KERKEBOEKEN
VOOR DE EERSTE COMMUNIE:
GEDACHTENISSEN
Daerom is 'l dat men in stokke is tegen
hel bovennaleurlyke.
O ja! neemt een keer dat er geen boven-
nateurlvk en is, dat elk zyn reden en goeste
volgen mag, en ton zal men raedslid in de
gemeente, raedslid in de provinlie, lid van
de Kamers, lid van 'l Senaet, ministèren
Slaetsminister worden, en in dit altemael
zynen Hemel zoeken, vry van familie
elders zyn ingang en toegang te heb
ben, en heel zyn geloof en religie te ver
geten, de zeven hoofdzonden als zeven
deugden te aenzien..., En meent gy dat er
daer geen plezier in en is en dat men geen
sacrificiën en moet doen om aen dit alles te
verzaken?... En noglhans indien er een bo-
vennateurlyke is, 't is kwestie voor altyd
vaerwel te zeggen. En daerom is men met
'l bovennaleurlyke in stokke.
O ja! peist een keer dat er geen bovenna-
teurlyk is en dal elks goeste zyne wet is en
regel... En ton mag men drinken en lachen,
men mag loopen en ketsen, men mag bin-
nendoen en stroopen, men mag wreken en
vervolgen, men mag lustig en lusliger leven;
de lust dan is de regel, de lust is de wet, de
lust is 't goed, de lust is 't geluk, de lust is
het al op de wereld! Maer als er een boven-
nateurlyk is, dal wordt altemale vergiftigd.
Voelt gy nu waerom men tegen 't bovenna
leurlyke is?
Alzoo is 't, lezers, zyn drift, zyn herte, zyn
goeste en zynen lust voldoen, ziedaer wal
hberael maekt, in 'l kleine of in 't groote,
daerom is men liberael, doctrinaire, radi-
cael, communard, volgens de lusten en
de goeste van 't herte! En daerom is 't dat
zy zeggen, de liberalen, dal: aen 't boven
naleurlyke gelooven dom is!...»
Ten naesten keer zal ik trachten te doen
verstaen hoe dat 't bovennaleurlyke alleen
's menschen herte en versland voldoen kan!
CorresiioiideiiUeii.
met en zonder sloten,
aen zeer voordeelige pryzen,
by VAHDERGHi&ISTE-FÖSSÉ, drukker,
Uoterstraet, 66, Yperen.
fflactselylie 11* y aï
Inderdaed men zou te bersten lachen,
ware liet niet dat het in zoo ernstige zaken
is! De Toekomst heeft geschreven en gedrukt
de volgende woorden, die wy lelterlyk uit-,
geschreven hebben en hier nog eens uit-
schryven.
Men hoort dagelijks spreken van mira-
kels. Dezen die er aan gelooven zijn wel
goed of..... dom! Wij, wij gelooven aan
geen bovennatuurlijk. Alles wal voorvalt
kanna goed onderzoekklaarlijk uitye-
legd worden.
Nu 't Nieuwsblad trok daeruit de volgende
besluiten:
De Toekomst loochent de wet van Jesus-
Christus; want de wet van Jesus-Chiislus is
eene bovennaleurlyke wet.
De Toekomst loochent de wet en de mira
kels van 't Evangelie; want de wel en de
mirakels van 't Evangelie zyn bovennaleur-
lyk.
De Toekomst loochent de goddelyke gra-
tje, 't geloove, de goddelyke deugden, heel
ons christen godsdienst, want ons geloove,
die goddelyke gratie en deugden, die chris
ten godsdienst zyn hovennateurlyk!
De Toekomst maekt uit voor domkoppen
alle christenen; want alle christen mensch
gelooft aen mirakels en 't hovennateurlyk!
Zoo waren de besluiten van 't Nieuws
blad. Hewel, vraeg aen alle eerlyke men
schen, 't zy katholiek of liberael, of die
besluiten niet juist en zyn, niet logiek en
zyn!
En daer, de Toekomst verschiet ervan, en
zy zegt dal 't Nieuwsblad doorslecht van
kwade trouw moet zijn en valschheidom te
handelen als hel orgaan onzer dienaren
Gods, anders gezegd de slaven vati de
Jesuiterij.
Ha, Magister, lieve jongen, 'k geloove het
dat gy verschiet van zulke baldadigheden in
't schryven, want gy hebt ook een christcne
vlaemsche moeder gehad gelyk ik; gy hebt
ook onder een katholieken priester uwe
eerste communie gedaen, en misschien hebt
gy gevoed, gekweekt, geleerd en gewezen
geweest met 't geld of de hulpe van eenen
slaef der Jesuitery, en in H. Geestscholen of
elders de katholieke of volgens u de
jesuitieke liefdadigheid gevoeld, liefdadig
heid iDgegeven door 't hovennateurlyk; en
't en verwondert rny niet dat gy nog ver
schieten kunt voor uwe goddelooze balda
digheden, als ze u voor oogen gelegd wor
den!
Maer nog eens, hoort het en bepeisl het
wat een jesuitieke u hier zegt: En sluit uw
herte niet, nu dat ge ziet waer gy gespeeld
zyl, laet ze varen de kluiten die men u uit
reikt lyk de penningen aen Judas om zyn
lieer en Meester en Weldoener te verraden;
laet ze varen, zeg ik u, ik jesuitieke slaef, en
nooit en zult ge vryer, opgeruimder, gees
tiger geweest hebben. Gy zult dan mogen
zeggen en zingen:
Maer zoolang gy slaefscherwyze uw ge
doopt voorhoofd buigt voor een groet of
eën lach, of een goudstuk, ellendiger en
rampzaliger godslasteringen zult gy nog
schryven, en dan verstomd staen voor uw
eigene roekeloosheid!
Ja. vriend lief, onthoud het. gy zvl gelvk
ik een kind van Vlaendereu. een kind van de
Kerke, en ware 't zake dat een eed hier
plaetse greep, 'k zwoeie dat ik noch van
kwade trouw, noch valsch, noch uw ogand
hen,maer dal ik in tnyn herte diepe compas
sie gevoel voor tl, zoo diepe, gevallen! Be
peisl het!... En, jesuiet of niet, als dc raed
goed isVolgt hem.
Boesinghe. Do anlwöorde van den
korrespondent der Toekomst laet de twee
derden van onze eerste bemerkingen regie
staen, en hy'weel geen enkel woord er le
gen in te brengen. En inderdaed, wat was
er legen te zeggen? regl waren ze, reglzin-
nig en juist, tenzy voor degenen die altyd
geerne een vlekje zien in de ooge van hun
ne vrienden.
Nog eens zien wy al den Hauwen praet
van ezeloorenvan kapelaen en pastor, van
in onmdgl vallen, enz., enz. Te verpekkeld,
te bol en te dom is dat al om onze aendacht
te vestigen. Maer op de kwestie die hy stelt
weten wy een woordetje te zeggen.
Wie heeft er eerroover geweest en wie
is 't die de zake gemiddeld heeft? Dat is
de vrage die gesteld is door den correspon
dent.
Hy antwoordt en zegt: liet Nieuwsblad
heet eerrooving een prulle maar de belichte
vrouw verslond het alzoo niet.
En wy, wy antwoorden: eerrooving en is
geen prullemaer 't is een prulle van voor
eerrooving uil te geven wat geene en is. En
dat het geen eerrooving ,nrAev wel een prulle
was, besluiten wy uit de gekkende maniere
van de zaek in de Toekomst uiteen te doen.
Indien het eerrooving was, er was niette
gekken maer te doen veroordeelen. Alzoo
redeneert het Nieuwsblad. Wie heeft er
gelyk?
Dat er geene eerrooving en was, vind ik
nog in deze bemerking: Veronderstelt dat
de heer, die zyne steenen kwyl was, naer
den Burgemeester zou gegaen zyn en gezeid
dat hy achterdenken op zulke of zulke per-
soonen had; de Burgemeester zou nateurlyk
huiszoek gedaen hebben, en noch tribunael
noch redelyk mensch en zou in die aenkla-
ging noch in dien huiszoek eene eerrooving
gezien hebben. En nu 'l zou eerrooving zyn?
Alia dan!...
Neen, eerrooving in den waren zin en
heeft er niet geweest, maer liberale wra
ke, dat was er niet anders!
Maer waerom geen proces, waerom den
heer op het correctionneel banksken niet ge
zet, in plaets van 't Gemeenle-Huis?»
Decorrespondent antwoordt dat de heer
Burgemeester het gemiddeld heeft!! En wy,
wy zeggen dat de betichte vrouw geen proces
wilde. Wy, wy zeggen dat al het geweld
dat er daervan gekomen is, spruit uil libe
rale wrake van dezen die hem eerst te Boe-
singhe liberael noemde. Vat-je 't?...
Hadde men het raedslid op het bankske
gekregen, men zou hier niet hooren: 'k en
durfden Dniet halen, want hy istedul
op my omdat ik geen proces heb willen ma
ken!
Daer is onze antwoorde en zy is juiste.
Komt de verpekkelde nog voor den dag, wy
zuilen 't hem nog klaerder uiteen doen.
Achter die vrage en die knoddige ant
woorde, de correspondent doet een verpek-
kelden lof van den Burgemeester. Ook dry
honderd franks 's jaers!... men zou een keer
correspondeeren, als men geen andere con
sciëntie en heeft ais eene geldconscientie!
Wie is er, vraegt de correspondent, die
zyne eigen belangen slagtofferl voor de ge
meente?... De correspondent en antwoordt
niet, en wy, wy zeggen:
'T en zyn deze niet die gevreesd zyn lyk
dwingelanden van wien men zegt, wal ge
heel Boesinghe weet:'T en is niet goed van
in hunne neuze te zitten! Die gasten
onthouden lange, al ware't lot dertig jaer
achterna! Zy zyn wreed en lastig!
Wie is 't, vraegt nog de correspondent,
die de vrede op de gemeente weer heeft doen
heerschen?... Nog eens de correspondent en
antwoordt riiet; maer wy, wy zeggen:
'T en is deze niet die door zyne kuipergen
en hy ballotagie in de gemeenle-raed geraek-
te en, cenigen tyd daerna, door andere kui
peryen, Mynheer van Boesinghe en Mynheer
Seghcrs, de eene zyn ambt van burgemees-
Ier en de andere van schepen deed verlaten!
Bara was minister!
Ma> r T is wat lang over Boesinghe, lot
ten naesten keer als liet pus geeft.
Poperinghe, t8 Maert 1873.
Wy hebben twee oorzaken oeneeduid die er
velen tot liet liberalismus leiden, de slechte lezingen
en de gevaerlyke vergaderingen. Zy worden nood-
zakelyk liberael die met ondeugende gezelschappen
verkeeren of go Idelooze schriften lezen.Nuwie is er
noodzakelyk liberael of wie moet het natuerlyk
zyn?
Die eene liberale, opvoeding ontvangt in de athe
neums of communale, kollegiën waer trien opentlyk
de kinderen de slechte principen inboezemt of iet)
minsten zich onverschillig toont in zake van geloof
en zeden. Jongheden in zulkdanige scholen opge
kweekt waer het voorbeeld van onverschillige of
ongodsdienstige meesters het kwaed gedurig doet
indringen tol hetwelk die jonge henen natuerlyk al
te zeer genegen zyn, wat moeten zy noodzakelyk
worden of zyn? Ongodsdienstige kinderen die zon
der ware godsdienstige gevoelens opgevoed, van
jongs af den vollen toom zullen geven aen hunne
blinde driften en kwade neigingen: hoe vele ouders
in Poperinghe die voor hunnen ouden dag eenc zee
van verdriet, den nagel hunner doodkist gereed
maken met zulke ongelukkige scholen voor hunne
kinders te zoekenl
Wie is er nog noodzakelyk liberael?
De zedelooze en onde igende mens. h die zvne
scbandige passiën niet wil beteugelen en zyne vol
doening zoekende in ecrlooze vermaken, den gods
dienst en zyne dienaers vlugt, omdat hunne tegen
woordigl eid alleen eene berisping is, welke zv niet
kunnen lyden noch verdragen; gelyk een droeve
jongen het huis zyner godvreezonde ouders verlaet
om hunne vermaningen en bedreigingen te ontsnap
pen, zoo wyken zy pok af van liet gelnove en zvne
strenge pligten om niet meer gestoord te zyn in
hunne zedelooze vermaken waervan zy zich slave
gemankt hebben. Hoevele en vrouwen in
Poperinghe moeten hittere lianen laten leken in het
stille over hel eerloos leven van hunne liberale mans
of kinders.
Wie is er ook liberael?
Die al te lange en kromme vingers hebbende,
onrogtveerdig goed bezit waeiv.m by goeue restitu
tio wil doen als hy daerloe verpligt is van zynen
biechtvader, flocvele persoenen zyn et niet die
eikendeen met de vingers wysl om hunne deuge-
niotslrokken welke als de vaandeldragers van liet
liberalismus aanzien zyn! Kuste zoekende voor
hunne knagende consciëntie die zy niet kunnen
vinden in den godsdienst tenzy ze herstelling doen
van hunne onregtveerdigheid, kennen zy niets
beters dan liberael te worden en vyandig te zyn van
den godsdienst die hun deze ongeregligheden ver-
wyi en hun noch dag noch nacht ruste laet.
Concert van het stadsmuziek. Dc zael der
regentie was opgepropt van volk, en het publiek,
volgens dat men aenstonds bemerken kon, moest
wel tot de deftigste burgery der stad behooren. Het
stadsmuziek opende het feest met eencn pot-pourri
opgesteld door zynen yverigen bestierder, M. A.
Maerlen. In dat stuk, gelyk in de andere dry stuk
ken die. de fanfaren hebben uitgevoerd, heeft men te
regt bewonderd de juistheid, den zwier, de nelheid,
en tevens het innig gevoel waermede de 43 muzie
kanten van het stadsmuziek hun aenzienlyk deel
aen het winterconcert hebben toegebragt. De be
stierder, M. Maerten, had daerenboven, meiwei
willendheid, aenveerd zyn welgekend talent als
clarinettist ten diensteder maetschappy testellen.
Zyne uitvoering moet het publiek uitnemend beval
len hebben, want binst geheel dien tyd heerschip
de grootste stilzwijgendheid: geen toon.geene bui
ging werd verloren; men durfde schier geen adem
halen uit vrees van iels der melody te missen, die
zachtjes door de zale stroomde. Uit er herten wen-"
schen wy M. Maerlen geluk en bedanken Item voor
zynen yver en genegendheid.
De vreemde zangers hebben de verwachting van
hel publiek overtroffen. M. Rinskopf heeft eene
groolsche en magtige stem die hy met kunst en
gevoelen weet te beleiden M. Deraedt heeft niet
alleen kunstgevoelen methode, maer ook nog een
taient voor het boertig vak. Hy kan waerlyk kluch
tig zyn zonder daerom te moeten plat en grof wezen.
M. Deraedt heeft kunnen bemerken, door het aen-
houdend gelach, dat hy den bal juist getroffen heeft.
Ondankbaer ware het en onregtveerdig van in
stilzwygendheid voorby te gaen den goeden en aen-
moedigenden uitslag waermede eenige leden van
het stadsmuziek hun concert hebben trachten op te
helderen. M. Dunton, M Blanckaert, M. Em. Ver-
haeghe, en byzonderiyk M. Vandeweghe, hebben
met sntaek en kunde hunne verschillige muziek
stukken afgegeven. Men heeft ook met veel hoop
en voldoening toegejuicht aen de eerste uitvoerin
gen van M. Achille Devos en overal in het publiek
hoorde men fluisteren: Deze zal een weerdige dp-
volgor van zynen vader wezen.
Ten slotte, mag men met der waerheid zeggen
dat weinig of geene concerts zoo wel zyn uitge
voerd en toegejuicht geweest als dit van Zondag
laetst. Wy maken er regtzinniglyk ons compliment
over aen M. Vandenberghe en aen geheel de com
missie van het stadsmuziek. Goeden moed, Myn-
heeren, en snellen vooruitgang voor uwe maet
schappy, deze is onze wensch.
De gazkweslie te Poperinghe. Men vraegt de
gaz te Poperinghe, en men klaegt dat de gaz riog
niet bestaet. Maer wiens schuld is het dat Poperin
ghe, in deze zaek, by andere kieene steden verach
ten! is? Is het de schuld van den overledenen bur
gemeester M. Van Renynghe? Geheel de stad weet
hoevele poogingen deze yverige bestierder heeft
aengewend, hoeveel mael hy de vraeg aen de ge-
ineenteraed heeft voorgesteld, hoeveel ontwerpen
hy bestudeerd en doen bestudeeren heeft. Maer er
waren ten dezen lyde twee mannen in den raed die
het verlichte kieskorps er nu heeft weten uit te
sluiten, twee. mannen die veel meerde tegenkanting
en dwarsdry very dan'het welzyn en het belang der
stad beoogden. Deze twee mannon hebben al de
poogingen van den burgemeester verydeld en al
zyne ontwerpen verworpen. Als men hen redens
vroeg wisten zy niet anders hy te brengen dan
hunne liefde voor den petrole! Gelukkiglyk het
was voor do commune van Parys van pelroleme-
morie; maer het is goed en voordoelig op zulke
kweslien dc waerheid 10 weten.
jMEHBggBajgBKHZ BgBBBEBHB ESaaBEBBSBBaBBaBBBMEMBI
ie hcefi er van ze lev.-H zoo verre geweest?
Ie Poperinghe op de markt met een pypegaelwiel!
O neen dan en hen ik geen «lyk meer!
'K tien geest, ik ben koning, 'k beheersch 't heelal,
'K ben edel, 'k ben maglig, 'k gebiede!
c? O
