van
NIEUWPOORT KANTON.
I
Sint MWelfKems 1913.
011 die suSers
Plechtige Eereboete.
Een vierkante Cirkel.
Geloofsverdediging.
Zaterdag n October 1913.
Nr 41.
Elfde Jaargang
Inschrijvingsprijs op voorhand te betalen
3 fr. per jaar voor België.
Prijs per nummer 5 centiemen.
'Weekblad verscliij n oixclo eiken Zaterdag.
God voor bake
Recht voor stake
Vlaamsch voor sprake.
Stad NIEUPORT.
Allerhande Volksspelen
ingericht door de bewoners dier wijk, met
de geldelijke medehulp van Stad.
Hoogstraat, 97, Nieuwpoort.
DrukkerLOUIS LAMMEN
wijzer toch iets
t
3) Het is de eed waardoor hij Gods
heerschappij erkent met Zijnen Naam
in te roepen tot bevestiging van het
geen hij zegt.
Zondag 12° October,
in den namiddag, in de Oude Veurnevaart-
straat, WIJK.KERMIS, opgeluisterd door
de Fanfaren van het Davidsfonds
Aankondigingen 15 ct. den drukregel. Rechterlijke bekendmakingen 50 ct. den drukr. iVerkooper KAMIEL HILLEBRANDT,
-o- I Oostduinkerkscben Steenweg, 38,
NIEUW POORT.
BEHEER OPSTEL
Hoogstraat, 97,
NIEUWPOORT.
Het Weekblad geraakt aan 't suffen,
het verliest letterlijk den bol. Hoe het
afgeelt op de leeraars uit de officiëele
scholen 1 Maar wie is er naar den zin
van 't Weekblad van nu voort Er zal
zeker een nieuwe wereld moeten’ ge
schapen worden Maar ’t is waar, wre
zullen misschien weldra in een gunstig
stadium komen voor de evolutie en zal
er in 't kort een nieuw soort wezens
ontstaan 1 wellicht naar den zin van ’t
Weekblad 1!
Zonderling toch dat men zoozeer een
onderwijs ophemelt, waarvan men het
personeel zoozeer misprijst,en dat man
nen die zich zoo graag vrijzinnigen
noemen, en altijd (zeggen ze ten min
ste) in de bres staan om de vrijheid te
verdedigen, nog niet dulden kunnen
dat een vader vrij de school kiest waar
hij zijne kinders wil heen zenden.
Dat is toch wel logika I
Allo, Weekblad, zijt eens metter
daad vrijzinnig als de katholieken, niet
met woorden alleen, laat de vaders vrij
Hij zal moeten partij
zal m o e t e n
goed- of afkeurt. Wanneer hij aan de
geschiedenis van Tiberius is geko
men, en een zeker drama dat in Ju
dea voorviel zal moeten vertellen, wel
ke denkwijze zal hij aankleven Wat
zal hij zeggen Zal Jesus-Christus God
of enkel mensch zijn
Payot gaat nog verder Tegen
woordig is het zoover gekomen, dat
een mensch die zich heeft vrijgemaakt
uit de banden der confessioneele gods
diensten, geen woord meer kan uitspre
ken dat waarlijk onzijdig is. Corres-
pondance de la Ligue de l'Enseigne-
ment 12 April 1908).
Aulard, nog een profeet der vrijden
kerij, schrijft in de Parijzer Matin
(14 September 1908) De onzijdigheid
is een kwakkel, een oogverblinding,
een woord dat geenen zin heeft. Een
onderwijzer, die een eerlijk man is,
moet er aan te kort komen ofwel kan
hij niets onderwijzen, noch betreffende
de zedenleer, noch betreffende de ge
schiedenis, en moet hij zijn rol van op
voeder opgeven
Dat zijn tenminste nagels met kop
pen. In de plaats van altijd met alge
meenheden af te komen, deden onze
vrijdenkers beter eens een eenvoudig
handboekje var. geschiedenis op te
stellen. Dan zouden we er kunnen over
oordeelen hoe zij prachtisch het onmo
gelijk vraagstuk zouden oplossen, dat
zij in theorie als zoo eenvoudig voor
stellen.
hebben omgekocht of zij die zich heb
ben laten omkoopen
Wilt ge ons gedacht 't Is allemaal
koekoek eenen zang, ze deugen geen
van beiden.
Doch wat den heer Ernest Solvay
in bijzonder ongunstig daglicht stelt, is,
dat hij juist zijne duizenden aan Mari
anna heeft overhandigd om haar te
steunen in den strijd dien zij voert te
gen het katholiek onderwijs, tegen de
christene scholen, terwijl hij zijn eer
ste onderwijs in eene broederschool
heeft ontvangen, en dat het dank aan
het onderwijs is, dat hij de uitvinding
heeft gedaan die hem tusschen de rijk-
sten onder de rijken heeft verheven.
Nu wie weet, dat is misschien eene
manier op zijn Solvay’s om zijne dank
baarheid te betonnen 1
Dat hij er wel mede vare, mogen
de lofbetuigingen en de eerbewijzingen
zijner roode aanbidders hem zoet in de
ooren klinken, moge de wierook, dien
zij tegenwoordig voor zijnen troon
branden, hem den wierook doen ver
geten, wiens geur hij eertijds zoo ge
lukkig was in Gods heiligdom ten He
mel te zien stijgen.
«3 o3*
Waarlijk, een mensch zou ongelijk
hebben zich nog kwaad te maken om
de bokkesprongen der socialistische
kopstukken, zich nog het hoofd te bre
ken om al de verwenschingen en ver-
maledijdingen door die heethoofden
uitgekraamd.
’t Is allemaal klucht, komedie
Onze ooren dreunen nog. van hun
heesch gebrul Eigendom is diefstal
Dood aan kapitaal en kapitalisten en
ons in de plaats der eigenaars en geld
mannen veronderstellende, voelden wij
eene zekere onrust ons hart omklem
men.
Onnoozele sukkelaars die we waren 1
Er zijn geene grootere vrienden van
kapitaal en kapitalisten dan de socia
listen er zijn geene knievallen die hen
terugschrikken, geene eereboeten die
zij niet zouden willen plegen als die
kapitalisten het verstand maar willen
hebben hunnen s.... mond te vullen.
Herinner u de socialistische liefleffe-
rij met eenen Warocqué, den millioen-
rijken kasteelheer van Mariemont met
eenen Marquet, den god der tuischko-
ten, wiens geld nochtans naar de
getuigenis van Le Peuple zelf
zoo niet stonk, dan toch voor ’t minst
verdacht rook met eenen Ern.-Solvay
die jaarlijks meer millioenen in winst
opstrijkt dan al de werklieden zijner
talrijke fabrieken vereenigd in dagloon
ontvangen.
Doch Warocqué, Marquet, Solvay
wisten waar de hond gebonden lag, zij
hebben hem een been dat is eenige
duizenden toegeworpen en nu spe
len zij katje met hem, nu hebben zij
hem zelf zoover gekregen, dat hij op
zijne achterpootjes staat en alle kunst
jes ter hunner eere afgeeft.
O socialistische deugd 1 O socialisti
sche onomkoopbaarheid
Nu, 't is waar ook, Warocqué, Mar
quet en Solvay hadden nog eenen an
deren troef in hunne kaarten, die hun
't winnen moest vergemakkelijken.
Alle drie zijn dweepzuchtige vijan
den van God en godsdienst en zulk
aanbevelingsbriefje doet meer dan wat
gij ook kunt uitdenken, om de gunsten
van Marianna te verwerven.
Nu, wie dient er het meest ge
laakt, zij die in deze omstandigheden
waar men naartoe wil, wanneer men
anderen wil geleiden Le Volume
27 Juni, 1908). De onzijdige school
is een groote zero zegt Jules Simon
L’école neutre, c'est l’école nulle.
Clémenceau zegde in den Senaat,
den 18 November, 1903 In het ge
schiedkundig onderwijs zal de onder
ra o e t e n zeggen,
kiezen, hij
zeggen of hij
III,
Maatschappelijke eeredienst.
De maatschappelijke eeredienst die
door de maatschappij, als dusdanig be
schouwd, uitgeoefend wordt, is nood
zakelijk.
1) Want de maatschappij, als maat
schappij, van God afhangende, (zie 8*"
voordracht) moet die afhankelijkheid
erkennen en belijden door de hulde
welke zij aan God bewijst.
2) De maatschappelijke eeredienst
is een allergeschikste middel om den
eeredienst bij de burgers in hun bijzon
der leven, te ontwikkelen en te bevor
deren.
3) Dit wordt gestaafd door de lee
ring der heidensche wijsgeeren en de
gebruiken, zelfs bij de heidensche vol
keren.
BesluitDe natuur en de rede
eischen dat ieder mensch in zijn bij
zonder leven God weerdiglijk vereert
en dient» ingezien eenieder onder Gods
heerschappij leeft, van God uitgaat en
tot Hem henenstreeft, maar zij verbin
den op gelijke wijze en om dezelfde re
den de burgerlijke maatschappij Leo
XIII Immortale Dei.
»)o(<-
Hoe dikwijls reeds werd het gezegd
en bewezen onzijdig onderwijs is zoo
onmogelijk als een vierkante cirkel.
Maar vermits onze tegenstrevers op
schoolgebied altijd terugkomen met
hun slagwoord onzijdige school, de
school voor iedereen, zijn wij ertoe
verplicht, altijd op hetzelfde aambeeld
te slaan, en op de oude argumenten
met oude waarheden te antwoorden.
Gelukkiglijk staan we hier op een
gunstig terrein. Wanneer wij spreken,
dan heeft het al niet veel te beduiden
wij immers, de fanatieken en de dom
pers, wij kunnen maar de taal voeren
van fanatiekers en dompers.
Welnu, wij kunnen ons verschuilen
achter het gezag van mannen wier geest
niet beneveld is door de clericale voor-
oordeelen, en die, klaarder dan wij
het ooit kunnen doen, zeggen en ver
kondigen dat het onzijdig onderwijs tot
het gebied der hersenschimmen be
hoort.
In Frankrijk schermde men destijds
ook met het slagwoord onzijdige
school. Maar sinds lang kwam de aap
uit de mouw, en nu verklaarde men
aan al wie 't hooren wil, dat het al
maar politieke komedie was om de
vreesachtigen gerust te stellen en de
gemoederen in slaap te wiegen.
Niemand is onverschillig aan de
waarheid en de leugen schreef Payot.
Men moet kiezen, met moet zeggen
Negende Voordracht.
(VERVOLG)
II
Uitwendige eeredienst.
A. De uitwendige eeredienst^ uitge
oefend met medewerking van het li
chaam, is verplichtend.
Want 1) de mensch hangt van God
af zoowel wat zijn lichaam, ledematen
en zintuigen betreft, als wat zijne ziel
aangaat. Dus behooren wij God ook de
hulde van ons lichaam te bieden.
2) Ingezien de eenheid van ’s men-
schen natuur, staat de uitwendige eere
dienst met den inwendigen in nauw
verband hij spruit natuurlijker wijze
voort uit den inwendigen eeredienst,
en op zijne beuit prikkelt hij dezen
aan.
3) De uitwendige eeredienst is nood
zakelijk opdat de mensch, die een
maatschappelijk wezen is, zijnen even
naaste stichten en alzoo tot het alge
meen welzijn der familie en der bur
gerlijke maatschappij meewerken zou.
Geen wonder dus treffen wij zelfs bij
de wilde volkstammen, allerlei oefe
ningen van uitwendigen eeredienst aan.
B. Welke zijn o. a. de oefeningen
van uitwendigen eeredienst
1) Het is de aanbidding waardoor
de mensch de hulde brengt^an zijn ei
gen lichaam.
2) Het zijn de sacrificiënde offer
anden en de beloften waardoor hij zij
ne afhankelijkheid tegenover God be
lijdt, door het vernietigen, het opdra
gen en het beloven van sommige uit
wendige dingen.
JilHllliniwJ
NIEUWSBLAD
-9-
T—MMB—
I
