I)it; lyit'l ticriitnerii -,tl water goeds gesticht
wu'id in Ypcr floor <iie engelen van zelfsver-
geiendlii'id en verslaei'dheid aen 'l welzyn
der armen, en hoe dit al miskend wieid en
veruchi! Voort met erkentenis en dunkbaer-
lieid. zegt die tytel r»u!
Die ty lel moet voor allyd indachtig ma
ken de godsdienstige opvoeding en de
christelyke zedeleer die zoo menige treffe-
lyke vrouw in Yper gevormd heeft, en hoe
nog eens de godsdienst en opvoeding mis
kend en over"1! hoofd gezien wordt!... Weg
met de papery in de scholen, zegt de lytel
nu.
Die tytel herinnert al de gruwelen hier
boven aengehaeld en zegt hoe men dat al
voor niet acht, want hy toont dat men er
hoovcerdig en pretiseh schynt over te zyn!..
En toen die andere groote letters.... Van-
zuulpeene-Lamgtte!|s dal niel stout moe
dig en roekeloos een dierbaren naem bezoe
delen en bespotten, met hem te doen dienen
voor opschrift van een huis waer die edele
juffrouwe zou afschrik en afgryzen vooren
hebben? Die edele juffrouwe gafhaer leven,
hare gezondheid voor 't christen katholiek
onderwys, en zy en zou niets aengevangen
hebben zonder de raadgevingen en T beleid
van hare geeslelyke overheid; en nu stael
haer name en zal haer goed dienen voor een
onderwys dal buitten den invloed van Gods
Kerke is en strydend tegen de vrye katholie
ke opvoeding?
Wat nog al die name zegt, men zou er'
bladzyden op schryven. Of dat geen brava-
de en is en eene schaemtelooze trotseering
van alle billykheid en nateurlyken eerbied
voor den laelsten wil der stervenden!...
Maer 'l en is nog niet al!
Zv durven spreken in hunne aenkondi-
ging van geestelyke behoefte te verzachten.'
En dat is eene sehyoheiligheid en eene booze
dubbelzinnigheid. Geeslelyke behoefte is
eene behoefte in 't geestelyk leven, en 't
geeslelyk leven is het bovennateurlyk chris-
telyk leven! En indien het zoo is. 'k vrage,
lezer van Yper, wie zal er dner voorzien aen
die geestelyke behoefte? Wie zal er de ge
neesheer en voeder der zielen zyn?... Zal
het Vanheule zyn?..Maer waer is zyne zen
ding?... Sedert wanneer is hy geestelyke
Vader?... Of zal hy misschien Opsomer roe
pen, lyk of Froté Loyson-Merriman roept?...
En ton, wat voor geestelyk voedsel zyn ze
in state te geven?
Maer geestelykzullen ze zeggen, achter
dat al de bloole ouders zullen begrepen heb
ben dat hel de ziele en 't cliristelyk leven
aenging, geestelyk is voor 't verstand
en de kennissen, zullen ze zeggen. Alzoo
verslaen wy het en daerom, zeg ik, is hun
woord een looze dubbelzinnigheid.
Ja, zy weten wel dat eikendeen gaet pei-
zen op 't bovennateurlyk en christelyk leven,
en alzoo aengelokt zyn; want weinig zyn
der die weten dat geen bovennateurlyk en
bygevolg geen christelyk aenveerd en wordt,
by de vrienden der Toekomst
'T ware al te lang om vandage heel 't
plakkael uiteen te doen, Zondage komt ook
alhier!
CorresiKMideiitleu.
Plaetselykc s t v y tl
Den ouden heeft gevat hoe onvoorzigtig
zyn Magister geweest is met alzoo het boven-
nateurlyke te loochenen, en voor dom uit te
geven alwie geloove geeft aen mirakels; ook
heeft hy Item op zyne duimen geklopt en nu
werken ze alle twee in de 'Toekomst om die
misse ie herstellen. T is alzoo dal den ouden
de onbcschaemde stoutigheid heelt van te
zeggen: W'ij dagen den Journal d'Yprcs
uil om in onze Toekomst een woordeen
voorstel aen te wijzen die tegen den Gods
dienst is!!
Maer, myn ouden, wat voor gedacht hebt
gy dan van uwe lezers?... Als gy Paus, en
bisschoppen, en priesters, en kloosterlingen,
en nonnen en godvruchtige menschen aen-
rnndt op de slordigsle en eerlooste manier,
is dat tegen den godsdienst niet?... Als gy
den spot dry ft met bedevaerten, congrega
tiën, broederschappen, godvruchtige wer
ken, is dat legen den Godsdienst niet?...
Alsgy zegt dat gy aen geen boyennateurly-
kc en gelooft en dat gy alle mirakels ver-
wyst, is dat tegen den Godsdienst niet?...
Als gy de Goddelyke Voorzienigheid loo
chent, den spot dry ft met dezen die bidden
en, ja, met hel gebed in 't algemeen, is dat
niet goddeloos?... Gy loochent al de punten
van 'l geloove, al de heilige Sa kramen ten,
de eene na de andere, en gy komt schynhei-
ligweg in uw eerloos bladje schryven: dat
gy niet legen den godsdienst cn schryft!
Ouf!
Een vroegsken. Toekomstwner-
om en hebt gy ons niet een klein verhael
gegeven over den moedigen aenval, in 'l
Progres, van dertig legen één?... Ware't
niet mogelyk de omstandigheden te weten?
Dal zyn oolykaerds. Voorop stap
ten statig.... personnaadjes. op ezels geze
ten!! Dat is sly 1 van de Toekomst-. Persoo-
naedjes op ezels gezeten, die statig voort-
slappenl! Ziet ge ze stappen al zitten?...
Een ander. liet pak lag gereed
om naer den bode te dragen toen men be
merkte dat liet verdwenen was! Peist
een keer: een verdwenen puk dal gereed
ligt!... En dat juist gereed lag als men be
merkte dat het verdwenen was, 't is te zeg
gen, niet meer gereed lag!
Alzoo schryft de oolyke Toekomst. Ja, 'l
zyn leeuwen!
Boesinglic. Vooraleer verder te
spreken, 'k heb kennis gekregen van den
correspondent der Toekomst. Ziet hier eeni
ge bemerkinge over dien kerel, en zegt of 't,
voor die treffelyk wil zyn,geen schande cn is
zoo een instrument te willen
Eenige dagen geleden, lag er in 't vuil-
blek der Toekomst een artikeltje uilge-
braekt vol van spotterny en uitschelding
tegen verscheidene der achtbaersle familiën
en der treffelykste burgers van Boesin-
ghe. Dal artikeltje was een der armste en
der belachelykste die er eens uilgekraemd
wierden. Ook, geen wonder! immers het vat
geeft uit wat het in heeft. Zoo dus, 't val
van het mannetje dat dien onnoozelen rym-
ratn gekrabbeld heeft, moet voorzeker wezen
een vat ydel van geleerdheid, ydel van
betamelykheid en gemanierdheid, maer vol
van pretentie vol van botte hooveerdy en
baelzueht, vol van galle en bitterheid; en ja,
galle en bitterheid heeft het by geheele
mondsvullen uitgezeeverd. Spottertje, gy
zoudt geerne gedoken blyven, niet waer,
onder't masker der naemloosheid? gy slacht
de droeve jongens, die langs de strate stec-
nen achter de menschen werpen en zich
zoodra verduiken en wegsteken. Maer neen.
mannetje, 't en kan alzoo niet zyn er
steekt een tuit van uw oorije uit uw mas
ker! zeg eens: zyt gy geen verpekkelde
pennelekker, die, over tyd, met eene lange
huize aen uwe sleppen naer een vreemde
stad vluglle en als een zcerlooper zyt weg-
gepekkeld!
Een verwaend ventje is gewonnen en
geboren in eene gemeente, er gekweekt
en opgevoed cn welgedaen door vele treffe-
lyke lieden die het zon betamen le eerbiedi
gen en hcrlelyk dank te wytcn, in plaels van
ze le belasterenen te bezwadderen. Wie
zou het geiooven?... Zei men, dat in die ge-
meenlc, de farceurvoor eenige papierjtes
te bekladden cr jaerlyks drie honderd op-
strykt; wie zon het geiooven? Drie ltorakr
op tien jaer gerekend, dat ware een ron
sommetje van 3,000 zegge, due duizend i
klinkende penningen. En die daer alZo
de beste dischgenoot is, hy komt den sp(
dryven en geeslelyken en wereldlyken be
lasteren!De ondankbaerheid isalt.yd 'iker
mer kvan laffe zielen!—En van wcgsniyiers
Neen, neen, een weg s my ter en is hy nie!
niemand heeft ooit ter wereld een duit gf
vonden dien hy langs straten of wegen zo
weggesmeten hebben, maer een opstry/((l
is hy van koslelyke franken.
'T is waer, die spotvogel is nu de bestede
dischgenoten, maer dat hy oplette, hy Zo,
wel kunnen van de gaeiperse gescholen zy0
dat zyne pluimen in de lucht stuiven, ei
met zyne pekkels omhooge nedervalt,alsdai
eilaes! zal hy daer liggen te grammeekn
gelyk een spoluil!
De Ericadelleschole gael open met dei
7" April; wie of welke meesteressen er gaet
zyn, de Burgemeester en Schepenen en zeg
gen 'l niet. Hope altyd dat geen eenechrjs
telvkc dochter van Yper en zal heur gewe
ten geweld aen doen en de plaels aenveerdei
van de alleen reglhebbende Lamotjes!...
Pogingen zullen gedaen zyn en vele, maei
als er te kiezen is lusschen een stuk geld et
zyne consciëntie, de christenen weten wat a
te doen hebben. Ziel hoe zy kloekmoedis
zyn in Pruissen, Zwitserland, Polen, balie'
China, enz., enz. Zou Yper en Vlaenderet
min kloekmoedig zyn?... Neen, Ti enpeizt
hel niet.
En voor de ouders, om er hunne kindars
naertoe te stieren, ha! aen deze zeg ik wal
Z. H. do Paus zei over korte dagen: «Om
hel geloove in de herten der jonge dochten
te bewaren, moet men ze ufhouden vanu
kere scholen. Alzoo spreekt het hoogst;
gezag van de wereld, en die een spier
tholiek geloove heeft en onderdanigheid aei
den Stadhouder van Christus, hoort uaet
zulke woorden!
Hewel, de Fricadellese/iool is ingerigt le
gen 't katholiek onderwys. Dus!...
Ziet hier de verdeeling, voor hel arron
dissement Yperen, van liet aendeel der lig
ting voor 1874:
43° Yperen
37
44° Poperinghe.
33
4G° Elverdinghe
23
47° Langemarck
28
48° Gheluvelt
49° Nieuwkerke.
30
ö0° Waesten.
25
Sl° Wervick
Tolael. 25G
Uleuws.
Mgr Melchers, aertsbisschop van Keulel
heelt al 'l berigt gekregen dal by weldral
't gevang zal gezet worden. Al zyne g|
trouwe kinders houden er aen om hel
hunne genegendheid te kennen tc gevenfl
hunnen spyt en afschrik van die kerkvcJ
volging. j
Een Maire van een fransch dorpje
Zwitserland die uitmunt door zynen ievl
om de vervolgde priesters te helpen en I
beleiden, heelt van de weke een kogel
zyn schouder gekregen, zonder te welen vl
waer hy kwam. 'T is een deftig man vl
iedereen bemind, men kan niet jte/zen wl
de barbaer is om op zoo een mensch I
schieten? I
300 christenen zyn er wederom vel
moord in China. Waer zyn de menschlil
ventle liberalen die zoo reklameerden legl
Poperinjjhe, 20 Maert 1874.
liet voorledenePoperinghe ten tijde van Gwyde
ran Dampicrre, graef van Vlaenderen (1280-
lu liet litsdoiisch overzigt van tiet oude
Poperinghe gaen wy voorby al onzekere gebeur
tenissen, die de opzoekingen der geleerden nog niet
genoegzaam bobben opgehelderd. Zoo spreken wv
niet van de kruisvaarten aen dewelke Poperinghe
nogtbans voorzeker deel genomen beeft, om op deze
wyze God te bedanken voor al de geestelyke en (v-
delyke voordeelen vvaermede by deze stad bad
geweerdigd te begunstigen. Onder de regeenng
van den graef Gwyde, vinden wy zekere gebeurie
nissen, die ons zeer bnslangryk voorkomen; omdat zy
een gedacht opleveren van het oude Poperiiigseb
■mui li in i iiwiiimi iiminwi n i iwiw i miMinmri mi
kiKi.akter, dat, God zy geloofd, nog niet geheel en
g-anscb is vi'i'dw oiii'Hdat schoon en edel karakter,
Jat ook andere Vlamingen gemeen, in deze welbe
kende spreuk is aengeteekéndDe Vlamingen zyn
p-t rouwe onderdanen, maer zy verdragen geene
slhiverny.
Het is iedereen bekend dal de regeering van graef
Gwyde van Dampicrre aen Vlueridercn hoogst nood
lottig is geweest, liet volk, dat de koophandel en
rry verheid verrykt had, was ook aen zyne voorreg-
C«ii met meer trolschheid en meer stoulmoecligheid
vastgekleefd, en hier en daer ontstonden er liissehen
liuat volk en hei bestier, eenige twisten en onlusten
dóe de ouvooriigtige graef al te dikwyls by middel
van vreemde lussehenkomst van don koning van
Fiiïinkryk trachtte te doen ophouden. Van daer
eene verdeeldheid lusschen hel volk dat aen zyne
rejgt n hield gelyk aen zynen wettigen meester den
giaiuf van Vlaenderen, en tusschcn eenige grooten
en edellieden die het met den koning van Frankryk
hielden en zyne lussehenkomst in hunne geschillen
iinwiepen. Poperinghe was van de eerste gezindheid,
die men klauwaerts noemde, om de wille van den
lleeuwcnklauw die op de vlaemsche wapens stond.
Wanneer de koning Philips de Schoone, met dert
©nderstand der lelieaerls of franschgezinden hot
bc:t grael'seliap van Vlaenderen had veroverd en
di>n ouden Gwyde in een gevang geworpen; Pope-
niitighe zond ook zyne krygstriannen, om de regten
v.a11 den graef en van de Vlamingen, op de vlakten
v.:mi Kortryk en rond de vestingen vanliyssel,.
kduekmoediglyk te verdedigen. Hy de dappere man
nen van Breydel en Deeoninck waren er menige
ambachtslieden van Poperinghe die voor den heb
denmoed der eersten geenszins moesten onder
doen Misschien ware hel niet overbodig hier een
woord over den krygsdiensl van dien tyd te
placlsen. (Vervolgt).
m
m
Algemeene vreugden. Eene der gelukkigste
steden van Vlaenderen is nu welzeker de stad van
Poperinghe. Daer is hel leute en plezier, feeste en
concert byna allo veertien dagen; en achter ieder
concert, er is de eene of de andere beslagmaker ('k
moeste zeggen verslagmnker), die uitkruipl om te
boffen en te schryven leute! leute! gelyk men
roept van op de wagens op de bruiloftdagen; maer
men verslaet zyn geschreeuw zoo wel niet, omdat
dat mannetje zoo schrikkclyk hooge geleerd is. Nu,
wat er ook van al deze leute zy, het is zeker dat al
diie feeslemannen content zvn. Van de andere zydc,
de Poperinghenaers die de oude en goede mode
volgen, en concerts houden met mate, op bekwa
men tyd, zyn ook uitermate content en gelukkig.
Wat wiltgy beter wenscben! Leute, leute en vivat
Poperinghe!
Wat dat dat is tegen den godsdienst zyn. De
pliglen niet kwyten welke de godsdienst oplegt, en
van zeden en gedrag geheel anders zyn als de deze
die godvruchtig zyn; is dat tegen den godsdienst
zyn? Bah neen 'tl
Vriend zyn met al die den spot dryven mot don
godsdienst, en die noch reputatie, noch religie,
noch zeden meer hebben; is dat legen den gods^
dienst zyn? Babi neen 'tl
Deel maken van al de sociëteiten die openllyk
vegen den godsdienst zyn, of die in liet duikertje met
een goddeloos inzigt ingerigt zyn, is dal legen den
godsdienst zyn? Bah neen 't
Slechte gazetten lezen die alle weken of alle da
gen de heilige Kerk aenranden inbare geloofspunten,
in bare dienaren en in hare leden; is dat tegen den
godsdienst zvn? Bah neen'tl
Zelve van 's uchtends tot 's avonds den zot hou
den met al degene die den godsdienst prediken of
uitoefenen, 't is te zeggen met al wat priester of
katholiek is; is dat legen den godsdienst zyn?
Bah neen 'l!
En zoo is hel dat de liberalen tegen den godsdienst
niet en zyn. De pastors zeggen dat wol en de bis
schoppen en de Paus zeggen bel ook, maer al die
menschen zyn gemist.
O liberale valschheid! En als men ton nog peist
dat dit volk nog durft klappen en schryven van regt
en zeden, van godsdienst en geloof, van waerlieid
en regtzinnigheidü
WIlïlS* .\ieilHK.
MILITIE KANTONS.
AENDEEL.