YPEREN EN VAN HET ARRONDISSEMENT.
VAN
Zaturdoi! 6 Juny 1874,
Negensle Jaer.
Nummer 440.
VANDERGHINSTE-FOSSÉ,
3 Fr. 50 C. per «Jaer.
Z F 15 W E U E .V
Ypercti, 6 Juny 1874.
Mem «Sjsfi'4 sulles.
Niet. genoeg van met eene onregtveerdige
wel iwee-en twintig dochlers uit haren staet
en heslaen gesmeten Ie hebben, en ze van
huis en heerd beroofd;
Niet genoeg van den laetslen wi! en lesla-
nieni gebroken en verdraeid le hebben,wat
nooit in geen lydenhoe barbaersch ook,
gepleegd wierd, en T goed le gebruiken
niet alleen voor iets onverschillig, rnaer
regtstreeks legen den zin en T geloove der
stichteres;
Niet genoeg van den liefdadigon en cbris-
lelyken naem Van Zuutpeene-Lumottelyk
om ie spotten, voor uithangbord te doen
dienen voor de Fricadei/esc/iool;
Niel genoeg van een onderwys ingerigl te
hebben dat onkatholiek is, en door 'l Hob I'd
Aart dc II. Kerk verboden als verdorlelyk
voor 't geloove, den godsdienst en Tchris-
tclyk leven der jeugd;
Niet genoeg van ons, katholieke geloovi-
gen, te doen betalen voor iels da» al'schuwe-
lyk is in onze oogen, voor 'igecn wv aen-
zien als eene moordery van zielen;
Dat al, en nog veel gruwelen die ik on
verlet moet laten, en is niel. genoeg! Men
dui ft nog meer, men durft dwingeland spe
len van de consciëntie der armen, men durft
weduwen verdrukken en weezen!
Uwe dochlers nner onze school, naer de
Fricadellescboul, ol de armoede! zegt men.
Uwe dochters naer onze school, naer de
I' t icttdelleschool. of geen brood meer!
Uwe dochters naer onze school, naer tie
l't icadclieschooi, of uit uw huis!
Uwe dochlers naer onze school, naer de
Dicadelleschoolof gecne kleeding!
Uwe dochlers naer onze school, naer de
Ft'icndelleschool, of uwe bediening kwyt!
Uwe dochlers naer onze school, naer tic
Fticadelleschool, of verslyfi van de koude,
in den winter!
Uwe dochters naer onze school, naer de
Fncadellcschool, of verstikt in uwe vuilig
heid!
Dus, arme menschen, trapt onder de voe
ten uw geloove, uw geweten, uwe'pligl,
llV>e liefde voor uwe kinders en zendt ze
ons (l:,t wv ze leereti en opvoeden tegen de
D. Kerke, of geen onderstand, geen bulpe,
geen troost; lyden m uw licbaetn ol lyden
in uwe ehrislcne ziele. Kiest!
Nero cn de roomsche monsters zeiden aen
de christenen: trapt onder uwe voelen 't
beeld van Christus, uw kruisbeeld, of zoo
niet, de dood in de ysselykste tormenten, de
dood in de klauwen der wilde dieren, de
dood m 't vuer, de dood op 't wiel, de dood
door 'i zweerd!
En 't is achttien honderd jacr geleden, en
al dc vooruitgang, al de beschaefdheid, al
de geleerdheid komen weere op 't zelfde uil!
'T komt uit op die schrikkeiyke dwinglandy,
die de menschen tusschen hunne consciëntie
en de vervolging stelt! En toen nog de arme
menschen, de menschen die zoo zeer gods
dienst en geloove noodig hebben om hun
lol te verdragen!
Ja, men durft alles! Eu hoe komt het dat
er zoovele, zoovele zyn die zoo eene gewel-
doiiary goedkeuren ol'zwygend verdragen?
Waerhy het komi? Hoort, Z. II. Pius IX
zal liet ons zeggen:
Zoogezeide wyze en voorziglige zonden
willen dal men ceiiige kwestiën spaerde,
en niel. legen de gedachten van den tvd
open trokke... Macr ik, 'k zeg ik dat men
nooit vreezen en moet dc waerheid vooren
le houden en hoog op le zeggen, noch
van de doolingeri te veroordeelen! 'T is de
middel om de ware vryheid te slichlen.
In die woorden zie ik een grooVó reden
waerom nu nog onverschillige katholieken
zyn die, gerust, van gemoed, naer de kerke
gaen, bidden enz., en toch al hel ander laten
varen, en ja erger, die nog zouden zeggen
dat men legen de fricadeileschölen enz.zoo
geweldig niet zyn on móet.
Inderdaed, wisten en verstonden die ka
tholieken, hoeslecht, voor 'tgelooveengods
dienst. liet is zulke scholen in te rigten, en
hoe afsehnwolyk hot is zyne kinders te zen
den naer scholen, door de II. Kerk verboden
en verder fel yk verklaerd; 'ten kan my niel
voorenstaen. dat zy onverschillig zouden
blyven aen 'tgeen hier gebeurd: zy zouden
mei veroniweerdiguig deldw-ingelandy la
ken en afkeuren, die, van wege ons stads-
bestier en andere beotiereniu 't werk gelegd
is, otn de arme kinders ie zenden naer
scholen, die hun verboden ;jyn, en waer ze i
hunne ouders uicl zouden en mogen zenden
zonder hunne consciieulie leed te doen.
En waeruil komt hel voort dat men dit al
niel weet of ten minsten schynlniet le weten,
of tracht anders uit le leggen?
'T is omdat wy dikwyls te wys en te voor-
zigtig willen zyn, en de leering van de Keik
niet genoeg voor oogen en houden, noch dc
woorden van 't Opperhoofd der Kerk en
kunnen of en durven vooren leggen.
Daerom zal 't Nieuwsbld4,\n 'l toekomen
de, de leering van dc Kerke geven lyk of zy
is, en niel moè worden ze voor oogen te
leggen, en al dal legenstrydig is le veroor
deelen en le bevcchien. 'T is de middel om de
ware vryheid le stichten, zegt Z. Heiligheid.
I&crk verv o Jgiuigeis.
In Pruissen gaci het altyd even slecht:
lu 't kol steken, in boete slaen, aenslaen en
loesiü.ten, daer is in 't korte wat die l'ynu
politieke, de verhevene wetenschap, en 't
vrye onderzoek m dat land-model te wege
gebragl heéfl.
Moest ik wke voor weke al de brutale
werken, al de lyrauuieko pogingen, al de
uiircglveerdigeaenslagen, al de barhaersche
tergmg en verdrukking geven, heel l
Nieuwsbladje, ware vele te kleine.
Van deze weke geef ik hier en daer een
trek van 't beschaefds e volk cn dc beschael'd-
ste politieke van 't hberael Europa.
De grael Komgsmark had even een hospi-
tael geslicht te Kanmiz in 't acrlsbisdoin van
Posen, w ens kerkvoogd, Mgr Ledochow-ki,
m de boeijeu zucht. De zieken van die siad
en omstreken gingen cr de zorgen ontvangen
van nonnen genoemd: Diensh/taoydnn oa/l
Maria.»lieeds begonnen dieedeiinoedigezie
len hun liefdewerk uitoefenen, toen de man
nen van de wel hun geslicht kwamen sluiten
over omtrent veertien dagen!Barbaersch
beidIs een.
Te Duren, in T aerlsbisdom van Keulen,
stad van 1)2,000 zielen, wierden de meubels
van den Eerw. Pastor Keiler le koop geveild
om zyne boeien tc betalen, rnaer mén heeft
't moeten opschorsen; geen een kot)por en
was er, en geen een werkman die een hand I
wilde toesteken.'T zeilde is gebeurd le Cat-
car. Is twee.
iu 't bisdom van Trier, te Schosnebérg,
heeft men een iweeden keer aenslag gedaen
van meubels by den heer pastor. Men heeft
cr gevonden: twee kruisbeelden, 19 portret-
jes, een leerzeirekker, een paer leerzen, dry i
paer schoenen, dry versleleno soutanen en
hel yzeren kruis met do brieven, en al die
voorwerpen waren aengeslegen!
in halte. Vyf honderd miljoenen kerk en>
kloostergoed heeft hel eerlyk gouverne
ment reeds aengeslegen en binnengepalmd^
en ja verteerd en weg gemaekt, en Italië
blyfL zonder geld en middels, de bankroete
aen de deure. Gestolen goed en beklyft met.
Daerby, dry-en-negentig kloosters, zegge
dry-en-negentig, zyn ook m de rooversklau-
wen, en de arme nonnen en paters zyn wie
hier wie daer, om 't leven te houden, huis
eu dak, en nooddruft te hebben!
In Zwitserland gaet bet van langs oio
slechter;'t is altyd uit 't land jagen, kloosters-
ruimen, in T kot steken van priesters, kloos
terlingen en geloovigen. De Liberie van Fri-
bourgsprak nog laetst van eeneeuveldaed. Te
Sl-Ursannc, is er een gesticht van opvoeding,
le regt gekend en vermaerd om de verhe
venheid van 't onderwys en de wysheid van
heslier. Maer de aposiaet. dien T gouverne
ment van Berne daer als paslor benoemd
had, en ko.N dal gesticht niet beerden; want
T en wilde noch van zyn gezag noch van
zyne schismatieke leering, en 't was hem
een strke in T herte deugd te zien en ge
trouw iglietd aen 't geloove.
Dus dc wyze en deugdzame meesteressen
zyn, by dekreet, van dc uitvoerende Raed,
le Berne, op 28 Mei, verwezen eu hun ge-
slicht afgeschaft. Binnen dry maéuden moe
ten zy buiten.
Garde-cnurk. Éere en dank aen wie het
toekomt! De Majoor heeft goedwillig cn hef
toegestemd om de exercitie van dezen Zon-
dag, zynde Groot H. Sukramentdag en pro
cessie, te contremandeeren of te ontzeggen.
T is waer, de reden dien iiy gaf en was
juist met omdat het processie was; rnaer
omdat hy zoo tevreden en vol genoegen was
over dc houding en de gedweeheid zyner
mannen. K zou liever gehad hebben dat hy
voorreden hybragt eene misse van zynen
almanac!) en dat hy op de groote Processie
niet gepeisd on had. T zou lyk alzoo fran
ker, majoorachligér en, ja, christclyker ge
weest zyn! Eu chfistelyk zyn, dat is niensch
zyn, en man zyn, en deftig zyn, cn groot
z\'n, eu edel zyn! Zoo dat hy er niet by ver
loren had! Doch, dank hem voor zyne goed
willigheid!...
Voor t overige van de garde civiek, de
MEN SCI1RYET IN BY
BUTERSTRAET, 00, YBEREN
en in al de Poslkantooren van het ryk
VOOIt GEHEEL HET I.APiD,
vooraf t/elaelbaer.
Men schryft niet min in dan voor een Jaer.
Verschyneride den Zaturdat: van eike week.
De aenkondiginsprys is van 10 centiemen den regel. De reklamen in't Nieuwsblad betalen 30 centiemen den regel.
De bygovoegde nummers voor Artikels, Reklamen of Aenkondigirtgen kosten 20 franken voor 100 afdruksels.
-Een nummer genomen op het Bureel 1'5 een.
Poperinsjhe Yper, B-Ui, 7-25, 9-30, 10 58', 2-11'n B-OS,'9-20. Yper-Poperinghe, 0-110. 9-07. 12-03,
3-37, 0-80,8-48,9-80. Poperinghe-Hazehronek7-13, 12-23, 4-17, 7 13, Hazebrouck-Poplerin-
nhe-Ypt'r.8 33, 10-00.4-10,8 23."
Yper-liousselae.re, 7-30. 12-28, 6-43. llousaelaore-Yper, 9-23, 1-30, 7-50.
liousselaere-Brugge, 8-43, 11-34. 1-13, fm. 3,30,) 7-36, (9-53 Lichterv Lie h te r ve Ide -Tkourout,
4 23 ni. Brugge-/?0tó.ssel. 8 23, 12-30, 5-13, 6-42.— Eichtervelde-Korlryk, 3-23 m. Zedelghem
Thoiirout. 12 00.
Yper Koitryk, 3-34, 9 49, 11-18, 2-33, 5-23. Kort ryk-Yper, 8-08, 11-02, 2-5G, 3 40, 8-49.
Yper-Tlioiirnut, 7-13 12-00, 6-20, (den Zaturdag ton 5-B'i 's morgens tol l.anghemnick Thuurout-
Yper, 9 00, I 18, 7-45,den Zaturdag ten 6-20 's morgens van Langhemarck nm r Yper).
Comen-Waesten Le Toiiquet Monplines-Armentiers, 6-00, 11-50, 3-35, (den Woensd. 8-40 m. 6-30, s.)
Armentiers -Ilnuplines-Le Toiiquet-Wadsten-Comen7-40. 2-00, 4-45, (den Woensd. 10-33 m.
8-00 s Coinen-Waesten 8-40 iri. 9-30 s. (den Maend. 6,30 s.) -Waesten-Comen 5-30, 11-10,
(den Maend6-30 s.)
Kortrvk Brugge, 8-03.1 1 -00,12-33, (M5-1 3,) 6-53,(9 00 Licht.) Brugge-Kon ryk, 8-25.12-50,8-13,6-42
Brugge, Blunkenkerglie, Heyst, (statie) 7-30, 11-04, 2-50,7-3-5. Heyst, Blankenherghe, Brugge, 3-45,
8 30, 11 25. 3-30, Blankenherghe Brugge, 6-10, 8 55, 12-00
Ingelmulister Deynzc (lent,5-15,9-41,2-15,Ingelmunsler Deynzo, 4-30 2e kl, 7-13. Gent Doynze,
Ingelmunster, (i-58, l t-20,4- 39. Deynië-Ingelmunsler, 9,10 2° kl. 8 20 s.
liigehiiunsler Anso-gihem, 0-05, 12-10, 6,18. Anseghem- Ingelmunsler, 7-42 2-20. 7-43.'
Idchiervelde Dixmtitlfi-Veiirne en Dunkerke, 6-30, 9 10, 1-33, 7-55. Dunkeike-Veurne Dixmude
en Liehiervelde, 6 55, 1115, 3-43, 5-10.
Dixmiide-Nieuport, 9 35, 2-20, 8-40. 'Nieuport-Dixmude, 7-40, 10-45, 12 '00, 4-25.
Thmiróul-Dsteiidé, 4 50, 9-13, 1 -50, 8-03,. Oslende-Thourout, 7-35, 10- 10, 12-25, 0-15.
Selzaele-Eecloo, 9.03, 1.25, 8.25. Eecloo-Selzaete, 3,35, 10.18, 4.22.
Gent-Terneuzen, (statie) 8.17, 12.18, 7,23. (Aiiiwerppoort) 8.30, 12 4u, 7.43. Terneuzen-Gent, 6.00
10.30,4.40
Selzaete-Lokeren, 9.04, 1.30, 8.30 (den Woenstl. 3.10 m.) Lakeren-Selzaete, 0.00, 10.25, 4.43
(den Dyssendag 9.3o).
COnRESPOBrDEIVTXElV,
KORTRYK BRUSSEL.
Koriryk v. 0.40 10,33
Brussel a. 9.20 1 33
12,33
2,23
3.43
0 .Ut»
0.33
9.16
K0RTRYK DOORNYK RY«SEL
Kortrvk v. 7.00 10.36
Doornyk a. 7 31 11.47
ltyssel a. S.33 11.33
2.34 3 34 8.47
3.48 6,29 9.41
4.00 6.32 9.33
KORTRYK GENT
Kortryk v.
Gent a.
6.42
8.01
12.31
1.32
3.47
3.03
0.40
7.50
BRUSSEL KORTRYK.
Brussel V. 3.22 8.28 12.21 3.35 0.47
Kortryk a. 8.00 10.43 2.41 7.33 8.44
RYSSEL DOORNYK KORTRYK.
Ilvssel v. 3.20 8.28 11.03 2.28 5 20
D inrnyk a. 5 43 8.36 tt.34 2.47 5.39
Kortryk a 9.37 9.47 12.20 3.42 6.30
GENT KORTRYK.
Gent v. 5.38 9.39, 1.28 4.24 7.21
Kortryk a. 6.57 10.52 2.49 3.31 8.42
BRUGGE GENT BRUSSEL.
Brugge v. 0.49 esp. 12.39 3,34exp. 6.43
Gent a. 7.34 1.54 4,19 7.58
Brussel a. 8.30 4.05 8.26 9.31
Brussel v.
Gent a.
Brugge a.
BRUSSEL GENT BRUGGE.
8.14 11.53 3.12
6 00 9.41 1.23 4.26
7.13 10,34 2.38 3.1l
6. 37
7 .22
CICJ