Men nooit met papen of paper..moet
redeneeren noch strijdenintegendeel, zgl
er beleefd mee, klapt vriendelijk mei hen
gael ze een nieuwjaer wenschenmaer en
petst niet van f overklappcn en gelyk le
halen als gy er tegen zglmaer als gy er
van 'weg zytgeeft ze den knip onder den
duim.
C o r 1* e s i> o si <1 e >11,2 e ii
Plaetsel-yfr. nieuws.
'T nieuws van de weke is dat den ouden
van de Toekomst in nesten zit. Hy en weet
niets meer aen te brengen tegen dc La mot
je», al zyne oude looze streken zyn verydeld,
zyne bechuldiging van achterhouding van
loon, van onlrooving van kapitalen, van in
neming van foudaiie, enz., is al in asschen
gelegd, en hy weel niet meer van wal hout
pylen maken om zyne Regende le yerschoo-
nen en de zwarte vlekkc af le wdsseheu van
onze stad,of le doen vergeten de. barbaersch-
heid, de wellekke onregtveerdigheid, de
heiligschender}7 van 8n Ooiober 1873,schan-
delyker memorie; en nu den ouden vlugtde
bepleiting en beredeneering die wy hem voor
stelden en waerop wy hem uitdaegden.
Daerom lael hy de Lamoljes in ruste, wel
te verslaen om wat later er op weer te koe
ren, en hy haell zyn ouden koster, zyn
ouden schoolmeesteren zyn ouden Jan Goed-
sebëur uit. 'T is toeken dat hy in nesten zit.
'T is nog een koer eene der koulenanliën,
waermèe hy voor don dag koml, die acht
tien jaer lang in den ouden Volksvriend
walgelyker gedachlenisse,rondgeleurd wier
den, en rondgesleurd in 't si.urtebier der
kroegen. Ja, 't is er kyy.esjig van Historie:
van inkwisüievan dragonnade.van Bar-
tholomeusnacht, van eene samenzweering
genaemd des Poudresvan de dooderhand
van de Revolutie van i jker 30 en van hel
meesterschap der Jesuieten. Dat al in één
adem. Rekent of den ouden nog asem heeft.
Maer 't is zoo oud, 't is zoo oud, 't is zoo
oud en versleten, dat men gaept als men het
boort. 'T is compassie weerd zoo een ouden
man te zien zoo oude valscitheden en dwaes-
heden vernieuwen, om de wreede kerkver
volging in Pruissen, Zwitserland en llalien
te verontschuldigen; ja, de monsters van de
jaren negentig en de Communards van Parys
le verontschuldigen en voor weldoeners van
't menschdom uit te geven, omdat zy de
Jesuieten verjoegen en vermoordden. Dat is
droevig voor een ouden man, die zoo veel
beter zou doen effening te maken met zyne
consciëntie die sedert 1822 zoo veroesteld
is en nooit meer ontweerijed wierd.
Daerop altemacl zeg ik wat ik dikwyls
gezeid heb: als den ouden historie spreekt,
neemt het voor een leugen. Ja, T is hy die
over eenige jaren in de zelfde Toekomst zei
dat Machiaoel Jesuiel was, die sprak van
Hendrik VIIIkeizer van Duitschland; Ma
chiaoel die dood was vier jaer voor dal er
Jesuieten waren, Hendrik VIIIdie nooit
keizer van Duilschlaud geweest is
Zoo leert den ouden historie! Dacr-
by 'k heb hem over eenige maenden uiige-
daegd om eene van zyne beschuldigingen
tegen de Jesuieten staentje te houden, met
redens en daedzaken, dat wy ten zynen
dienste waren otn hel le bepleiten. Maer hy
trok voort met zynen sleert... en begon een
ander oud deuntje, waermèe hy zoo vele
jonge Yperiingen verleid had. Dat is de
tnaniere van den ouden. Lasteren, scheiden,
verwyien, vervalseden, hy heeft er een
satanisch handje van, maer redeneeren,
nooit; maer de waerheid zoeken, nooit; maer
regtzinnig eene zaek bespreken, nooit. Ily
leert met raed en daed dat:
Dat is zyne lesse, dat is zyne maniere, en
die maniere hebben al de oude gècartonneer-
de van 't arrondissement. Let er op!... He-
wel is dat niet satanisch!...
Lyk nu, hy heeft de Lamoljes zoo val-
schelyk eu snood willen beschuldigen, en
als T Nieuwsblad hem bewyst dat het valsch
is, als 't Nieuwsblad hem vraegt otn te re-
deneeren, by spreekt van inkwisit'ie enz. en
zwygt over de Lamoljes, en een week of
twee later, hy zal onder duim, ievers in
eene van zyne gewrongen en ingewikdelde
zinnen, denzelfden laster herhalen. Dat is
den onden, en dat is satanisch!
De frieadelb'magister komt op achter den
ouden, en de die, hy bneseht omdat 't
Nieuwsblad een iiieuwjaer gewenscht heeft,
en gesproken van 't verleden ert 't toeko
mende, hy scheldt, in een langen fricadelle.
artikel,zonder einde of grond .T Nieuwsblad
is schijnheilig, 't Nieuwsblad sleept eerlijke
burgers, gewetensvolle! (dat is Magislerach-
ljoge hoort dat)beamblenaers in 't modder
Nieuwsblad valt uil tegenwercldlykonder
wijs, lastert de vlekxooSte! onderwijzers en-
essen, verduikt gruwelen en verschoont
monsters, om zyn winkel te doen draeijen
t valt uil tegen zyn abonnenlen, die geen
meer en zyn, en 't zegt, zeemend dat het
opregt is van meening.
Wat zegt men op eene vischkraeije, die
scheldt? een eerlyk man trekt zyn schouders
op en gaet voort. Wy trekken ook onze
schouders op, en zeggen Magister't en is
maer eenige weken geleden, dat wy u
vroegen een van uwe beschuldiging slaende
te houden met redens en bewvzen, en Ma
gister liep, en Magister loopt nog en vet
zyne fricadellen met beuter, en veel beuier
geeft galle,geen wonder dat Magister's mond
galle spuigl! 't is een edele functie,
Magister!.. Arme... Waer dat gy inge
scheept zyt, niet waer?.... in de Toekomst
aleventwel gy metuwediploma.en deandere,
kweekeling der H. Geeslschole!... ellendig!
'k heb compassie, 't is zeker, met n en uw
verachlelyk stieleko!
Mieaaws vaas swortesa.
Zyne Heiligheid de Paus is voort in goè
gezondheid, geeft lesse en spreekt moed in
't herle van al die by Iletn komen, en Hy
zelve is vol betrouwen, te midden al zyne
bitterheden. In 't korte zal Hy consistorie
houden en zeven spaensche bisschoppen noe
men.
De koning van Pruissen heeft eene ziekte,
die hem erg in 't verstand slaet: hy is heele
dagen bezig met de droevigste gedachten,
hy treurt en klaegt en jammert gedurig, omdat
hy tot zoo eene wreede vervolging gelrok
ken wierd!.. Wal een verschil iusschen den
flauwsten vorst en den slerkslen van Europa!
De flauwste is sterk van geest en lichaem,
de sterkste is zwak van ziel en lichaem, de
flauwste is gerust en hoopt en betrouwt, de
sterkste is ontroerd, wanhoopt en zucht!
Dat zvn van Onze Lieven Heerens werken,
zulke legenslrydigheden;zooflauw en zoo in
magl, zoo rnaglig in de flauwheid! dat laet
hy gebeuren omdat men weten zou.yam ipse
D'iminus, dat hy alleen den Heer is. Wel
hun, die 't verslaen, wee die het niet bepei-
zen willen!!!
Mgr Ledochowskiis voor 't kerkelyk
zoogezeid tribunael van Berlin gedaegd,
om er te hooren zyne afstelling uitspreken
en hem te hooren tol liet gevang veroordee
len. Maer de moedige prelaet zegt dal't
tnbunael d:fl hem oordeelen kan, 't tribunael
is van den Paus, en geen ander, en daerom
weigert hy naer Berlin legacn. De Pruissi-
sche reglbank zal hem dwingen, zegt hy in
de laelsle cedule die hy hem zond. Wy
zullen zien.
Mgr Martin's zake is bezig voor dal zelfde
tribunael: hy zal veroordeeld zyn,'k weet
nog niet waerloe.
De Bien public van Gent heeft ook voor
een tribunael geweest, maer voor geen ker
kelyk, en hy is veroordeeld tpt tien duizend
franks schadeherstelling te betalen aen Van-
dermeersch-Grandjean,den doktor, die legen
regt en wet, een onderzoek gedaen heeft op
broeder Dominions, en op twee eerlyke
dochters. De .commissaris van politie, Se-
ghers, die in de zake meêgedaen had met
den doktor, is afgezet, maer Vandermeersch
zal tien duizend franks krygen. 'T is het
beroepshof van Gent, die het zoo beslist
heeft. Eerbied voor moeder Justicie! 'T is
den ezel, die den pak draegt.
De verleden weke te Berlin heeft men
in eene stratede lichamen van 17 vermoor-
acoar.. jt*. L"7f.'-' j£GT7*5
Yperen, 14-January 1874.
Heer Opsteller,
Setleei eetiige weken reeds schandvlekken de
dagbladen, zoowel liberale als katholieke de zede-
looze looneelslukkcn, die ons van Frankryk zyn
overgewaeid, en takend onder den naem van: La
flile de M"" An got, la Timbale d'Argent en M.
Alphonse. Brussel, Gent, Brugge, Antwerpen,
Bergen en Luik hebben die stukken op hun looneel
zien uitvoeren, en iedereen weet welken indruk zy
op hel publiek gemaekl hebben.
Zeker zou ik u van deze zoo welbekende zaek
niet spreken, ware 'l niet dut onze vlacmsche bevol
king, hier te Yperen, over veertien dagen uitge
nood iyd wierd om op het looneel der Vlaemschc
Stcrre, eene vuiligheid te bewonderen die zeker
wél in vergelvking ning gebragt worden met do
zedelooze stukken hierboven aengehaeld, ik wi'
spreken van: 'S avonds in de Mdne.
Wel is waer het program der Vl^emsche Sterre
|aet altvd te wenschen, en die Maelschappy schyn'
tie stukken uit te zoeken, die meest met de goede
zeden strydig zyn; macr nooit had ik gepeisd dat zy
bel had durven wagen een stuk te spelen dat niet
alleen onzedig maer ontuchtig is. En inderdaed hoe
ware [rol anders mogelyk, daer de schryver van die
onbeschaemde paljasseiy nooit iets heeft voortge-
bragt dat niet verdiende gehekeld en geschandvlekt
te worden. De naem van H. Van Peene is genoeg
om efkendeen te verwittigen dat de zeden by de
vertooning zvner stukken niets te winnen bobben.
Hel is betreurenswéerdig te zien dat een Stads-
bestier eene Maelschappy wil ondersteunen, die
schynt de tack opgenomen te hebben van hare
medeburgers te verbeesten. Alhoewel wy, algemeen
gesproken, weinig trouw in den schouwburg heb
ben, vinden wy dat het st-adsbestier ten minste zorg
zou moeten dragen dat de stukken, die door de
Sterre vertoond worden, zoo de oude vlaemschc
zeden van 't meeste deel onzer stadsgenooten niet
kwetsen, 'en by zooveel ongelukkiger) doen te
kwiste gaen. Moer neen! Tiuee hanen en een hen-
lie, 'S avonds in de mane, 99 beesten, enz., door
Van Poene; De Familie Dykmans, de Gallomanie
enz., van Karei Ondereet; de zedelooze en ontuch
tige tooneelspelen van Destanberg, schynen alleen
bekwaem om onze nieuwetwetsche tooneellislen
aen te moedigen.
En zeggen dat een Stadsbestier dit helpt onder
houden uit Grootmoeder's beurze't is te zeggen
met bel geld van my en een ander; en erger nog,
als men naziet dat de besturende Commissie der
Sterre samengesteld is uit mannen door bet Stads
bestier aengesteld om onze kinderen hunne opvoe
ding te geven, uit bedienden van 't Stadhuis en
bedienden van den Stael! Hoe rampzalig en is het
niet zoo te zien die verbeesting aanprediken, en alle
eergevoel en eigenweerde onder de voeten trap
pen, van waer men vooral zou moeten 't goed zien
handhaven en de goede zeden voorstaenl... Is dat
geen (eeken van den lyd?...
A propos, men zegt dat de Sterre zal vervolgd
worden om in hel stuk: Belofte'maaklschuld
te bobben durven den spot dry vet) melde Regentiè.
He ja! men vervolgt wel kle.ene kinders voov frica-
dellen te roepen. X.
Poperinghe, 13 January 1874.
Gister was het voor onze stad een dag van
vreugde, een dag van allerzoetste genoegens. Men
vierde bier dc plegtige inbulding van M. Ed Huvs
als Pastot' van Sint-Beilinus kerk en Deken van het
dislrikt.
Zeggen lioe wel M. de Deken te Poperinghe
gekomen is en wat <le blyde inwoners onzer stud al
uitgevonden hebben 0111 hem weerdiglyk te ontha
len, is volstrekt onmogelyk; ook is hel niet noodig,
want alwie hel katholiek en godsdienstig Poperin
ghe kent, weel genoeg wal het verwezendyken kan
om zyne hulde aen God en Kerk te bewyzen, toen
bet, zonder weerhouding, vryelyk zyne godsdien
stige gevoelens den lossen toom mag geven.
Zoo was het gister: eenparigheid, eensgezindheid
bestond er gelyk wy er in lange zulk geene gezien
bobben. Men mag zeggen dat al de huizen van
St-Berlinus parochie, zonder uitneming, versierd
waren met nationale en pauzelyke vlaggen, waer-
lusschen men hier en daer de gelukkigste jaerschtif-
tcn pryken zag, zoo als dit.;
aU DoYen Le sUCCès, Le tbIoMpiie, La paIX
Niels heler in korter woorden kon men den
nieuwen Herder wenschen, en dit was do ware
uitdrukking der gevoelens van iedereen.
Toen M. de Deken ten 9 ure en half toekwam,
wierd hy aen de statie door geesteiykheid en kerk-
besluer afgebeeld en gevoerd in de Yperstrael tot
aen het ittgaen zyner parochie, ulwaei de groou
■i t i in 11 Aggmm .u-.gqg3sw.:gsaa"tcwi'~.ï'c
vikaris, Monseigneur Bruneel, bet gemeente be- j
stuer, benevens een groot getal priesters eu een
prachtige stoet, voorgegaen door ons deftig stads- j
muziek, hem afwachtte'. Alle zorgen waren geno- j
men en geen arbeid was er gespaerd geweest om
den stoet luisterlyk te maken: men zag statig door de
stralen der stad voorbv treden de treffendste zinne
beeldige groepen, ai in frissche kleeding uilge-
dosebt. Maegdetjes verbeeldden de cardinale deug
den, de goddelyke deugden, Ünze-Lieve-\ rouw
van Lourdes en Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt.
Schitterende groepen ter eere van het 11. Hert van
Jesus en van de fl.Catharina, benevens een ta.lryke
groep herderinnetjes, verwekten iedereens bewon
dering.
Maer wat meest van al de aendaclrf tot zich trok
door deszelfs splinternieuwe uitvinding en loffolyke
uitvoering was de h u I tie bewezen door d,e groepen
der kinderen en studenten van ons bisschoppelyk
kollegie aen den nieuwen herder. De mysteriën,
door de 11. Kerk gevierd van Kersdag tot Dry
Koningendag, waren er liet voorwerp van. In ryke
kostumen zag. men beurtelings voorbytrpden de
fl. Familie, waerop volgde een groep engeltjes, de
geboorte van Jesus aenkondigende, met baniertjes
wasrop de lofzang Gloria in excelsis Deo te lezen
stond; daerna een groot getal herdertjes, met het
opschrift: Laten wy naer Bethleem gaen; dan
ook een hoop onnoozele kinderen, in bloed roode
kleeding met kroontjes op hel hoofd en palmen in
de hand; eindelinge de dry Koningen, voorgegaen
door hunne kostelyke geschenken: goud, wierook
en myrrhe, en opgevolgd door hunne lyfjonkers, a'
otn Ier rykst gekleed. Eer en lof aen de kunstige
uitvinders en onvernioeihyke uitvoerders van die
schoone groepen!
Zoo werd de nieuwe herdér met zyn lalryk ge
volg stoetsgewvze ter kerk geleid, aiwaer de pleg-
ligheid zyner installatie plaets greep. Maer wie zou
kunnen een gedacht geven van het schitterend
verloog, welk zich daer voor de oogen ontrolde: de
gewelven van Sint-Bertinus kerk waren lellerjyk
verdoken onder een overvloed van wimpels en
oriflarnmen met verscheidene kleuren en zinnebeel
den die, allen op de kundigste wyze doormengeld,
bet liefelykste tafereel opleverden en het schitte
rendste gezigt vortoonden welk men ooit ergens
gezien had. Waerlyk, die.dal uitgevonden, beschikt
en bestierd beeft, men mag zeggen dat hy een
meesterstuk van versieiing beeft uitgevoerd. Hem
zy lof en eer!
Na de kerkplegligbeid heeft de zeer eer weerde
Heer Deken aen zyne talryke vrienden een lustig
en gufhertig feestmael aengehdilc.n in hetwelk de
innigste vreugde geen oogenhlik opgehouden heeft
te heerschen. Verschelde heildronken wierden
voorgedregen eerst van M. de Deken aen zyne Hei
ligheid den Paus, zyne Hóogwéerdiglieid dén'Bis
schop en hunnen vertegenwoordiger Monseigneur
Bruneel die achtbaren ouderling, zoo hy zei die
gedurig benevens Hem de jaren ziet voorbygaen
zonder dal zy hem komen hinderen. Na de diepge
voelde wenschen van «eluk, voorspoed en vrede
door Monseigneur aen den nieuwen Deken gedaen,
heeft M. de Deken nog eens liet wooad gevoerd en
de gezondheid voorengesteld van Burgemeester e'n
Schepenen van Poperinghe aen wien hy welver
dienden lof voor hun w.ys bestier toestuorde en
terzelvcr tyde de begeerte uitdrukte van gedurige
goede overeenkomst en medewerking tot tydelyk en
gecstelyk welzyn van al hunne onderdanen. Dit
beloofde hem M. de Burgemeester en zyne deftige
antwoord tot den Deken al zyne uiterste voldoening
uitdrukkende over de benaming van zulk een ge
leerden ieverigen godvruchtigen zedigen en voor-
zigtigen priester als Deken van Poperinghe.
Ons sladsmuziek heeft binst het noénmael zyne
schoonste stukken uitgevoerd en grootelyks mede-
geholpen otn de verrukking, de blydschap en het
innigste genoegen onder al de aenwezigen gedurig
te onderhouden.
Zoo heeft Poperinghe zynen nieuwen Herder,
M. Ed. Buys, plegtiglyk ingehuldigd. Lange zai
die gelukkige dag in het geheugen der inwoners
geprint blyven. God gave dat hun nieuwe Pastor-
Deken die liefdegevoelens zyn leven lang nooit
moéste zien verminderen, taucr steeds altyd meer
mogte zien aengroeijen!
--n iihimiiii.iii 1
o
CJ cj
