de oogcn sluilen over feilen die voorlaen aen de geschiedenis behooren. Een der grootste weldaden dan welke wy aen de Iwce kiezingen van 1870 en 1871 te danken hebben is wel zeker die verandering van politiek nopens de openbare ambtenaren, die nu niet meer gehouden zyn kiesdravers of slaven van bet ministerie te zyn. Ten overige een weldaed dal al de andere over treft is ongetwyfeld de volkomene vryheid der magistralucr. Het zal, len dien opzichte niet overbodig zyn van tyd lot tyd het land te herinneren met wat voor mannen M. Bara de reglbanken samengesteld had en hoe de reglerlyke zaken beleid werden. Kint-DriiyM. Wy verhopen dat eindelyk het oogenblik der eerherstellingen in de droevige zaken van Sint-Denys nadert. Hetgene wy sedert lang vragen, dat in de Kamer en voor geheel het land de kwestie nog eens zou besproken en onderzocht wor den, is reeds aen den gang. Onze moedige volksvertegenwoordiger M. Reynaerl heeft ze voor de regibank der Kamer-en der open bare opinie gehragt. Ter gelegenheid der beraadslaging over het budjet van justitie heeft M. Bara de gena de acn Depoorter, oenen der veroordeelden van Sint-Denys, geschonken, gelaekl en den heer Cornesse uitleggingen hierover ge vraegd. Hy las zelfs een artikel van hel Journal de BruxeU.eswaerin deze genade eetien akt van regtveerdigheid en herstelling genoemd wordt. M. Bara had zich willen achteruit trekken en algauw de beraedslaging doen sluiten, maer de katlvolieken hebben zyne uitdaging opgeraept: M. Cornesse heeft verklaerd dat hy ten minsten eene uer noodig had om aen M. Bara te antwoorden, dal, indien de Ka mer bet verlangde, hy aenslonds wilde ant woorden, M. Reynaert heeft daeras het woord ge nomen en verklaerd dat hy in het debat wilde tusschenkomen en ook ten minste eene uer zou. gesproken hebben, dat het by ge volg, onmogelyk was de beraedslaging dien dag te sluiten. De Kamer heeft hierop de voortzetting der beraedslaging tot Dynsdag verschoven. Dynsdag nogthans is hierover niet gesproken geweest, geheel de zitting werd ingenomen door eene nieuwe zagery over de onlusten van Antwerpen. Wat zal er uil deze beraedslaging komen? Wy weten het nog niet. Hctgene wy zeker weten is dat wy de veranlwoordelykheid der geeslelykheid zul len zien verminderen, dat het klaerblykelyk zal worden dat de huiszoekingen langs ee- nen anderen kant moesten gedaen worden: dat meer persoonen en dagbladen de herzie ning van het proces zullen vragen. De aenkondiging dezer beraedslaging heeft eenen grooten indruk te Sint-Denys ge- maekl; de goeden scheppen moed; de libera len, integendeel, laten het hoofd hangen, sommigen welen dal men luidop de namen der brandstichters durft noemen, zy vreezeu dat bekwame en onparlydige reglcrs de zaek op nieuw zullen onderzoeken. (De Vrij he id.) De katholieke nuitseliers. De uitmuntende bond der duitsche katho lieken stelt zich op nieuws in beweging. Verscheidene duizende maetschappyen, een groot getal steden en gemeenten, de burge meester en de gemecnleraed acn 't hoofd, meer dan honderd openbare vergaderingen, elk mei eenige duizende persoonen, hebben reeds hunne In treding aengekondigd by dc proteslatie van de bisschoppen en van het midden-comileil legen deaenvalten waervan de Jesuielen en bet Pausdom het voorwerp zyn. In alles eenige miljoenen menschen, wier getal dagelyks aengroeil, hebben voor geheel de wereld verklaerd, dat zy katholie ken, papisten, ullramontanen jesuieten klerikalen zyn. In den duitschcn Reichstag gelyk in den prusischen Landtag, zyn er ge- heele groepen van gedeputeerden, die liet zelfde doen, die zich inde Kamer ullramon tanen en papisten noemen. Het tempeest, verwekt onder voorwcwdsel van onfeilhaer- heid, heeft in Duitschland de gelukkigste uit werksels. De onbegrypelyke maetregelen door de welke het collegie van Braunsberg aen de katholieken is ontnomen geweest, om eene schismatieke sehool te worden, hebben on der de katholieken van Ermeland eenealge- meene beweging te wege gebragl. Katholie ke en politieke volksmaetschappyen (Kaloli- scher Volksvereinzyn te Braunsberg en in 't meeste deel der steden van hel bisdom in- gerigt. Eene kleene gazette (Ermelosndische Vol/sblaMer) zal eerstdaegs te Braunsberg verschynen. IN'icsterlykc kloekmoe digheid. 1 De geeslelykheid van Beijeren toont zich weerdig van de bisschoppen en zy is Vast besloten gecne rekening le houden van de tirannieke maetregels welke M. Lutz van den duilschen Reichstag hekomen heeft. Ziehier eene betuiging van de katholieke geeslelykheid van Cham, in het hooge Pala- tinaet, die volkomentlyk de gevoelens van al de katholieken uitdrukt, en die zal toonen tegen welken onverwinnelyken wederstand gaet botsende knecht van prins de Bismark: Op den voorstel van M. Lutz, Staelsmi- nisler van Beijeren, de duitsche Reichstag is voornemens eene wet af le kondigen door dewelke hy met twee jaren gevang bedreigt den priester die op den predikstoel, enz. zich bedient van uitdrukkingen in dewelke het gouvernementeel) misbruik van priesterlyke bedieningen erkent. Tegen deze schik kingen, wy, priesters der parochie van Cham, wy verklaren zoo volgt: 1° Wy hebben eene hoogere wet als de andere wellen, die zegt: Het is beier aen God le gehoorzamen dun aen de menschen 2° Wy zullen, gelyk voorheen het woord Gods verkondigen, indachtig zynde, dat alle onderdaen gehoorzaemheid ver schuldigd is aen de burgerlyke wetten, maer ook niet vergelende de verantwoordelykheid dewelke wy hebben jegens God, jegens onze consciëntie en jegens onze geestelyke over sten. In alle omstandigheid wy zullen onze pligt doen. 3° De gevangenis van twee jaren boe zemt ons geenen schrik in en wy zyn bereid lienmael in de gevangenis le gaen, liever dan stom te blyven gelyk de visschen; 4.0 w7y meenen vcrpligt te zyn van deze verklaring te doen aen onze geloovigen. Geschreven en geleekend in 1871, op den feestdag van Sint Andreas, die, gelyk Onze Heer en zyne Meester, op een kruis gestorven is. Joseph lieg Ier, pastor. Joseph Willenretler. Marl in us Slrohmuier. Joseph lluber. Toonen wy ons gelyk wy zyn. De katholieken hebben te gemak kelyk acn de Voorzienigheid de zorg overgelaten van de Kerk le verdedigen en van de zaek der regtveerdigheid ledoen zegepralen. 'T is de dwaling der kleenmoedigheid of der luiheid, 1t is zelfs eenigerwvze de eerste voorwacr- den van het chrislelyk leven miskennen, en vergelen dat een geloof zonder werken een dood geloof is, Dusdanig is nu de toestand van den gods dienst in de hedendaegsche maetschappyen, dat het niet meer genoeg is christen te zyn in het binnenste van zyn huis, maer dat men liet moet wezen overal en altvd. Als de Kerk openbaerlyk wordt aengerand, moet zy ook openhaerlyk verdedigd worden. Zoo haesl er zich eene stem verheft om hare rechten le loochenen of in twyfel te trekken, moeten er duizenden stemmen antwoorden en ze komen bevestigen en wreken. Niemand mag zich achteruittrekken als het er op aen komt die pligt te volbrengenniemand zonder do verloochening van Petrus le vernieuwen, mag zeggen aen zyne moeder, voor de princen en Pharizëers staende Ik ken ze niet! De kiitliolii-kni te Utile. Terwvl dat byna al de sleden van Zwit serland vervolgingen inspannen tegen de katholieken, eene stad alleen, Biile, laetde 12 duizend katholieken, die zy onder hare inwoners telt nu volkomentlyk gerust. Nogthans de vervolgingen hebben aen die katholieke mastschappy niet ontbroken. In- derdaed in 1329, de uil voering des katholie ken godsdienst werd te Rale volkomenlyk verboden, en het volk werd verpligt de pleg- ligheden van den gereformeerden eerediensl hy te wonen. Dit verbod heeft gedurende bykans tweeeeuwen bestaen. Allcenlyk in 1708, toen de Ooslenryksche minister Josef dc Nagel te Balè zyne vcrbfyfplaets vaststel de, desladsraed en de ba illy lieten acn dien diplomaetloe van in zyn huis eene byzondere bidplaets le hebben, van de H. Mis te laten offeren en van er den ingang te openen aen de 400 katholieken, die alsdan le Bale woon den. In 1784, werden de bediening van hel doopsel en dc plegtigheden van hel hu- welyk toegelaten; doch allcenlyk in 1798 werden de. katholieke priesters bemagtigd •huuuc geloofsgenoten !c begraven. Omtrent het jaer 183G.de parochie meer uitbreiding gekregen hebbende, kocht ten pryzc van 32.000 fr. den grondeigendom van Ilailslall en deed er eene kapel, eene school en een pnsioreelhnis bouwen; later, in 1830, werd er een school gebouwd voor de. dochters en door zusters bestierd, en de 'oude kerk van de II.Clara van de helft vergroot. Dit nieuw gedenkstuk is in golhi- sclien bouwtrant wacraen cvenlwel nog de toren en de klokken ontbreken. la 1861, de knêchtjeschool le klecn geworden zynde, de parochie deed eene nieuwe bouwen, die 149.13G fr. gekost heeft en aen de broeders toevertrouwd werd. De scholen te Bale zyn zoo wel beleid, het onderwys is op zoo goeden voel, dat de proloslantschc schoolopzieners, tot verschei dene reizen toe, eene openbare hulde bewe zen hebben aen de geleerdheid der meesters en acn de leerzaemheid der leerlingen. De huidige pastor, M. Jart, brengt veel leven in de parochie; hy richt alle jare een nieuw gesticht op. Men heeft onder zyn be leid achtcrvolgenllyk gebouwd een hospitael voor de vrouwen, en een wezenhuis voor de meisjes. Nog kortelinge is er eene confrérie lot stand gekomen onder de mans aen wier hoofd de byzonderslc fabrikanten van Bale staen; onder de leden telt men professors, geneesheeren, handelaers. Dc Germania steunt des te meer op dit feit, zegt zy, omdat de persoonen van stand in Duitsch land met geern in betrekking komen met de werklieden. I'i-icstorlyke lEciiocmin^. Mgr de Bisschop van Brugge heeft be noemd: Pastor te St dooris ten Dislele, M. Verroti. pastor te Clemskerke, die vervangen wordt door M. Volckaert, onderpastor te Iseghem; Onderpastor te Waermaerde, M. Opsomer oud-onderpastnr van Dickebnsch. in vervan ging van M. Doorns, onderpastor in deze laetste plaets benoemd. Mgr de Bisschop van Brugge heeft onder pastor benoemd te Iseghem. M. Slosse. on derpastor van Sl-Krnis, en in deze laelste plaets M. Doom, professor te Poperinghc. Voor wal liet verzenden der brieven en de veranderingen in den postdienst aengaeu, zie onze vierde bladzyde. Allerhande nieuw*. Het ontslag gegeven door M. H. Blanckacrt, van zyne bediening van schepen van Wulverghem is acnveerd. Zyn onJer anderen Jareën benoemd van liet assisenhof wier opening den 15 April te Brugge zal pluets hebben'. MM, Buurqué, notaris ie Pope. ringtie, J. Delavaleye, eigenuer te Gheluvelt, Beague, koopman in lioul te Comen. Het nationale vraegstnk voor Belgis gclvk graefde Tlieux liet noemde, le weten: of Belgie een ambassadeur by den Heiligen Sioel te Koonien gaei behouden is deze dagen in de Kniuer besproken geweel In de stemming hebben t)5 leden ia gezeid en 32 kees. Vooraleer Antwerpen te verlaten, graef dn Chamhord beeft t ,000 fr. aen liet bureel van wel dadigheid verleend. Zalurdag laetst, voormiddag, de wagen (van de gebroeders Devoldcr van Thieli geleid door Karet Dekeizer en met dry peerden besjiannen) geladen met 7.2O0 kilos graen, komende op de Sasbrug by de Dampoort, is er doorgevallen. Zy is ingestukt op den oogenblik dat by in 't midden was en beeft de twee achterste peerden medegesleept die verdronken, zyn daer liet voorpeerd die aen den dissel !»g het ontsnapt lieeit, door bel breken der stringen. Dekeizer, de brug voelende zinken, beeft zich aen de zylcuning geklest en gcraektc er alzoo uil. Joanna De HIaere, liuisvroiiwe Bruggeman van St Kruis is terzelver tyd in liet water gevallen en gered. Eene tyeede vrouw. Isnliclla Constant, hiiisvroiiwc Boussemacra van Cmilkerkc en liacr zoonlje niet bel welk zy nacr Brugge ging om ceiste communie Rlcederen te koopen zyn le gelyk in he( water gevallen, liet zoontje heelt zich, gelyk Dekei zer, aen de zyleui.uig vastgeklampt eu is gered, maer de vrouw, moeder van zes kinderen is ver dronken De gehrekke klicid der Biugge was sinds lang gekend. Dc besturende Commissie der liurgerlyke liu.-picen van Y per gaet ven boeienhospicic voor ouderlingen le Locre bouwen. M. Bonsson, notaris te Oudenburg is overle den. M. ilarou gewezen scnileur. ld. M Maer- lens IVIikmans is le Gent overleden in Jen ouder dom van 1)1 jaren. Den 17 February, een bladje, dal le Antwer pen door een fruuschmao uitgegeven wordt, deelde liet volgende mede: Hel oiimogelyke is gelieurd: Belgie is de prooi geworden van eene zwarte lienJe, die liet liaer ten nutte inaekt, lieizelvo ontcecrt es volkomentlyk zal ten onder brengen, indien dl eerlyke lieden geene krachtige poging senwendfli om liet te redden. Deze poging zal zy gedaes zyn?... YVclaen! 'T was den zclven avond, dal dc school jongens van liet iiaudelsgi sliclit begonnen liebbrt te manifesteren tegen den graef du Cliarabord'ü Verstart men dal? Bel koningjo van Spanje heeft gcJ.ien mr zaeijen. De geneesheer van den Paus, M. Viale-Prell, is nacr liet Quirinaal geroepen gcweosl by de prin ses van Piemont, die in gevaer verkeert. Ken schelm is op liet leven der koningin van Engeland uil geweest. Betgeen waeraen men lot a!s nu niet dachl, maer hetgeen de armzalige Toekomst doel vermoe den is; dat de postbureelen, onder liet liberal# helleer, buidelen zyn geweest lot bet inzamelen van abonnementen voor de opoo9 drukpers. De runderpest is uitgeborsten by landbouwer Pleunus te Oosikerkc, by Brugge. De plaets van veeaerls staet open te Oost- cainp Hare koninglykc Hoogheid de gravin van Vlaenderen is ziek. M. Aug Couvrcur, brusselsclic representant is grootmeester der belgisclie francmatjomicry be noemd, in plaets van M. I'. V.in Humbeek. 'T is den 14 dezer kiczing le Luik voor een senateur en een volksvertegenwoordiger. De kandi daten zyn vuur T Sciiuol: M Braconnicr; voord#

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1872 | | pagina 2