ze loopen, lacht hun uit en stemt voor de liberalen van onzen kant zullen \vy voort doen al wal wy kunnen, en indien onze vrienden weder aen hel roer komen, zullen wy den invloed, dien gy ons gaet geven met voor ons te stemmen, gebruiken om de terugtrekking der wet d'Anethan te beko men, om u uit de kiezerslysl te schrabben, cn n Ie vernederen, om ons over de verne dering te wreken, welke het bezoek dat wy by u afleggen, ons doel ondergaen. En de nieuwe kiezers zullen met regt en rede antwoorden Hoeren liberalen, jaren lang hebt gy de kleene burgers gefopt en voor den zot gehouden; gy hebt ons uitge- mackt voor onwetenden, onweerdig van kie zers te zyn. De katholieken die den kleencn burger altyd geëerbiedigd en erkend hebben, hebben zoohaest zy het konden, verheven tot de weerdigheid van kiezers, En gy zoudl willen, dat wy voor eenen liberael stemmen. Neen, neen, zoo niet kamaraedjes lie Iiifoeralen. Liberalen zyn liberalen. Zy zyn lol niets goed, vermits zy de regten der II. Kerk be- stryden, en bygevolg mag men ze overal verwyderd houden. De kiezingen zyn aen- slaende, moge men de liberalen stillekens in vrede laten en ware vaderlanders in hunne plaets kiezen. Voorziglige menschen vertrou wen hunne huiselyke zaken, hunne eigene belangen aen getrouwe mannen; juist zoo moet men de openbare belangen toevertrou wen aen heeren die waerborgen gegeven hebben van liefde lot Godsdienst en Vader land. Onze Provintiale Kacd. Ingevolge de nieuwe kieswet moeten al de provintiale Raden des lands vernieuwd worden, op Maendag 27 Mei naest. Ziehier de namen der uittredende provintiale Raeds- leden van West-Vlaenderen: Kanton Ardoye.MM. V. Vandenbussche en A. Vuylsteke. Avelghem. MM. F. Casteleinen C. Ver- gauwen. Brugge. MM. baron E. Peers. Otlo-de Nieulant, F. Vandenabeele, Decock-Deroo, P.Boutens, J.deThibaull de Boesinghe, Van- ockerhoul-Vandewoestyne, Breydel De Broek H. Gilliodts, baron O. Van Caloen cn G. Ra- paert de Grass. Dixmude. MM. J. Van Niewenhuyse en Dautricourt-Woets. Ghistel. MM. T. Heyvaert eu G. Van Sieleghem. Harelbcke. MM. J. Stormo cn A. De Co- ninck. Hooglede.MM. R. Delaey en A.Willacrt. Yperen. Mil. L. Vanbeule. F. Bayart, E. Tileca, L. Rabatt en ridder G. deStuers. Isegltem. MM. A. Van Ootegbem en Anteye de Ghcus. Korlryk. MM. L. Vandenbulekc, de Mulie de Rien, baron Arm. del Fosse d'Es- pierres, Soudan-Boulez, Muiier Blangy, J. Lagae en Bruneel-Dclva. Meenen. MM. Valeke Gliecrbrundt en J. Van Acker. Meessen.MM. F. de Meesteren J.Tberry Meulebeke. MM. J. A. Opsomer en P. Pletlinck. Moorseeie.MM.A. Buysons cn A.Devos. Nieuport. M. J.-B. De Grave. Ooslroosebekc. MM. Van Outryve- d'Ydewalle-De Serrel cn B. Verliaeghc. Ostende. MM. C. Janssensen A. Valeke. Passchendaele. MM. E. Demeulenaere (overl.) en C. Bayart. Poperinghe. M. C. Devos. Rousbrugge Haringbe. MM. E. Visarl en J. Capelle. Boussclaere. MM. Maliieu Carpenlicr en llorrie Deckmyn. Buisselede. M. Caïmo Dewilde. Thielt. MM. Goelhals-Van Wambeke en L. de Lopltem. Thourout. MM. baron de Crombrug- ghe-De TSerclaes, C. Dclafonteyne, Bonte- Lecomte en ridder C. de Schietere de Lophem-Peesteen de Swevezeele. Vettrne. MM. D. De Keuwer en De Sinedt-Bernier. Werviek. MM. A. Van Elslande (overl.) en J. Verhaeghe. Wat «Ie liberalen beleven* Wal zeggen de liberalen nu om de kiezers te winnen? In de twee liberale bladen van Dixmude en Vettrne en tevens ook in ons armzalig goddeloos bladje vinden wy hel: De eischen onzer liberale party voor hel toekomende bestaen namentlyk in de uitbreiding meest van het lager, ook van het middelbaeren tevens van het hoog er onderwijs. En wat nog? 'T is al! De groote zack is dus het onderwys. Maer welk een onderwys willen de liberalen? Luistert; de liberalen zelve gaen liet ons zeggen. De stichter der liberale party in ons land, Theodoor Verhaegben, heeft deze vraeg beantwoordt. De katholieke religie zegde by bezit noch de wacrheid, noch dezedeleer, noch de wetenschap. Zy is eene yroute dolingeene groote leugen. Zy belet de beschaving, en de zending der weien- schap (of onderwys) is van haer onophuu d delgk den oorlog aen le doen. En by voegt erby: De reden, om dewelke ik de vrye lloo- geschool van Brussel gesticht heb, is enkel om alzoo des te beter hel blind en dom geloof le kunnen tegenwerken. Zicdaer boe de oprichter der liberale party spreekt. Laet ons ntt van den slichler lot het tegen woordig opperhoofd der liberale party, M. Fi éreovergaen. Wal wil M. Frére in zake van onderwys? Voor het lager en middelbaer onderwys, geen katholiekgeen chris/elgk onderwijs meervoor hel Ituogcr onderwys vol- strekte vryheid aen den meester gelaten van le loeren wal hy wil. Hel onderwys slaef maken van den godsdienst, dal is zegt hy de wetenschap in haer be- staen vcrvalschen! Is dat niet klacr gesproken? En M. Baradie andere apostel van het liberael licht, is nog uitdrukkelyker. Geene gelegenheid laet hy voorbygaen zonder le gen het godsdienstig onderwys uit te varen, en 'l is om die reden dal bel goddeloos Hol landse!) blad, de Noorden van Amsterdam, hein als de grootste politieke man van Belgie toejuicht. Ziehier boe dat radikael blad zich over eenigen lyd uitdrukte: M. Rara was toen nog minister: Zoolang het gouvernement cn de bttr- gers alle superstitiën niet zullen afgezwo- ren hebben; zoo lang men nog naer de kerk zal gaen en dal men nog zal doopen en hel hoofd bukken, als er eene processie berechting voorbygaet; zoolang riten nog zal gekluisterd Ijlyven in de banden, die den geesl en het hert verlaegl; zoolang dat men op de openbare schatkist nog snbsidiën aen de pastors, herders en ker- ken zal toe slaen; zoolang men in descho- ten hel bestaen van God zal bltyven leeren en in de naluer de veropenbaring der goddelyke goedheid zal blyven aenloo- nenzoolang zal ook alle genezing der samenleving onmogelyk zyn. In Belgie is er maer een slaetsman die deze waerheid verslaet, en die man is.... M. Bara. Ja M. Bara verslaet dat, hy, die beweert dal de godvertuochening ook eene religie is.... de religie van den niet!!.... Er is nog een man die een groote rol in de liberale party vervult en die byzonderlyk in de kwestien van onderwys cn opvoeding, by de liberalen als onfaelbaer aenzien wordt. Die man is M. Laurent schepen van Gent professor by de Staelshoogeschool dier stad, en het liberael Journal de Gand noemt hem met fierheid: de echte vertegenwoordiger van het liberalism. Het is dus niet onbclangryk degedachlen van dien liooggeplaclsten en hooggeachten liberalen man nopens hel onderwys te kennen. Welk zyn de gedachten van M. Laurent in dit vak? De man gaet hel ons zelf zeggen. In een banket den liberalen leeraer te Gent acngeboden, drukte hy zich in eene rede voering, door geheel de liberale drukpers overgenomen en toegejuicht, in dezer voe gen uil: Heb ik eenige verdiensten in nweoo- gen, dal is alleenlyk omdat ik de tolk ben uwer innige gedachten, wanneer ik leven om leven de geestelyken, de bisschoppen en de Jesuietcn bevecht. Onverbiddelijke oorlog aen het ultramontanism (dal wil zeggen in hunne lael: het katholiek geloof) «n aen hel Jesuitism! Zicdaer myne leus; en uwe toejuichingen zeggen my genoeg- zaem dut zy ook de uwe is. (Toejuichin- gen.) Wal moeten wy doen om de magt der Kerk te verbrijzelen Wij moeten haer de jeugd, de jongheid en wel voornamelijk v de vrouwen ontrekken. (Toejuichingen.) Uwe toejuichingen, Mynheercn, verheu- gen my; zy toonen dat gy den toestand O verslaet en dat gy den vyand kent welken wy moeten bevechten, cn op welken grond wy hem moeten aentasten. Het is meer dan tyd dat wy een einde stellen aen een opvoedingsstelsel hetwelk de helft van het menschdoin verkwczell en verlaegf.de tor- komst van hel liberalism hangt er van af. En na cindelyk de legenstrevige handel, wyze <h r liberalen die hunne kinderen naer godsdienstige scholen zenden, ten strengste gelaekl le hebben, roept de redenaer uit; Men kan geen liberael zyn en kalhobjk blyven. De vertegenwoordiger der gedachten en verlangens der liberale party spreekt klaer, niet waer Wat meer is, de liberale hoofdman be- paelt zich niet hy hel uitspreken van rede voeringen hy heeft in meer dan een schrift zyne ongodsdienstige leeringen vr.ropenbaertf en zyn opvoedigsstelsel aengetoond en uil- gelegd. De kinderen in het kalho/yk geloof op. voeden zegt hy dal is eene zedclyke kinder moord plegen Mits er dan toch voor de kinderen voegt hy er by eene religie van doen is, lael ons dan liet liberael proleslanlan- lisna nemen. Waerom zonden de vry- denkers, waerom zonden de hiteralen die gecne katholieken meer zyn, hunne kirde- ren aen de proleslanlselie kerk niet toever- trouwen De opvoeding zou godsdónstig zyn, en alle gevaren, alle klippen zouden op zulke wyze weggeruimd worden. Dus, lezers, 'l is zonncklaer, het onder- wys dal de liberalen willen uitbreiden, is ecu onderwys wneniit de katholieke gods dienst, de christelykc leering geheel en gotisch verbannen wordt. Wat de liberalen u beloven, kiezers, T is van overal, op alle gemeenten, goddelooze scholen le sliclilen, waerin uwe kinderen hun lydelyk en eeu wig ongeluk zouden vinden. Plaefselyk nieuws. Desledelyke besluren van Boussclaere en Iseghem hebben den 28 April laelslleden eene petitie loegestuerd aen de Heeren Mi nisters der fi nar lien en openbare werken. Dewyl, zeggen zy, hel Gouvernement voornemens is al de yzeren wegen van West vlaenderen over te nemen i ddus den afslag,die reed* opde staclsyzcrcn weg< n be- staet, aen dezelve toe Ie passen, ten einde krachtdadige hnnJ aen dc uitbreiding van den landbouw, van de nyverbeid en van den koophandel Ie vcrleenco, ere vil nog altyd eene leemte te vervullen. s Inderdned, de schepen die geladen met kolen, slecnen. kalk en andere sloffen uit Henegouwen afkomen, ondergaen buiirn- gewoue groolc kosten in den vaerl van Bossuyl, waerin de nisclsciiappy van den Mandclvacrl niel kan voorzien. Het zelfde zal noodzakelyk moeten gebeu ren, wanneer de vaert van dc Lryc naer den Yperlée, wier werken eersldacgs zullen afge- dnen zyn. zal bcvacrbi r worden. Gevol- genilyk dc landbouw, de nyverheid cn de koophandel zullen er al de ongemakken en de lasten van te dragen hebben. In de ontmoeting bidden zy de Heeren Ministers de drv vaerlen van Bossuyt, Kortryk, van den .Mandel en van de Leve naer den Yperlée voor hel gouverne ment over te nemen. Wy roepen de aendaclil in van de plaelsc- lyko besturen pp die zwaerwichtige opmer kingen, door de slcdelyke besturen van Boussclaere en Iseghem aengehaeld. Ver scheidene gemeente besturen hebben ze reeds ondersteund. De koopbandelkamcr vanYjier- Di.xmude heeft byzondcre belangen in de ontknoping dezer mocijclykhcid. Derhalve ware liet overbodig le zeggen: daUzy aen bare pligl le kort zou blyven. indien zy ver- waerloosde de zaek ernstiglyk cn door en door tconderzoeken.om niet kennis van zaken te kunnen oordcelen over dc belangen tlic voor onze i wee arrond isscmenlen in 't spel zyn en bygevolg de bcsliiilsclen mot al de midde len, wacrovcrzy beschikt le ondersteunen.» de kiezingen bywonen. Dut liy inlrigueeren en onderduims werken zal, 's schier zeker; maer misschien zal hy er drymae| op denken als hy zich in dit portret herkennen zal. Ja, ja de pastor heeft het goed voor en myn |igtgeloovige vriend begint in zyn vertrouwen te wankelen. Iloevele funktionnarissen in ons arrondissement en door geheel België hoevele ambtenaers zouden zoo huichelen by onze eenvoudige goede menschen en kleene burgery, ware het niet dat ze door de ministers belet zyn, zich met de kiezing te be- moeijen. Ougen open, burgers, en gedenkt wel dat gy als kiezers, vry, volkomentlyk vry zyt, dat uwe stem gebeim is; dal gy op vrienden kunt betrouwen en dat alle ambtenaers u volstrekt niets te zeggen of te gebieden hebben. Gedenkt nog, geoorde kiezers, dat de pastor der gemeente gegrond is in zynen goeden en regtmati- gen oorlog; Dat du ook diene, om de talryke burgery der gemeente te waerschuwen tegen de vergiftige maers van dien amblcnaer; Om zyn vriend en zyne familie sterker te maken in zyn wantrouwen; Om allo onze kiezers stouter te doen worden tegen alle amblelyke huiclielaers of openlyke JJara- Frêve-mannen; Om aen dien lieven cn eerlyken ambtenaar te doen zien, dal zyn spel ontdekt is en hier nog de spïeuk geldt: als de vos de passie preekt, boer be wuckt wv (janzen. m

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1872 | | pagina 2