meé was 't dat zy fricudellen mieken, Inca-
dollen die zy kookten! om een weinig soepe
te hebben, en daerom niet vel genoeg en
waren voor de mannen van de wel!
'K vrage het u, regtzinnige lezers, indien
er overvloed van boter en vet is, zult gy
fricadellen koken?... Als er overvloed van
vleesch is, wie zal er voor eenige portie zul
ke fricadellen eten?... De mannen van de
wet smeerden er, volgens hunne eigene ge
tuigenis, een kilo en half boter aen eer zy er
van aten (Donderdag laetsl was 't puplick
verleid in den Saumonte Rousselaere.)
T is schandelyk en ellendig dat wy in
zulken uitleg moeten komen; maer altyd
vindt men eenvoudige lieden die bedrogen
zyn, want wie zou kunnen peizen dat er op
de wereld zulke onlaerde monsters zyn om
te lasteren, om te beliegen, de Zusters die
maer en leven om goed te doen en voor
andere te lyden en te slaven, en die geen
ander ongelyk hebben dan dal zy een kloos
terkleed dragen.
Uil dit voorbeeld kan men melen hoevele
geloove verdienen al de verwytsels en he
sehuldigingen legen de Lamotten!... en hoe
onlrouwig men zyn moet van al die ze be
lasten.
Kene koiitciiancic.
(ingezonden.)
I si e t s e I y k 11 i c u w s
Inschrijving voor de Lamoijes. 'T eer
ste gedacht om de Lamoijes op nieuw in
stand le helpen en le honden, was van in de
twee katholieke gazellen eene inschryving
te openen, cn daerom isT dal 't Nieuwsblad
Zalerdage laeist zyne colonnen open slelde;
maer l wierd anders beschikt, eenige liel-
dadige zielen tiehben hel op ben genomen al
de giften te activeerden en te bezorgen, en
zoo blyft de inschryving in de gazellen on
der, en de 180 franken, die wy Zalerdage cn
Zondage reeds ontvangen hebben, zullen wy
ter beschikking d >en geworden. Herlelyke
dank, intusschentyd, in naem der Lamoijes,
in naem der arme kinders en hunne huisge
zinnen, in naein van alle weldenkende lie-
d n, aen dezen die zoo liefderyk en ievcrig
beantwoord hebben aen onzen oproep.
'T Bureel van weldadigheid. T
schynt dal T Bureel van weldadigheid op
nieuw een beul zal worden van T geweien
der arme lieden. Sedert de historie van
vrouw üemej voor Becuwe, en bad men
niets meer in die soort gehoord. Maer sedert
eenige niaenden is die dwang weèr begon
nen, en de Broederschool wordt bestreden
niet liet goed en de giflcn van de liefdadige
persooncn. Men dreigt weère, zegl men, de
armen van de lysten le schrabben, indien ze
voort hunne kinders naer de Broederschole
zenden. En T lid van T bureel, dat meest
zyncn icver toont in dal afscliuwclyk werk
op zyn Juliaens den Aposlael.is een noglhans
die zou moeten eerst en vooral gevoelen wat
dat dwingen Ii3lelvk heeft cn oninenselie-
lyk... Wal en zou hy niel schreeuwen en
tieren, moest ievers een Nonkel de Pastor
zeggen aen zyn liberalen neef: Vriendje,
ii katholiek te toonen, of geen oordje van
Nonkel; uil T liberael Bureel van weldadig
heid ie gacn. of uit Nonkel's testament; uwe
kinders of anderen, waer gy invloed op hebt.
een katholiek onderwys legeven.of.Nonkelz: I
u niets geven.Gy zoudt hem horten papen,
cn dwinglanden, en tvrannen, enz. En nog
lhans 'l is een groot verschil: Nonkel en zou
hem maer dwingen om goed te doen, en met
zyn eigen goed; cn 't Bureel van weldadig
heid dwingt om T katholiek onderwys le
bestreden, en met hel goed van katholieken!
Ook, indien het zoo is, my dunkt dat T
Bureel van weldadigheid geen oordje meer
zou moeten krygen van alwie katholiek is.
'T brood, dal in de kerk gedeeld wordt,
en zou door hunne handen niel moeien
gacn; want ieder brood ware een wapen
in hunne handen otn 'l katholiek onderwys
le beslryden.
Geen oordje katholiek geld en zou in de
armebusse van de kerke moeten gegeven
worden; want ieder oordje ware een wapen
om 't katholiek onderwys te beslryden.
Geen ecnstckeaen hemdens of kleerstuk-
ken, door T Bureel gedeeld, en zou moeten
genaeid zyn door katholieke handen; want
ieder stuk dat gy uil liefde Gods doel, zou 't
katholiek onderwys krenken!
Verre van my dal de armen daerdoor
zouden moeten lyden. Verre van daer; wy
kunnen een katholiek Bureel van liefdadig
heid maken, dalvryis, lyk of wy een vry
katholiek onderwys hebben; en een keer
zien dat liet in geene liberale handen meer
en valt lyk al dal door onze katholieke voor
ouders gesticht wierd en no dient tegen
God en zynC Kerk, wat zy aen God cn voor
God gaven.
Een zielroerende, trek van ehnsieijke
Liefde. Maendag morgen, in de nunn,..
seliole, te Lichtervelde, eene der dochtertjes
komt in cn gael regie naer eene Zuster, nu t
tranen in de oogen, en zegt haer: Weet <>e
't. Zuster, de arme Lamoijes zyn op strói0
gezel cn zy en hebben niels, niets moer. 'T is'
alhaest Sinte-Theresiao dat wy mogien de
kermis, die wy ton gewoonelyk hebben
doen dienen om ze te helpen! De andere
dochters stemden al mede, maer 't en-is niet
genoeg: een meisje van 10 jaer, zonder ie.
mand te spreken, gael en verkoopt een do-
ze, waeraen zy veel hield, en brengt, met
tranen in de oogen, 'l geld aen de Zuster oin
het naer de Lamoijes te zenden. Alsdan al
de dochters, geGn eene uitgezonderd, wil
len geven naer jonsl en vermogen, en die
400 dochtertjes die, lyk de Lamotlekinderen
spellewerken, mieken alzoo eene som van
150 franken, die dry der oudste met den
Eerw. Pastor zyn komen ter hand stellen
aen de ontblootte Lamoltezusters.
Ilewel, 'k zie liever een kind in zulke
gevoelens opgehragl of al die hlaei der nievi-
weinode Gallischolen! Eere en dank aen die
edelmoedige dochters van Lichtervelde, hun
aelmocs is groot hy den Ueere!
Benoeming. M. Julien Van Werve-
ke, is subslitut benoemd van den Procureur
des Rollings, le Dendermonde.
Co i' resp o ei (1 v ii ion.
Hoe men selu'j ver uoriH.
Jan. He wel, Karet, hebt gy het Nieuwsblad
geleien van Zondag laetsl? De zaek van de
Lamoijes is er sctioone uileen gedaen, hé?
hard. Ja, vriend, ik heb hel geleien, en dat
mei smaek; en wees zeker dal niels over
dreven is in helgene 'l Nieuwsblad verleid
heeft.
Louis. Ik ook heb het geleien, maer ik vind
dacr niets byionders in.
Karei. Niets tytonders, zeglgy.'k geloof het
wel! Men vertelt er dezack zooals zy gebeurd
is, en er is niels in de handelwyze der siad-
buisbazen dat de bewondering kan opwek
ken.
Jan. Zoo is 't. Zy hebben nu eens voor goed
den nagel op den kop geslagen. Dezen die
nog eenigzins iwyfelden aen de inziglen
omer Regenlie zullen nu welen wacracn zy
zich moeien houden.
Kurd. Zeker is het dal ik myne kinders nncr
de tnademazelleSehool niel zal zenden; se
dert lang zyn zy by de nunoetjes, en by de
nunoeljes wil ik ze lalen.
Jan. K geloof bot, zy kunnen loch maer wel
zyn. Zie, myne vrouw heeft by de Lamoijes
haer ambacht geleerd, rnyn kind gaei er ler
scImkiI, cii voor niels (er wereld zou ik het er
uil trekken.
Louis En gy zoudt beiden kunnen missen,
vrienden. W al is ons dierbaarder dan onze
kinderen? Wy, werklieden, kunnen hun
toch niels nalalen dan ecne zekere geleerd
heid en do middels om door de wereld ie
geraken. Nu men zegt dal, wanneer die
school op een anderen voel zal iitgerigl zyn,
men er franscb en vlaeiusch zal lecren lezen
en schryen; dacrby men zal er naeijen, en
breijen, en borduren enz. Meenl gy dat ik
my geene opofferingen zou gelrooslen om
myne kinderen van die weldaden te luien
geoielen?
Karei Maer by de Lamoijes lecrl men ook al
die dingen.
Louis. Ja, maer geen fransch loch.
KareiFransch! fransch! wal geeft liet er aen?
Luister, Louis, zy leeren lezen en schryven,
naeijen en breijen, niel waer, en speldwer
ken ook. Ilewel, voor kinders van onzen
slaet is dit al wal het zyn moei.
Louis. Maer hoe kunt gy loch zoo spreken? Is de
fransche tael dan zoo le mispryzen dal gy
niets uit uwen zin zoudt doen om dezelve
aen uwe kinders le doen aenloeren?
Karei. Maer, mcnsch toch! als myne kinders
vlaemsch kunnen lezen en schryven, welen
zy genoeg om hunne zaken te verrigien,
hunne leering le onderhouden en in hunnen
kerkeboek le lezen; en ik mag gerust zyn,
wanl ik ben zeker dal zy my in hel fransch
niel zullen verknopen noch hunnen tyd zullen
besteden om fransche romans le lezen.
Louis. Daer hebben wy hei! Dii hebt gy zeker
uil hel Nieuwsblad getrokken?
Karei. Neen, in hel geheel niel; nuier a's men
tegenwoordig ziel boe men bel in de oflioiue-
le scholen aen boord legt om een onderwys
te geven dat allen godsdiehst uitsluitzou
men nog al vreezen van zync kinders aen de
voorstaenders van zulk onderwys toe te
vertrouwen.
Jan. Karei, ik moet bekennen dat gv daerin
gelyk hebt, en liet ware aen geen Vanheule
dat ik hei onderwys van myne kinderen zou
toevertrouwen.
Louis. Neen!... En waerom niel?
Jan. Omdat hy geloogd heeft wie hy is en welk
vertrouwen hy verdient. Hoe! een man die
handelt met arme en weerlooze vrouwen
gelyk geen een christen mensch handelen zou
mei booswichten, zou regi hebben aen het
vei trouwen der ouders en hel onderwys
hunner kinderen beslieren! Neen, neen, ik
betrouw zulk volk niel.
Louis. Gy neemt liet wat hoog, vriend Jan.
Jan. Wat hoog! Nooii! De. bewyzen zyn daer
en niemand kan hel loochenen.
Louis. Maer zietgv dan niel dat dit alles over
dreven is, dal men wil de gemoederen op
hitsen legen de Regenlie?
Jati. Overdreven! Wie? Wal? Er is niels over
dreven; integendeel, men heefi 't nog niet al
gezeid. Wal wy verledens week gezien
hebben is genoeg om ons le overtuigen dal
wy niels van de sladhuisbazen le hopen
hebben: met list zyn zy in liet Lamoiiekloos-
ler gedrongen on met geweld hebben zy de
nunneljeg op sirael geworpen en onze kinde
ren ook.
Louis. Maer liet was hun regt, en de tribunalen
hebben ze er toe bcmagligd.
Jan. Nooil! Hoe! is er een regl legen 't regt?
De Lamoijes hadden 'i regl van le blyven;
wal regl kan er daertcgcn zyn tenzy leeu-
wenregi? Verders, gy zoudi lieweeren dat
zy het legt hadden te vloeken en te lieren
gelyk afgoden om de nunnen le tergen? Te
slaen en le stoolcn oin de kinders le ver
schrikken? Te drinken en le brassen om
hunne moedwilligheid op le beuren? Neen,
neen, man, gy zyt er niel!
Louis. Maer wie zegl dal allemael?
Jan. lk zeg het! en hei is algemeen gekend dat
de huissier en nog een ander of iwee Ijk
onbescliacmde en oiibescliaefde kerels ge
handeld hebben.
Karei. En dal zy hel algemeen mispryzen van
alle weldenkende lieden op zicli gelrokken
hebben.
Louis.— Maer ze moesten (och hunnen dienst doen;
zy zyn immers beambten van de stad en
moeten gehoorzamen.
Karei. —Was hel om aen Vanheule ie gehoorza
men dat zy dronken gelyk zwitsers. vloekten
gelyk keilers cn fricadellen alen? Was het
om hunnen dienst le doen dal zy 's avonds
ten tienen nog in den kelder zaten, en zich
verdoken wanneer een voorhygnnger hun
vroeg of zy het oveiige van het hier gingen
uitdrinken? Was hel om orde le houden en
de wei is doen eerbiedigen dat zy een on
schuldig meisje eenen sabelslag gaven die
haer by na in bczwyming deed vallen? Zeg,
was dll hunne pligl?
Louis. Klaps! klaps, maer geene bewyzen.
Jan. Wal zegi gy? geene bewyzen?... Zyn de
Lamoijes geloofbser of niel?... van haer we
ten wy wal in hel klooster gebeurd is Hel
overige hebben wy mei eigene oogen gezien;
cn den mensch kan ik u noemen die hun
door het keldergat hcefl toegeroepen.
Karei. En wal ik ook gezien heb, is dat Bmn-
faui faction hield om de werken te bczigli-
gen wanneer de kinders hunne kussens
verhuisden.
Louis. Dat wil niets zeggen.
Karei. Dal zegl veel, wanl dit bewyst dat hv,
die kantenkooper is cn lid van den gemeen
leraed, door een vuig belang allen eerbied
cn eigenweerdiglieid verzaekle.
Jan.En dan, wanneer de Lamoijes naer haer
nieuw lokael gingen ontmoette bun een jonge
mclkbaerd, die ook benmblevan de stad is
cn hy riep hun spottend toe: Elilwy hebben u
gekregen zonder loopen. Gelukkiglyk hoerde
'teen jongeling ook beambte van de stad is, en
deze begon hem eene harde maer schoone
les le geven.
Louis.. En wie was die beambln?
Karei. Zyncn naem wil ik verzwygen, maer zoo
gy ooil naer liet bureel gael zuil gy hem
gcmukkclyk herkennen.
Louis. - Hel was misschim de bevallige A D.
Karei. De zelfde. Een leeuw die niel weel dal
zyne ooien lang genoeg zyn üiii herkend te
worden voor heigeen hy is.
Louis. Luistert, vrienden, het spyt my dat gy
zoo pai tydig zyi, nu heli ik den (yd niel om
uwe gezegden le weerleggen, maer per naes-
te zullen wy daer verder over spreken.
Vaertwel.
Poperinghe, 1ó October 1873.
Doeleurtje.Zegl dé kooptje lief zoudt gy
willen geld winnen?
Clier Chou. Of ik Docieur! Gy weel d.n wel ik
ben liet geld-serpcnl veel meer dun 'l helset),
serpent zoonis de papen sclirvven.
T Doeleurtje. Jnroncr, lachen a port, er is ern
baeije ie doen en gy zyi er de man vóoren.
her hou. Weel gy een hofstee le scheuren
ievers in hel ronde of een |>osije vjii sekre-
tnris alzoo of...
'T Doeleurtje. Al dal niel, mon cher, mei al uwe
hofsiecsclieuringen gael gy nog maken dal
de boeren schieten achler de liberalen als 'l
kiezing is, dal is eene gelieele slechte affaire,
man. En voor 'i geen 'l sckrelarilel tu-ngsd
dal is opgeplooid sedert dal Woesim weel
wal een fransche Gusten kan, maer er ij veis
anders, hoor.
Cher Chou. Haesl u en lact uw preken dacr
voor uwe dibben en dibbaerds die zuk zyn.
'T Doeleurtje'K en heb niet geern dal gv my
dal doorsteekt, mon cher, inen zou zeggen
dal gy mede doel niel de gekruindc scliry-
velaers om van my eenen valsclien scliyu-
heiliguerd le maken en ik ben dal niel.
Cher Chou. Excusie, Docieur, cxcusie (Cllouije
lacht dal er zyn geluw perkament van plooit)
allons doei vooii.
'TDoeleurtje Eh! wel, gy weel, mon cher, dal
ik een ongeluk gekregen heb op myne oogen.
Cher Chou. Op uwe herssens?
'T Doeleurtje. Neen, op myne oogen, maer hel
gael veel beter.
Cher Chou. Proficiat, Docieur, maer wal is er
van uw dienste?
"T Doeleurtje. Hoort hier Al die schoone, hoog
dravende, welberedeneerde en welbewie-
rooklc artikels die gy sedert lang in de
Toekomst leest zyn al van my gemaekl.
Cher Chou. Ja, Docieur, dat wist ik Docieur.
(Cbouije lacht van kante.)
'T Doeleurtje. Nu myne zickèlykheid belet my
regelinaiiglyk nog rnyn ambt van gazelie-
scluyver to vervullen.
Cher ('hou. Ja, Docieur.
'T Doeleurtje. Zoudigy my niet kunnen helpen?
Cher Chou. Ah! Docieur, ik ben overlast van
werk; dn tyd lael hel my niel loe.
'T Doeleurtje. Jamacr, Choulje, er zynoordjes le
slekken.
Cher Chou. Ah! dat verandert de zaek.
'7' Doeleurtje. Zeker, zeker, Menhecre betaelt
die prulletjes fraei velen gy moogt my voor
de waarheid geloovcn sedert een jaer of v s
van hier ik win veel meer met schryven dan
mei myn docieurenstyl.
('lm-('hou Wal zegl gy Docieur?
