RC
I'D |J1
il '£r":
1
VAN YPEREN EN VAN
het ARRONDISSEMENT.
5
Zaturdag 15 November 1873.
Achtste Jaer.
Nummer 411.
1
VANDERGH1M5TE-FGSSÉ,
i, i V;
;B Fr. .»0 per Jaer.
Y E E3 W E in ES[, 1 Mei.
Yperen, IS November 1873.
■Wiens seisii3d is 't?
Als ons Yper nn geheel Belgic deure be
keken wordl en als onmenschelvk. klooster-
balend en fondatiegbed aenslacnde bekend
slaet!Wiens schuld is't?
Als ons Yper, 't Yper van 1873,8 October,
ten eeuwigen dage zal geboekt slaen als on-
mensclielyker en barbaerscher dan Robes
pierre, die de Lamotjes om hun goeddoen
behield. Wiens schuld is 'l?
Als ons Yper, van nu af erger of Joseph II,
onkatholicker memorie, zal veracht zyn en
misprezen van al die een katholiek helle
draegl, wiens schuld is 'l?
Als ons Yper, om zyne willekeurige
verdrukking en vervolging van 't katholiek
onderwys, leeger slack dan Napoleon de
volksverdrukker en Willem de proteslanl,
die insgclyks de Lantoijes spaerden, wiens
schuld is 't?
Als ons Yper overal moet aengehaeld zyn
en geteld bydesnoodsle en woeste Bismarck-
steden van Duitschland, by de verraderlyk-
sle en ondankbaerste Cavotirsleden in Ijalie;
by de ontaerdsle zwilsersche francmacons-
sicden, by de Mandarynsleden van China,
en der Mikados van Japan; wiens schuld is 'l?
Als de naem van Yper, even als al wat ik
daer noemen kan, voortaen onze Moeder de
II. Kerk eene steek in 't bert is, wiens schuld
is 't?
Als de naem van Yper by den Almogenden
geteekend slaet met vier gruwelen op 't
voorhoofd: Onreglveerdigheid, Barbaersch-
heidHeiligschender]) en Kerkvervolging
wiens schuld is 'l?
Als ieder treffelyk Yperling van nu voort,
overal waer by gaet of slaet, moet bezien
worden om den naem dien by draegt, wiens
schuld is'f?
Als ieder eerlyk A perling 't schaemrood
voelt ontvlammen, eiken keer men hem
vraegl van wacr hy is, wiens schuld is E
Als Yper, die wereldwyd, den naem van
Vlaenderen onleerd heeft, met de eerste en
de eenige stad van Vlacndcren te zyn die
nonnen verjaegt, wiens schuld is t.;
Reeds hebben wy bekend geslacn als kie
zers van eenen Van Merris! Die schandige
vlek was uilgevaegd, maer nu eene andere,
eene afschuwelykerc, eene eeuwige vlek
bestempelt onze stad, en niets kan die vlek
meer uitwasschcn, en wiens schuld is t.'
HA! WIENS SCHULD IS T?
De schuld is 't van de Yperlingen zelve!
Van de Yperlingen eerst, die de oude ka
tholieke traditiën van hunne fatniliën ver-
zaekt en verloochend hebben, van hunne
familiën, die oude fatniliën, voor wie bet
eene eerewas den heiligen katholieken Gods
dienst getrouw te zyn, en aliyd één hunner
ltden onder de dienaers van de II. Kerk le
lellen, fatniliën, wier geloovc, godsvrucht
en verkleefdheid aen de IIKerke nog gebei
teld staen in de grafsleenen onzer tempels.
De schuld is 't van het onlaerde nageslacht
dal nu, geloofsverzakend en kerkvervolgend
liberale ras, sedert dertig veertig jaer hel
oud katholiek Yperen ontmaekt en een
nieuwmode liberael Yperen sticht, dal
geloof veracht, priesters haet, nonnen bui-
lenschopl, hun goed aenslael en de revolu-
tionnairewetlen le werkestelt.
Zy zyn de grootste en de eerste schuld!
De schuld nog is 't van al die Yperlingen,
die zonder juist geloove verzackt te hebben
en godsdienst te willen vervolgen, nogthans
overal, de eerste ter zyde staen, en uil eigen
bciel of booze driften, of lafherlige vreeze
die vyanden van Religie magt geven en on
dersteunen, en nooit willen gelooven wat
de leerende Kerk Christi hun voorhoudt,
over 't gedrag in politieke zaken, inéén
woord die liberael zyn zonder juist godde
loosheid le willgn verspreiden.
Deze zyn de schuld en de minste niet.
De schuld nog is 't van al die koele, on
verschillige en lusschen twee waterzwem-
mende Yperlingen, zoo dat niemand hun
gedacht of gevoelen weet. die geen zucht,
geen woord, geen teeken geven by de
meeste gruwelen,— men zou zeggen dal zy
zonder gedachten en zonder gevoelen zyn,
als er geensprakeisvanstolfelyk belang,in
één woord deze die zeggen dal zy builen
alle politieke zyn!
Deze ook hebben schuld in dc schande van
Y'pcrcn.
De schuld nog is 't van de Yperlingen, die
getrouw zyn aen hun geloovc, die van geen
liberael zyn willen hooren, maer geen
ander icver toóncn dan ailyd onderzoeken
en kvken of dezen die wérken, en schryven
en pynen om 'l goed vooren te staen, nievers
en kunnen afgekeurd worden en beknibbeld;
en die, met op dc werkers en dc hoofden
iets te vinden, hun eigen nietdoeii veront
schuldigen. Van deze ook is hol de schuld
dal Yper in schande is!
Maer om kort te zyn, want 'k zou nog
zoovele soorten moeten noemen, onder dc
welpeizende, 'k zegge dat de katholieken
zelve, en 'k spreke van my lyk van een an
der, dus dat wy, katholieken, oftewel niet
in alles katholiek en zyn, of dat wy le gerust
katholiek zyn, dal wy niet sterk genoeg ka
tholiek zyn, alzoo is 't dal 'l liberael ras
de schandeop Yper getrokken heeft.
Indien wy altyd onze eigen zclvcn hadden
kunnen vergelen, indien wy zoo gauw
door een seheeve ooge, door een ge-
weigerden salut of iels zulks, ons uil t ge
vecht niet hadden gelrokken, indien wy wat
meer eigen belang en eigene eer hadden la
ten varen, wat meer te gare gehouden en de
fauten van malkander verdrogen, walmeer
de banden van lt vleesch en bloed over
't hoofd gezien, eiken keer dat de zaek van
Godsdienst en Kerk in 'l spel was, zyl er ze
ker van die schande en zou op Yper niet we
gen.Ja, waren wy dweers deure discipels van
Christus, die, lyk lly zegt, van alles onthecht
zyn om 't goed te doen. rnagtig hadden wy
geweest, en maglig zouden wy nog zyn.
En 't is daerom dat ik dezen artikel miek,
om,al ware 'l maer in eenigen.'t heilig vuer
te ontsteken om voor God en Kerke te st'ry-
don\wanl in dien strijd ts eikendeen soldaat
zei Tertuliaen. Ja, daerom schreef ik en
geenszins otn vcrwytingen te doen, 't is
gelyk aen wien, dat 't verste van myn ge
dacht is. De fauten doen kennen om ze af le
breken en le herstellen, dat is noodig, dunkt
my; want velen zyn der nog die zeggen:
't en is myne schuld niet, en gerust
zyn. Bekennen wy wat er ontbroken heeft,
en 't is 'l begin en 't noodige begin om met
vrucht den slryd aen te gaen.
Voor my, 't is reeds gedaen, meer als to
vooren zal ik al myne krachten inspannen
om met 't Nieuwsblad mynen kant tc
keeren en goed te stichten; en ware het dat
ik ievers in ontbrake of miste, de bemerkin
gen gedaen met reden en goed inzigt, met
christelyke liefde, zal ik dankbaer aenvecr
den. Maer meer dan ooit heb ik besloten van
die vleeschelykè voorzigtighcid en die zoo-
gezeide menschlievendheid die tegen de
christelyke wysheid en de christelyke liefde
stryden, over 't hoofd le zien.
Correspoiulciitleu.
~'z d«i j x.k Btrnav aaMWKtTO i,wjKz-z3mvismx&?.
Tmav.- 'M w.'vwj.w.ta.'-ca'-'-w a ijhuh»11 WwnwnuWUtJWi
MEN SCHRYFT IN IIY
UÜTEESTHAET00, YPEREN.
en in al do Postkantooren van het ryk
VOOR GRIIKRIi MKT l-AM),
vooraf beluelbiier
.tien Sl'iiryl't niet min in null voup- een Jaer-
Verschynende den Zaturdag van elke week.
TT i r~- I vc ;0 v™ tn centiemen den regel. De reklamen in 't Nieuwsblad betalen 30 centiemen den regel.
aüe°lï«cvoe«Je nummers voor Artikels, Reklamen of Aankondigingen kosten 20 franken vooMOO afdruk^s.
"jouunu li iïi&mmiibiiiihuiiiiiii -••C7ki*,
-Een nummer genomen op het Bureel 15 een.
Poperiiighe-Yper, 8-18, 7-25, 0-30, 10-88, 2-18, 8-08, 9-20. Yper-Poperinghe, 6-80, 9-07, 12-08,
3-87,6-80,8-48,9-90. Poperinghe-llazebrouek, 7-13,12-29,4-17, 7 13, Hpzebiouck-Popenn-
ghe-Yper,-8 39, 10-00, 4-10, 8-28.
Yper-Hóussélaëre. 7-9(1, 12-25, 6-49. Ró'nsselaere-Yper, 9-29, 1-50, 7-50.
lloiisselaere-Zim/ue, 8-48, 1 1-34, 1-13, (m. 5,50,) 7-30, (9 99 Lichterv Lichtervelde-'Ihourout,
4-28 m. - Bruggv-Roussel. 8-25, 12-50, 5-13, 0-42.- l.ichtcrvelde-A'orO#, 5-28 m. - Zcdelgtiem
Thouroul. 11-57,
Yper Kortryk, 5-34, 9 49, 11-18, 2-35, 5-25. Kom vk-Yper, 8-08, 11-02, 2-80, 8 40, 8-49,
Yper-Thourout, 7-13, 12 13, 0-20, (den Zaturdag ten 8-50 's morgens tot Lapghemntek llmjirout-
Yper, 9 00, I 18, 7-45,den ten 0 20 's iiibigehs van LanghéTttarcK naer Yper).
Comen-Waestcn-Le Touquet-llonplincs Armefitieis. 0-OO, 11 50, 3-38, (den W oensd. 8 40 m. 0-.3O, s.)
Anhentiers-Houplines-Le Ttiuquet-Waeslen-Comcn, 7-40, 2-00, 4-48, (den Woensd. 10-39 m.
(den Maend. 0,30 s.) Waesten-Comen 5-30, 11-10,
\l I I IV I I t I 1 I v--~
-Waesten-Comen, 7-40, 2-00, 4-45, (den Woensd. 10-38 m
-GO s.) Comen-Waesten 8-40 m. 9-30 s.
Konryk-fi|eugge!8-'05S11-00,12-33,((M. 8-18,)0-55,(9 00 Licht.)-Brugge-Kortryk,8-25,12-80,5-13,6-42
BruggeBlnnkenkorghe, Ileyst, (siatie) 7-22, 11-04, 2-417-24. (kom) 7-28, (Blankenberghe 11-10),
2-47, 7-30, Brngge-Blankcrberghe, 11-04 m. Ilevst
Blankenberglie, Brugge, 9-45, 11-30, 9-30,Blankenherghe-Brugge, 9-00 m.
Ingelmnnsier Devnze-Gent, 5-15,9-41,2-15, Ingelmunster-Deynze, 4-50,7-15.
Ingelmunsier, 6-88,11-20.,4-38. Deynze Ingelmnnsier, 9.10 8-20 s.
Ingelmunstcr-Anseghem, 6-05, 12-20, 6,18. Anseghem-Ingelmunsier, 7-42. 2-20, 7-80.
Lichlervelde-Dixmudë-Veurne èn Dunkerke; 0-30, 9-10, 1-38, 7-54. Dunkerke-Veurne-Dtxmude
en Lichtervelde, 0-59, 11-18, 3-45, 5-10.
»- Nieuport-Dixmnde, (bains) 11,50, 4,18 (slad)7-40.12-00,4-25.
t 8-05. Ostende-Thourout, 7-55, 10-10, 12-28, 0-15.
Gent Dcynze,
en Lichlervelde, 0-55, 11-19, J-4-9,
Dixmude-Nieuporl, 9-55, 2-20, 8-37.
Thourout-Oslende, 4-50, 9-19, 1-50, 8
Ge'm-Ter^i^',^(statie)AutYEïpo'jïu 8.301 "2 40, 7.48. - Terneuzen-Gent, 0.00
SelSuktuen, 9.04, 1.30, 8.30 (den Woensd. 5.10 m.) - Lokeren-Selzaclo, 0.00, 10.19, 4.49.
(den Dyssendag 9.30)OOKaB8?oJïDH*Ti3iW.
BRUSSEL KORTRYK.
5.25 8.28 12.21
8.03 1 tV 43 2.41
KORTRYK RRUSSEL.
0.40 10,78 12.33 3.440.34
9.20 1.38 2.25 0.00 9.16
DOORNYK RYSSËL.
9 34
0.29
0.32
3.40
9.05
8.47
9 41
9.54
0.30
7.57
Kortryk v.
Brussel a.
KORTRYK
Kortryk v. 7.00 10.88 2.54
Doornyk a. 7 5t 11.47 3.40
Ryssel a. 8.30 11.55 4.00
KORTRYK GENT.
Kortryk v. 6.42 12.31
Gent a. 8.01 1.92
BRUGGE GENT BRUSSEL
Brugge v. 0.49 9.42 12.39 3,03 4 00 0.40
Gent a. 7.34 10.54 1.54 4,18 4.45 7.55
Brussel a8.50 12.39 4.05 5.59 9.28
HAZEÜKOUCK KALES.
Hazebrouek v. 8.18 2.55 8.28
Kales a. 10.00 4.45 10.10
ARMENTIERS RYSSEL.
7.15 9.08 12.4-9 8.51 9.00
7.50 9 35 1.20 6 25 9.30
Brussel v.
Kortryk a.
8.38
7.53
RYSSEL DOORNYK KORTRYK.
v. 5.20 3.25 11.05 2.28
a. 5 45 8,80 11.34 2.49
a 9.37 9.47 12.20 3.41
0.47
8.44
4 45
9.3!)
0.31
Armentiers v.
Ryssel a.
Ryssel
Doornyk
Kortryk
GENT KORTRYK.
Gent v. 9.38 9.39 1.28 4.24 7.21
Kortryk a. 0.97 10.92 2.49 5.31 8.42
BRUSSEL GENT BRUGGE.
Brussel v. 8.14 11.53 3.12 4,48
Gent a. 6 00 9.40 1.23 4.20 0.37
Brugge a. 7.15 11.01 2.38 5.11 7.22
KALES ltAZERROIJCUK.
Kales v. 0.15 12.29 esp. 5.59
Hazebrouek a. 8.00 1.33 8,00
RYSSEL ARMENTIERS.
Ryssel v. 0.48 7.80 1.15
Armentiers n. 7.17 8.20 1.47
ii i UHIilia I i "lift! tlUTTH MMTBi>il)ii'l'(tT*mM'T
3.40
4.17
0- *7.
7. 18.
Poperirighc, 13 November 1373.
Een goede vangsle. Hoewel den uitzolder
sluit gelyk een peperdooze, wy hebben voor de
aenstaende Cecilia-fecsten een goede kans. I is ons
al in do handen gevallen wat zy gaen spelen en
zingen, feesten en vieren. Naer broederlyko ge
woonte, deelen wy het onzo geachte lezers mede,
en zeggen hun te vooren wat een oud spreekwoord
zegt: honny soit qui mal y pense. Dat is: gy moot
niet altyd 't slechste pcizen. Nu, om rekewys to
gaen, ziet hier eerst het programma van't loiders-
concert gelyk of het ons een welweter overhandigd
heeft.
Programma van het groot concert der vuilharmony
te Poperinghe op Zondag 10, November 1873 in
den Uitzoider.
Eerste deel.
1. De vernieling van Sodoma en Gomorba: opening
door al de leden van het muziek.
2. Een bezoek-in het gevang: romance gezongen
door M. Alph. Sub.
3. Flor ent of de bezem van Menheere. Solo voor
bugle door Al, Jules B-Al.
4. CherenChou. üuoeomique met accompagne
ment van piano door ecnen beer en eene dame
van 't Koopersfand.
5. Vaerwel van Perceval. Een treurgezang van
afgevallene luiders.
Tweede deel.
1. Wat plezier inde Nivic. Koorgezang van
krullebollen.
2. Een Uitstaptje tol Bordeaux. Solo voor cor
door eenen keizer.
3. Orphée aux enfers, of, eenige schetsen uit Men-
heeren's leven. Uitgevoerd door eenige kuste-
stenaers van den Espiêyle.
4. Jan Snuif en zwarte Roos. Duo comiquc door
twee vreemdelingen.
5. Dc lactslc stuiver. Solo voor piston door den.
minister van binnenlan-che zaken.
N. B. Voor eenieders gemak, de zael vart den hit
zolder zal zoodanig geschikt zyn dat men at bui
ten niets kan zien van wat al binnen omgael.
'S avonds groote verlichting.- Boven de poorto
van den uitzoider zal er een transparant te zien zyn,
waerop 'nen ouden verstelen docleor met een scherp
oeluid ventje geweldig bezig zyn met tc wryven en
te wasschen aen eenen moor. Boven hun hoofd za'
er te lezen staen: verloren arbeid. Vanonder; wy
moeten nu trachten wit le malton wat wy zeil eer-
tyds hebben zwart gcmaekl. Do fond van den trans
parent is geheel geplakt in Toekomsten.
Wal nu gezegd van die programme? Als het al
wel uitgevoerd is, met nuancen snrtout, 't znu kun
nen wel zyn. Wy wenschen niet beter; want wy
zyn voor hel progres. Als 't al klaer komt
God gave bet