van YPEREN en van het ARRONDISSEMENT. Zaturdag 20 December 1873. Achtste Jaer. Nummer 416. VANDERGHINSTE-FOSSÉ, 3 Fr. JiO C. per Jucr. IKERW EG EBT; Dc persooncn die zullen een abonnement nemen aen t Nieuws blad voor 1874, zullen dit blad gratis ontvangen, van den dag dat hunne vraeg ons toekomt tot den 1" January naest. Yperen, 20 December 1873. Het erfdeel van den armen stelen is een lasler waermèe de liberalen van Yper onze Lamotjes willen bekladden; en onder- lusschen, by middel van de dievewel, eene katholieke fondatie. ten voordeele der armen gesticht, is binnengepalmd. hoort, boe gy onregtveerdig het brood ont nomen hebt aen twee-en-twintig dochters en ze op den schooi gebragt, en weest beschacmd, is 'l mogelyk, de bedrukten nog te lasteren. In de akte van fondatie, opgezonden door Mejuffrouw Van Ziuitpeene aen de keizerin Maria-Theresia en door deze laetste goedge keurd, lees ik den volgenden artikel: Een deel van het jaerlyks inkomen moet besteed zyn lol het onderhoud en een eerlyk pensioen der meesteressen hel ander deel, lol het onderhoud van huis en huisraedprtysdeeling en andere betamelyke en noodige onkosten. Voor wie is nu het erfdeel door Mejuf frouw Van Zuutpeene achtergelaten?... Wie heeft er nu regt aen het inkomen?... Indien men de nateurlyke wet niet en verbant, en indien men zelve uit de burger- wetboek nieten schrabt, dat elke eigenaer regt heeft van over zyn goed te beschikken volgens de bestaende wetten, 't is toch dui- delyk dat Mejuffrouw Van Zuutpeene 't regt gegeven heeft,door hare fondatie, aen ieder der meesteressen tot een eerlyk pensioen en het onderhoud. Dus 't regt tot het inkomen hebben de meesteressen, die, volgens den wil der stichteres en de octrooijen van Maria-Theresia en Joseph II gekozen wierden. Zyn die meesteressen de Lamotjes niet? En nu zyn ze van dit regt beroofd: men heeft ze brulael buileogeschopl, en niet al leen pensioen geweigerd, maer van alle beslaen ontbloot. T is waer, sedert lange hadden zy aen pensioen verzaekt; maer toch niet aen hun beslaen, 't was 't eenigste dal zy vroegen vooral hunne liefdewerken. Wie is er dan beslolen, tenzy de Lamotjes? Wie heeft men 't brood uit den mond ontno men, tenzy de Lamotjes? Wie heeft men lot den bedelzak gebragt, tenzy de Lamotjes? Maer 't is de wet, zegt men. Sedert wanneer is er eene wel tegen de wet, een regt tegen 't regt? Kan een wet gever, 't is gclyk wie hy is, de nateurlyke en goddelyke wet te niele doen? Zyn er menschen op de wereld, of mogendheden, of vorsten, of overheden, die aen het zeven de gebod niet onderworpon zyn? 1T is 't zevehde gebod die de Lamotjes hun regt van beslaen geeft; en bygevolgaen eikendeen, 'tzy vorst of onderdaen, aen wet gevers en burgers de pligt oplegt van dit regt te eerbiedigen. Nooit en kan het ze vende gebod afgeschaft zyn. Dus, eene wel slrydig met het zevende gebod, met de deugd van regtveerdigheid, en is geen wet, en geeft geen regt noch legt geene pligten op. Zoo eene wel is Ba ra's. Bygevolg wal men door do Baraswel aenslael is onregt. Dus, nog eens: de Lamotjes lyden dat on regt! Neemt eens, in plaetse van de Lamotjes dat er, by voorbeeld, ievers eene dienstmeid leeft en heur bestaen vindt in een testament je, dat zy voor getrouwigen dienst verkre gen heeft. Reeds lange is zy met volle regt in 't genót van haer inkomen; maer door eene verandering van wet of iets, komen de erfgenamen van den gever of de geefster die oude diensmeid uit haer huis jagen en haer beslaen nemen. Wat en zou men niet zeg gen van zoo eene wet en zulke erfgenamen? Maer voegt er eens hy dat het katholieken zyn die de wet maken, en katholieken die heur alzoo gebruiken, wat een gehuil, een geraes, een gelier! Wal eene vervloeking! In één woord, 't ware opstand van wege de liberalen. Waerom dan verandert de zaek als die dienstmeid een nunnckleed draegl?T is onverstaenbaer!... Zooveel te meer dat dit kleed van gods dienst, dit kleed van verzaking aen alle wereldsche genot, dit kleed van liefde, dit kleed van zelfsvergelendheid, dit kleed van 't sacrificie zyner gezondheid, zyns levens, dit kleed, hy harharen zelve, eerbied en achting opwekt. Om eene dienstmeid zoo te behandelen moet men alle menschelyk gevoelen, alle gevoelen van regtveerdigheid in zyn herte dooven en dood doen; om eene nunne alzoo te behandelen, moet men nog boozer zyn; want daerboven moet men in zyn herte smachten 't nateurlyk gevoelen van gods- vruchl,'t nateurlyk gevoelen van bewonde ring en grootachting voor al wat verheven is en deugd. En 't is dat monsterachtig werk dat chris- tene menschen, na 19 eeuwen christelyke lessen en beschaefdheid, hier plegen in ons chrislelyk Yper, stad van 't chrislelyk Vlaen deren! en dat in den name van de wet. En nog niet te vreden daermèe, men be- tigl nog deslagtoffers en men lastert ze voor wanschepsels, die U brood der armen eten. Schande der schanden, onmenschelyk- heid boven al wat onmenschelyk is!... 'T en zyn zeker maer geloofsverzakers die in state zyn tot zoo verre alle menschelyke aendoe- ning en gevoelen te smachten! Als ik daeraen denk, 'k zou in mynen niet kruipen van schaemte en ja van schrik Yperling te zyn! 0! hoe is 't meugelyk van zoo lage, zoo verzonken, zoo diep ontaerd te zyn voor Yperlingen, die maer de oogen moeten opslaen om te zien dat geheel onze stad aeneen hangt van zoo verhevene, zoo edele, zoo christelyke gedachtenissen!... Hoe is 't meugelyk dat Yperlingen 't herte voeren of beter 't herte verliezen om al die gedachtenissen van de menschelyke en chris- tene liefde, de edele en verhevene deugd van onze voorouders te veranderen, en er gedachtenissen van te maken van bar- baerschhcid en gruwelen, van onregtveer- digheid en Godshaet!... Wat het toch is liberael te zyn! Ach!... God hetere'l!... Kerkvervolging. TeRoomen, in Y begin van dezen maend, waren de bedienden van 't gouvernement in een der grootste vrouwekloosters van de stad gegaen, om hand te slaen opal wat er was en de minnen buiten ie zetten. De eerwcerde abdis kwam voor die uit voerders nog een keer van de wet, en hittere tranen weenende, smeekte hen en zei: Neemt alles, maer laet ons toch alleen dat hoekske, by de kerke welke gy niet moogt nemen. Wy en zullen u niet inden weg staen en wy zullen ons snoeren en nauw houden zooveel wy kunnen. De overste van die weismannen nam het woord en sprak met een vleijende tale: Moeder, zei hy, gy toont u zoo goed en liefelyk om overeen te komen, dat ik bly- de hen u dienst te bewyzen. E11 hy teekende mderdaed een akte in name van het gouvernement, waerby hy de begeerte van Moeder abdis inwilligde; hy liet toe aen de Zosters van in dat nauw hoekske te kruipen, en verzekerde dat zy er in veiligheid blyven zouden, en dat een muer zou opgeregl zyn om het toegestaen hoeksken van de aeogeslegene gebouwen te sluiten. Moeder abdis en de Zusters bedankten hem uit 't diepste huns herten en meenden verlost te zyn. Maer nog geen weke en was voorby of daer stael voor hen een man: met een policiestemme: Gy hebt dry dagen tyd om hier uit te zyn, snauwde hy. En 't was inderdaed al wat de edelmoe digheid van een liberael gouvernement ge ven kon. Dat is zoo te Roomen; maer Yper!... He ja! Een ander. Nog in 't begin van den maend was er een geheel klooster geplunderd. De regtsgezant was verschrikt te zien dat elke non twae/f hemdens had! Hy liet er voor elk twee en nam het overige mée. Dat is Italië; maer te Yper, he ja! de La motjes hadden boterpoiten! 'T was ook schrikkelyk voor twee-en-lwintig nunnen van boter te hebben!... In Zwitserland, de nunnen en kloosterlin gen zyn alhy al weg, en 't is de beurt van de Pastors. De die worden uit hunne ker ken gekuischl en zonder tribunael of iets in 't kot gesleken. Hoort: De Eerweerde Heer Deken Vautrey, te Délémont, wierd in 't gevang gesteld omdat hy verdacht was van zyne kerk bestolen te hebben. Zonder tribunael wierd hy in 't kot gesteken; korts daerna, niets ten zynen laste vindende, liet men hem los. Maer de heer Deken er uit, de Eerw. lieer Chnppuis der in. Deze heer, pastor le Cour- telle, was beschuldigd het volk opgehitst te hebben legen 'l bestier. T'Yper en zou men MEN SCIIRYFT IN BY BOTERSTRAET, 66, YPEREN. en in al do Postkantooien van liet ry\ VOOR GEHEEL HET LAND, vonraf belaelbaer. Men Sehryft niet min in dan voor een Jaer> Verschynende den Zaturdag van elke week. De aenkondiginsprvs is van 16 ceniie'men den regel. De reklamen in't Nieuwsblad betalen 30 cenliemen den regel. Een nummer genomen op liet Bureel 16 een. De bvgevoegtie nummers voor Artikels, Reklamen of Aenkondigingen kosten 20 franken voor 100 afdruksels. Poperinghe-Yper, 6-16, 7-26, 9-30, 10-68, 2-16, 6-06, 9-20. Yper Popermghc, 6-60, 9-07, 12-06, 3-676-80,8-46,9-60. Poperinglie-llazebroiick, 7-13, 12-28, 4-17, 7-13, Hazebrouck-Poperin- gne-V per,8 38, 10-00, 4-10, 8-28. A per-Housselaere, 7-80, 12-28, 6-48. Housselaere-Yper, 9-28, 1-80, 7-80. Uousselaere-Zlrwjt/e, 8-48, 11-34, 1-13, (m. 8.86,) 7-36. (9 88 Lichlerv Lichter velde-Thourout., tn. Brugge-ZfOMSseZ. 8-28, 12-80, 8-13, 6-42.— Lichter velde-Xortryk", 8-28 m. Zedelghein Thourout. 11-87. Yper Kortryk, 8-34. 9 49, 11-18, 2-38, 8 28. Kortryk-Y'per, 8-08, 11-02, 2-86, 8 40, 8-49. Yper 'Ihourout, 7-13, 12-13, 6-20, (den Zaturdag ten 8-60 's morgens tol Langhemaick Thouront- Y|>er, 9 00, 1-18, 7-48,den Zaturdag ten 6 20 's morgens van Langliematek naer Yper). Comen-Waesten-Le Tooquet-Hoiiplines Armen(iers. 6-00, 11-80, 3-38, (den Woensd. 8-40 m. 6-30, s.) Armentiers-IIout>lines-Le Touquet-YVaesten-Comen, 7-40. 2-00, 4-46, (den Woensd. 10-38 ni. 8 00 s.) Comen-Waeslen 8-40 m. 9-30 s. (den Maend. 0,30 s.) Waesten-Comen 8-30, 11-10, (den Maend. 6-80 s.) Kortryk-Brugge,8-08,11-00,12-38,(M. 8-18,)6-8S,(9 00Licht.)—Brugge-Kortryk,8-28,12-80,.8-13,6-42 Brugge, Blankenkerghe, Fleyst, (statie) 7-30, 11-04, 2 80,7-28. Hevsl, Blankenberglie, Brugge, 8-48, 8-30, 11-30. 8-30, Blankenberglie Brugge, 6-10, 8 88. 12 06. Ingelmunster Deynze-Gent, 8-18,9-41,2-18, Ingelmunsier-Deynze, 4-80,7-18. Gent Deynze, Ingelmunster, 6-88,11-20, 4-38. Dey nze-Ingelmunster, 9,10 8-20 s. Iqgelmunster-Anseghem6-08, 12-20, 6,18. Ansegheni-lngelmunsier, 7-42 2-20, 7-80. Lichlervelde-Dixmndc-Veurne en Dunkerke, 6-30, 9-10, 1-38, 7-84. Dunkerke-Veurne-Dixmude en Lichtervelde, 6-88, 11-18, 3-48, 8-10. Dixmude-Nieuport, 9-58, 2-20, 8-37. Nieuport-Dixmude. 7-40.12-00,4-28. Thourout-Ostende, 4-50, 9-18, 1-50, 8-08. Ostende-Thouroul, 7-55. 1 0-10, 12-25, 6-15. Selzaeie-Eecloo, 9.08, 1.28, 8.28. Eecloo-Selzaete, 5,35, 10.16, 4.22. Guni-Terneuzen, (sialic) 8.17, 12.18, 7,25. (Anlwerppoorl) 8.30, 12 40, 7 45. Terneuzen-Gent, 6.00 10.30, 4.40 Sclzaete-Lokeren, 9.04, 1.30, 8.30 (den Woensd. 5.10 in.) Lokeren-Selzaete, 6.00, 10.15, 4.48. (den üyssendag ö'.3<'). c; o n. li i.i h x» o iv i» ra w 'r x w nr KORTRYK BRUSSEL. Kortryk v. 6.40 10,75 12.33 3.440.34 Brussel a. 9.20 1.35 2.28 0.06 9.16 KORTRYK DOORNYK RYSSEL. Kortryk v. 7.00 10.88 2.84 5.34 8.47 Doornyk a. 7 81 11.47 3.40 6.29 9 41 llyssel a. 8 30 11.85 4.00 6.32 9.54 KORTRYK GENT. Kortryk v. 0 42 12.31 3.40 0.30 Gent a. 8.01 1.82 8.05 7.57 BRUGGE GENT BRUSSEL. 9.42 12.39 3,03 4 00 6.40 Gent a. 7 34 10.54 1.84 4,18 4.48 7.85 Brussel a. 8.50 12.39 4.05 5.80 9.28 BRUSSEL KORTRYK. Brussel v. 5 28 8.28 12.21 5.35 Kortryk a. 8.03 10.43 2.41 7.63 RYSSEL DOORNYK KORTRYK. v. 6.2) 8.25 11.08 2 28 a. 5 45 8.86 11.34 2 49 a 9.37 9.47 12.26 3.41 llyssel Doornyk Kortryk Brugge v. 6.49 Gent v. Kortryk a. Brussel v. Gent a. Brugge a. GENT KORTRYK. 5.38 9.39 I .28 4.24 6 57 10.52 2.49 8.3I 0.47 8.44 4 46 6.39 6 31 7.21 8.42 BRUSSEL GENT BRUGGE. 8.14 11.53 3.12 4 48 6 00 9.46 1.23 4,20 6. 37 7.IS II.(li 2.38 5.11 7.22 IIAZEBROUCK KALES. Ifazebrouck v. 8.15 2.55 8.28 Kales a. 10.00 4.43 10.10 Ka les IIrzebrouck- a. KALES llAZERrtOIIGUK. v. 6.15 12.28 exp. 5.83 8.00 1.33 ARMENTIERS RYSSEL. Armenliers v. 7.13 9.03 12.49 Uyssel a. 7.30 9.33 1.20 5.51 0 25 9.00 0.36 RYSSEL Ryssel v. 6.48 Armenliers a. 7.17 ARMENTIERS. 7.50 1,15 8.20 1.47 8.00 3.40 4.17 0- 47 7. 18. Dievig liberaelgebroedsel, Levend op een anders voedsel, Gy, die elkendeen verwyt Met heigeen je zelve zyt, m

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1873 | | pagina 1