VAN YPEREN EN VAN het ARRONDISSEMENT.
EEUWIGE GEDACHTENISSE!
Zaterdag 11 October 1^73
Achtste Juer. IN winner 400
VANDERGHINSTE-FOSSÉ,
s a r. ti. per «laer.
Daer is 't byzonderste van die onvergele-
lyke gebeurtenis; Alzoo is't dat een der edel
ste en beste gestichten,door oude christelyke
Yperlingen in stand gebragt en gehouden,
door andere Yperlingen, van Y'perlingen
gekozen cn ge-temd, dien sland verloor,
Dacrom is 't dat Nieuwsblad in rouwe is;
't Meuwsblud, Ype s li en van vlaemsch ka
tholiek bloed, betreurt deerlyk eene ge
beurtenis die zyn oud vlaemsch Yper ver
mindert en bevlekt.
Maer nog is er oud Ypersch katholiek
bloed genoeg om de schole op nieuw in
stand te brengen, en, tot spyl vgn die 't be-
nydl, de Lamotjes te doen Lumóyes blyven.
Neen! 't en zal nooit gezcid zyn dat de
tyden van vandage slechter en omnensche-
lyker zyn, als de tyden van keizer Josef II
den kerkvervolger, Robespierre den men-
schenmoorder, Napoleon den Pausverdruk
ker, Willem van Oranje den Protestant.
Daeromgy allen die van de ware oude
Yperlingen zyt, gy zult zooveel liet in uwe
magl is, de nieuwe Lumotleschool helpen
ondersteunen.
En van nu af staen de holonnen
van 't Nieuwsblad open om de in-
schryving en dejonsteop te nemen
en te verzamelen van allen die
willen meedoen
Hand aen 't werk, christelyke liefde!
vlaemsche edelmoedigheid F.n dat de an
dere rusten op hunne bittere laurieren, wy
zullen, wy. de Lamotjes helpen!
N. S. De zielrocrendstc omstandigheid
nog was vandage, Vrydag:
'T was toen het heilige Sacrament aen de
onteeringe onttrokken wierd en in boetpro
cessie nacr de kathedrale gedregen.
Wal daervan zegg< n? myn hortc breekt als
ik op die treurige plegtigheid pcize! Jesus
verhuisde voorwie?.... Ach!..
waerin, hadde 't niet geweest van de edel
moedige chrislene liefde van een weerdige
en deftige familie, die hier ten eeuwige
dage mag geboekt staen:
Korten tyd dacrna, twee andere... nog
wat later dry... ton vier...die al op de zelfde
manier hunnen dierbaren heerd moesten
vaerwel zeggen en zy vonden al eene schuil-
plaets by Madame Begerem of by Mynheer
Bené Begerem.
'T was waerlyk herlschcurende om zien,
die arme bevende treurige wezens dier weer-
looze dochters, en byzonderlyk 'l wezen der
oude zuster Barbara byna van haer zeiven,
zy die nooit anders gedroomd had of le leven
en le sterven in hare lieve Lamolleschool!
Nog eene bleef erover, 't was zuster Scho-
lasticazy wilde zy niet voort; want,zei ze,
zy kost in haer herte niet vinden van Jesus
in zyn heilig Sacrament alleene te laten, en
zy had met geweld daer blyven waken, 't
eeuwig licht in leven houden, en den dry-
mael Heiligen eere en aeubidding geven, en
van oncere bevryden
Wat de zuster zei of niet, huiten moest zy
en,beur herte gespannen en gesnoerd,moest
zy klooster en kapelle en beuren God ver
laten!
Zy stond huilen en met haer waren er
twee-en-twintig zusters op slrate zonder
huis, zonder slacpplaets, zonder eten of
drinken, erger als een slechten pachter of
een hanqueroutier, of een ongewillige dienst
knecht ware het niel geweest van de
christelyke Liefdadigheid.
400 arme kinders uil hun werk en zoo
vele arme familiën zonder de zoo uoodige
winste.
Binst geheel den tyd dat dit chinecsche
politiewerk duerde, wandelde de Mandarin
Van lleule over de markt, en slingerde
zyne kane, peizende in zyn zeiven: T is ik!
'Savonds nu,de zustertjes moesten slapinge
hebben, en zy trokken langs hier en daer,
altyd gevolgd van eene groote menigte van
hunne kinders die hun de schoonste teekens
van liefde en genegenheid loonden, elk
naer de placls waer de liefdadigheid hen
toegeroepen had, eenige in St-Josefschole
eenige by de Rousbrugge Dumen, eenige hy
de Zwarte Zusters en vyf hieven er hy
Madame Begerem!
Wat de politie verder in 't Lamotteklooster
deed. 'k cn weel het niet; maer indien hel
waer is wat men ervan vertelt 'ten is niet om
eerbied en achting te winnen, 't is genoeg
en zoovele dat er geheel den nacht lucht te
zien was op de verschillige kamers cn cellen.
'Sanderdags, Donderdag, en was er niet
min gewoel en gerucht in de stad, 't was de
dag dat de Lamottekinders hunne kussens
gingen halen, en allen, geen eene uitgezon
derd hebben verhuisd, geen een Lamoltekind
en wilde de juffertjes verwachten.
Ypercn, 11 October 1873.
TKR
Eindclyk
<lc Lamofjcs zyn weg!...
Eindclyk! De Lamotjes cn zyn de Zusters
niet meer van de oude Mariaschole, gesticht
door Mejuffrouw Van Zuutpeene-Lamotte
en door den zeer Eerweerden Ilccre Van
Boykanonnik der kathedrale van St-Maer-
ten.
Dal oud gebouw, gegeven voor de arme
kinders, is Woensdag laelst, wezende 8
October 1873, door brutale magl beroofd
geweest van zyne inwooners, die er honderd
jaren lang in ruste hun heilig werk deden.
Wat daerover gezeid?... Niel anders dan
eenvoudig weg geheel die geweldenary
vertellen lyk of ze is en lyk of ik ze ken:
T was dan Woensdag, 8 October 'l jaer
1873, als P. Beke burgemeester was,
4. Hendrick schepen, en Van lleule schepen
van 't onderwys! dat Verschaeve, Brunfaul
Bouckcnaere, SoenenVanalleynesBos-
saertCornelle en consoorten op 't stadhuis
zetelden, 'l was ton dat, om 8 uren 's
morgens, vier gendarmes in burg er skieer en,
twee steegardeo, de Commissaris van Politie,
en Slragier de huissier,Stragier! zeg ik!
de Lamolleschool binnentrokken.
'T eerste woord was: Tegen t'achter-
rioene ten dryen moet gy allen huiten met
pak en zak, in den name van de wet.
De Zusters verschoten en zy wisten niet
wat aengevangen noch wat zeggen. Doch
zei er eene: Byna al de Zusters zyn in
klasse by de kinders. Laet ze maer
lot te noene, maer 't is ton uil!
Nateurlyk was het geruchte al gauw ver
spreid: eene der Zusters was uitgegaen om
hulpe of troost of raed le zoeken,want
geen eene en wist er van iets, geen eene en
had ooit gepeisd op zoo een onvoorzicnen
en onvoorzienbaren aenval; de Zuster
keerde weder, maer de deure was op slot en
bleef op slot, en de Zuster bleef buiten;
Een keer hui ten is voor goed hui ten,
gromde er eene politiestemme.
Alsdan, die acht mannen van de wet! ja
van de wet, eilaes! liepen het klooster af,
sloten al waerzy sloten sloter vonden, mie
ken meester van al wat fondatiegoed was of
niet, ja, van de laetste aelmoes die de be
hoeftige Zusters twee dagen le vooren ont
vangen hadden; want zy leefden melael-
moesen! De wacht wierd gehouden in 't
klooster tot den noene.
Ondertusschen duizende mcnschen waren
voor de Lamolleschool vergaderd, en verre
De noene was daer en de nonnetjes gin
gen clen: zy hadden eenige overschotjes van
vlecsch gekapt en in holletjes geschikt en
bereid, maer geen eene die eten kost; en toen
zy een glas hier wilden krygen, vonden zy
den kelder gesloten: doch hel wierd hun
toegelaten van dry kannen bier te halen
voor huns gelwee-en twmtigen, 't is te zeg
gen elk één glazetje! (Stragier, immers, en
kcnl geen meester, zei hy aen M. Begerem,
die ging aenspraek maken op zyn eigendom).
De nonnetjes, nogthans, hadden lyk ge
woonte hunne geestelvke lezing; en de man
nen vande wel wandelden rond den tafel:
'k en weet niet wal de lezinge was, maer't
hadde kunnen een schoone lezing zyn, op
twee teksten van de Heilige Schrifteer, hy
voorbeeld: den eersten: Zalig zyn ze die
vervolging lyden om de regtveerdiglieid
want hel ryk der Hemelen hun toebehoort.
en den anderen: Alzoo niel, met de godde-
loozenalzoo niet', maer lyk hel slof dal de
wind voor 'f aenschyn der aerde opdryfl...',
want de there den weg der rcytvcerdigen
kenten den wandeI der goddeloozen te niet
zul gaen. Die Godsspraken hadden troost
gegeven aen de arme Zusters, cn zalige vree-
ze misschien aen de andere!...
Nu de maeltyd der nonnetjes geëindigd
was, wilden de mannen van de wet ook eten,
en ze kosten eten, zy
Zy namen dan de bolletjes of fricadel-
len... maer zy en waren niet vet genoeg
voor mannen van de wet; 't W3S naer de
kelder geloopen om boter, gebruind wierden
dc fricadellen naer den zin; zy-vonden nog
zes eijerenendat dient ook mannen van de...
wet!
Achter de noene; de kinders en kwamen
niet weder; want inden name van de wet
hadden ze verlof tot's anderdags, en dan
gingen zy by juffrouwen om lesse kunnen
gaen of hunne kussens halen... Om twee
uren begost het droevig tooneel van 't bui
tenzetten van twee-en-twintig nonnen!
De eerste zuster kwam uit,bleek en beven
de en tranen in de oogen, met beur arme
pakje in de hand, en de deure rolde op heur
toe voor altyd... 'l was een gehuil, een ge
tier legen dc Bara?wct eene hou ra h voor de
Lamotjes onder hel volk dat hinderde in de
lucht!... Zy was bykan gedregen van de
menigte... Maer zy en had niet geweien
De nonneljes, de kinders en hunne moe
ders kwamen byeen in de Klicrslrate in de
oude hroedcrscliole, en 't was een hoiirah
dat geheel den dag duerde, omdat zy eene
plaolse gevonden hadden, waer geen Slra
gier zyn voet meer ging inzetten; de
KIierstrate heeft hunne komsle luisterlyk
gevierd en wimpels en vendels versierden al
de huizen, ens'avonds heerlyke verlichting.
De politic was te bcene, men had gezeid
'I is revolutie! en nogthans er was niet te
vreezen, en T is 't geen M. Barbier, die hier
ook, ter eeuwige memorie mag geschreven
zyn, wel deed bemerken aen eene van die
mannen van 't orde; Trek gy maer op, zei
hy, 'k verantwoorde ik voor'lorde. De
andere trok zyne geilen op en M. Barbier,
heeft erden heelen dag gestae» en deftig hel
orde gehouden en geloogd dal hy een herte
heeft
't grootste getal was verslegen cn droevig
en ze kloegen bittcrlyk en jammerden
over de Lamotjes cn hunne schole, en vielen
uil tegen de stad; andere, onverschillig, koe
le en blasé op alles, stonden nieuwsgierig te
kyken; en de verste, waeronder een gemeen
te raedslid, met cigaer en blootshoofde en
blooler nog van versland, hem deed bemer
ken, wisten ai de oude, domme beschimpin
genlasteringen en leugens te herhalen van
Progres cn Toekomst-, in eene herberg, ne
vens hen, eenige die dronken, cn bromden
als zy eene soutane of priesterkleed zagen!
lifeaSS
MEN SCHRYFT IN RY
BOTERSTRAET, 06, ÏPEREN.
cn in al ilc Postkantooren van hot ryk
VOOll GEIIEEE HET I.AiVD,
vooraf bc.laelbacr
Men selii'yft niot min in tl au voor een Jaer
SJa&tS
Verscliynende den Zaturdag van elke week. De aefikondiginsprys is van IS centiemen den regel. De reklamen in 'l Nieuwsblad betalen 30 centiemen den regel. —Een nummer genomen op hel Du reel 1S een.
De bygevoegde nummers voor Artikels, Reklamen of Aenkondigirigen kosten 20 franken voor 100 afdruksels.
»8^SSÈ5S5s«üs
Dn FAMiLi.iE Begerem