DIT IS
en ommelands,
m
m
BOITEHLMDSCH HIEUWS
PLAATSEL/JK
Op Zaterdag, 15den April 1899.
5 eentimen 't blaJ.
34ste jaar. Talmerk 1670.
TUR1SGILDE St MICH IEL
op Zondag 23 April 1899
Frankrijk
Oostenrijk
De vredesconferentie
Zuid-Amerika
Philippijnsche eilanden
Italië
Wie zijn de oproermakers 1
China
Nog een leugen
De missie in Yper
Sterfgeval
Te trekken bij den Uitgever
rp\ de Rote ra tra te, te Yperen bij s lands boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank s jaars
rnmis j-lmin u, Wkin <U„ voor Mn «.M i»r e» 1 wordl
op voorhand betaal...
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36. te "Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 8 fr. 't honderd, leder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordl besproken.
De Heeren van de Acence Havas, te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n* 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
Tweede Turnfeest
gemengd met
Kluchtspel, Zang
en
aangename verrassingen
gegeven in het volkshuis
teri 7 ure stipt
Aon do Eere-en Werkende, leden
en hunne familie
Onder het bestuur van M Fl. Meyskens
Leeraar in de Wapenkuust bij het 3° Regi I
ment voetvolk t'Yper, roet de welwillende
medewerking van St Michiels Harmonie.
otn met Duitschland vereenigd te
worden. Het hoofd dezer partij, zeke
re Wolff, heeft den katholieken gods
dienst verzaakt en inet geheel zijne
familie de leerstelsels aanveerd van
den protestaut Luther. Nu wendt hij
alle mogelijke pogingen aan om «ie
Oostenr,tksche katholieken tot hel
iutheranism ledoen overgaan en van
daar eeue nieuwe wending der
Duitschgeziude beweging in Oosten
rijk.
Opening: 0 L-V. VanThuyne, door de
St Michiels Harmonie.
1. Plechtige optocht der 100 Turners.
2. Samenoefeningen door de 28 jongste
Turners der 6' atdeeling.
3. Sineesche waarheden, luimige tweezang
4. Samenoefeningen van boxe door 16 Tur
ners der 5' atdeeling.
5. Aangename verrassing
1. Samenoefeningen van knodsenwerk door
20 Turners der 4* atdeeling.
2. Eene kattefeest in Yper,luimige tweezang.
3. Samenoefeningen door 20 Turners der
3' afdeeling.
4. Samenoefeningen door de Turners der 2*
en 1' afdeeling.
8. Aangename verrassing.
6. Marlborouqh, blijspel in drie tooneelen.
Zeg en zang.
bemerkingen
Voor de Eereleden zijn er voorbehoudene
plaatsen te verkrijgen. mits0.5r> c. per plaats,
alleen bij M. Callewaert-De Meulenaere, Boter-
gtrd&t.
Het plan der zaal is aldaar berustende.
Er zyu aldaar ook persoonlijke kaarten te be
komen, aan één frank, voor dezen die geen deel
maken van de gilde.
Gelieve u van uwe kaart te voorzien.
Niemand zal ingelaten worden zonder kaart.
De poort zal open zijn ten 6 1/2 ure.
IngaDg al de Hondstraat.
Zaak Dreijfus. Du getuigenissen
voor de lijfstraffelijke Kamer van het
verbrekingshof met gesloten deuren
afgelegd, maar door de Figaro i
afgekondigd, zijn meest allen ten na
deele van Dreyfus.
De generalen Mercier, Billot, Zur-
linden, Chanoiue en andere, allen ge
wezen ministers van oorlog, verkla
ren, dat in het proces Dreyfus geene
onregelmatigheden gepleegd zijn, da
Dreylus nogmaals zou veroordeelc
worden indien de zaak voor eenen
nieuwen krijgsraad opgeroepen werd
dat het dossier de onbetwistbare he
wijzen bevat der plichtigheid van den
veroordeelde.
Volgens twee andere getuigen, zou
Esterhazy vooreen of twee bankbrief
jes van 1000 fr. gemakkelijk om te
koopen geweest zijn en zelfs 280.000
fr. ontvangen hebben van vreemde
mogendheden voor het mededeelen
van geheime documenten.
De HH. Rodays, verantwoordelijke
uitgever, en Borel, opsteller van he
Parijzer dagblad Le Figaro zijn
Zaterdag bij verstek veroordeeld to
elk 500 fr. boete en de kosten van
'l geding, om rechterlijke documenten
medegedeeld te hebben van een no
in onderzoek zijnde proces.
Men weel dat een deel der Oosten
rijksche bevolking pogingen aanwend
Het, programma der vredesconfe
rentie, die op IS Mei aanstaande in de
hoofdstad van Holland zal gehouden
worden, bevat 8 voorname punten
1. Overeenkomst om het thans be
staande getal soldaten niet te ver
meerderen 2. Verbod van nieuwe
vuurwapens of nieuwe outploffings
tuigen in te brengen 3. Beperking
van de reeds bestaande ontploffings-
tuigeu 4. Verbod van onderzeesche
torpedoschepen te gebruiken
Aanneming voor de zeeoorlogen
bepalingen van de Conventie
Geneve in 4864 6. Onzijdig
klaring der schepen of sloepen gelast
met de redding der schipbreukelin
gen, tijdens of na de zeeslagen 7
■Ierziening der verklaring betrekke-
ijk de gebruiken van den oorlog, in
de Conferentie van Brussel in 4894
^esproken en tot heden nog niet be
krachtigd; 8. Aanneming, in grond
begin, van het scheidsgerecht.
De uituoodigingen worden den o'
dezer, door de Hollandsche regeering
der
van
ver-
Yheou gezonden om er eenen opstand
e bedwingen, die onder de sekte der
)unganeros losgebarsten is.
De omwenteling in Bolivie, waarvan
ij over eenige »veken gewag maak
ten, eindigt ten voordeele der opstan
dingen. Deze, inet hunnen aanvoer
der kolonel Pando aan het, hoold, zijn
er in gelukt do regeeringstroepen te
verslaau en den President op de vlucht
te drijven.
De Amerikanen hebben Maandag
laatst eene nieuwe schitterende zege
praal op de Philippijnen behaald te
Santa Cruz.
Volgens bevel van generaal Agui-
na'do zal het Spaansch door geheel
den Archipel alsofficiëele taal gebruikt
worden.
Grootsch was het en indrukwekkend in
onze kei ken die zee van menschen te zien,die
in eerbiedige stille, met gespannen aan
dacht, en met een zichtbaar genot het woord
der geestelijke redenaars aanhoorden.
Terwijl de machtige stemme van den zen
deling onder de gewelven van onze tempels
weergalmde om de groote waarheden van
ons geloove voor te houden,hebben wij meer
dan eens ooggetuige geweest van de diepe
ontroering der menigte, die hare tranen en
snikken niet kon bedwingen.
De processie met het heilig Kruis de
eerboete aan het Hoogweerdi/e de toewij
ding van Onze Lieve Vrouw de zegening
der kinderen; de zangen door al het volk te
zr.men aangeheven ziedaar zoovele plech
tigheden die al de toehoorders tot in het
diepste hunner ziele getroffen hebben.
Wij herhalen het de geestelijke zending
van 4899, is voor Yper eene gebeurtenisse
geweest die lang in 't geheugen zal bewaard
blijven.
vervulling het geestelijk en tijdelijk geluk
afhangt.
Wij verheugen ons dan over de heerlijke
vruchten door de heilige zending voortge
bracht en wij bedanken hier in name der
christene bevolking van Yper, en in al de
vurigheid van ons herte, de ievervolle en
nooitvolprezene Paters Redemptoristen die
in Gods hand, het werktuig der hemelsche
zegeningen geweest zijn
ondgesluurd aan al de Europeesche
mogendheden, ook aan Perzië, Siain,
:hina, Japonië en de Vereenigde Sta
en. De Paus, Bulgariëen het vorsten-
lom Monaco zijn niet uitgenoodigd.
In zijn antwoord op de gelukwen-
schen, die Dinsdag laatst den Paus
toegestuurd werden ter gelegenheid
van zijn naamfeest, verklaarde de H.
Vader aan het H. Kollegie en de pre-
aten van het pauselijk Hof, dat de
Kerk onophoudelijk haar verzoenings
werk zal voortzetten om moeilijk
heden tusscheu de volkereu in der
minne te vereffenen en aldus oorlogen
te vermijden, gelijk zij tot nu toe
altijd gedaan heeft, telkens de hoof
den der natiën haar scheidsgerecht
aanveerddeu.
Op het eiland Sardinië in de
Middellandsche zee, hebben thaui
prachtige feesten plaats ter gelegen
heid van de aankomst der Italiaan-
sche vorsten. Het Fransch escader der
Middellandsche zee is den koning en
de koningin van Italië te Cagliari
gaan begroeten en viert nu met de
Italianen volop verbroederingsfeesten.
In het verhoor dat Z. H. de Paus
verleend heeft aan de afgeveerdigden
der katholieke dagbladschrijvers, heeft
Leo XIII verklaard .lat de aankomst
der socialisten het ht'gin zou zijn van
omwenteling en burgeroorlog.
Niemand en twijfelt daaraan.
Iedereen inderdaad weet hoe die
zoete laminekens van socialisten in
woorden en in daden hen altijd vreed
zaam eli zachtmoedig toonen.
't Is zeker daarom dat Le Pedple,
het groot dagblad der socios, van dit
verhoor sprekende, zegt
I)at de Paus zonder vreeze zij.
Wanneer wij meester zullen zijn, en
wij zullen het zijn, wij zullen onze
voorzorgen nemen. Fn de klerikale
oproermakers en zullen niet roeren.
Gij hoort het dus't zijn de kleri-
valen die oproermakers zijn. En daar
om zullen de vreedzame socialisten,
die allen jare de herinnering vieren
an de Commune van Parijs, hunne
voorzorgen nemen.
Gemakkelijk om raden wat dit be-
eekent.
In 4 87 4Mgr Darboyaartsbisschop
van Parijs de rechter Bonjean, de
vaters, dat waren al oproermakers, en
de communards waren menschen van
vrede.
Om hunne voorzorgen te nemen
schikten zij die oproermakers te-
i eenen muur. Honderd geweer
scheuten knalden, en de oproer
makers en roerden niet meer.
Ziedaar wat de klerikale oproer
makers te verwachten staat.
Wij wisten het wel. Maar toch be
danken wij LkPkuplk voor zijne waar
schuwing.
De stad Ichau is nog altijd door de
Duitschers bezet. Deze hebben drie
dorpen, in de nabij leid der plaats
waar Chineezen op de Duitsche pa
trouille geschoten hadden, bij midde
van dynamiet doen springen en 111
brand gestoken.
De Samounbaai is bezet door
Italiaansche oorlogschepen, die daar
reeds troepen aan wal gezet hebben.
De Chineesche regeering heefi
troepen naar de provincie Peeh-
Wij moeten ook bekennen dat er geene
pogingen zijn verwaarloosd geworden om
dien troostenden uitslag te bekomen.
Eere en lof aan de geestelijkheid van onze
stad
Van maanden te voren wierden alle om
standigheden waargenomen om het christene
volk met dezeuditig bekend te maken, eri
zijnen iever op te wekken.
Openbare gebeden wierder. gedaan in aide
kerken en kloostergemeenlen, in christene
vergaderingen, ja zelfs in vele bijzondere
huizen, om den zegen van God in le roepen
zonder denwelken geene ondernemingen
lukken kunnen.
Maar bijzonderlijk wanneer de. zending na
kende was, hebben onze priesters een edil-
moedig besluit genomen en uitgevoerd, dat
voorzeker vele bijgedregen heeft tot den goe
den uitslag van hunne pogingen.
Acht dagen voor de opening, hebben onze
geestelijken, elk op zijne parochie, persoon
lijk alle huizen bezocht, en de inwoners
mondelings uitgenoodigd, terwijl zij hun de
gedrukte uitnoodiging en orde der oefeningen
bebandigden.
Wij hebben uit den mond van velen ver
nomen hoe aangenaam en herlelijk dit bezoek
voor hen was.
Wat ook niet weinig bijgedregen heeft om
de plechtigheden te verheffen en de onder
neming te doen lukken, hel was de ieverige
medewerking der begoede burgerij en der
hooge standen.
Wij hebben, geheel de zending door
maar meest in eenige bijzondere plechtig
heden, zooals de verheerlijking van het
Kruis, met vreugde en fierheid kunnen be
statigen dat, voor onze katholieke mannen
het menschelijke opzicht een doode letter is
Dat zij hier, namens de christelijke bevol
king van Yper, de hulde van onzen eerbied
en onzen dank aanveerden
Hun deftig voorbeeld zal eene krachtige
aanmoediging zijn voor ons allen.
Het bladje van Sus komt voor den dag
met eene lange historie van krameniers,die
ter gelegenheid van de Missie hunne kramen
bij de kerke niet hebben mogen opslaan.
Die historie krielt van....onwaarheden.
Maar vooral is zij gebouwd op eenen groven
eugen, welken het genoeg zal zijn met den
vinger aan te wijzen om geheel de historie in
duigen te zien vallen.
Sus zegt dat onze heer Burgemeester de
toelating heeft gegeven bij St-Pieterskerke
een kraam te zetten.
Daar en is geen woord van waar. Is 't ver
staan, Sus
En de heer Surmout heeft daariu zeer wel
gedaan.
Als er een stuivertje kan verdiend worden
door de Yperlingen, moet men vreemde be-
oordeeligen
Het bovengemeld vuil bladje heeft zulk eene
compassie met....het is gelijk wie, als die
compassie maar kan dienen om op de kalo-
ten te derschen.
Die Sus en heeft maar eene geheele korte
memorie. Waar is de tijd dat hij al zijne pij
en verschoot tegen de zoogexeide vreemde
lingen van Yper
Wij hebben dan eenen keer gezeid wat dat
een vreemdeling is en nu zien wij dat wij
dien Sus zeer wel mogen rangschikken onder
t getal van deze, alhoewel tot Yper geboren
en wonende, degrootste vreemdelingen zijn.
De zoogexeide brief van de kramenierster
aan het vuilbladje herinnert ons een fabeltje
van onze kindeijaren:
Een ezel vond een leeuwenvel. Hij trok het
aan, en, preusch lijk dertig, begon hij zijn
uiterste beste te doen om te brullen lijk een
ware leeuw. De menschen verschoten hen
bijkans dood, en op 't zien van dien leeuw,
vluchtten zij om ter zeerst.
Daar was een die niet en liep 't was
Maarten de molenaar, de meester van den
ezel. Maarten had trouwens bemerkt dat er
door dit leeuwenvel eerie ezeloore uitstak.
En daarom nam hij eenen stok, en sloeg
duchtig het stof uit de kazakke van den
nieuwen leeuw.
Daar sterkt ook e?ne ferme ezeloore door
...het briefke van de kramenierster.
Peist ne keer, dat eenvoudig mensche
spreekt van deInkwisitie!!!...
Zou dat de oore niet zijn van Sus
Zij zal nog lang in 't geheugen der Yper
lingen bewaard blijvende geestelijke zending
van bel jaar Onzes Heeren 4899.
Het schouwspel waarvan wij in onze stad
binst den Paaschtijd g tuige zijn geweest,
doet deugd aan het herte van al deze die de
Kerke, het Volk en het Goed waarlijk gene
gen zijn.
Veertien dagen lang, zonder eenige ver
slapping, zag men, in onze vier kerken,eene
groote menigte volk naar alle sermoenen op
trekken. Maar de avoridsermoerieri bijzon
derlijk waren eene machtige betowging van
den geest van geloove die ons Ypcrschevolk
bezielt.
Niemand zil verwonderd zijn dat die zen
ding, dank aan den zegen van God, den
iever der geestelijkheid, het treffende woord
der missionnarissen, en de goede gestelte
nissen der menigte, voor onze stad een war
zegen is geweest, en vele goed heeft te wege
gebracht.
Voor de ieverige en voorbeeldige menschen
is zij een troost geweest en eene versterking
in hunne christene gevoelens.
Voor de minderachtige, de flauwhertige
de verslapte een sterke spoorslag en de
bronne van krachtige en edelmoedige voor
nemeris.
Voor velen die hunne christelijke plichten
misschien sedert jaren verzuimden, de gele
geilheid om rechtzinniglijk op den goeden
weg weder te keeren, en het zoete genot we
derom te smaken dat de godsdienst alleen
geven kan.
Voor de huisgezinnen ook, de herinnerin
der verbintenissen en der plichten van wier
Over eenige dagen is een droevig nieuws
in onze stad verspreid geworden Vader
Liagre, de onvermoeibare Jesuiet, die in
Gongoland Onzelieve-VrouwYper gesticht
heeft, dank aan de milde giften onzer stads
genoten, de eerweerde vader Liagre is in
Gongoland, le Ki-Mwenza, overleden, op
Witten Donderdag laatstleden.
't Was in 4893 dat Vader Liagre naar
Gongoland vertrok. In 4897 kwam hij terug
naar zijn vaderland om uit te rusten van de
vermoeienissen van zijn vierjarig verblijf bij
orize zwarte broeders uit Midden-Afrika.
Garisch hersteld keerde hij in mei 1898
weder bij zijne geliefde zwarten en iedereen
was om zeggens verzekerd dat hijlangejaren
nog zou werken aan het verchristenen en
beschaven der Gongolanders, maar God in
zijne oneindige wijsheid, had het anders be
schikt.
Hij werd op 't onverwachts ten Hemel ge
roepen na eene loopbaan, wel kort in jaren,
maar rijk in verdiensten.
Dat zijne ziel in vrede ruste l
NIEUWSBLAD VAN YPER
I»
m
FF/E8TWIJZER
EERSTE DEEL
TWEEDE DEEL
- M
