X.
on liaet.
Bolle boerc! vrees de wel!
Ezeldom.
Hog mi postje.
KeiiiKC vracgskens.
BURGERSTAND VAN YpEREN,
hebben gestemd! Waei' is dan voorlaen de vryheid
in Belgie? Wacht tuner, met al die eeHooze mid
dels verhopen wy wel dat, in October 1873, gy
200 buizen in plaets van 120 zult bekomen.
Esku'ap, de kluizenaer, kruipt uit zyne kluize
cn kout van broederlykheid, liefde en vrede, van
verzoening en bermliertigheid, van ootmoedigheid
cn zachtmoedigheid, juist gelyk een blinde van
koleuren. Welnu, die schynheiligaerd, die Tartufe,
die gedurig zyne Moeder in het aenzigt spuigt en
zyne broeders dooi' de modder trekt, meet anderen
op zyne maet en oordeelt in zyne. dolle rnzerny dat
zyne politieke tegenstrevers de cbristelyke liefde
kwetsen. Wat zal men nogal hooren?
Ik zeg uwe moeder, maer 'k zeg te veel, want
gy herkent de II. Kerk voor uwe moeder niet meer;
gy zyt trouwens een van die ontaerde kinders, die
u aen hare moederlyke zorgen onttrokken hebt.
Neen, d-e leden der H. Kerk zyn dal mannetje's
broeders niet meer, het spuigt gedurig vier cn vlam
er tegen cn kan geen godvreozende menschen, geen
ware kinderen der II. Kerk meer voor zyne oogen
zien.
Dat gazettodokteurije vervolgt dan zyne gewe-
zene mooder en broeders met een onverzadelyken
hact en hel zou willen, tot aen de priesters toe,
voorenhouden van hunnen evenmensch te bemin
nen. Ja, nivn man, overweegt maer wel indeeen-
zaemheid van uwe klnize de merkweerdigc woor
den van Pater Felix, en God gave dat zy op u en
uws gelyken een zaligen indruk mieken!
Haten! Sclirikkelyk woord: de haat is de hel
i> van het leven en de bel der mae(scliappy,do liefde
is de eendragt, de hact is de verdeeldheid: de
ii liefde is de orde, de hael is de wanorde; de liefde
is de vooruitgang, de haet is de ondergang; de
>i liefdo i6 de beschaving, de hael is de barbacrsch-
beid.
Noch de rykdom, noch de welsprekenheid,
ii noch de letterkunde, noch de nyverheid zouden
n eene maelschappy kunnen redden waerop de haet
ii inbreuk gedaen liceft.
ii En nogihans, zegt de redenaer, de tegenwoor-
ii dige maelschappy is de prooi geworden van don
ii hael! Men zegde van de eerste christenen: Zie,
ii hoe zy zich beminnen.'
ii Eu ik, minister van vrede, wiens hert nooit
ii den yskouden' blaes van den hael gevoeld heeft,
u ik kan niet nalaten van te zeggen van myne tyd-
ii genooten: Zie, hoe zy zich halen! Ja, wy zyn
ii genegen tot den haet, cr, ik heb de droefheid van
u het te bestaligen, wy bezwyken er onder. De
ii vrede onder de menschen bestaet niet, omdat de
ii herten niet ontwapend zyn. n
'K iou willen welen of er iemand in geheel Po-
peringhe twyfelt al welken kant dal de liefde en al
welken kant dat de hael alhier te vinden is. De
christelyke liefde is waer er eerbied voor God en
zyne Kerk, waer onderwerping aen gcestelyk cn
wereldlyk gezag gevonden wordt, en dal vindt men
alleen by de katholieken, inde katholieke huisgc-
Suikcrwinkell 't ware al groot;
'K vroeg bcmachtigiug tot 't jagen,
Kocht geweer met poeren lood,
Dan zou Piek niet meer de hazen
Komen stroopen op myn land.
'T pluimwild ware ook. reeds geblazen
Eer hij zijne garens spant.
Met soms ecnen haas te schenken
Of een pluimwild aan Mijnheer,
Zou hij ook aan mij niet denken?
'K had wellicht wal hooiland meer.
Waren er maer drie gemeten
'T ware toch hel nemen waard;
Daarop groeide licht'lijk eten
Voor een middelmatig paard.
En wie zou dien heer beletten,
Uit erkentenis bewijs,
Mij op eene hoev' te zetten,
Dubb'le in grootte aan mind'ren prijs?...
Zoo gestadig in gedachten
Ilezig, ging hij moedig voort,
T docht hem dal men stond te wachten
Op zijn' komst aan 's meester's poort.
Dal hij zich zag binnen leiden
ln de rijkst versierde zaal,
Waar men was aan 't disch bereiden
Voor 't aanstaande middagmaal.
Reeds zag hij zich neergezeten,
Vóór den parelenden wijn,
Smakelijk een stukje te eten
Van een osken, kalf of zwijn.
Maar nu aan do plaats gekomen,
Waar 't fransch rijk is afgeperkt,
Werd hij eensklaps vastgenomen
Eer hij iemand had bemerkt.
Ei Boer!sprak men laat ze eens kijken
Wat in uwe zakkc stik!
'K vraag u aehteiuitte wijken,
Wale heeste! botterik!
Zegde Krieksteen ontevreden
En hief zijnen vuist reeds op,
n Maak u weg! of k zal u kneden,
Onbeschofte kalverko'p!
ii Wat? ze zou ze mij durf hoonen?
zinnen, waer de wetten van God, de wetten van de
Kerk, de wellen van hel lydelyk gezag zoowel of
deze van het gcestelyk gezag in eere, in achting,
met liefde en goedwilligheid onderhouden worden.
Haet! dat woord is vreemd aen den katholieken
mond, dat verfoeit een christen hert. Alleen de
revolutiemakers, de vredestoorders, de slechte libe
ralen, de opstandelingen legen kcrkelyk en burger-
lyk gezag, die iedereen kent en met de vingers
aenwyst, voeden den haet in hun hert, benevens
menige andere passien.
Ah! toen gy dien hact en vredestoorende gevoe
lens, ten opzigte van hel grootste deel uwer mede
burgers, zult afgeleid hebben, toen gy zult ophou
den, wio gy ook zyn moget, van het treffelykste
gedeelte uwer stadsgenoolen. om hunne christelyk-
heid, om hunne aengekleefdheid aen Kerk en gods
dienst, te vervolgen en te schandvlekken, spreekt
dan van broederlykheid, van liefde en van vrede,
en misschien zal alsdan uwe stem eenen weerklank
vinden in herten die niets zoo zeer begceren dan
waren vrede, grondige orde, goede overeenkomst,
tusschen al de standen der samenleving.
Dit zouden wy mogen verhopen, ware het niet
dat wy te doen hebben met onverbelerlyke tegen
strevers, met onverbiddelyke haters, die maer zul
len toestemmen om ontwapend te worden wanneer
zy lydelyk en gcestelyk gezag zullen onderkropen,
orde en maelschappy zullen vernietigd, goddeloos
heid, wanorde en zedeloosheid zullen gevestigd
hebben.
God gave dat hunne verderfelyke poogingen
steeds verydeld wierden!
Neen 't, hel gnzcltedokteurtje en is van zyne eer
ste dommigheid niet dood, noch van zyn hondersle
ook niet. Wat zou 't! Wil je nu nog wal weten?
Dit moeten wy alleszins in den klaren brengen,
hoewel de clergé van Sint-Bertinus, by wien wy
om inlichtingen gegacn waren, hel ons verboden
heeft. Kan men laten van zulke dwazigheden op te
helderen? Hoort liever 'ne keer:
T veintjen, lielaes! weet niet dat op Goeden-
Yrydag, om de dood van Christus te vereeren, de
klokken zwygen en geene mis gedaen wordt, en
speelt op tegen onze priesters die, op dien (reurigen
dag, een dooden mensch zonder mis of klok hegra
ven hebben: immers de dienst was lol den daerop-
volgenden Dynsdag uitgesteld, om met mis en klok
te kunnen geschieden.
Dal is liét ecnigste geval waer er in Sint - Berli -
nuskerk eene begraving zyn kan zonder mis of
klok. 'T heeft inderdaed van de jare gebeurd, maer
wie had er eens gepeisd dat de goddelooze en zede-
looze clique van den gazeltedokteur daerdoor zou
verergerd geweest zyn? Onnoozelaer dal gy zyt,
wal! gy weet niet wacrom de klokken niet luiden
op Goên-Vrvdag? Ga, vraeg liet aen hel kleinste
kind van een kruisscschooltje, en 't zal u antwoor
den dat de klokken naer Uoomen zyn.
Moet men niet ezeldom zyn om dat niet te welen?
m
m
Mij zul ze uwe zakkc loouen
Eer nog voet of slappe zet.
Riep de tolbeambte tegen,
Wijl hij aan hoer schudde cn trok.
Tol dit spel niet zeer genegen
Krieksteen dreigde met den slok,
Wel gemeend van, zonder troeven,
Uit te jassen met een' keer.
Maar eer hij kon 'tspel beproeven
Boer had zijnen stok niet meer;
Want het was geen' holersiamle
Die vóór zijnen ncuze stond.
Krieksteen grinsde, knarzelanddc,
Plofte zijnen zak ten grond',
Trok zich los en, zonder zwetsen,
Deed hij een vijfvingers brood
Op des Wale's kaki: kletsen
Dat ze cr eene kleur van schoot.
De beambte ook, zonder mikken,
Hief de vuist, gaf ecnen slag
Die boers hoed zoo diep deed knikken
Dal men oor noch neus meer zag.
Hoer verwoed, sloeg weg cn weder;
Doch zijn kamper week geen' voet.
Vuisten vielen dapper neder
Op gezichte, rug en hoed.
<i Slang gespuis! ik zal u rekken!
Raasde boer, zocht bij den tast.
li 'K zal uw' veile an stukne trekken,
Schreeuwde de and're en greep hem vast.
Boenen wrongen, sleppen zwaaiden,
Vuisten zwierden in het rond;
Beiden keerden, wendden, draaiden,
Plompten eindelijk ten grond.
En zij krabden, nepen, klampten
Zich krampachtig aan malkaar,
Rukten, beten, bonsden, stampten,
Holden om langs hier en daar.
Nu de waal ging 'l dóur bekoópen:
Krieksteen kieeg hem bij de keel;
Maar er kwam een heer geloopen
Die boer mee vroeg naar 't Imrecl,
O in daar uillegging Ie geven
Over 't geen hem was geschied.
Als boer had zijn' hoed gelieven
Er is tegenwoordig nog al veel spraek in stad,
van zekeren Boosaerd die, onder voorwendsel van
haet tegen de geeslelyken, geen jaergetyde voor
zyne overledene vrouw meer wil doen celebreren.
Geen keure dal men daervan spreekt, want het
vuilblad heeft dezen aki van liberale couragie tot
exempel voorengesleld aen al de liberalen.
Nu, het volk, dat altyd min of meer droef is cn
zaken t'hoope voegt die van elkander gescheiden
zyn, schikt, volgens de aenkondiging van het vuil
blad, dat men bezig is met alhier een geuschen
tempel te bouwen door middel van welken men
voortaen zich teenemael van de Kerk cn hare die-
naers zal kunnen passeeren, voor al wat de liberale
sekte oplegt om in 't libcralismus te leven en te
sterven.
Daer zal dan natuerlyk moeten een dominé voor
aengesleld worden en men noemt als eerste kandi-
daet voor dat nieuw postje: wie peis-je? Het
gazetledokteurtje. Dat mannetje zegt men, kan
reeds zoo wel zeemen en preken van broederlyk
heid, liefde en vrede, zachtmoedigheid en verzoe
ning, dat het een gespogen dominé voor den geu
schen tempel zal zyn.
Welke 'l dokteurtje zoude willen beantwoorden,
wegens de 300 leden waermede hel zoo boft:
1° Voor hoeveel eerleden betacld Mynhecre om
den hoop te vervullen?
2° Hoeveel eerleden van Mynheere's pachters zyn
er geforceerd, spy Is hun hert, deel te nemen in zyn
muziek?
3" Wal zeggen de treffelyke damen van gemen
geld te zyn in zulke concerts, meidamen van met-
senaersknechten en metsenaersdienders, die al om
reden eerleden zyn van 't luidersmuziek?
4" Hoeveel kinders zyn er trommelaers en clai-
rons geworden, wiens vaders met eenen tuilhoorn
in de beurs loepen en tuilen als zy ievers eenen
treffelyken man zien, nog verder, die hun niet scha
men van eenen priester uit te tuilen die de lactste
1IH. Sacramenten gael bedienen by stervende men
schen, van weik schandael ik ooggetuige heb ge
weest, en zulke zyn van de Poperingsche Rousse-
laercnaers.
En ten 3' en ten lesten, hoeveel ecrledcn telt hel
die lol Yperen en elders achter de grendels gezelen
hebben of er nog verwacht zyn; onder onderen cenige
welke om hunne schoone daden van de kiczerslyst
hebben moeten geschrabl zyn.»
Passchendacle, 23 April 1873.
Om dor niet uil te geraken moet ik vandage nog
een klein woordetje zeggen nopens de lasteringen
tegen den koster door den correspondent der Toe
komst in den mond van M. Lamair gesteld.
'T cn is niet dal onze achtbare koster verdediging
noodig heeft, noch dal de uitwalgingen van den
vergtamden Esculap hem cenig deere doen; maer
de lasteringen legen den koster gaen verder als
(Want hij zag liet daglicht niet)
Liet hij los en. zonder spreken,
Stapte met den lieere niée,
Die in 't wild iets ziende steken
Wenschie dal men 'l opensriée.
Hoe stond Ki leksteen wijd te gapen
Wen hij zag dat in den haas
Mutsen waren otn te slapen
Koffijpoêr, cigaars en kaas.
Vruchteloos was zijn beweren
Dat men hein bedrogen harL
Bidden noch bij Gode zweeren
Haatte met.... Hij wierd gevat;
Heide handen saam gebonden,
En, in 't openbaar gezien,
Als gevang'nc weggezonden
Tusschen kloeke wapcnliên....
Ongeveer een uurken later,
In een kroegje daar nabij,
Vlaamsch genaamd: de blauwe kaler,
Kwam de tolbeambte blij
En al schaterlachend binnen.
ii Ha' Bazin! riep Inj in 't waalsch,
ii "I' is vandaag een goed beginnen;
'K heb een' boer reeds bij den hals.
Koffijpoêr cn kaas cn mutsen.
Kaas! hij smaakte suikerzoet
En a hij deed zijn buik eens klutsen
ii Koffij, Trees! eerste goed!
'K heb er wat te veel gedronken,
Denk ik, want mijn buik heeft pijn;
Maar welhaast is 't uitgezonken;
Geef me een glaasje brandewijn!
Vóóraleer hij ging aan 't drinken
Liet hij slillekens de hand
In zyn binnentcsschen zinken:
ii Hier is iels voor mijnen land!
Ja Trees! nog het lekkerst' brokje
Van de vangsle voer hij voort;
ii Geef mij eens een zwavelstokje!
Nu eens die cignnr gesmoord.
Hij stak zo aan met lange smokken,
Hief dan 't aanzicht naar omhoog,
Liet den rook traag opwaarts trekken
Passchendaele en zyn gericht tegen ons, katholle,
ken, er.'daerom en laet ik niet onverlet.
Dus hy zegt, do correspondent, dat de koster ver
volgt cn wrake neemt, in plants van de christene
liefde te onderhouden en den liefdadigen ZaligHia-
ker te volgen, lyk of hel een christen belaenu.
Daerop is 't volgende, correspondent:
Ten eersten wil men de liefdewet van Christus
onderhouden, men moet eerst en voorul God bo-
venal, beminnen en dan zyne nuesten als zyn
zeiven om God.
N'u als de koster hier gevochten en gestreden
heeft volgens regt en wetten tegen't liberael serpent,
daerin en doet hy niet anders als in werke stellen
't eerste deel van Gods wel; want God beminnen is
zyne kerke verdedigen, zyne leering behouden, de
religie staende houden: God beminnen bovenal is
haten al wat tegen God slrydt, tegen zyne zalige wet
strekt, en legen de vryheid van zyne Kerk is. IIe-
wel de liberalery is de vyandin van God en gods
dienst en Kerk. Dus 't is een edel werk van liefde
tot God van dat liberael Serpent te vernederen,
te verdrukken en te verpletten. Dat isklaer; een kind
dat zyne eerste communie moet doen verstaet dat.
Maer 't en is niet alleen een akt van liefde tot
God, maer een edelmoedig werk van liefde voor
zyne naesten. Want, die liberalery bestryden is
zyne medemcnsch beschermen tegen een vergif dat
alle rcligieleven krenkt en dood doet; 't is zeg ik,
zynen medemcnsch beschermen tegen de dood der
ziele.
Dus als gy den koster en ons, katholieken, aen-
randt, correspondent, omdat wy de libeialery be
stryden, gy moet ons nooit verwyten dat wy tegen
de christelyke liefde werken.
Maer indien wy menschen deden verhuizen, in
dien wy, om iemand op slrate te helpen, licra
trachtten te onipachten en 30 franken meer gingen
bieden aen den eigenaer waeiniée de pacht moet
gesloten zyn, cn dat alleenlyk om ons eigen heorsch-
zuclil te voldoen, als om die volgens zyn geloove
leeft en werkt te tergen en te pynigen. Toen zoudt
gy ons te verwyten hebben. Maer dat is te ver van
ons, en dal vcrwyl valt regelregl op uw hoofd.
Wilt gy welen waer haet en wrake l'liuis behoo-
ren, overweeg uw eigen herte en neigingen en
bekykt uwe vrienden Dus al uwe tever christene
liefde, christene vrede, en christen gedrag moet
beslaen en u zelvcn en uwe vrienden lot helernis Ie
brengen, en de eenigste wrake die wy oeffenen wil
len is van u te weuscheTi, du zalig werk te beginnen
en erin te gelukken. X.
van den 18 tot den 23 April 1873.
CEUOOhTËN.
Mannclyk geslacht 7. Vrouwelyk geslacht 3.
BUWELYKEN.
Gustavus Domiccnl, tupissier cn Enaerentia Ylac-
mynek, kantenwerkster. Carolus Lclong, regen-
schernimaker en Horienlia Weibrouck, zonder
beroep. Floriniondus Laconic, plnfonneeider en
Maria Joseph, kanteiiweikstei Lcopoldus l'anc*
ke, kleermaker en Sophia Dumnulin, kantenwerk-
Die. al k ronk lend henen vloog,
a Lekker beetje! 'l is een ruiker!
O wal aangename tzi'iin
Sprak hij Trecze 't smaakt alssuikei!
Zie! wal schoone blauwe kicur.
Dan ging hij zich nedeizilti n
Aan een tafeltje op 'l gemak,
Smaaklyk ronkend, zonder letten
D it er reeds iels viesteklak!
Hooker keerde, slak de iconen
Zeer fatsoen lijk naar de lucht;
l'oufte neer, roerde arms noch beencn.
Trees, al moorlend nam de vlucht.
ii Heere! God! wil hem behoeden!
Tierde zij Ach! Sinie Leus!
Hul pcwant hij ligt te bloeden
Met een stuk van zijnen neus!
Dra kwam Treezc weèrgcloopcn
Vergezeld van meid en man
ii Och! riep ze uil, met de armen open,
ii Hij is dood! Gena! Sint Jan!
li Heffen wij zijn hoofd naar boven!
Zei de man mij dunkt hij puft
- ii Waarlijk Flikkerl 'k zou 't goloovcn
Sprak de meid 't riekt zoo vermuft. n
En de man had niet gelogen;
Want, na eenen korten stond,
Opende onze Wale de oogen;
Rechtte zich en 't was al sir...
Wijl 't hier voorslaande al gebeurde,
Zal, in eenen hoek der kroeg,
Een vreemd volkje dat bespeurde,
Maar geen woord aan niemand vroeg.
'T zat te kaarten en te pralen,
Nam ook een goed teugjen in;
En had lachend 't huis verlaten,
Op hot vluchten Jer Bazin.
a Knols! n zeide een hij sloeg zijn voeren
Harder dan Boer Krieksteen'» haan;
"I' koffijpoêr heeft goed doen toren,
En 'tcigaartje ook wel gegaan.
F. V. D. M.
