Eon brief, gerecommandeerd, ofle aenbe-
volen. is ons van deze weke uil Poperinghe
toegekomen, geteckend d' teel uy zemet
verzoek van, krachtens de wel, Item in ons
eerstkomende nummer in le lyven. dr Le-
cluyze pretendeert aengerand te zyn in eene
van onze correspondenlien van Poperinghe,
en daerom komt hy inel een krachtens de
wel».Aiovers cv heb ik in de corresponden
tien di<n name gelezenen zelve d' Lrcluy-
ze niet kennendeen hg geen bewijs doende
dol hy ievers omgeduid is, daerenboven
dr Lecluyze veel le lang zynde, en de eer-
lyliheid van onze correspondenten aenran-
dende en de faem van eenen geneesheer
kwetsende, zonden wy redens genoeg heb
ben om dien gereconnmendeeiden ofte aen-
bcvolen brief le weigeren. Doch, om le too-
gon dal wv gemakkelyk zyn. la ten wy on
der alle réserve ofle voorbehoud van onze
reglen, de proza van gemelden hcere volgen
zonder onderzoek of hy regt heeft of niet
want 'l en i? de moeite niet weerd.
Hope dal onze correspondenten in'l minste
niet en zullen gekrenkt zyn in hunne eero,
noch de heer Decnnler in zvne faem, want
dr Lecluyze zegt dal hy i.iherael is. Liberale
geknoei immers en bevlekt niel, irt legen
deel, 'l doel cere. Ja, Paus. en bisschoppen,
en priesters, en kloosterlingen, wal zeg ik,
den drymacl Heiligen God. en Jesus g.-bene-
dvil. wil 'l liberuel gebroed mei zijn wal-
gelyk slym bezoedelen, lyk of Pms IX zegl.
Nu, zoo spreekt dr L<-rlugze al beven en
ncffcusde reke schryvendu:
Plaetsclyk.
Dwingelandij van hel geweien. Als gy
een hbernel hoort spreken, hy heeft altyd in
zynen mond 't woord vrijheidvryheid al
hier, vryheid aldaer, vryheid van godsdienst,
vryheid van geweien, vryheid van'tonder-
wys, vryheid van peizen, spreken en schry
ven! En dan vallen zy uil tegen pastors,
nonnen, kloosterlingen, bisschoppen. Paus
en Kerke en, ja, legen hemel en hel en al
dat religie is; dal moet weg, dat moet van
kante, dal is dwingeland)'! enz., enz.!
Als men wel den grond zoekt van dat
eeuwig en ervig geroep, wat vindt men cr
in tenzy. de helsehe drift om vry te zyn van
de wet des goeds, en om de wet van 'l goed
te verbannen en uit le roeijen?
En daeruit komt de snoodste dwingclandy
van het geweten hy alwie, de wet van 't
goed getrouw is, zyne religie bewaren, on
derhouden en volgen wil, telkenmael libera
len aen 't hoofd zyn.
Hier t'Yper leven wy onder't liberael juk,
en voelen wy die snoode dwingclandy in
alles; maer vooral in zake van onderwys.
Die katholiek is en zyn geweien kwijlen
wil moet hel nieuw Sladsonderwys verwijzen
en a/s slecht aen zien,en hy mag er zyne /ein
ders niet naer toe zenden, zonder zyne con
sciëntie leed le doen en zonde le bedrijven.
En wal gebeurt er? De liberale fnkwisdie
gaet van huis lot huis en teekent op eene
lysle de kintlers die er zyn: uwekinders
naer die schole of uwen kost kwyt, die ka-
landise verloren, uwe dochter naer daer of
geen brood van den disch, geen hulpe van
de hospicen, of uw huis te verlaten!
Daer slaet de katholieke ouder tusschen
zyn beslaen en zyn geweten le kiezen. Nero
zei:- zweert uw Christen geloof af, of
dood! T'Yper zegt men: werkt tegen
uw christen geweien of sterft van hon
ger!... 'T is onmenschelyk!... En bemerkt
ze, de gasten die alzoo den dwingeland spe
len, wat zyn het? O!
De katholieke Kring. Maendag
laelsl heeft de kalhotieke Kring van Yper
zyn eêrslen verjaerdag gevierd. 'S morgens
om acht uren waren de leden vergaderd in
decaihedrale van St-Maerten, en hoorden er
eene misse van dankzegging. 'S avonds,
zeventig leden waren vereenigd in een
broederlyk banket, waer de zoele vreugde,
waer genoegen en herlelykheid niet tekort
bleven. De schoone heildronken aen Z. H.
den Paus,aen Zyne Majesteit den Koning, aen
den Heer President der Commissie, aen de
goede betrekking tusschen den Kring, en de
muziekmaelschappy, wierden mei geestdrift
ontvangen en toegejuicht even als de ant
woorden eraen gedaen
Wekelyks ziel de Katholieke Kring zyn
getal toenemen en de katholieke familie
groeit aen. De Heere gave dat welhaesl al-
wie den godsdienst, hel vaderland en ge
boortestad (er herte ligt, daer hunne plaetse
hadden, om gezamelyk en gesloten hun
steke te staen in den stryd van deze dagen.
Hunne plaetse is daer!
Dyssendage, heeft de Katholieke Kring 't
geluk gehad van den Weledelen Heer Ker-
vyn de Lellenhove in zyn midden t'onlvan-
gen; en den achtbaren en defugen oud-
minister eene tier lang le hooren spreken
over de rol en de werking der bewarende
party in llelgie. Hy heeft waerlyk eene lieve
causerie gedaen, een kouter geslegen, zou
men in 't vlaemsch zeggen, en dal met het
gemak en de kieschheid en edelheid, the den
man eigen is. Al de leden waren over van
genoegen en hebben dtkwyls den spreker
inel geestdriftige toejuichingen onderbro
ken.
Mogle de Katholieke Kring nog dikwvls
zulke baijes hebben! Dal doet deugd acn 't
herte, dat leert meer en meer den toestand
van 't land kennen, en wat weerde men
moet hechten aen die uitwendige zoo deftig
doctrinaire kout en hoedanigheid.
De 'toekomst. Zy is mierende dul
geweest omdat er in 't Nieuwsblad stond
dat ik de Toekomst niet mogl lezen.' En zy
roept uil: Wat htiichelary! En ton eene
redeneering van 'k zal u gaen krygen: Hoort
liever:
«Hoe zal hij gaan antwoorden, zegl ze.
op een artikel die hij inel gelezen heeft
dewijl zijne permissie uit was sedert 12
September!!!
Hoort ge 'l lezers hoe slim! 'T Nieuws
blad is gevangen in zyne nellen! De schry
ver zegl dat hy de permissie niel had de
Toekomsle le lezen en ter zei ver ty de zegt
hy dat hy gaet antwoorden op een artikel
die hy niet heeft mogen lezeri! Verstaet ge
'l fyne daervan? Hoe lange heeft de Magister
daer zynen tyd op versleten om zoo oolyk te
zyn?
Hoor, Magister, de Toekomst en heb ik
niet gelezen sedert 12 September 1874 tot
Dyssendage laetst geleden acht dagen, den
17 November 1874. Dat is de waerheid!...
En nu, om le weten hoe ik het gedaen beb
om te antwoorden op eenen artikel dien ik
niet gelezen had noch lezen mogt, als hy
uitkwam?... Wilt ge het weten? Haed een
keer:'t is moeijëlyk.... He ja!'k heb
hem gelezen Dyssendage geleden acht da
gen, toen ik weer de permissie had, en ton
heb ik geschrevenO wonder!
Daer, Magister, zyl gy onnoozel genoeg
nu!!!
En zou men eens niet doodlachen?'t
is zoo een knape die peist dat 't Nieuwsblad
niel antwoorden en kan op zyn geknoei!!!
Wel poorten des Hemelryks!
lliiitciilumlM'li \lcii\vs.
ROOMEN. De Heilige Vader blyfl altyd
voort in den zelfden slaet van gezondheid,
in de zelfde onwankelbare hope. Over
eene weke of twee schreef hy naer eenen
bisschop van Frankryk, die hem zyne
biltere gevoelens uitgedrukt bad ter ge
legenheid van de terugroeping van den
Orènoque't laelsle schip dal dit land
ten dienste van Z. H. hield, hoe
meer Wy, zei Zyne Heiligheid, hoe meer
Wy beroofd zyn van menschelyke hulpe,
hoe meer ons betrouwen en onze hope op
God aengroeil.
Dagelyks ontvangt hy en geeft altyd
zulke schoone, verhevene en deugdelyke
lessen. Nog niet lang geleden, hoe krach
tig sprak hy legen de slechte gazetten, en
hoe klaer leerde hy dat geen een katholiek
op geen manicre er mag aen deel nemen,
zonder de wet der nateur, de wet van
God, de wet van de H. Kerk le overtre
den en de geeslelyke slralTcn te verdienen.
Hoort die stemme, gy die nog Religie
hebt, en verstaet een keer hoe uw gedrag
tegenslrydig is, dwaes is en zondig. Gy
bidt den Heere's nuchteus en 's avonds,
gaetdikwyls, misschien dagelyks naer de
misse, houdt uwe Pascheb, en misschien
nut gy meermacls 't H. lichaem en bloed
Christi, en noglhans leest gy slechte ga
zetten en leeft gedurig in zonde!... Wat
afgryzelyk gedacht!... Och hoort naer
Pius IX, de plaetshouder van Christus, die
gesteld is van God zelve, verlicht is en
geholpen wordt om uwe pligten voor te
houden en op te leggen!... Hoort hein!...
want de woorden Christi zyn duidelyk:
Die u hoort aenhoorl my, die u ver-
suiaedl versmaedi my!
ITALIË. Men heeft nog gehoord van die
barbaersche bosehdleven, die leven met
rooven en stelen, en die noglhans een
grond van religie hebben op hunne mode.
Zy gaen een gebed doen eer zy stelen
gaen, en een gebed van dank als zy gelukt
hebben. Victor Emmanuel beeft gespro
ken in de Kamers, en, zyne rede eindi
gende, drukie liy zvnen dank uil aen
God! dat Italië zoo wel gelukt bad en zoo
groot geworden is!!!1... Wal zegt gy, le
zers, van zoo een liberalen koning?...
Voor 't overige in Italië, dokiezin-
zeii zyn op duizend manieren uitgelegd
en uien ziel er geen klaer ui, de schulden
gi'ocijen,gedurig groeijen,en de baensiroo-
pers stroopen voord... O gelukkig
I la lie!
I RANKRYK. 'T heeft gemeeme kiezingc
geweest heel Frankryk deurc, 35 000 ge-
meenleu hebben bunnen Ried vernieuwd.
Menlioeren's goestjes te vocldoen. Daerop is er
alletnets geschil tusschen Menheere en 7.yn kneclit.
Onlangs hoorde men 'l docteurtje, in eene vroede
oalerie, uitroepen niaec Menheere: zoo gy nog vele
klapt en bedreigt, 'k zal weder lieer Gyben uitge
ven; ge weet wol dat ik eens en anders kan
schryven niet waer? F.n gy hebt nog onthouden da'
wy u hebben doen knielen voor ons om eenige
artikeltjes in te willen houden die ik nu nog bezit.
Die niet en loog was Menheere lly wtoef een keer
zyne handen, drncide op zvne hielen en zei: 't is al
wel docteur, laet dat potje gedekt, 't is al: lusschon
ons tu vie, a la morthein! En zoo is het
gebleven gelyk als vooren: Menheere is Menheere
en 't docteurtje is zyn knecht.
Waerom en gael de juge de paix van Poperinghe
nooit naer den Te Ileum! Is het waer dal hy in de
kerk niet wil gaen? Hoor, dal zyn zyne aflairens;
<naer 'ten kan al 't zelve die reden niet zyn, want
iiy zou kunnen doen gelyk in de boitravingen
mecgaen tot aun de kerkedeur. Eh! ja!
Wat het oud, katholiek Poperinghe is. Zyn
het alleen de congregatiën? Wel neen het, want
vele congregatiën en sociëteiten die nu, God zy
geloofd, in volle bloei zyn, bestonden niet over
ouds, wanneer het katholiek Poperinghe bestond.
Zyn het de kwezels en kwezelaars en andere die
naer het lof gaen? .la zeker, en wy zyn er fier over
en uitlermale content. Want die kwezelaers en
andere die naer het lof gaen, maken een ontzaggelyk
getal treffelyke burgers uit, die in Poperinghe,
gelyk in grootere steden, volgens hunne eigene
overtuiging en de oude goede princiepen van hunne
cchtvlaemsche en rondborstige voorvaderen, komen,
op lyd en stond, stemmen en werken, tegen al de
verwaeide en verleide gelukzoekers die voor het
geld of de neering van een gouden kalf hunne religie
en hunnen God afstaen.Ten anderen, die van het
lof niet maken zyn ook geheel naer van niet te
maken vttn de hoogmis en later van de lecgmis
Hoort liever wat er Zondag laetst (feest van Sint-
Cecilia) in hel oud katholiek Poperinghe is gebeurd.
De slavenbende van Menheere, met elk 'ze vrr-
willer op hunnen soldatenkop, en gevolgd van
eenige onnoozele jongens en boeren, die wisten
voor hoevele zy daer achter tjoolden, kwamen te
midden de hoogmisse van uit het achterpoortje
uitgekropen, en stelden geheel de stad overende met
bun geklopsel en hun getier. Gy meet by de wilde
woonen om zulke schandalen te zien pingen, en, in
de groole steden waer de geest des volks meer
ontwikkeld en beschaefd is, zou men zulke stoorin
gen der goddelyke diensten niet zien gebeuren. Nu,
het vat geeft uit wat het in heeft, en 'l en is mis
schien niet slechter dat iedereen klaer weet en ziet
waer men hel oude katholieke Popetinghe leiden
zou, indien men geen wakend ooge op die stoute en
droeve kerels hielde. X.
Poperinghe, 23 November 1874.
Mijnheer de Uitgever van het Nieuwsblad,
Uwe correspondenten van Poperinghe, om mij
uit politieke wraakzucht te beschadigen in mijne
faam en mijne belangen, geven bijna wekelijks in
liet Nieuwsblad een schimpig,smadelijk of lasterend
vertellingje op de rekening van 't docteurtje. In uw
nummer, van Zaterdag»laatst, mij aanwijzende in
mijne hoedanigheid van docteur van het bureel van
weldadigheid te Poperinghe, zij verkondigen dat ik,
hoewel betaald, aan eene zieke vrouw van dit
bureel mijnen dienst geweigerd heb, onder voor
wendsel dat ik hiertoe geen tijd had; dat ik mij
eindelijk maar tot het arm huisgezin dier vrouw
begeven heb na dat hare man, Francis Minne, reeds
verschillige keeren naar de stad gekomen was om
eene visite de bedelen;.dal ik aan de zieke gezeid
heb: 't zijn al prulletjes, 't en zal niet zijn, en van
daar vertrokken ben gelijk 'ne schicht; dat alsdan
de man, ongerust en verlegen, zich tot eencn be
kwamen en verdienstelijken docteur wendde die
zich niet liet bidden, die bij de vrouw komende
dezelve gevaarlijk ziek vond en haar denzelfden
avond de laatste Sakratnenlen deed toedienen, en
dat inderdaad de goede en voorzichtige docteur
gelijk had, dewijl de zieke vrouw in den nacht
stierf.
Men geeft te verstaen dat al die omstandigheden
op den zelfden dag plaats gehad hebben; dat ik,
oude geneesheer, het dreigend gevaer der ziekte
niet kende, en dat een jonge docteur (sedert korten
lijd officier de santé le Boeschepe, Frankrijk) meer
kennissen heeft dan ik. Muer zie hier de waerheid:
De vrouw Minne, die omtrent eene uur van de
stad woonde, is 10 of 12 dagen ziek geweest. Op
den eersten dag dal men mij geroepen heeft (30 Juli
laatst) heb ik mij bij haar aanstonds begeven; ik
vond haren staal niet gevaarlijk en drukte de hoop
uit haar binnen korten lijd te kunnen genezen; ik
schreef eene remedie voor om er van in te nemen
gedurende verscheidene dagen, na welken tijd ik
den man verzocht mij iels le laten weten, indien ik
niet eerder mijne visite vernieuwd had. Op den
Zondag(2 Augusti)was ik voornemens een bezoek te
doen; maar de zuster der vrouw Minne die naar de
stad gekomen was om mij eenige inlichtingen te
brengen, zegde met eene zekere voldoening dat de
zieke gebeterd was, maar dat zij wenschte binnen
kort nog eene visite te ontvangen. Uil vernemende
ik gaf nogeens dezellde remedie in hoopivan nog
meerdere betering le bekomen, en beloofde de
gewenscble visite, die, ingezien die verbetering,
niel zeer dringend was, binnen de eerste dagen le
doen. Deze zuster is, zonder de minsle opmerking,
zeer tevreden vertrokken. Den maandag of dijnsdag
was ik op weg naar liet huis van Francis Minne;
maar een onvoorzien voorval praamde mij naar de
stad terug te keeren. 'S anderdags's morgeus komt
de man om (sprekende aan mijne vrouw op eene
beleefde en vriendelijke wijze- te zeggen dal zijne
vrouw gansch genezen was en dat hij mij de moeite
wilde versparen van eene nultelooze reis te doen.
Geen andere loopingen zijn gedaan geweest om eene
visite le bedelen.
Maar welhaast vernam ik dat Francis Minne bij
den apotheker geheel andere remedien was gaan
halen dan de mijne, en dat zijne vrouw, in plaats
van genezen le zijn, sedert eenige dagen verslecht
en berecht was. Doch, op hel vetzoek van een der
hoeren dischmeesters, deed ik tiaar nog een bezoek;
de man zegde aanstonds dat zijne vrouw onder de
zorg was van M. Decanter en dat zij met geen twee
docteurs konde meesleren, en ik vertrok.
Na eenige dagen vernam ik dat deze vrouw
overleden was, en alzoo koint liet dat, alswanneer
een oude liberale geneesheer hoopt een zieke te
genezen die naderhand in de handen sterft van een
jongen ktUholijken officier van gezondheid, do eerste
een man is die kan missen en de tweede een goede
en voorzichtige docteur is.
U verzoekende, Mijnheer, krachtens de wet, de
bovenstaande regels in uw naaste Nummer te willen
inlijven, ik heb de eer ul. te groeten.
Dr LECLUYZE.
