Flaetscljk. V>oor als mi, de groole zake van onze slad bly.l'i nog hel pligtig en geweldig ver- üoddeloozen van de jeugd en jongelingschap onzer slad. Dal is eene kwael die men niet genoeg ht weenen en kan, noch niet genoeg beslryden. 'T is eene ware moordery van zielen. Wee! wee! al die er aen deel nemen, 't zy door misbruik van gezag, 't zy door misbruik van invloed, 'l zy door misbruik van forluine, 't zy door slapheid en lafher- ligheid. Wee! wee hun! want cc are voor hen beter dut zy. mei een en mul en steen aen den hals. in het diepste, der zee. neergestort u ierden! Wee! wee! die verergernis ge ven! En is hel geen verergernis geven van een kind m gevaer le slellen van geloof en zeden ie verliezen?. Is hel geen verergernis geven van een kind nacr eene schole le zen den waer de godsdienst builen is. waer de Kctk builen is, de priester buiten is; in eene schole, door 't opperste gezag op aerde ver wezen en verboden? Wat zou men zeggen van een monster, dal alle dage kinderen zon zenden in eene plaets waer zy eene vergiftige lucht inade men, vergiftigd voedsel krygen, en waer alle goc lucht cn gezond voedsel builen is; in eene plaets waer ze zeker zyn hunne ge zondheid en leven le verliezen?... Geheel de wereld zou in veroniwecrdig- he.id opstuiven, en hel tydelyk gezag zou zoo een wanschepsel veroordeclen en uit de samenleving bannen. Eu 'igeen zoo afgryzelyk is voor 't lic- hacm, 'tgeen iedereen sidderen doel, ge beurt alle dage voor zoo menige ziele. O! telkenmale dal ik een onnoozel kindje tegenkom dat ik zie optrekken naer dieon- kaïhoheke scholen, 'l snvdi in rnyn herte. Dat arme schaepje, zoo open van wezen, zoo blozende van eenvoudige onschuld, zoo lief en zoo vol betrouwen, zonder achterdenken, 'tgaet naer dc dood van zyn zieltje cn 'l en weet hel met. En wie zyn de oniaerde die dat kindje zoo onmenschelyk de dood in jagen? O! eerst van al ons Sladsbestior, dat zulke gestichten inrigt en in stand houdt met het geld v;m eenieder, Hel Stadsbeslier dat, door misbruik van gezag, al de ouders praemt die van hem afhangen om--hunne kinders naer zulke scholen le zenden. Daerna dc Disch en de Nospicen. die beschikken over de giften en fundatiën van godvruchtige katholieken, om de armen en noodlydende te pramen hunne kinders, tegen hun geweten, naer hun verderf le zenden. En dat is een gruwel dal wrake roept by den Heer. Wat! De weldadigheid en de liefdadigheid zelve misbruiken om zielen le moorden!! T is eene dwingelandy, eene onregiveerdigheid, eene onmensche- lykheid die men elders niet vinden en kan dan by Apostaten en onverschilligen! Daerna de Eigenaers zyn ook van die uitzendelingen van Saian, die hunnen in vloed op hunne pachters gebruiken om dc zielen van hunne kinders af le eischen! Eindelyk, 'l is die vader, die moeder, die hunne oerste en zwaerste pbgl regt- slrceks tegenkomen, niet alleen verwaer- loozen maer juist het tegenslrydige doen. De ziele van hunne kinders is wel 't edelste en byzondersle deel, en de geaondheid en 't leven van de ziele gaen verre de gezondheid en 'l leven van 'l lichaem le boven. En is het eene strenge pligl zyne kinders naer het lic haem te bezorgen, wat moet men zeggen van de zorge naer de ziele?... En peizen dal een vader, dat eene moeder het in 'l herle kunnen vinden de ziele van hunne kinders met vergif le doen voeden, en le zenden waer geloof en gratie le kwiste gaen, wat het leven der zielen is! O moeder, peisl gy er op als gy 's mor gens aen uw zoontje of dochtertje zegt: rnyn kind, 'l is tyd van naer schole le gaen peist gy er op dat gy aen uw kind. uw eigen vleesch en bloed, zegt: rnyn kind, 'l is tvd van naer uw ongeluk te gaen! Peist gy er op?... En noglhans 't is de waerheid. Maer zy en wordt niet gevoeld; maer men zoekt ver schooningen; maer men peist 't en is zoo •^slecht niet; maer men zegt: deze of die gaet er, enz., enz. Verschooningen zyn hel, ver- schoomngen in de zonden! En al die ver- schooningen moeien vallen voor de klare, duidelyke, onbetwistbare uilsproke van Gods orakel, den Paus, die dc wet der na- leur en de wet van God uitlegt en vooren- houdl: .\aer zulke schalen en vuig men in consciëntie niet gaen noch zenden. De prys van T brood. De Toekomst heeft er ook van gesproken, heeft men my gezeid, cn zy heeft een schandelyken arti kel gegeven. Te naeslc weke zal ik er een woordje van geven, want 'k heb weêre de permissie gekregen van slechte gazellen le lezen, en nu zal ik hel zelve een keer kun nen nazien wal de Toekomst zegt. Myne permissie was uit sedert den 12 September, en sedert dien cn mogt ik de Toekomst niet meer lezen, en sedert en heb ik er niet van gezien tenzy dat officieel stuk, over T ott- derwys dal, gescheiden van de Toekomst uitgekomen is. Nu heb ik de permissie weêre, en tegen Zondnge„zal ik weten hoe ze 't stellen: den Ouden, de magister en, ja... Engel. Hy is er preusch mee, als men hem als redacteur noemt. En hy heeft reden, want als men een artikel kan uiikramen beginnende met: Vier mannen stapten statig vooren op, elk op eenen ezel gezeten men is wel redacteur! Nu tot Zondage. Jüiieiiws* ROOMEN. Zyne Heiligheid Pius IX blyft kloek van moed en kloek van gezondheid. Wonderlyk is het een man van dry-en- tachlig jaer, in wiens hert al desmerten, bitterheden, kruissen, vervolgingen, ver raderyen der gansche Kerke gegoten cn diepe gevoeld worden, te zien weêrstaen aen weedom en jaren, en nog altyd dc eersteen de beste zyn om zyne bedroefde kudde teftroosten en hope te geven. Bui- zendmael dank zy den llecre! ITALIË. Het ongeke'end woord van God, sprekende door den mond van den Stad houder Chrisli op der aerde, ontrust meer dan gemeene het bestier van den Quiri- nael. Men beracml er enstig middels om Zyne Heiligheid, reeds gevangen in zyn paleis en beroofd van uit te gaen, nog te berooven van de vryhéid van spreken. Men spreekt van een memorandum 'k heb uitgelegd wal dit is, a propos van Serrano's memorandum aen de Mo gendheden te zenden over die kwestie. Maer dit zal moeijelyk zyn: verhum Dei non est aUigatumzei Sinl-Paul.us; l woord van God en is niet geketend, en niemand en zal het ketenen. Verder, de kiczingen in Italië zyn omtrent gedaen: eene menigle ballolagiën zyn der. Garibaldi is geballoteerd, en werd gekozen; en nu is men aen 't werk om te weten hoe de meerderheid zyn zal. PRUISSEN. Jaegt eenen paler weg, gy krygt eenen soldaet in de plekke; doet een klooster dood gy hebt eene kaseern weder, en smelt een klokke, 't wordt een kanon. Vervolgt de Kerke, en de oorlog en beroerten komen in plaets van den vrede. Pruissen is, den dag van heden, een levende bewys van die waerheid. Altyd paters, priesters, nonnen, katholie ken vervolgen, bannen, koteren, en van den anderen kant altyd vergroolen van leger, en achter hel leger de Inndwehr, en achter de landwehr de landstorm, al- zoo gaet het in Pruissen. Maer ook von Bismark is de man der Revolutie, lyk of Napoleon III hel was; eenlwat dat wel zou moeten voor oogen gehouden zyn by al de Belgen, want von Bismark heeft vrienden hier, en 'i zyn de liberalen; von Bismark's gazetten zyn de liberale Echos en de zeemende Etudes. FRANKRYK.Deslemmingen, in Frank- ryk, loogen van langsom meer hoe krank hei zevenjarig beslier is; 'l zyn van den eenen kant de Republikeinen, van den anderen de Bonapartislen die veld win nen, cn 'l zyn twee revoltilionnaire par iyen, waerin er menig conservaleur mee doet. De groole oorzaek van dien voort gang zyn de katholieke liberalen.Wanneer zullen ze eens hunne oogen opendoen? SPANJE. Van doze weke is er een groole slag geleverd geweest rond Irun. Tol hier toe en is 't nog niet klaer wie er meesier is, de Carlislen of de Serranislen. Met dat de telegraf de grootste leugenaer van Eu ropa is, duert liet altyd weken eer men zeker is, hoe haeslig hy nieuws over en weder zende. ENGELAND. 'T proleslantsch Engeland volgt 't proleslantsch Holland, en trekt zyneii gezant weg van by Zyne Heiligheid den Paus. Maer onthoudt het wel «Loontje zal komen achter zyn boontje. Gladstone heeft een vlugschrift uitge geven om te bewyzen dat een katholiek geen getrouwe "onderdaen zyn kan. Mgr Manning heeft '1 hem anders wys gemaekt en Gladstone en zal er maer klcene van zyn. illli-rliaiitlc nieuws. Men licefi le Parys een behendigen smokkelhan Allerzielendag, 's morgens, is een pyn lie katholieke parly hebben gegeven. Wotiderlyke coïncidentie of fataliteit, zouden onze vrydenkers zeggen. Wy vennen het nu, wie is te verontschuldigen en wii^ moei men beschuldigen? Antwoord, als het u belieft? IIcl eerste winter concert. 'T en heeft mner flauw geweest in den nitzolder. Zondag laetst. Do executie van de grooto stukken was schoone van verre, maer verre vanwy weten dat van ge heel goed part en, ofschoon wy de schuld daervan niet kennen, wy betreuren regtzinniglyk den val der schoone kunsten en de opkomst «Ier zotte dan sen in onze stad. De solisten hebben gecne wonde ren gedaen; noglhans 't doctetirlje zaJ algelyk con tent zyn omdat er blozende kaken waren, stralende oogen, beide geslachten, lichoemswatmie en la ta ti ti ta ta! Nu elk zyn leute Maer wal gezeid van de assistentie! De helft waren vreemdelingen! en de damen waren raer! nicn heeft schoon zeggen dat de damen haer reserveeren voor den bal; dal zyn blauwe bktemkes en wie kan er oordeelcn van de damen als zy dansen 'ne put in den nacht. Als 't donker is al de katjes zyn grauw. Belangryk bericht. Inde kerke moet het al beineld zvn, de pastor en de koster en de lichtbe waerder en de klokluider en 'k weet niet wal al: wat schrikkolvhe dingen zyn dal. By de docleurs gaet het anders Proeft liever ne keer by't gazette- docteurtje; 't is daer vandage voor geld en morgen voor niet? Ennie dokicur? Alt! gy slimoore! M ft Muzieknieuws. Wy hebben met vermaak vernomen dat de inteekeningslyst voor den diner van Sl-CeciIia by bet stadsmuziek de namen ran het meeste deel der eereleden bevat. Dat belooft eene schoone feest van ware en regtzinnige ver broedering. Elk zal daer voor zyn zeiven betalen en er zullen geune verdoolde boeren moeten buiten- gckotlerd ztnHet concert van dezen avond zal zeer luisteriyk wezen. del ontdekt. Aen de Parte des btandres hielden da bedienden van bet oktrooi een ryiuig stil, dut met iwcc peerden bespannen was; zy ontlastten de peer- den van hunne harnassuer en ontdekten in dezelve 1Ö00 sigaren welke zy aensloegen. Maendag bood zich een welgekleed persoon en van een deftig voorkomen by eenen koopman- behanger te Gent aen, en na verschillende sloffen te hebben bezigtigd, kocht hy voor omtrent vier dui zend franks koopwaren. Terwyl hy bezig was met te koopen, zegt hy eensklaps dat zyn# Iturlogieke- tin« breekt en vracgt om die van den koopmnnbe- hanger te lèenen. die zich verhoest om ze aen een zoo goeden kalant le geven. Tot hiertoe is die lief. hebber, die zegde das anderendaegs tegen gereed geld zyne koopwaer, ie komen afhalen, nog niet te zien geweest. En de koopmanbehanger is toizyna schade gewaer geworden dat hy, in plaets van zyne sctioone goude keting, eene kopere heeft, die de bedrieger hem heeft gelaten. Ren reizigertrein die op 13 October van Cinci- nati kwam, reed in volle snelheid in de riglingvan liet punt der linie, waer de brug was inge stort. Toen de machinist het gevaer oniwaerdo/ was het reeds le laet om de lokomoiief in te houden. Alsdan offerde de machinist zyn leven en dal van den vuersloker op, voor hel behoud der honderd en ecnige personen, welke zich op den trein bevonden; hy boog zich langs achter over den tender welke hy kon losmaken, en liét aldus den trein achter, die weldra stilstond. Hel eerste rytuig bleef juist staen op den boord van den afgrond, toen de lokomoiief in de ruimte vloo®, met den tender en twee mannen die er up waren Daerna hoorde men ze neerstorten van eene hoogte van twee honderd voeten, in den afgrond np welker bodem een snelle stroom vloeide. De lokomoiief is terug gevonden in een zondani ge n staet, dat zy nog alleen goed is om voer oud yzer verkocht te worden De lyhen van de. machinist en de stoker werden insgclyks terug gevonden in een erbarmelyken staet; de laetste was door eene massa kolen verplelleid en de eerstgenoemde had zich vastgeklampt aen de schouw, welke hy nog met zyne armen omvatte Do baenstroopers zetten in Italië hunne aan randingen en rooveryen voort Een ryke eigenaer uit de omstreken van Paletma is door eene bende van die struikroovers opgelicht geworden, die aen zynen broeder, welke een latnelyk groole foituin bezit, een naemloozen brief gezonden hebben.dat dn gevangene zou losgelaten wo'deirtegen eene bedding van 120,000francs.Eene andere bende baenstroopers heeft zich deze dagen op eene pachthoeve in den omtrek van Palerma vertoond, welke door de familie Mogiapano was bewoond en die reeds twee brandbrieven bad ontvangen waerin geld wnd geciscbi. De schurken hebben geheel het huis doorzocht en daer zy liet geld, dal zv zochten me' konden vinden, hebben zy liet huis verwoest, als mede vyf beesten gedood en dertien andere ge kwetst. Dc knecht van een brouwer le Tongeren, die zicli naesl eene brouwkuip bad te slapen geh'gd, is is by liet omkeeren in zynen slacp in de kuip gcrolu, welke kokend bier bevatte. Toen men hem er uit haelde, bad hy reeds zulke verschrikkelyke brand wonden bekomen, dat liy een paer uren later dep geest gaf. Toen de arbeider Fr. Marlens en zyne vrouw voorlactslcn Donderdag avond uit Bergeyck, waer zy een kalf waren gaen koopen, naer hunne woning le Riethoven terugkeerden, hoorden zy op dc nagenoeg 30o schreden van hun huis een klagend geluid. Zy rigten zich daerheen en ontwaerden lot hunne ontzetting dat hun 20 jarige zoon byna ge heel verbrand op den weg lag. De ongelukkige gaf nog teekens van leven, doch bezweek weldra ondur hel vrecselyksie iyden. Men denkt dal de zuon, d'e aen eene kwael leed, vuur had willen aenlcgeen, daerin gevallen is en niet zyne brandende Ireeren naer builen geloopen is, waer hein echter niemand helpen kon, omdat de woning geheel afgezonderd staet. Sedert zeven jaren hadden de heeren Posset en O, fabrikanten in weefsels, te Parys een duit- sciien kassier, met name Teusmaclio.r. Deze was nauwclyks 28 jaren oud, zeer werkzacm, verliet nooit zyne kas dan nadut de andere bedienden vertrokken waren, was altyd eenvoudig gekleed cn werd beschouwd als het voorbeeld der kassiers, M Posset had in Item het volste .vertrouwen. Acht dagen geleden, op eenen betaeldag, was de. kassier afwezig. Men wachtte lot 's middags, tot twee, tot dry ure, doelt de kassier verscheen niet M' Posset wicn het begon te vervelen, opende dc kas, cn ontdekte een te kort van 12S,0U0 francs; de Dm' scbcr was met dat sommeken gaen loopen Men telegrafeerde in alle richtingen, maer Téüsmacher was reeds verre weg.

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1874 | | pagina 2