Nieuwpoort wint 29 schepen met 5.409 t.
Brugge verliest 16 schepen en wint 5.703 t.
In Juni zijn al de havens ver vooruit, uit-
rgen Zondag, om 11 1/2 uui, zal er
DEUM gezongen worden in de
de verjaring der troonbeklimming van Z. M.
Met het Amerikaansch Scheermes kan
eenieder zich zelf scheuren op vijf minuten
tijds. Ónmogelijk zich te kwetsen.
Prij» 7 frank. Lemmersmerk (La
Gillette) Bijzondeie »cheerzeep (Schaving-
stick) bij
COIFFEUR
78, Langestraat Nieuwpoort.
Van Rousselare naar de Zee I
Wij knippen uit een Antwerpsch
zoevaart-orgaan de 2 volgende artikels,
over eenige dagen verschenen. Zij too-
nen ons den gemoedstoestand die, no
pens dit zoo belangrijk punt, in de ver
schillende middens bestaat, enlaten ons
den nadruk dat er meer dan ooit op
dit terrein moet gezorgd en gewerkt
worden.
i
BRUSSEL.
OOSTENDE, ’9, Kerkstraat.
8.0
iï-3
3i-i
27-31, Oud-Kleerkoopersstraat,
BRUGGE, 22, Steenstraat.
De buitenkiezers (dus de boeren) laten
zich ala slaven leiden, en als vea ter
stembus leiden.
klerikalen schonken twee stem
men aan den soms engeleerden beer en
werkman, die heel dikwijls van den
Disch krijgt.
B --1Vvan
