por zoo manhaftig, zoo vlaemsch, zoo katho
liek A per; maer twee zyn er dienimmer
zullen tiitgevaegd zyn:
per heeft een Van Merris gekozen; Van
Merris!Zyn naern alleen doet hem
kennen.
Yper, ten tweede, Ypersadministratie,
't is te zeggen, joeg barbaerscher en on-
menschelvker wyze, op 8° October 1873,
de Lamotjes weg; die engels van liefdadig
heid en zelfverloochening, die Joseph II,
Robespierre, Napoleon en Willem van Oran
je gespaerd hadden; en bedreef by die ver
jaging de onteering van't Alderheiligste!
Schande der schanden!..Dat is 't verleden.
Voor 't toekomende is er hope, want de
moed schynl te komen: de Stndenten-Bond,
de katholieke Kring, de behouding der La-
motjes loogen dat er herle en wille is, en
willen is winnen, als de Heere met ons is.
En onze hope zal grooter zyn, als wy zien
al de geloovigen hand aen hand gacn, en
God in 'l oog. met christen bro< derlykheid
stryden, tegen den doctrinairen Goliath van
onze stad.
Dus ten slotte bidden, en willen, en wer
ken, en betrouwen, 'l is 't geen wy te doen
hebben, willen wy 't verleden herstellen, en
'i toekomende verzekeren. En daerin zien wy
aen ons Hoofd, den algemeenen Vader der
christenheid.
Pius IX! Pius IX, wiens naern alleen lof
genoeg is, en heel den slryd van heden
besluit!
V o p r'e s p o 11 <1 e n t i e n
Plaetsclyk nieuws.
Vooronsplaetselyk nieuwsbeginnen wyon-
zeanlwóordeopde uildaging van den ouden,
en otn le loogen dal wy geen duim en wy-
ken schryven wy die uitdaging, gelyk of zy
is;zoo stael ze yestyleerd in de Toekomst van
over 14 dagen:
Doch aangezien het (Nieuwsblad) in
in zijne artikels van Zondag redeneert
alsof de gezusters eigenaarsters der fonda-
i) tie waren, wij dagen hem! (t Nieuws-
blad) op onze beurt uit omdat! liet ons zou
doen kennen hoe het komt dat de fondatie
die voor zes wereldlijke meesteressen was
gesticht en onder de stellige voorwaarde
dat het nimmer, om welke reden, een
klooster mocht worden, met 22 nonnen
werd vervuld.
Indien het Nieuwsblad deze inneming
kan rechtvaardigen wij zullen zeggen dat
het den palm der jesuiterij waardig is.
Zoo spreekt de oude.
Nu wy gaen achter dien palm. Maer eerst
eene bemerking: De oplettende lezers zullen
zien dat de oude, die zoo geerne spreekt
van de diefte van 50,000 frank, laiïelyk vlugl
en op een ander takske springt, als wy ons
bereid toonen en hem uitdagen daerover te
redeneeren; of dat goè trouwe is, late ik aen
onze lezers le beoordeelen.Ten tweede,
als de oude zyne uitdaging doel, is het zoo
loosen ingewikkeld, en zoo gewrongen dat
in plaets van eene beschuldiging er wel dry
of vier zyn; 'l Nieuwsblad doel zyne uitda
ging regtzinniger en stelt een voor een de
puntjes die le bespreken en le bepleiten
vallen.
Nu wy zullen dan eerst trachten vast le
stellen waeropdeoude ons uildaegt, 't is
peizen wy:
!i 1° Om te rechtvaardigen, dat er lwee-en-
twinlig nonnen waren in de Lamotteschool;
2" Dat het nonnen waren en geen wereld-
lyke dochters;
j 3° Dat het een klooster geworden is, te
lgen de stellige voorwaerde der fondatie.
4° In 't begin beschuldigt hy 't Nieuws
blad van geredeneerd te hebben alsof de
gezusters eigenaersters der fondatie waren.
Wy beginnen met N° 4 en zeggen kortaf
dat de oude in geen een numero van't
Nieuwsblad en zal vinden noch een woord,
noch een voorstel of volzin, waermèe hy zy-
èie beschuldiging zal staende houden: 'T
Nieuwsblad heeft geredeneerd en gezeid
dat de meesteressen, wettig aengesteld en
gekozen, regt hadden op een pensioen en
aen 't onderhoud genomen op de fondatie,
lyk of iemand die hyleven heeft op een huis
pf land, aen 't inkomen en vruchtgebruik
fegt heeft. Eikendeen weet dat dit geen regt
yan eigenaer is, en de oude meer of een
ander weet dat. Dus die beschuldiging
is valsch.
Nu die beschuldiging van kante, nemen
wy vandage een van de puntjes waerop de
oude ons uildaegt.
Mogten er 22 nunnen in de Lamotteschool
zyn? of mogten er 22 persoonen in de La
motteschool van de fondatie leven? Eerst
liet getal en in 't tweede punt de hoedanig
heid.
In de akte van fondatie staet er: dat het
getal meesteressen vier wasen Maria-
Theresia voegt er eene conditie by, te weten:
dal het getal meesteressen nooit boven de
vier mugl gaen zonder eene uitdrekkeeyke
Vier meesteressen, en de Overste en eene
keukenmeid is zes. Zoo was 't in 't begip^
zoo was het in 1772, gelyk het blykt Uj|
eene rekeninge gedaen door juffrouw Wy.
vekens, de tweede Overste.
Maer 't getal kinderen vermeerderde, en
Maria-Theresia, de vorstinne, die de conditie
gesteld had, gaf uitdrukkelyk oorlof en loe-
lating, op 8 January 1776, dal het geta|
meesteressen mogt gebragt zyn op ACHT.
Met dc Overste en de keukenmeid was lo-
'k late nog varen de meesteressen die ziek of
zuchtig waren, en dat er van ton af al wel
een hulpe hadde meugen by de keukenmeid
zyn. Tien dan in 1776. Zult gy zeggen
myn oude, dat 10 le vele was,, of dat ze
er tegen regt of reden waren?
Dus waer zyt gy met uwe zes?
Maer wy en zyn nog aen geen 22? 'T is
waer, maer algauw zullen wy er zyn.
Keizer Joseph II, die wel erfgenaem en
opvolger was van Maria-Theresia, gaf't jaer
1786, den 30sten Maerte een oktrooi, die
oorlof gaf en toelating aen de overste en de
8 meesteressen zooveel meesteressen by te
nemen,als zg zouden kunnen bewyzen noo-
dig te zyn.
Dus volgens regt en wet mogt het getal
meesteressen vermeerderd worden, zoo ge
ziel, myn oude.
Verder in 1798 volgens eene rekening,
was het getal meesteressen van 10 en eene
overste en twee keukenmeiden is 13 te sa
men. 'T was al twee en dertig jaer dal de
schole bestond, zoodat er naieurlyk onder
de meesteressen moesten zyn die uit den
slag geraekt waren, en lyk of het ook al
gebeurt, eenige die ziek en zuchtig waren,
en hun werk niet kosten doen. Moest men
die op strate zetten, misschien, myn oude?
Ha! neen gy en wilt dat niet, gy zyt te
goed van herte voor den armen en ungelufc-
kigen, ten ware uwe herte verharde, als ge
van nonnen spreekt?....
Nu 13 met eenige oude, en zieke, ware,
gesparig gerekend, algauw 18. Zelve beslae't
er ievers een stuk dal spreekt van 18, reeds
in 't jaer 1786.
Zoo otn tot onze 22 te komen, blyft vier
ei by te doen; k pakke twee meer voor de
schole, lyk of het inderdaed was in 1873,
ware twaelf,t en is zeker niet te vele voor
vier honderd kinders,a Is er voor half zooveel 8
waren. Neem eene meer voor't huishouden,
en een oud geworden of zieke, ware twee-
en-twintig te gare.
Dus daer is 't getal gerechtvaardigd.
K en kan niet peizen wat men daertegen
zou kunnen inbrengen. Dus ook, myn oude,
't en is geene inneming, van de fondatie!
Ten naesten keer van de hoedanigheid van
nonnendal ligt meest op uwe mage, niet
waer?
feicadellejuffevs. De fricadelle-
julTers blyven lange in den oven, en 't uit
steek berd der fricadelleschool, lange op den
zolder. Waeraen zoudl dat liegen dan?... 'T
zal misschien een nieuw model zyn.
Zestien en zeventien is drj-en-dertig.
T is juiste zooveel duizende franks dal de
fricadelleschool moet kosten aen stad de
twee eerste jaren, heeft er my een gezeid,
die overal zyn neuze bysteekt. Ilewel, profi
ciat! Yperlingen, 't en zullen van deze keer
geen nonnen zyn, die't zullen opeten!
Achttien honderd frank, een meisen
en een huis, keerselicht en vier, en nog niet
willen fricadellejuffer zyn!... Zegt nog dat
er geen edel herte in de vlaemsche dochters
en zit! Eere aen zulke herten! Apostaten
en versluen dal niet.
Mieaiiig-em van iSSfl.
Krachtens art. 51 der Grondwet, zullen er
Poperinglie8 January 1874.
IleUelrekkers. De liberale schryvelaers van
Mriiheeren 's uitzolder kunnen niet lyrlen dat de
mensclien en nanielyk de stadsoverheden gerust
mogen op hunne twee ooien slapen Nieuwjaernacl t
gelyk al andere nachten van het jaer.
Zou het wel om wrake te neinen zyn over die
stille ruste, dat op den volgenden nacht zoovele
katholieke stille burgers in bunnen slaep gestoord
zyn geweest door bellelrekkers en barricadéntakers
voor de deuren der vreedzame katholieken? Wv
iaden den kommissaris aen te onderzoeken hoe lang
de estaminet van den uitzolder opeu gebleven is
dien nacht van 2" January.
De walgelyke bandelwys van de verachtelyke
Pope' i'tgsclie schry velaers en makeisers, op het graf
of doodkist van den diepbetreurden deken Vandale
beeft zoo groote verontweerdiging verwekt dat de
korrespondent en chef.hutdokteui tje, al zyne hersens
uitgeput heeft om die schandelyke vlekke af te
wasschen Wat doet bet mannetje? Gelyk de droeve
jongens altyd doen: beginnen mét zich te verschoo-
nen en Ie verontschuldigen, en dan de schuld leggen
op den rug van een ander: C'est pas moi, m'sieu,
c'esl.... Meester, 't is ik niet, 't is de.... kal! Zoodan
indien verwilderde wreedaerds het lyk van den
achtbaren deken niet gespaerd hebben, het is de
schuld der katholieken, nog heter, hel is de schuld
der priesters die de dooden vervolgen tot in he'
graf als zv uit politiek doodsanctjes maken voor
liberalen of katholieke overledenen.
Om dit te bewyzen haelt het doktourlje eénige
texten aen welke het hehendiglyk weet te verkorten
of te verminken, voornamelyk in de eerste aenhaling
van de gedachtenis van Jos.-Bon. Bruynooghe waer
lty het slot van den text achterlaet welken luidt als
volgt:
Als de mensch sterft, heeft hy voor erfdeel....
de wormen. Wie zal er op u peizen na uwe dood?
en wie zal er voor u bidden? O vrienden, doel nu
al wat gy kunt, want gy veÊt niet wanneer gy
zult sterven, en wat er u wacht na de dood.
Wat politiek steekt er in de woorden van den
text! Is liet misschien onze wydvermaerde gouver
neur die zulks gezeid heeft! en wat valt er te zeggen
op de volgende zinsneden welke deel maken van
hel doodsanctje van M. F.-A. Vantours:
O versteendheid van het menschclyk hért hot
a welk de tegenwoordige dingen alleen bemerkt,
n en de toekomende niet heter overdenkt. Gy moes,
n u in al uwe werken en gedachten zoo gedragen
a alsof gy heden moest sterven!
Dat uwe magtige arm, o Heer! de kinderen
ii beware van dezen die onder den slag der dood is
ii gevallen! Geef hun een deugdryk hert opdat zy
ii uwe geboden en leeringen bewaren en behouden!
Moest de opsteller van deze zalige gedachtenis
misschien voor die kinderen de vervloeking in
plants van de bescherming van God vragen? Moest
hy misschien wenschen dat zy een ondeugend,hert
zouden hebben om Gods geboden en leeringen le
verachten en te vergeten?
Hel is waer, gy vindt ook politiek, ja dokteur,
muzikael politiek in liet volgend doodkaerlje van A.
L. Temperman welken gy katholieken inetselaer
noemt:
Een regtveerdig man, al ware hy door de dood
ii overrast, zal in ruste zyn.... Zyne eer hestaet ift
ii zyne viyheid en in een leven dal onbevlekt is.
<i Lieve kinders, volgt altyd den raed der wyzen.
a Indien de boozen u met zoele woorden willen
ii verleiden: ziet dal gy ze niet volgt. Indien zy
■I zeggen: komt nu t ons in gemeenschap; verkeert
ii toch, o kinders, met dit volk niet; want hunne
voelen loopen tol het kwaed.
Volgens hel dokleurlje zyn de boozen welke die
kinders niet mogen volgen niet anders als de leden
van het liberael muziek, volk wiens voeten loopen
tot het kwaed Hoe verre dokteur's beoordeeling:en
uitlegging van den heiligen text gegrond is, moet
hel scliry velaertje best weten; liv kent immers dit
volk in wiens gemeenschap hy gedurig verkeert,
van hoofde, tpt de voeten, van huiten en binnen;
indien hy nu dusdanig dit muziekgenootschap oor
deelt, hy doet hel, pcist men, met kennis van z iken
en bygevolg zullen wy zyn oordeel niet tegenspre
ken. Doch, wy vragen het: welken smaed of oneer
voor den overleden is er te vinden in de texten welk
de sclnyvelaer bybrengl om te bewyzen dal de
katholieken, ja de priesters de dooden vervolgen in
het graf waer zy onder de schaduwe des kruis in
vrede rusten; en om kale uitvlugtsels te zoeken.
Ah dokteur gy hebt schoon te schryven en te
wiyven, en gy zult de schandvlek welk opliet
voorhoofd der liberalen gebrandmerkt wierd, op de
begrafenis van wylent M. den Deken, niet uitwas- i
schen noch afvryven. Gy zyl en zult schandelyk
grufonleerders blyven gelyk reeds bedevaerstoor-
ders en walgelyke blasphemeerders van Jesus in hel
Hoogweerdigste Sakrainent!
Mogt er van u gezegd zyn: Heere, vergeef het
hun; want zy welen niet wat zy doen.
De liberalen en hunne kortzigtige aenhangers zeg
gen met zienlyke voldoening en doen overal rond
ons ooren ronken, hier lot Poperinghe wel te ver
steen: ii hel Nieuwsblad gael ophouden van schry
ven, neen, 'l en zal noch 't en mag niet meer schry
ven. a En waerom niet dan? Is 't omdat de
waerheid welke het voorenliondl u al le zeer kwetst?
Is dat onze schuld? Bah neen 'l! 't is de schuld van
de waerheid zelve.
Eli wel, wy herhalen het nog eens: als de Toe
komst zal ophouden van die walgelyke leugens en
lastetingen wekelyks uit te braken, als zy zal op
bonden van kerk en godsdienst te vervolgen, van
geloof en goede zeden le ondennynen van geeslelyk
en wereldivk gezag te bevechten, dan zullen wy er
beginnen op peizen om onze pen neder te leggen die
wy nooit om niets anders opgevat hebben dan om
'al die heilige zaken legen kwaedlrouwige schryve
laers te verdedigen.
Dit wenschen wy, Toekomst, aen u en aen uwe
onvoorzichtige en kwaedwillige lezers voor uw
zalig Nieuwjaer.
Huwelyken Wanneer nu te Poperinghe twee
jonghedeljcs schandelyk het ouderiyk huis ontloo-
pen omdat zy de toestemming hunner moeder niet
bekomen voor het huwelyk, is het altyd de schuld
van den herder hunner parochie, en onze schand-
bladschryvers stoken ieder keer die verdoolde on-
gelukkigen op om het geeslelyk gezag le miskennen
zooveel als hel ouderiyk vermogen, dat is om samen
te leven zonder het II. Sakrament de3 fluwlyks te
ontvangen, met of zonder de benediktie van den
priester, zoo zy zeggen. Over dry maenden was het
den eer bied weerdigen en zickelyken pastor van
St-.ian; van geheel de stad zoo boog geacht en zeer
bemind, welken die schaemlelooze lafhertige aen-
randenjnu is het op het graf van den achtbaren over
leden Deken, den zeer eerw. heer Vandale, dat zy
hunne gal uitspuigen: weikeafschuwelyke menschen
of beter welke redelooze dieren Menheere in T
werk heeft om zyne tegenstrevers te bestryden en
zyn eigenzelven le verschoonen en uit te wasschen.
Nu die schandelyke krabbelaers zyn allezins hun
nen voortreffelyken Patroon weerdig.
Weg mei de apen. De libérale scltryvelacrs
zyn waerlyk niet siyl zinnelyk; zy willen absluit en
houden er aen eenrn aep voor oud-grootvader te
hébben, kozvn en nichte te zyn met geheel liot
apetiras: immers vader Adam, was maer een groote
droeve aep en zy beschryvon den' algemeenen vader
van liet menschdom, du cdci schepsel welk Goj
niet reden en versland begaafd had om koning le
zyn van gansch de schepping, op zoo eene walgelyke
manier dat de ourang-oulahgs voor de aperyen van
Cher Chou en Désilétje zouden moeten onder
doen. Welnu ais die gasten willen en moeten aep
zyn, wy hebben er niets tegen; en voortaen als zy
en hunne aenhangers zullen schreeuwen in hunne
woede: Weg met de papen, wy zullen koelmoedig
antwoorden: Weg met de apen!
TOESTEMMING VAN' IIAER OF VAN 1IARE ERFGEJiAMEy
EN OPVOLGERS.