Irihunaol komen, maer de ware held en gael er niet zyn, zetg men.Gy hebt altyd van die nemelkinders, die alles doen mogen en vry zvn, omdat ze zoone zyn van grand-papa. Ja, grand-papa weet het wel, hv die zoo di-kwyls valsch en boos weg gezoid heeft: 'l is te zeggen: geld dat stom is, maekt regt wal krom is. Een ander. De garde-civiek za' Zondage leeren hoe zy met de overheid haer moet gedragen. De Majoor zal het aflezen, op een vluggen klepper gezeten, die hem ten dienste slael maer van zyn hooi noch haver en eet!... 'T en is maer een wete!... 'T is al gelyk, burgerwachten, van op uw kordeel te gaen en geen woord te kikken, noch van den kapitein, noch van den majoor, noch van zynen dienst, noch van zyn peerd, noch van iel van al wat hem toebehoort!... An ders, hoe libérael zy zyn. zy kouten zoo geerne van koteren en vastzetten, en boete te doen betalen. Nu, zy en zouden Bismark niet slachten!... Schoone antwoord. Daer, vrouwe, dat is voor u, zei er een grootheer, en 't rolden twee vyffrankenaren op den tafel, maer'lis gedaen, uwe dochter is de onze. Alyne dochter, mynheer, neen; 'k ben wel opgevoed en nooit en aenveerd ik uwe vrage! Gy will dan vryelyk in armoe blyvenLiever armoe, als op die manier de kost te winnen. Uw tienfrankenaer blyve de uwe, en laet my en myne dochter gerust. Vaerwel, mynheer!... Kent gy dien grooten heer? O! Nog al heler. De eene heeft 600 en de andere 1200 fr., en de andere nog meer, en de eene is jaloersch van de andere, en die meest heeft, trekt hel op omdat zy niet en wil bekeken zyn, en ook zy wil geen zotie- mutse in gebruik zien!... Dat is een hulsepo1 he!... Dat zal er al niet aen doen, de vrou- welyke jeugd van Yper zal algelyk gecivili seerd worden* He ja, als ze nicvers an ders en welen waer landen, zy kunnen hun gerief vinden te Poperinghe, in de vilhar inonie, waer er dverkeeren, die.... hherael zyn!... Dal zouu meesteressen zyn!... Erica de llen. 'T en zou wel niet zyn van de Fricadellen, vandage. Maer zy maken zulk een geruchte in de vette beuter, waer- in zy te fruttelen liggen, dat 't Nieuwsblad in zyne stille zelve er van gestoord wordt. Ja, den sehoonen feestdag van Ons Heer He- melvaert hebben ze ter Hoogemisse geweest, de Fricadellen beschermd door Polken die niemand tegen iiaeren beschermen;En achter hertelyk misse gehoord te hebben, zy waren opgewonden, de Fricadellen! 'S achternoens gingen ze vollaerd hebben, en taerten en chocolade, de Fricadellen!en leute dat 't ging zyn! en zy stonden ligt, de Fricadellen!... En zy, die zouden moeten be- schaemd zyn voor de zonne, zy durfden, die Fricadellen! de stil naer huis gaende Lamot- jes cn Lamoitekinders aenranden en spottend achterna loopen, en zelve door hunne ran gen gaen om boutjes naer Vanlerberghes zeijen ze, de Fricadellen!... En zy gingen alle Zondage om boutjes gaen alzoozeijen ze!... En zoo achter loopende en om bontjes gaende, dreven zy den spot met de Lamoi tekinders, en zy vroegen, onbeschaemd «lai ze zyn! of de Lamoitekinders geen fri cadellen en gingen eten, en of ze niet gin gen helpen aen de vollaerds en aen de taer. te van twintig frank? Gy hadt ze moeten zien, die Fricadellen!... Ja, hadde 't niet geweest dal ik wel pcisde in myn eigen: 't is hier tocli Yper. 't is toch hier dat de god vruchtige juffrouw Van Zuulpeene christe- lyker wyze, eene fondatie gelalen heeft voor arme dochtertjes!... anders 'k zou gezeid hebben dat zyn der van Belleville en van Montmartre van Parys!... 'T is waerachlig een ras van petrolegespuis to wege!... T en is maer't begin, moeders van Yper!... En vraegt nu nog waerom de priesters tegen de Fricadellen zyn?... Maer waer was de politie, zal men zeg gen!... O! gy kunt wel peizen.... zy en heeft niet gehoord!... 'T gebeurde op de Markt, aen den ingang der Meenenstraet, en de polilie keek naer de beeldeljes te M. Pee- ne's... zoo dal zy niet, niet gezien en heeft. Maer hoe had de Politie den eersten Zon dag gezien dat de Lamoitekinders achter de Fricadellen geroepen hadden? Jamaer de Politie en hadde niet gezien ton. Eh ja, 't en hadde niet gebeurd! Maer'twas eene kromme uit de Kalverslrale, met eenen wa terproof, die de politie eenige namen van Lamoitekinders gegeven had!... Versta je't nu? He ja, die kromme heeft gegreet met die Lamoitekinders, omdat zy ze naer den bureau had doen dansen!... Die kromme is een fricadellemeisje! Maer 'k weet won- 1 der, had er moeten een Lamotje gaen naer de politie, hoe dat. ze gekomen zvn?... Nu, dat zal te zien zyn, peis ik, als de Frica dellen nog een keer kwansuis om boutjes yuan naer Vatdei berghe s!.. Stryd. Onze stryd, t'Yper, is altyd oud en altyd met den Ouden, lly heeft het verledene weke, gegeven op de fmantiën, en. ouden aep van M. Frère, meester in 'l apen maken, hy geeft eene reke cyffers wacrvan dal er niets, niets waer is! 'T ministerie van Malou gaet uaer de bankroete, zegt hy!En, peisteen keer, van 71 lot 73 medebegrepen, bedragen de inkomsten boven de 11 miljoe nen meer dan de uitgaven, alle jure, is de weerdize van door de drie-en-der tig miljoe nen, in de drie jaer!kurieuse bankroete te wege, is 't geen waer?... Hewel, lezers, als ge een Toekumst\ezer vindt die u herhaelt wat hy gelezen heeft, gy weet wal antwoor den!... Meer of elf miljoen, alle jare, gael 't land te boven met het ministerie Malou! M. Malou heeft het bewezen en Frère en heeft er geen woord op gekikt!... 'T is al van de weke voor den Ouden. Boesinghe. De verpekkelde ridder, die wy meenden voor goed Boesinghe ver laten te hebben, tot groote blydschap van de geruste bewooners, en vooral van de dischgenoolen, heeft het nog eens gewaegd, lyk of wy Zondage toonden, zyn penne te roeren; en, werktuig van de vredelievenden dezer gemeente, heeft hy van uit zyn kalver- of klaverslraelje, 'k wil der af zyn, eenige losbandige schreeuwen doen hooren, 1 die niemand geen deere doen, ware 't niet dat er blasphemiën in zyn!... Nu, God ver geve 't hem, hy en weet zeker niet wal hy doet! Maer om voort over de gaeiperse te spre ken, de ridder van 't gulden vlies zou nog ridder der gaei... perse willen worden, cn om daertoe te geraken zou hy willen gedaen hebben eerder of in zestien jaer! Moest men op zekeren dag, in 'l gildhof, den Notaris, en zynen klerk, en zynen roeper, rond de gaeiperse zien en den Bidder, en hooien; Alia, wie stelt in, die gaeiperse, die schoone gifte, goedjonstig door M. Hosten aen Sint-Joris gilde geschonken! Wie stelt in, en achter den adjugé van de perse, over- gaen tol het car tieren van den standaerd en de eereleekens. Alia, wie stelt in dien kos- telyken drapeau, mitsgaders de eereteekens, zoo mildelyk door de weledele familie van Boesinghe aen Sint-Joris gilde gejond! Wie stelt in? Moest men dat spel eens zien, wie en zou er geen schande roepen?... Ware dat niet in 't aenzigte spuwen van de milde ge vers en den spot dryven met hunne giften?.. Hoe verre moet men van menschelyk gevoe len beroofd zyn, en hoe laeg verzonken van ziele en moet men niet zyn om zoo eene verl'oeijelyke daed te willen plegen! Hewel, de Heer van 't gulden vlies zou het wagen! En peist daerby dat men de perse van M. Hosten verhuisd wit St Joris naer de nieuwe herberg, met den drapeau en eereteekens door de edele familie gegeven!... Wat name zou men zoo eene handelwyze geven?... 'T is al dat. halelyk en verfoeijelyk is, en, 'k ben 't zeker, weinige van dconlbinders heb ben zooverre gepeisd!... Maer der zynder wel, en juist deze die kouten van hunne ge- doogzaemheid, genegendheid voor ruste, vrede en overeenkomste! Wat zegt ge er van, Boesinghenaers, van zulke gasten?... Gelukkiglyk hun verachtelyk ontwerp cn zullen zy niet kunnen ten einde voeren. Tot spyt van die't benydt, gilde zal gilde bly- ven, en de ontbinders en kunnen niet dan hen zeiven ontbinden! De eigendom van de gilde alleen is een bewys dat ze niet te ontbinden en is. Immers aen wie behoort dat, aen wie was het gege ven, 'tgeen zy bezit?... Gy zult toch niet zeg gen dat M. Hosten de perse, en de hoeren van Boesinghe Aen drapeau gegeven hebben om- dal de leden elk een deel zouden hebben? want indien het zoo ware, men zou moeten gaen zoeken wie er al lid van de gilde was, als de giften gedaen wierden, en een oproep doen van de erfgenamen!...'Tgeen belache- lyk is!... Vraegt een keer, ridder, als er een gilde te kwiste gaet, aen wie het goed is?... En gy zult staen kyken, myn man. Maer horkt hierop, dat is nog wat anders, en 't zal u misschien van den lust genezen de gilde te willen ontbinden. Als M. Hosten en M. van Boesinghe hunne giften deden, kost de gilde ontvangen? Was het eene sociëteit die regt van eigendom kon hebben? Volgens de wetten peis ik van neen. Hewel, indien neen, de giften bly ven aen de gevers, en de perse is M. Hoslen's, en do drapeau en 't meegaende blyven aen de edele familie van Boesinghe?... Wat zegt ge daervan?... Peist daerop, en later keer ik weere. Avelghem. De correspondentie van Avelghem is eenaeneenschakel'ykinge van de walgelykste spotlerny met ceremoniën en ge beden der Kerke, gemengeld in deslordigste en vuilste baldadigheden. Ecri gazette, die zulke afgryzelykheden drukken durft, en kan niet leeger meer dalen! Ouf! Laet ons voor die godslasteraers bidden! Moorslede. 'T is daer ook een, die noodig voelt zyn boos herle te lossen, en't is idem de Toekomst, die het opvangt. Alzoo wordt ze allengskeris de put, waer al de bedorven waters naerloe vloeijen. Maer die kerel van Moorslede, dal en is geen kleene kalant! Volgens hem noch pastor, noch priester, noch bisschop, noch Paus van Hoornen,'ten is geen een die 't Evangelie verstaet! Wilt gy weten wal gy doen en laten moet, wat regt ofonregl, wat chrisle- lyk of onchrislelyk is, in een woord water in 't Evangelie staet, 't is de Toekomstschry- ver van Moorslede, die de Moorsledenaers den weg ten hemel zal toonen!... O! gy onnoozel dompelaer, wie peist gy te bedrie gen met uw Evangelie, en om zoo kale din gen te verkoopen.gy beklad zoovele papier!.. Weet gy niet dat, als er kwestie is van he mel, dat er geen een naer de Toekomst en zal luisteren, noch naer u, haren correspon dent, noch naer geen eenen uwer palroonen! Hebt gy nog gehoord dat iemand op zyn sterfbed, de Toekomst vroeg of haren corres pondent om te weten of hy getrouwig ge weest hadde aen zyne pliglen, om een chris- telyke dood te sterven? Gy voelt hoe belachelyk gy zyt, niet waer. Maer'k heb ik meer of een gekend die op zyn sterfbed bek long ooit Toekomsten gezien te hebben, en uit der herten eraen verzaekte. Overweeg dal, jongen van Moorslede, en als ge een spiertje versland hebt, gy zult compassie hebben met nwoigenebolligheid! Wervick. Hy is weer uitgekomen, en met wal?.. Moet je dal vragen met vuilig heid die de visschen in de Leije (/0p)! creveep.en, zegt hy, de correspondent! E die kalant spreekt van beschaving, broe^ liefde en vriendschap te bewerken! ,\l|ai cameraed, gy moogt de hand geven aen dle, van Avelghem!... Ja alzoo is de Toe/co^ byeengescharteld.. kan men eentwat min derachtiger vinden?, nog een ouf Kemmnl. Daer is een onstuimig uitgekomen; men zou zeggen dat hy^ verre van Frankryk is! O hy zendt zyne edele prosa, compleet van een dronkaerd, l paept, hy nonl, hy sakert!... En dat is al wE: gekomen in de Toekomst. Want 't is al teger, de pastors, zelve tegen een, die verledene weke over, gestorven is!... Bindt dat na) hoope en gy kunt bykan een gedacht hebbej van wat dat bladje zyn moet! Eindelyk Poperinghe. Twee kolom, men materialismus, liberalistnus, franc^. ponismusen byzonderlyk menig schoon complimentje voorde Pope ring hnaers!,.] is al dweepery, dwaesheid en dompery dat in Poperinphe is. M. Van Merris alleen geeft er wat leven en licht! l)at staet er!... jn|je correspondentie van Zondage laelst! Ma» aleventwel, correspondent, zyt gy teenemap schaemtevry?... Zou Poperinghe niet moeten gedaeld zyn lol op een punt dat er nip meer dalen en is, om Van Merris te wille; hebben voor hoofd en verlichter. Wat heel hy van verstand, wal heeft hy van ge leerdheid? Eikendeen weet dat! En ze wetei 't te Brussel toe! Men houdt nog den zotnw ons arrondissement, dat er van zyn leva zoo een knape onzen vertegenwoordig» geweest is. lot Parys toe ze spraken dervat in de groote gazetten! Zoo ellendig is dit gast!... Gy maekt u teenemael belachelyk en de liberale party met u, niet alleen vooi katholieken, maer voor al wie een spier ver sland heeft!... Alia, Van Merris, verlichter van Poperinghe! Gy moet er nog Bogaerdt by pakken, die voor dommigheid veroor deeld wierd zelve by den Cour d'Appel! Voor de overige van de correspondentie 't is al in een woord begrepen! volk de, weg des hemels doen bewandelen is vooi hem eene dweepery, en eene slaven maken! als hel zoo is. Correspondent, gy verstap; wel dat wy den stryd op een andere terra zouden moeten stellen. Wy, wy zeggen er houden staen, dat het volk den weg de hemels doen bewandelen, de eenigste inidde! is om waren voortgang, ware beschaefdheis en waer geluk hier op de wereld zelvelt verzekeren! Dat is myn geloove, 't geluovr van Christus geleerd!... Gy zegt het tegen strydige. Bekent dan dut gy onyeloovig zyt Bekent dat gy schryft om't geloove uil It roeijen, bekent dat gy een goddeloos rit wilt maken!.. Zegt dat een keer opentlyket niet bedekt weg en gy zult zien wat gy nor hebben zult! Nu, 'k scheide uit vandage, en laetu voor al de Poperinghenaers met uwe ongelovig heid en met uwe Toekomst.en 'k zegge tl dat er geen meeder dwaesheid, geen meer dere dweepery, geen meerder verslaving geen meerdere verlaging en vernederingft is als ongeloof! En dat is 't grootste gevat voor de samenleving, altyd gekomen val Apostaten en 't is 't geen gy zyt. Nieuws. By koninglyk besluit vai 10 Mei, is M. Sartel, president van den regt bank van eersten aenleg, te Yper, ridder vat hel Leopoldsorde benoemd. Dief te. De gepasseerde nacht hel) ben er dieven ingebroken en gestolen in Kerk en in het Sakristie van Zonnebeke. I' de Sakristie hebben zy bvna alle de kassei opengebroken en in kleedingstukken eni verwerk enz., hebben zy er ontnomen vooi eene weerde van twee tot drie hondeh franken. It est avcc ie ciel des accomodemenlst by weet wel, zeg ik, dat het meer alzoo is: li est avec les lois des acc.omodements! cj 1 c;

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1874 | | pagina 2