van
NIEUWPOORT KANTON.
Katholieken van Nieuwpoort!
Hel Verpliclitend Onderwijs.
Elfde Jaargang
Nr 50.
Zaterdag 13 December 1913.
God voor bake
Recht voor stake
Vlaamsch voor sprake.
Weekblad verschijnende eiken Zaterdag.
Rechtzinnigheid.
Inschrijvingsprijs op voorhand te betalen
3 fr. per jaar voor België.
Prijs per nummer 5 centiemen.
HOE GEDAAN
Welke dagbladen
moeten wij lezen?
Hoogstraat, 97, Nieuwpoort.
gelijke wapenen strijden mag tegen de
of
en
Het Kortrijksche
hadden ons katholiek blad te koopen
of te lezen, men hun algauw ’t gat van
den timmerman zou wijzen, om dan 't
gras van de markt te kunnen gaan af
eten.
In Thielt «De Gazette van Thielt»
en De Stem
In Rousselare
In Meenen
In Blankenberghe
De
«o»—
't Voddetje raadt zijnen lezers aan de
artikels te lezen van 't Nieuwsblad,
Wij vragen niet beter, misschien komt
er een tot inkeer
Denkt ge dat het rechtzinnig is wan
neer het zulks zijnen lezers vraagt
Het weet maar al te goed dat zijne
slaafsche onderdanen dat niet zouden
durven doen. Deze zijn maar al te ze
ker dat, indien zij de stoutmoedigheid
De Veldbloem
Gazette van Lichtervelde».
De 7houroutsche
«:o:»
Abonneert u niet meer op 't libe
raal Weekblad, dat uwen Godsdienst,
uwe priesters, en de eer lijkste perso
nen beschimpt en bespot!
Landbouwer
Meenenaar
Ons Woord
Aankondigingen 15 ct. den drukregel. Rechterlijke bekendmakingen 5cfct.[den drukr IVerkooper KAMIEL HILLEBRANDT,
-o- I Oostduinkerkicben Steenweg, 38,
Drukker: LOUIS LAMMEN Hoogstraat, 97. Nieuwooort. I NIEUWPOORT.
BEHEERD OPSTEL
Hoogstraat, 97,
NIEUWPOORT.
officiëele, de eerste de laatste noodza-
kelijk zal overvleugelen, omdat er
meestal meer zelfsopoffering bij het
onderwijzend personeel, meer tucht
en werklust bij de leerlingen is en dat
een opvoeding gesteund op den gods
dienst, betere mannen vormt dan een
andere.
Het verplichtend onderwijs, niet het
verplichtend openbaar onderwijs, be
staat bijna in alle landen, maar sedert
hoe lang reeds, Weekblad Het is een
hervorming van onzen tijd en zoo we
hiei van de laatste zijn, de liberalen
hebben er grootendeels schuld aan,
om niet te zeggen geheel en gansch.
Waren ze op eene redelijke wijze te
werk gegaan in 1879, en hadden ze
door hunne dwingelandij niet gansch
het land in rep en roer gesteld, het
was sedert dan eene afgedane zaak ge
weest.
Wat de vergelijking met Zwitserland
betreft, die gaat niet op. Kan men hier
een wet maken in iedere provincie,
evenals daar in elk kanton Hebben
onze provincieraden de bevoegdheid
schoolwetten te maken
Het Weekblad zegt dat er in de
Zwitsersche grondwet staat dai het
onderwijs verplichtend is in de open
bare kostelooze scholen en verder,
sprekende over de Schoolwet van het
kanton Vaud, zegt het, dat de kinde
ren welke in de vrije scholen het on
derwijs genieten, aan het jaarlijksch
exaam moeten deelnemen dat ir.dien
dé schooloverheden het onderricht on
voldoende achten, de ouders ze moe
ten naar dé openbare school zenden."
We zien niet hoe dit samengaat, men
is verplicht volgens de grondwet ze
naar de openbare school te zenden en
volgens de wet van 't kanton, mogen
ze naar vrije scholen gaan, maar moe
ten aan het jaarlijksch examen deelne
men
Onze hersens zijn zoo misvormd dat
wij er niet klaar inzien, of zijn de her
sens van den schrijver zoo gevormd
dat hij zich zelf tegenspreekt
Dat de Zwitsersche katholieken vre
de hebben met hunne schoolwet, zou
nog te bewijzen vallen.
»)o(<—
Het Weekblad van 6“ dezer, schrijft:
dat de Katholieken het beginsel van
het verplichtend onderwijs huldigen,
waartegen ze zoo lang en zoo heftig ge
streden hebben.
Hier kan een wooidje uitleg mis
schien het Weekblad ten goede komen.
De katholieken hebben tot nog toe al
tijd de hoop gekoesterd dat de ouders
zonder et* toe gedwongen te zijn, hun
plicht zouden verstaan hebben. Slechts
nu dat zij ondervinden dat sommige
ouders niet genoegzaam verstaan hoe
noodzakelijk de geleerdheid is, gaan zij
hoewel zij veel van vrijheid houden,
daartoe over. De katholieken, immers,
zijn vrijheidslievend, en willen slechts
dwang, waar het moet. Nu nog hopen
zij daar toe tè komen, zonder krasse
en geweldige maatregelen te nemen.
Wat te verwonderen is, is dat zij die
zich vrijzinnige liberalen noemen,
zooveel houden van dwang, vooral ten
opzichte van kleinen, en dat zij die
gansche dagen zoo hoog oploopen met
hunne menschlievendheid en verdraag
zaamheid zoo seffens tot geweld wil
len overgaan.
Maar de katholieken huldigen hoe
genaamd het beginsel van het verplich
tend onderwijs niet in den zin der libe
ralen. Even heftig als ooit bestrijden
zij het en zullen zij het voort bestrij
den in dien zin. Er is dus geen spraak
van dat zij waarachtig bekeerd zijn en
nu rechtzinnige voorstanders van het
verplichtend onderwijs geworden zijn».
Wij willen wel dat de ouders verplicht
zijn gedurende een aantal jaren, hunne
kinderen naar school te zenden,
omdat we ondervinden dat zonder ver-
plichtmg, vele ouders hier aan hun
plicht, ten opzichte van hunne kinders,
te kort blijven liever hadden we
geene verplichting maar we willen
dat de ouders vrij blijven de school te
kiezen die hun past. Hebben ze liefst
eene openbare school waar het onder
wijs onzijdig is, ze zenden hunne kin
ders daarheen maar verkiezen zij een
school die een godsdienstig karakter
heeft, dan sturen zij hunne kinderen
naar die school. Opdat deze scholen
alle degelijk zouden opgericht worden,
stelt de Staat de openbare en de vrije
scholen op denzelfden rang (daarom
trent, want de openbare school is nog
bevoorrecht).
De katholieken willen dus verplich
tend onderwijs met vrijen keus van
school verplichtend openbaar onder
wijs willen ze met, maar verplichtend
katholiek onderwijs vragen ze niet. We
dagen het Weekblad uit te bewijzen
dat het in de wet staat, hetzij uitdruk
kelijk, hetzij op een redelijke wijze
er uit afgeleid zelfs.
Misschien toch dat het Weekblad
weet dat, wanneer de vrije school met j
't Weekblad, in zijne vrije weder-,
gave ’t is immers vrijzinnig der
raadsbesluiten van 17 October 11. vindt
dat de opgegeven reden van onzen al-
omgeachten burgervader, om 't Vrede
gerecht te laten waar ’t is, eene onge
hoorde stommiteit is. Lezers,dat is een
bladje dat anderen de beleefdheid wil
aanleeren Maar alia, ’t is ook maar
schijn, ze hebben 't in ulder Praatje»
zelf bekend
Had men moeten besluiten, zooals
't voddetje 't nu begeert, dan hadde 't
met dezelfde reden ’t stadsbestuur be
knibbeld. Gij zoudt eens wat gehoord
hebben Herbergiers van Stad 1
Ziet gij nu, hoe ze voor uwe belangen
zorgen Gij moogt geen pintje, geen
druppelken meer verkoopen Zij wil
len u broodro^ven Gedenkt het met
de kiezing
Die reden moet nochtans zoo «stom»
niet geweest zijn, vermits ’t voddetje
zelf bekent dat men zoo iets wel mag
denken. Waarom mag men het dan
ook niet zeggen Hoe kan men zijn
eigen toch zoo domweg tegenspreken I
Hoe wordt ge daar wijs uit 7 Eene on
gehoorde stommiteit die men mag den
ken
Is het de plicht niet van allen goe
den burgervader voor eenieders belan
gen te zorgen Wie gaat er nu door
de genomen besluiten te lijden hebben?
Uw ongezond verstand alleen Vodde
tje
Iemand die alle eergevoel nog niet
verloren heeft zal uwe laffe zegswijzen,
uwe onbeschofte persoonlijkheden la
ken.
Zeg eens, wat al buitengewone hel
dendaden hebben uwe groote jannen”
verricht Wij zullen ze voorstellen
niet voor een burgerlijk eereteeken
maar voor de Leopoldsorde
Maar gij versmaadt én medalie én
openbare eerbewijzing, niet waar
Voor hetgeen de peerdeooge be
treft, laat er zooveel niet zien aan uw
werkvolk, maar laat er wat meer in
hunne beurs klinken. Als gij dat zult
gedaan hebben, spreek dan
HL
weet uU, geachte lezers en leze-
4n44pssepx wat-er u te doen staat, wanneer
de'lééslust u prikkelt op reis of elders.
Wij hopen dat ge nu vast besloten
hebt naar geen blikmuziek of le
dige tohnengeluid nog te luisteren, dat
ge de Laagste Nieuwsjes in de
straatgoten zult laten liggen. De vuil-
karre zal ze wel komen opvegen en
voeren waar ze moeten zijn.
Wilt gij nu inschrijven op een goed
Magblad, of zoo gij het terloops aan
koopt, wilt gij volstrekt zeker zijn van
uwen aankoop? Zoo ja, ziehier eene
keus
Maar, overtuigde katholieken vindt
men in Nieuwpoort niet ajleen onder
de inboorlingen, maar ook onder de
vreemden.
't Stadsnieuws is voor de Nieuvr-
poortnaars van eerste belang. Het laat
de vreemdelingen dife in Nieuwpoort
huizen ook niet onverschillig.
Daarom moeten wij eerst en vooral
zorgen, dat wij inschrijven op het
Nieuwsblad van Nieuwpoortdat al
het belangrijkste mededeelt van in en
rondom de stad.
Wordt ook aanbevolen De Nieu
we Gazette van Nieuport».
Voor binnen- en buitenlandsch
nieuws, staatkunde, inlichtingen over
maatschappelijke werken, wetenswaar
digheden van allen aard, sport, aankon-
kondigingen, enz... neme men eene in
schrijving op
Het Nieuws van den Dag
het beste en meest gelezen dagblad van
gansch België.
Of ook De kleine Patriot
De Vlaming uit Brussel.
Het Volk Gentenaar
LandwachtDe Volksvriend
vindt ge in Gent.
In Antwerpen De Gazet van
Antwerpen Het Handelsblad
De Huisvrienden het schoonste
geïllustreerd weekblad van België is
Ons Volk Ontwaakt
In Veurne <Het Veurnsche Volk».
In Dixmude De Gazette van
Dixmude
In Oostende De Zeewacht
de Duinengalm
In Brugge De Gazette van
Brugge
In Kortrijk
Volk
In Lichtervelde
en de
In Thqurout
Bode
4
r iLlillll'lllH J
-f.>a
a—lil II I I il
NIEUWSBLAD
Alwie ean abonnement neemt op hot
«NIEUWSBLAD VAN NIEUWPOORT»
voor hot Jaar 1914, zal van nu af tot
nieuwjaar, ons blad kosteloos ontvan
gen.
