1
ii ii
ijl
van YPEREN en van het ARRONDISSEMENT.
y
j'j"
fel
li'
pa
1 üj
KOSTELOÖZE MEISJESSCHOOL.
Zaturdag December 1873.
Achtste Jaer. Nummer 414.
1 R
ui m
g Iff
VANDERGHINSTE-FOSSÉ,
jjlfgfll
tï Fr. 5# C. jeer .Isftttr.
X K M WEGE X.
De persoonen die zullen een
abonnement nemen acn t Nieuws
blad voor 1874, zullen dit blad
gratis ontvangen, van den dag dat
bunne vraeg ons toekomt tot den
1" January naest.
Yperen, 6 December 1873.
FUNDATIE VAN ZUUTPEENE-LA MOTTE,
- iï««.
Peisl dat die letters in blinkend goud of
zdver zynschoone middeieeuwsche of go-
thieke letters op eenen zwarten grond, en
gy ziet vóór u de tweede reke van't opschrift
of uilhangberd der Frtcadelleschool.
Edel en christelyk woord, Fundatie-, def
tige en katholieke liefdenaem, Van Zuut-
peenc-Lamotte, troostelyk cn heerlyk jaer-
geial 17GG, wat komt gy daer alle dry, in
blinkende letters, een zoo pekzwarten
grond bedekken?... 'T is nog eens Satan die,
aep van Godsimius Dei, lyk of St-
Augustinus zegt. met die schoone woorden,
in blinkende tellers, den zwarten grond van
't liberael binnenpalmen voor 't liberael on-
derwys, komt verbergen, en zoeken om van
de ypersche dochters der Mariaschooi
meisjes te maken van de meisjesschool en
onzalige dochters van Eva!
Ja, Fundatie is een edel woord, sedert dat
het christen wierd van heidensch dat het
was; het slichten van christelijke, katholieke
liefdewerken, oftewel 'f gegeven goed om ze
in stajid te houden, is de dubbele beteeke-
nis des woords, in de christene tale. En!...
Fundatie durven ze Schryven, 't is te
zeggen: geslicht van een christen katholiek
liefdewerk. En dat zal staen op het huis
waeruil God gebannen is, waeruit Jesus, de
bron en ingever van alle liefdewerken, na
dry dagen oneere, heeft moeten verhuizen,
waeruit twee-en-twintig nunnen, katholieke
cn geeslelyke dochtersbuitengesmeten
wierden omdat zy een kloosterkleed droe
gen; waer de priester zyne zending niet
meer oefenen kan; waer de invloed en 't ge
zag der II. Kerk buiten is; huis, in één
woord, dat een nieuw monument is van on-
chrislelykbeid, onkatholykheid en haet le
gen Gods Kerke. O! Hoe zwart, hoe duister
zwart is die grond!
Fundatie! ja, durven ze schryven, 'l is tc
zeggen: Gegeven goed om een christen ka
tholiek liefdewerk in stand te houden, en 'l
is zulk goed, aengeslegen door eene wet
die gemaekt is en gestemd tegen al wat
christelyk, wat katholiek, wat ware liefda
digheid is, dat nu dienen moet om den
oorlog legen Gods Kerke te voeren, lyk of
ze gevoerd is in Pruissen door Bismark, in
Zwitserland door Carteret en andere Frotés,
in Italië door Victor-Emmanuel, in Spanje
door Castelar, in Rusland door den Czar.
Hoe bitter zwart zit die grond'.
Van ÜKiiut]icenc-Iiaiuottc.
'T is die deftige name, chrislelyker en
liefdadiger memorie, die het tweede woord
is der tweede reke in 't opschrift met gulden
letters op zwarten grond, dat aen den sier-
lyken gevel der Fricadelleschool zal
hangen.
Van Zuutpeene-Lamolle, in blinkende
golhieke letters zal men uithangen den
naem van de liefdadige en christelyke edele
juffrouwe, die heur leven gebruikt heeft om
de arme dochtertjes van Yper in hun
lichamelgken en geestelijken noodby (te
staen en Ie helpen; die onder de bescher
ming van de Aider heiligste Maegd onbe
vlekt, Moeder Gods de shole stelde die zy
stichtte en ze Mar iasc hooinoemde; die
wilde dat de meesteressen mei yver en
stichting de pliglen van hunnen roep zou
den kwijlen, en zouden leven onder den
zelfden levensregel, zooveel het noodig was
goed Ic keuren door den Bisschop der plaetse.
'T is de name van die christene katholieke
juffrouw, die voor opschrift dient en uil
hangberd van de koslelooze meisjesschools
die de Regentie teenemael liberael maekt,
die 't gezag van Kerke noch van haren God
willen kennen, die overal 't onderwysen de
opvoeding der katholieke Kerk bestryden
en willen uitdooven, in één woord, die wer-
kenen pynen als de openbare Kerkvervol-
gers in andere landen. Wat blinkende lok-
aes, die edelname, op dien zoo afschuwelyk
zwarten grond!
Van Zuutpeene-Lamolle, de name is er,
de duizende franken zyn er, 't goed is er;
maer noch heur herte, noch heur wille,
noch heur werk en zyn er; 't is nu 't hert,
de wil cn 't werk van mannen, die zy jam-
merlyk beklagen zou om hunne verzaking
aen Gods Kerke, en wier handelwys zy uit
der herte zou versmaden en verwerpen! O!
kon zy uit hour graf komen, wat en zou ze
niet doen otn uit de handen te krygen der
Stadsregenlie 'tgeen zy geslicht heeft en
gegeven voor een christen katholiek werk,
en nu dient voor wapen en werktuig legen
Gods heilige Kerk, hare Moeder? Hoe en zou
ze niet yzen heur name te zien staen op den
gevel van eene Gatlischole!... O! de
blinkende nameen de helsch zwarten
grond!
Van Zuutpeene-Lamolle! die edele en lief-
deryke name, stichteres der «Mariaschool!»
slaet als opschrift der schole, die gesteld is
en geschikt om de Mariaschool te niet te
doen! O edele name, en blinkende letters en
zoo zwarte grond!
Van Zuutpeene-Lamollename zoo kost-
baer en zoo stichtende, van deze, die wrocht,
leerde, voedde, en slichtte volgens de raed-
gevingen van den deugdryken Heere, den
zeer eerweerden kanunnik Van Roy, gy
staet als tytel van de schole, die Van Heulc
in stand wil brengen, Van Heule die werkt,
leeren, voeden en opregten wil volgens
den geest en 't boos herte van Bara!.. O de
blinkende letters, en de zwarte grond!
«96».
'T is 't schoon jaergetal dat de Maria
school wettiglyk stand kreeg, en de laetste
blinkende gothieke letters, die op den zwar
ten grond van 't nieuw opschrift zullen te
lezen staen.
1766, jaer,dat dit liefdewerk in stand kwam,
onder den invloed en 't gezag der geeslelyke
en de wereldlyke overheid, die te samen
wrochten, tot voortgaen van den heiligen
godsdienst, en den Staet, dient nu ook lot
opschrift van 't afschuwelyk werk dat in
1873 volbragt wierd door de wereldlyke
overheid,die,afgescheiden van de geeslelyke,
ze bestrydende, cn ondankbaer behandelen
de, werkt tot voortgang van de onverschillig
heid, de ongodsdienstigheid en van den
geest, van den afkeer, opstand tegen alle
gezag en alle overheid!..Blinkende cijfers
maer zwart is de grond!
1766, jaer dat voor Yper begint eene
reke van weldaden zoo stichtende 'voor de
ziel, zoo heilryk voor 't lichaem van zoo
ontelbare arme dochters en arme huisgezin
nen, eene bron van nyverheid en voorspoed,
staet als opschrift van een huis dat weinig
goed voor 't lichaem en vele kwaed moet
slichten voor de ziele, dat aen de stad alweer
jaerlyks duizende cn duizende franken moet
kosten!... Schoone en blinkende cijfers
voor zoo zwart eenen grond!
1766, jaer dat de fondalie zag beginnen,
die in 1873 zoo onmenschclyk, naer de
Baraswet, in de klauwen der liberalen gele
verd wierd lot hel verspreiden van onchris-
telyke opvoeding en onderwys, is het begin-
van die 106 jaren werken, zwoegen,, spa
ren en lyden van de meesteressen der La-
inotlcschool, uit liefde voor de armen en tot
glorie van God, 106 jaren die in 1873,
schandiger en wreedadiger memorie, zoo
oninenschelyk betaeld wierden door dezen-
die aen 't hoofd van de stad staen... Iloe
blinkend het getalHoe zwart de grond!
1766, jaer van 't ontslaen der Mariascho-
Ie die geëerbiedigd en gerust gelaten wierd
binst 106 jaren, door al de kerkvervolgers
en monsters die gezonden waren, zoo 't
schynt, tot geesel van 't menschdom. Ja,
Joseph II eerbiedigde u en gaf wetten om
t'onlwikkelen wat er begonnen was, Napo
leon eerbiedigde u, Robespierre eerbiedigde
u, Willem van Holland eerbiedigde u! Wat
in 1766 geslicht wierd scheen zoo verhe
ven, zoo goed, zoo heilzaem, dat hun onka
tholiek en wreed lier te getroffen, weigerde
de vervolgingen ertegen in te spannen, die
zy tegen zooveel katholieke instellingen
pleegden. En vaudage voert men het herte
van 't zoo zinryk en welsprekend cyfer 1766
op den gevel te zetten van eene schole die,
in stand gekomen met aengeslegen goed,
voort moet duren met de beurze van eenie
der, en alles omme keeren wal in dit jaer
begonnen was en 106 jaren voortgezet... O!
blinkende cgffer maer zwarte zwarte
grond
Daer lezers, daer is 't opschrift, daer is de
zin en daer zyn de gedachten, die gy voor
oogen zult hebben, als gy voorby trekt en
op dien zwarten grond, de zilveren of gouden
gothieke letters zult zien:
FUNDATIE VAM ZUUTPEENE-LA fiflQÏÏE.
f91©©.
'K zou er wel wyder denzin van uiteendoen,
en u doen zien hoe die blinkende letters een
zwarten grond bedekken, onder't opligt van
uwe tydclyke belangen, onder 't opzigt van
de lastpenningen, die gy er vooren betalen
zult, onder 't opzigt van de nyverheid die
men er door zal krenken; maer, 'k boude
my tevreden met byzonderlyk den zin onder
't opzigt van godsdienst legeven, en daer.
MEN SCHRYFT IN BY
BOTERSTRAET, 66, YREUEN,
en in al do Postkantooron van hot ryk
VOOR 6EHKEI. MET I.A.NI),
vooraf beCaetbaer.
Men scliryfl niet win in 'dan voor een Jaer
Verscliynonde den Zaturdag van elke week. -
De aenkondiginsprys is van 1ü centiemen den regel. Do reklamen in't Nieuwsblad betalen 30 centiemen den regel. Een nummer genomen op hel Bureel 16 een.
De bygevoegde nummers voor Artikels, Reklamen of Aankondigingen kosten 20 franken voor 100 afdruksels.
Poperinghe-Ypèr; 8-18, 7-26, 9-30, 10-88, 2-16, 6-06, 9-20. - Yper-Poperinghe, 6-60, 9-07, 12-06,
3-57,6-60,8-46,9-60. - Poperinghe-IIazebrouck, 7-13,12-28,4-17, 7-13,Hazebrouck-Poperin-
ghe-Y per,8-38, 10-00,4-10,8-28.
Yper-Ifousselaere, 7-60, 12-26, 6-48. Rousselaere-Yper, 9-28, 1-80, 7-50.
liousselnere-Brugge8-45, 11-34, 1-13, (m. 5,56,) 7-36, (9 55 Lichterv Lichtervelde-Thourout,
4-28 m. Brugge-Rowsse/. 8-26, 12-60, 8-13, 6-42.Lichtervelde-Kortryk, 8-28 m. Zedelghem
Thouróüt, 11-87.
Yper Kortryk, 8-34, 9 49, 11-18, 2-35, 8 25. Kortryk-Ypcr, 8-08, 11-02, 2-80, 8 40, 8-49.
1 por-Thourout, 7-13, 12-13, 6-20, (den Zaturdag ten 8-80 's morgens lol Langhemarck.) Thourout-
Yper, 9 00, 1 18, 7-48,den Zaturdag ten 6 20 's morgens van Langhemarck naer Yper).
Comen-Waesten-Le Touquet-Honplines-Arinentiers. 6-00, 11-80, 3-35, (den Woensd. 8-40 m. 6-30, s.)
Armentiers-Houplines-Le Touquet-Waesten-Comen, 7-40, 2-00, 4-45, (den Woensd. 10-38 m.
8-00 s.) Comen-Waesten 8-40 m. 9-30 s. (den Maend. 6,30 s.) Waesten-Comen 8-30, 11-10,
(den Maend. 6-80 s.)
Kortryk-Brugge,8-08,11-00,12-35,(M. 5-15,)6-55,(9 00 Licht.)—Brugge-Kortryk,8-28,12-50,8-13,6-42
Brugge, BlonkenknrghoHeyst, (statie) 7-30, 11.-04, 2 80,7-28. Heysl, Blankenberghe, Brugge, 8-45
8 30, 11-30, 5-30, Blankenherghe Brugge, 0-10, 8 85, 12-06.
Ingelmiinster Deynze-Gcnt, 5-15,9-41,2-15, Ingelmunster-Deynze, 4-50,7-18. Gent Deynze,
Ingelmunster, 6-58,1 1-20,4-38. Deynze-Ingelmunsler, 9,10 8-20 s.
Ingelmunster-Anseghem, 6-08, 12-20, 6,15. Anseghem-lngelmunster, 7-42, 2-20, 7-80.
Lichtervelde-Dixmude-Veurne en Dunkerke, 6-30, 9-10, 1-35, 7-84. Dunkerke-Veurne-Dixmude
en Lichtervelde, 0-88, 11-15, 3-45, 5-10.
Dixmude-Nieuport, 9-55, 2-20, 8-37. Nieuport-Dixmilde, 7-40.12-00,4-25.
Thourout-Ostende, 4-50, 9-18, 1-50, 8-05. Oslende-Thourout, 7-55, 10-10, 12-28, 6-18.
Selzaete-Eccloo, 9.05, 1.28, 8.25. Eecloo-Selzaete, 5,35, 10.15, 4.22.
Gent-Temeuzen, (statie) 8.17, 12.15, 7,25. (Antwerppoort) 8.30, 12.40, 7 45. Terpeuzcn-Gent, 6.00
10.30, 4.40
Selzaete-Lokeren, 9.04, 1.30, 8.30 (den Woensd. 5.10 m.) Lokeren-Selzaele, 0.00, 10.18, 4.48.
(den Dyssendag 9.30). .v, -\
CORRESPOmjEWTIEKr,
BRUSSEf, KORTRYK.
Brussel v. 5.25 8.28 12.21 8.38 6.47
Kortryk a. 8.03 10.43 2.41 7.53 8.44
RYSSEL DOORNYK 8QRTRYK.
Ryssel v. 5.20 8.28 11.05 2.28- 4 48-
Doornyk a. 8 45 8.56 11.34 2.49 5.30
Kortryk a 9.37 9.47 12.20 3.41 6.31
GENT KORTRVK.
Gent v. 5.38 9.39 I .28 4.24 7.21
Kortryk a. 6.87 10.32 2.49 5.31 8.42
BRUSSEL 'GENT BRUGGE.
8.14 11.83 3.12 4 48
6 00 9.46 1.23 4.26 6.37
7.18 11.01 2.38 5.11 7.22
KALES IIAZIÏBROUCUK.
v. 0.15 12.28 exp. 5.33-
a. 8.00 1.33 8-.O0
RVSSEit AlttfENTIERS.
Rysse! v. 6.48 7.50 1.15 3)4{T g. 47-
Annentiors a. 7.17 8.20 1.47 4.17 7. 18.
KORTRYK BRUSSEL.
Kortryk v. 6.40 10,75 12.33 3.446.34
Brussel a. 9.20 1.35 2.25 6.00 9.10
KORTRYK DOORNYK RYSSEL
Kortryk v. 7.00 10.58 2.54 5.34 8.47
Doornyk a. 7 51 11.47 3.46 6.29 9.41
Ryssel a. 8.30 11.58 4.00 6.32 9.54
KORTRYK GENT.
Kortryk v. 6 42 12.31 3.46 0.36
Gent a. 8.01 1.52 5.05 7.57
RRUGGE GENT BRUSSEL.
6.49 9.42 12.39 3,03 4 00 0.40
Gent' a. 7.34 10.54 1.54 4,18 4.43 7.38
Brussel a. 8.50 12.39 4.05 5.59 9.28
1IAZEBROUCK KALES.
Bnzchrouck v. 3.15 2.53 8.28
Kales a. 10.00 4.43 10.10
ARMENTIERS RYSSEL.
Armentiers v. 7.15 9.08 12.49 5.51 9.06
Ryssel a. 7.50 9.35 1.20 6 25 9.36
Brugge v.
Brussel v.
Gent a.
Brugge a.
Kales
ilazcbrouck
