De driurnitc-kiczliigoii. 'K bon blyde dat ik Vlaming bon; want myn Vlaondoren is katholiek en vry, en alle jare belydl bet klaerd r en heerlyker zyn geloove, on toogt zyne vryheid! En imderdaed.' Brugge, de edele vlaemsclie hoofdstad, toogde 't eerst in zyne proviniiale raedshec- ren, die sedert lange katholieken zyn; wal later in zyne representanten, nog later in zynen senatoreti nu eindelyk, na acht- l en jaren bedrog, dwang en vleijery, is de sterkte der liberale Coterie, de gemeente raed, wagenwyd opengebroken; en daer ook nu scliynt Brugge, gelyk bet is: katho liek!.... 11 katholieken zyn er gekozen!.. Meenen heeft hem vrygevochten en is ge heel katholiek. Kortrgk is en blyft katholiek en 't en is er niet aen te doen. Thielt blyft zonder tcgenzeg katholiek. Isegliem blyft katholiek. Wervick en Poperinghe en willen niet veranderen en zuiveren geheel hun gemeen- teraed, en meer als te vooren toogen zy hen katholiek. Bousse/aere houdt hem allyd sterker en sterker katholiek. \Vaes(en ook is vry geworden en katho liek. Nieupoorl zelve geeft leeken van katho liek leven, en heeft twee raedsleden in de gemeente gekozen om te betuigen dat het katholiek is. Al de groole en treiïelyke dorpen en ge meenten zyn en zeggen dal zy katholiek zyn: Lichtervelde, katholiek; Ingelmunster, katholiek; Neulebeke, katholiek; Pitlhem, katholiek; Bousbrugghe-Haring h»katholiek; Passchendaele, katholiek; enz., enz., enz. al katholiek; k zou moeten geheel myn geographie uitsehryven. En wat moet ik zeggen van 't zoo lang verdrukte St-Dengs 'T heeft zyne liberale kerkhofscliénders en mensehcndelvers weggezonden, en katho liek geheel en gausch.is St-Dengs. Dottign eseen ander dorp die aen een steedje gelykt, heeft ook zynen liberalen raed leenemael verslegen, en Dottiguies is katholiek. Vier steel tn nog, die wel katholiek zyn, maer door schynheilighoid, vlejjorv h 'dro gen, en onder dwang gebukt, nog niet geheel cn gtiusch hun geiool en holy len eu onder on\laenisclie, onkatholieke cn oulaerde co teriën kwynen. En nog zyn ze katholiek, want: Te Oostende zelve heefi de liberale coterie de kiezers moeten verlilcnden met dig ka tholieke hamen op hunne lysle te houden!... cn een en vierden te vragen die h tïowei,rerd heeft eu voor lokvogel niet dienen wilde... (Hy had gelyk. Leve J)e lliuinge!) Te D .rmiide, ja te Ibxmudo!,,. bobben de hospicieil in 't werk moeten gezet zyn; onpartijdigheid, verdraegzaenïhetd slou den op hel liberael vaendel. eu doken reli- giehael en ongeloof!,.. Anders de coterie bleef in zand, even als de liberale leden der Provinciewed, even als de liberale ro- presentaitf eu de liberale senator, die vroe ger vielen! Yeurne dio zyne katholieke ft ieds- Icdeu der Provincie, zynen katholieken re- prcsenlani jjeefi, ging nog zynyi gemeen te- raed katholiek maken, luidde de sehynhei- liglieid nog eens de katholieke veurensehe b irgers niet bedrogen: de liberale lysl im mers, droeg ecu katholieken kandidaet en een anderen die lol hiertoe buiten de poli tieke was! Te Yperen!.... Yperen, die oude, heerlyke, maer katholieke gemeente van Vlaenderen, h :eft ook gepalufd geweest met de hospicie kandidaten!... 'l heeft ook geluisterd naer bedrog, naer de zeemery, naer de huiche- lary.Gy weel liet allen,boe zy spreken van eerbied voor de Priesters, luie zy doen gelooven, dat zy beter de religie kennen en onderhouden dan de priesters; boe zy 't geloove eerbiedigen, boe gematigd, onpar- lydig en onbaelzuelilig zy zyn! Gy weet wat hospicen en disch hier vermogen.... En daerom is Yperen in den seliyn nog libcrael. Maer dat kan eenige jaren duren, blyven duren en zal liet niet. Die sleden, lyk de andere in Vlacnderen, zullen hun geloove doen uilscbynen, want: Ja, katholiek zyl gy myn Vlaenderen! Met uwe vyf katholieke senator, Met uwe veertien katholieke represen tanten. Met uwe acht of negen en vyftig katholie ke provincicheeren. Met uwe tien katholieke sleden. Met uwe groote, rykc katholieke dorpen en gemeenten. Ons arrondissement! Ons arrondissement is katholiek: De |ie zingen van dezen zomer hebben liet geloogd, en in zonderlieid de kiezing van Maendag. Poperinghe heeft hem nu voor goed bui- lengekuisd hem, zeg ik Van Merris. (Moelit het de laelsle mael zyn dal ik dien name schryvc!) hem en geheel zynen aen' hang, en dat is een triomf voor de katho licken. Wervick, lyk of het hier bovensjaet, heeft zynen liberalen burgemeester b literigcge- steken, cn de ryke Cesar, mei al zyuo ken- nisse van.... T k idasler, zal zeker hem nooit meer rischieren! hygevolg geen een \an dezen die op hem steun hadden: leest liever; Wervick. Ingeschrevene stemmers 436 Tegenwoordig 431 Katholieken. MM. Casier, Louis, 337 stemmen. Del va, Auguste, 336 Vanraeg-Verheust, 333 Verhacghe,Jean, 233 Desch revel-Liebaert, 231 Vannesle, Charles, 231 O tyn Reynaert, 230 DJlacy-CoqJs, 230 Vandepneersch Tran- "cel, 230 L'énard Honoré, 2i9 Ryckewaerl, 248 Liberalen MM. Lahousse, burgemeester 180 stemmen. Van Eeckc, notaris, 180 Com ictrier, 179 Blieek, Francois, 177 Verbnigge Delen, 177 a\E .si.andeCesir vader, 177 Descamps, 173 B rtiai Gh sq iière, 173 Lel er wel op: twee oude b irguieéstrrs cn een derde, opvolger van een ander burg meester, do sterkite van dedrv, z\n geval len, en diepe! Nog van dezen keer hadden ze Cesar nevens hen!... Dut is een triom voor do katholieken. Waesten heeft uit medelyden de gecar- tonneerde burgemeester gelaten en niet be strede 1, en onder al de gekozene kwam liy op 't sleerlje. Al de anderen zyfi katholieke, en dal is een triomf voor de katholieken. D ier is de uitslag voor de sleden. De dorpen cn gemeenten van ons arron dissement, 'k en wil er niet vele van zeggen, want 'l ware lyk om te bolTen; want moest ik Rousbrugge-HaringheLange/narek, Pas schcndaele, Co men, Watou, Wgtschaete, Reninghelsl, üickebusch, enz., enz. opha len, 't ware hollen, en 'k en kan noch k en wil het niet doen. (Dut is goed voor 't Pro gres en de Toekomst, zy cn hebben maer dien troost op de wereld). D erom spreek ik alleene van Proven: 't is daer Jat de maglige heer van Coulhove, Se nator, Burgemeester, President van de kerk fabriek tc Yperea, enz., enz., gedecoreerd juist voor de laelste kiezing van T Scnaet; ryke genoeg om koningen Ie ontvangen is bezweken en kwam 16 stemmen te kort by de katholieken; alleenelyk omdat hy liberael was! en dal is een triomf voor de katholieken! Gy ziet het, als bet er op aenkomt van ka tholiek te zyn of niet, noch Sardanapal met al zyn goud, noch Cresus met den Paclole, noch Midas die er hem inspoelt, niets is bekwaem om de Vlamingen legen te houden! 'T is waer: 'T blyft nog wat te doen, of beter, er zyn nog plaatsen waer men niet verstael dat ie der kiezing eene belydenis is van zyn geloof, of eene bekentenis van ongeloof. Maer als ze dit eens komen le vcrslacn. an Blesmghe, en zal 't Progres,dal g id- di'loos bladje geen triomf meer roepen;want Boesirge en is niet onkatholiek-, alleenlyk 'l en wist niet dal liberael zyn cn ongeloovig, 'l zelfde is! TeZdlebeke ook niet, en zullen ze nog stemmen voor gasten die geheel en gansch afhangen van de mannen der coterie van Ypcren. le Zonncbeke en pcizen ze ook zoo verre niet; want ze zouden even gelvk hunne stemmen niet geven aen mannen die tegen de Kerke schryven en spreken, en aen ande re die geloove hebben en de H. Kerke ge trouw zyn. Voor Vlamertinqhe, 't en was dier niet anders dan zorgen voor zyn eigen, dat de burgemeester deed. als by M. Ma Ion afkeer de. En de Vlamc.linglienacrs peisden: Onze burgemeester en doet niet kwulyk op de procbie, waerom zou hy weg'moeten?...' En daermee heeft men de inwoners bedrogen'.. Inderd.icd, M. Malou cn wddede burgemees ter niet weg.... T was alleenelyk dal hy meende daer de plaets van zynen vader le mogen nemen!... Wal zal Vlamerlitighe nu zeggen als het zynen lof ziet in een blad, lyk 't Ypcrsch Progres?.. Dus daer w ier de liberalen vikt'orie roe- p«i, en is 't gee tie libera'e victorie!... Dat zy eens durven opentlglc tegen katholieke werken opstaen en T zal te zien zyn*! Euidel) k! Oiixr fetitil 1 peren. De opperhaes van 't libcraeWo/n cn ander loer, heeft hol gezeid: V en is van dezen ker nog geen vreeze voor, maer ze begin nen. De derikalen Ck Wilde dat- ge zyne ''Pl>«" i>g als hy dat zeg:) en beginnen 'nog maer wj in leien ze benauwd maken. (L ict- sle woorden van den stervende.) II "in dm, katholieken de waarheid uit «lu» """id vtuiiMM, fynslcr. cn me st door slepen vyand! Neen! '1 en is maer een begin! Gy en niet anders geiuen dan u een keer geteld!.., Eu gy hebt gevonden dat gy waert met: Dry honderd! Mei dry honderd vast van wille, en e\\ een fakkel, Gedeon had genoeg om 20,OOo Mandianiien te verslaen! Gy moet een welberaden wille hebben en den lakkei Met dien vasten wille zyt gy in stacte de klecnliertigen op le beuren en moed te geven. Met dien fakkel, kunt gy uwe medebur.. gers licht geven cn klaer doen zien, uwe tegenstrevers bedwelmen endoen vluchteg! Inderd ied, toogt u moedig, werkt niet geloove, gedraegl u met liefde, helpt i|u uwen, zyt eendrachtig, eu't einde dat gy vervolgt zy, 'f goed alleen; 't goed zeg ik, en buiten G >d en is er geen., en ik verzekere ti dal gy in dryjaer tyds toch elk een halvcn van uwe medeburgers winnen zult, cn wint gv zooveel; 'T is genoeg! Gy ziel bel wel. T en is zoo erg niet t'Yper of dal er eerst uitzag! Gy vreest misschien mispryzen van den builen, en spotterny binnen? Maer antwoordt vry aen die u mispryzen: «Stelt een keer uwe stad, uw dorp of uwe gemeente in de zelfde conditie als Yjmj- ren, zou T heler zyn? Dertig jaer lang gedwongen cn bedro gen! Dertig j ier door scbyoheiligheid cn vlei jery gepalufd! Dertig jaer lang priester en Kerk Itoo- ren lasteren en beschimpen! Dertig jaer lang onder de dwinglandy van hospicien, discli en gemeente! D;rlig j icr lang. 230 p »>ljes van stad, zoolange postjes van de Provintie, zoolange van den Staet gebruikt cn gebezigd door de coterie! Dertig jaer lang alle nyverheid rn koophandel, die vryheid en onafhankelyk- beid geeft, onbcrmherlig verb innen! Dertig jier, al d it eene stad kan beder ven, versmachten en verleiden'.VK vraeg bel u? Nog met dry honderd op negen honderd het hoofd opheffen cn neen zeggen. Waer zult gy d d vinden? En noglhans, zoo is Ypercn. En als dc liberale achterloop rs met u spotten? Ilewel.... d c 't nalachen heeft, lacht best. Zy spotten als er niemand legen It'keen Vandenpeereboom cn durfde staenendat, voor do schande van T land, dedien van Po- rtnghe gekozen was.... Eu noglhans zy lig gen daer met tweën. En de derde is uitgeliclU met vyf keersk s! Zy spolien als er niemand tegen liutiuc provinlieheeren op en kwam. En nogtlians zy liggen daer met vyveti.... Zy s[»olten als \andcnpeereboom mol vyf stommen gekozen was... misschien min Ei noglhans Vandenpeereboom gevoelt verlich ting legen de dood. Zy spotten als Mazeman gekozen was te gen M. de Vmck.... en noglhans Mazeman is b ngemcester uil enten naesten keer sena tor uit. Jl' 'yk of hel ging in T voorleden, za| bet gaen in 't toekomende. Die lactst lacht, best lacht! Niet en is verloren voor ons, T cn is maer een dingen: »ie nr.»»i* B a noljcs'. V eroord e!d 0111 geleverd ie worden aen '"lieulc, of hunne moederstad le verluien! Myn V liiendren! Dal en moogtgy, noch En znli fsy nooit veraiulivn, Oiilcugenachtig heet j>y nog: Hel katholieke Vlaendren! Myn Vlacnderen! Dit en moogt gy, noch En zuil gy nooit veranderen, Onleugenachtia heet gy nog Het katholieke Vlaenderen! Ja, zonder liegen zyt gy nog Hot katholieke Vlacnderen!

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1872 | | pagina 2