DIT IS
EN OM M ELAN DS,
t
m
m
m
m
PL A A TAK LUK
BUITENL1KDSCH NIEUWS
Op Zaterdag, 8sten April 1899.
5 centi men 't blad.
34ste jaar. Talmerk 1669.
De katholieke dagbladschrij
vers van Belgie in het
Vaticaar
Frankrijk
Noorwegen
Rusland
Turkije
Griekenland
China
Syrië, Egijpte, Armenië
Sarnoa-eilanden
Philippijnsche eilanden
Het Elyseum
O die Genever
Alpha is uitgekomen
Hoe rijmt men dat te gaar
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterst rate, te Yperen bij 's lande boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Ypek verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaal-.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Ecbt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, I fr. 't honderd, ledei
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agenck Havas, te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
stiate, en te Rhrijs, n°8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Ypkr, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
De Courrier de Bruxelles geeft he
hieronderstaaade verslag over ht
verhoor die Z. H. de Paus verleent
heeft aan de afgeveerdigden van
Vereeniging der katholieke dagblad
schrijven van Belgie.
De afgeveerdigde van de Vereeniging der
katholieke dagbladschrijvers van Belgie zij
Zaterdag middag laatst in verhoor ontvan
gen geweest in het Valicaan.
't Is M<r T' Serclaes die ze voorgesteld
heeft.
De Paus heefteen vriendelijk woordje ge
zeid aan iedereen der schrijvers. Den naam
hoorendevan M. Garez, der Gazette de Liège
heeft de H. Vader uitgeroepen
Ah Luik Daar zijt gij in den strijd onge
lukkiglijk zijt gij verdeeld. Ik heb vernomen
dat een socialist Zondag is gekozen geweest. Gij
moet de socialisten bestrijden. Wat doet gij
daarvoor
Wij werken en hebben vele inrichtingen
tot stand gebracht.
Gij moet u vereenigen om ze met vrucht te
kunnen bestrijden, herhaalde de Paus.
Daar men in 't verhoor het woord mi
nisterie uitsprak, hernam de Paus
Gij hebt een katholiek ministerie. Het is nog
aan het bewind, maar ik vreeze dat het wel
haast zal omvergeworpen zijn. indien de katho
lieken verdeeld blijven, tegenover de liberalen
en socialisten.die samenspannen om het katho
liek staalsbestier te bevechten.
Wanneer het verhoor ten einde was,
stierdedeH. Vader het woord tot de dag
bladschrijvers in 't algemeen
Zijne Eminentie de Cardinaal Goossens heeft
mij de eerste sommen gebracht van de inschrij
ving die gij geopend hebt.
Ik ben u dankbaar voor al hetgeen gij voor
dit werk doet. De belgisch» katholieken zijn het
Pausdom genegen geweest. Binst de 20 jaren
van mijn Pausdom heb ik menigvuldige bewij
zen gehad van hunne mildheid. Ik bedank hen,
want de Kerk heeft groote noodwendigheden,
bijzonderlijk nu dat het werk van de Veree
niging der Kerken moet ondersteund worden.
Ik heb eergisteren een verslag ontvangen van
den nieuwen Syriakschen Patriark, Mgr Rih-
mani, waarir. er troostende dingen waren no
pens bekeering der Nestorianen. Hij vraagt mij
scholen en kerken. Ik heb hem vijflig duizend
franken beloofdik heb dezelfde somme be
loofd aaD den Chaldeeuwschen en Melchietschen
Patriark. Ziedaar het gebruik van 't geld dat
van Belgie en van de andere katholieke landen
komt.
Ik herinner mij altijd het onthaal dat ik ge
noten heb binst vier jaar in Belgie. Het is vijf
tig jaar dat ik uw land verlaten heb. Het meeste
deel van u waren nog niet Ier wereld, want ik
ben vertrokken in 1846. Ik maakte zooveel van
uw land Binsl mijn Pausdom heb ik nooit
opgehouden mijne genegenheid te toonen voor
de Belgen.
Ik herinner mij wanneer ik een laatste maal
de reizedeed van Oostende naar Brussel, na dat
ik mijne papieren ontvangen had, dat ik mij
zei, uw schoone Vlaanderen aanschouwend
Ik zal die streek nooit meer zien zoo godsdien
stig, zoo verkleefd aan het Geloof en aan het
Vaderland
Dan weende ik Ja waarlijk, ik weende.
Gij had dan als koning Leopold I. Hij was
zoo goed voor mij (Hem wendend tot
Mgr T'Serclaes): Uw vader was alsdan
minister van buitenlandsche zaken. Gij waart
op de wereld nog niet. Het was hij die Mij ter
:Nonciature het groot lint bracht van het Leo-
polsorde.
Ik herhaal hetgeen ik daar zooeven kom te
zeggen. De katholieken moeten hen vereenigen,
en onderlinge opofieringen doen. \Yant moest
gij uverdeelen, gij zoudt niet kunnen weèrstaan,
en de zegepraal der socialisten ware voor
Belgie een overgroot ongeluk. Het ware de ge
legenheid voor erge onlusten, die u tot een bur
geroorlog zouden kunnen brengen
Dan leest de Voorzitter der Vereeniginy
de aansprake die den Album voorafgaat
waarin de namen der inschrijvers staan.
Leo XIII geeft herhaalde malen teckens
van goedkeuring, bijzonderlijk wanneer ei
in de lezing gesproken wordt van de eensge
zindheid der katholieke schrijvers.
Daarna ondervraagt de H. Vader eenen
langen tijd de afgeveerdigde nopens de Ver
eeniging, den gang van hel Werk, zijn ku
rak ter en zijn doel.
Hij beveelt bijzondei lijk de nauwe veree
niging der katholieke schrijversoai de socia
listen te bestrijden, en Geloof en Vaderland
te verdedigen.
Dan bestelt de schrijver der Vereeniging
an den Paus den album waar alle inschrij
ringen opgenomen zijn. Leo XIII ondcr-
oekt den zeiven met veel belangstelling, en
belooft al de namen te lezen die er in staan.
Daarna, ten derden male het woord voe
rende, wekt de Paus de dagbladschrijvers
op, bun werk voort te zetten.
Belgie heeft aau andere landen het voorbeeld
gegeven. Ware hel maar voor Mij, zegt Z. H.,ik
zou niets vragen maar de Kerk heeft dringen
den nood.Ookzou Ik u willen vragen de volgen
de jaren te herbeginnen, en alzoo herin te
brengen de Nieuwjaargiften voor den Paus
welke Belgie eertijds aan den H. Stoel zond.
Hier zweeg de H. Vader. Dan vroeg Mgr
de Groy toelating om de vrouwen in te laten,
die de dagbladschrijvers hadden vergezeld.
Ja, voorzekerantwoordde Leo XIII
niets kan ik u weigeren.
Dan kondigt de Paus aan dat hij de dag
bladschrijvers gaat zegenen, met hunne
huisgezinnen, de tegenwoordige vrouwen,
de inschrijvers en hunne intentiën.
De plechtige zegening wordt gegeven, en
de Paus verlaat de Afgeveerdigde, verschei
dene malen met diepbewogen stemme zeg
gende Vaartwel vaartwel
Zaak Dregfus. Daar de rechters
voor eenige dagen in Paaschvacantie
gegaan zijn, is in den loop dezer week
weinig nieuws bijgekomen. De ver-
eonigde Kamers van het verbrekings
hof hebben hun onderzoek geëindigd.
Er wordt nu veel gesproken van de
verklaringen van den gewezen kom-
majidaut Esterhazy, van kolonel du
Paty de Clam, die de rol van onder
zoeksrechter in de zaak Dreyfns ver
vuld heeft, van M. Dupuy tegenwoor
dige voorzitter van den Ministerraad
en van M. de Cavaignac gewezen
minister van oorlog, verklaringen die
leze heeren voor de lijfstraffelijke
Kamer van het verbrekingshofgedaan
lebben. De laatste verklaart dat er
zich geen enkel nieuw feit voorgedaan
leeft, die de onschuld van Dreyfus
bewijst, en dat de opgaven van het
lordereel en de documenten, die er
in zijn aangeduid het doorslaande be
wijs leveren, dat Dreyfus de ware
lichlige is. Deze getuigenissen, alhoe
wel met gesloten deuren voor de lijf
straffelijke rechtbank gegeven, worden
afgekondigd door een Parijzer dag-
ilad Le Figaro die daarvoor door
le Eransche regeering vervolgd wordl
en waarvan de bestuurder haden Za-
erdag voor den rechtbank moet ver
schijnen. Een onderzoek is ingesteld
om te weten wie die getuigenissen aan
iet dagblad heeft medegedeeld.
De misdaad van Rijsel. Het dos
sier der zaak werd Vrijdag, tot, rege-
ing van het proces, naar den Pro-
kureur der Republiek le Rijsel gezon
den. Van daar is liet Zaterdag terug
stuurd naar den onderzoeksrechter,
die het daarna aan den Prokureur-
generaal te Douaai heeft overgemaakt.
Noorwegen, dat samen met Zweden
iet Skandinavisch Schiereiland uil-
maakt, wendt pogingen aan om zich
van Zweden af te scheiden eu een
eigen onafhankelijk bestuur te bezit
ten. Men vreest vooi den aanstaanden
zomer, want men gelooft dat Noor
wegen zich tot den oorlog voorbereid
en dat het niet dat inzicht is, dat de
Noorweegsche regeering aau de Zweed-
sche officieren verbiedt de forten van
Noorwegen te bezoeken en de leger
oefeningen bij te wonen.
De hongersnood, die in een groo
deel van Rusland heerscht, wordt
nijpender. De toelage van 100 mil-
Üoen franks door het Staatsbestuur
gestemd om de noodlijdenden ter hulp
te komen, is verre van toereikend te
zijn. De toestand wordt onrustwek
kend.
De betrekkingen tusschen Turkije
en Bulgarië worden meer en meer
vijandig. De Buigaarsche regeering
heeft haren diplomatischen gezant, te
Konstantinopel verblijvende, om ge
heime redenen terug geroepen.
Over eenige dagen-wilden Turksche
soldaten zich meester maken van
eenen heuvel, aan Bulgarië behooren-
e maar op dezes gtenzen gelegen.
De Buigaarsche troepen weerden die
loging tot inpaiming zoo goed moge-
ijk af en na een bloedig gevecht van
vier uren, gelukten zij er in, met de
medehulp van liet volk, de Turksche
'roepen op den vlucht te drijven, van
weerskanten een tiental dooden op
iet slagveld latende.
De Sultan van Turkije wil geen
deel nemen aan de vredesconferentie
ndien Bulgarië uifgenoodigd wordt.
Ministerieele crisis. Maandag
aatst heeft de koning van Grieken
and het ontslag aanvaard dat hem
door zijne ministers is aangeboden.
De stad Ichau, in China op 12 uren
van de zeekust gelegen, is bezet door
eene Duitsche wacht. De oorzaak
dezer bezetting is dat een Duitsche
zendeling over eenige weken aldaar
werd gevangen genomen door Ofai-
neezen, die rond hetzelfde tijdstip ge
schoten hadden op eene Duitsche
>atrouille, welke zij op de vlucht ge
reven hadden. Uit vrees voor moei-
ijkheden met, Duitschlaud, heeft de
Ghineesche regeering zich gehaast den
gevangen priester in vrijheid te slel-
'cn en drie officieren van het leger
met afzetting te straffen
In afwachting dat het bestuur van
China zich bekwaam toont om de
orde te herstellen, heeft de Duitsche
admiraal eene expeditie naar Ichau
gezonden
n Syrië, Armenië en Egijpte ont
staat eenegroote beweging bij de Nesto-
riaausche ketters om met de Roomsch
(alholieke Kerk vereenigd te worden.
Zijne Heiligheid de Paus heeft 50
I izend franks beloofd aan den Pa
triark van Syrië en even zooveel aan
dezen der Chaldeërs voor het helpen
bouwen van katholieke scholen en
kerken, waarvoor zij zijne ondersleu
ning afsmeeken,
vr
Men gelooft dat de oorlog op de
Sainoa-eilauden welhaast een elude
zal nemen, en dat de drie belangheb
bende mogendheden, Duitschland,
Engeland en de Vereenigde Staten
de zaken in t vriendelijke zullen ver
effenen met eene kommissie alsscheids
rechter aan te stellen.
In tegenwoordigheid der vreemde
konsuls en der bevelhebbers der
reemde oorlogschepen heeft de Duit
iche admiraal Krantz den koning der
Samoa-eilanden, Mataafa, doen ver
vallen verklaren, alhoewel zijne heer
schappij door de mogendheden erkenc
was.
De inboorlingen hebben Maandag
te Malolos wederom de nederlaag ge
kregen. De Amerikanen hebben in de
tad Malolos twee groote kanons ge
vonden, die de inboorlingen in eene
straat gedolven hadden en die voor de
kustverdediging bestemd waren.
Aguinaldo trekt langzaam met
zijne troepen achteruit, om zich in
het gebergte te verschansen. Men
zegt dat hij het regenseizoen afwacht,
om dan onophoudelijk .de Amerikanen
aan te vallen.
M. Loubet is de zeventiende bewoner
van het Elyseum, gedurende de honderd
een en tachtig jaar dat het gebouw bestaat.
Achtereenvolgens was die schoon verblijf
van de presidenten der Fransche Republiek
eene bijzondere woning, een speelhuis,
eene drukkerij en een paleis.
n 1718 werd het Elyseum gebouwd door
den bouwmeester Molte, op last van graaf
-*ouis d'Auvergne In 1748 werd het gekocht
door mevrouw de Pompadour, die het 20
aar later naliet aan haren broeder mark
graaf de Marigny,
Lodewijk XV kocht het, na eenige jaren,
eu richtte het in als verblijfplaats voor de
buitengewone hofgezantschappen, die Parijs
kwamen bezoeken. Doch toen de paleizen
in de rue Royale en op de Place de la Goh
corde gereed waren, verkocht dezelfde
koning het aan den bekenden financier
Jeaujon, die het paleis merkelijk uitbreidde.
)eze bleef er tot zijne d«od in wonen, doch
had het reeds verkocht aan Lodewijk XVI,
dio er later de hertogin van Bourbon huis
vestte. De Staat kreeg het paleis in 179(
van haar ten geschenke.
Eene koninklijke drukkerij werd er nu in
gevestigd, en 't gebouw wisselde zijnen
naam van Hótel d'Evreux voor dien van
Elyseum Bourbon. Tijdens de Revolutie,
werd het«ebouwaan verschillende onder
nemers verhuurd, die het inrichtten tot
speelzalen en de uitgestrekte hoven in speel
loven veranderden.
Het dorpken in den hof gebouwd,
volgens het model van Klein Weenen, van
Marie Antoinette, en het hameau, van
den prins van Condé, ta Cbantilly, trok toen
eenen tijd lang geheel het elegante Parijs in
dichte drommen naar het Elyseum. De toe
gang was omtrent 2 frank, verteer meêbe-
grepen.
Do geldnood in 1795 hield de menschen
thuis, en liet Hameau de Chanlilly beleefde
slappe dagen. Murat kocht het Elyseum in
803, en liet het kort daarna ovtr aan Napo
eon, die er dikwijls verblijf hield, en vooral
verrukt was over de groote hovingen. Het
was in het Elyseum dat hij, den 21 Juni
1815, het stuk teekeude waarbij hij afstand
van de regeering deed.
In 1814 en 1815 was keizer Elexander
van Rusland in hel Elyseum de gast van
Frankrijk. Het jaar daarop werd het gebouw
wéér herdoopt ir, Elytée-Bourbon, en diende
den hertog de Berry tot woning. Zijn zoon
woonde er, na zijns vaders dood, tot in 1830,
toen het paleis weêr aan den Staat wam.
Prins Louis-Napoleon hield daar verblijf en
bereidde er zijne staatsgreep voor.
Sedert 1873 werd het merkweerdig ge
bouw, dat zoo talrijke politieke stormen
door zijne schouwen had hooren gieren, het
paleis der presidenten van de Fransche Re
publiek.
Sedert twintig jaar van hier, heeft men in
ons landeken van Belgie, voor 2 miljards
300 miljoenen alcoolische dranken gedron
ken.
Die cijfers, genomen uit ofliciëele statis
tieken, zouden eerder beneden dan boven de
waarheid zijn.
Iwee miljards drie honderd miljoenea
i ranken 't is eene verschrikkelijke somme
gelds
Wilt gij weten koe verschrikkelijk die
somme is
Laat ons eenige vergelijkingen doen.
Sedert de geboorte van Christus zijn 1900
jaren verloopen.
Als wij de schrikkeljaren meêtellen, zijn
er sedert dien één miljard 19 miljoenen en
324 duizend minuten verloopen.
Indien er dus sedert Christus geboorte,
alle minuut één frank gevallen wa;. a
men tot nu toe nog de helft niet hebben van
die vervaarlijke somroe.
Onze toren van St-Maartenskerke is om
trent 58 meters hoog.
Moest men bovengemelde somme in bank
briefjes van 100 franks opeenleggen en hard
sluiten, men zou eenen toren hebben die meer
dan 35 maal zoo hoogo zou zijn dan deze
van onze boofdkerke
üf, indien gij t liever hebt, men zou met
die bankbriefjes van honderd franken, op
onzen Leet, meer dan vijf-ea-dertig torens
kunnen zetten zoo hoog als dien van St-Maar-
tens
Neemt dat wij diezelfde somme in slukken
van o franks per ijzerenweg zouden willen
verveeren.
Daar een stuk van 5 franks 25 grammen
weegt, en een wagen van den ijzerenweg
tien duizend kilos last vermag, zouden er,
om dit geld te vervoeren, meer dan duizend
wagens noodig zijn, 't is te zeggen meer dan
twintig koopwarentreins elk van vijftig wa
gens.
Moest men van al die wagens éénen trein
maken langs de linie van Yper naar Comen,
terwijl de laatste wagen in Yper-statie zou
staan, zou de lokomotief bijna aan Houthem-
statie komen.
Dat goede nieuws wordt ons door de
Strijd aangebracht.
't Doet ons plezier, want die brave Alpha
geeft onze lezers, en missehen ook wel de
zijne, meer dan eens gelegenheid om herte
lij k te lachen.
Weet gij waar dat de Strijd Alpha gevon
den heeft
Hij ligt, zegt het biadje, op de maag van
de redactie van het Hieuwsbiadje.
Djanters nu weten wij waarvan wij zoo
ongemakkelijk waren.
Ook hebben wij aanstonds eenereme
die genomen, en Alpha is gegaan waar dat
hij moest zijn.
En alzoo is Alpha uitgekomen.
Sus beeft meer dan éénen keer laten hoo
ren dat wij, in zake van koopen en verkoopen,
en andere, de Yperlingen moeten verkiezen
voor de vreemdelingen.
1 NIEUWSBLAD VAN YPER
ft
V
A
V
ft
