D I
IS
EN OMMELANDS,
PL AATSCL/
BülTFJLiiDSCH NIEUWS
i
Op Zaterdag, 6rt"n Mei 1899.
S centimen t blad.
34sle jaar. Talmerk 1673.
Frankrijk
Philippijnsche eilanden
Engeland
Spanje
Stad Yper Gemeenteraad
Eene heldin
De geldwinkel van Alpha
Knoopt dat
al te gare aaneen
Spreuken
m
Te trekken bij den UitgeverTh 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's lands boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank
s jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon huiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Vper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten O.fr.15 de reke binnen 't blad is *t
0J.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, S fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agknck Havas, te Brussel, T^32,in de Magdalena-
stiate, en te Parijs, n*8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
Islaat besloten de streek der waterval
(endoorden landbouw
Dit schijnt het gemakkelijkste, he
Zaak Dreyfus. De getuigenissen-1 mee3j opbrengend en tevens hetze
met gesloten deuren voor de verce-1 j^erste middel om den vooruitgan
nigde Kamers van het verbrekingshof eenep stpefek onder welkdanig opzicb
afgelegd en door het Parijzer dagblad le bevordereu. De verschillige zendin
Z«eFtg(aromedegedeeld, zijn deze week geQ der patei.s JesuiteQ in den Congo
van weinig belang. Kolonel du Paty levfepén daap een ste|lig bewijs vari
de Clam en kapitein Guignet zijn Za-|0p verscbij|;ge pimten des iands
terdag onderhoord geweest.
Een koopman van Guiana, M.
Gachet, beweert dat een hoog ambte
naar, in 1897 met het onderzoek van
het dossier gelast, daar een belangrijk
stuk in gevonden heeft, dat de on
schuld van Dreyfus bewees en dat di
stuk medegedeeld werd aan den toen-
Ie
Op verschillige punten
vooral in Ki Saritu, Inkissi, en
Istreek der watervallen bezitten zi,
reeds rijke kweekerijen en voora
[voortreffelijke rijstvelden.
Na de stad Calumpit hebbeu
de
maligen minister van koloniën. DieI Amerikanen wat verder de stad Apli
bewering schijnt echter ongegrond,Iingenomen. De Philippijnsche gene
omdat de toenmalige minister van raai Luna heeft zich met zijne troepen
koloniën, M. Lebon, een Dreyfusge- aan den Amerikaansche generaal Otis
zinde is en niet het minste gewag overgegeven. Onder voorwendsel da
heeft gemaakt van het bestaan van zij het Congres zullen raadplegen o
dergelijk stuk. [de vijandelijkheden moeten voortge-
Zaak Ücroulède-Habert. Volgens zet. worden of niet, hebben eenige
de uitspraak van de Kamer van in be Philippijnsche officieren zich naar
schuldiging stelling van Parijs, zullen I Manilla begeven, om aan de Ameri-
de aangehoudene afgeveerdigdeu,Paul kanen drie weken wapenstilstand te
Deroulède en Marcel Habert,krachtens
artikels 24 en '25 op de drukpers, ver-1 "iet toegestaan maar hij heeft ver
volgd worden voor ophitsingen aan luiaard dat hij hun algeheele kwijt-
de krijgslieden, om hen van hunnen schelding verleent, indien zij zich
plicht af te wenden op den dag der Iovergeven. Daarin stemmen de Phi-
begrafenis van M. Felix Faure. [lippijnen ook niet toe. Nieuwe ver-
Daarvoor kunnen zij tot 5 jaar ge-[sterkingstroepen zijn door het Ameri-
vang en 3,000 fr. boete gestraft wor- kaansche bestuur naar Manilla gezon
den. |den.
Misdaad, van Rijsel. De onder
zoeksrechter, M. Delalé heeft drie per- Eertijds en nu
sonen doen aanhouden, beschuldigd I Het liberalismus is een zandbank, zei
van omkooperij van getuigen in de I wijlen onze Koning Leopold de eerste,
zaak Fovaux. Na ondervraging zijn Die vorst en was nogtans geen katholiek
twee der aangehoudenen weder in
vrijheid gesteld. M. Dutillenl, gewezen
politiekommissaris, blijft aangehouden
om geld aangeboden te hebben aan
zekere personen, indien hij door hun
ne inlichtingen, de waarheid kon doen
kennen over de misdaad der Munt
straat,.
Engeland heeft een verbond aange
gaan met Rusland aangaande deChi
neesche kwestie. Het erkent Ruslands
gezag op nijverheidsgebied, ten Noor
den van den Chineescben muur, in
Mandjoerie en van zijnen kant erkent
Rusland Engelands gezag in het dal
van den Yang-Tsé-Kiangstroom. Van
men kan hem bijgevolg niet beschuldigen
gesproken te hebben uit geest van partij
schap.
Maar iedereen weet dat hij een fijne Staats
man was, die klaar zag in zaken van poli
tieke, en die, om dezeri reden, door gruole
Koningen en Keizers meer dan eens raad ge
vraagd wierd.
Het liberalismus is een zandbank
Dit woord was eene spreuse en eene voor
legging.
Eene spreuke wier waarheid in de oogen
springt eene voorzegging die hedendaags
ten volle is verwezentlijkt geworden.
Gaat) wij in ons gedacht eene halve eeuwe
achteruit.
Dan was het liberalismus het groote uit
stekbord van den tijd.
Wildet gij iets aijn volgens de wereld,
weerskanten gaan zij de verbintenis I wildet gij vooreen verstandig man doorgaan,
aan geene ijzerwegen te leggen op delen u eenen maatschappelijken stand maken
streek die onderworpen is aan het ge
zag van het ander land.
Zondag laatst hebben in Spanje
kieziugen plaatsgehad voor het Senaat.
Op 165 zetels heeft de partij van hei l
ministerie er 103 behaald, hetgeen
van zeker aanzien en zeker profijt, gij moest
liberaal zijn.
Waart gij het niet, hoe groot ook uw ta
lent en uw invloed mocht wezen, gij waart
aanzien voor een bekrompen geest, een ach
terkruiper, een mensch aan wien men den
rug moest keeren
Het liberalismus, zei men, was de zonae
van de vrijheid, die de duisternissen van het
eene meerderheid uitmaakt van 611bijgeloof kwam verdwijnen, den mensch
zetels boven al de tegenslrevende par-1zijneonafhankelijkheid en weerdigheid weder
tijen. 42 liberalen zijn gekozen, 8 ga- geven, en den grondslag leggen van den
zamieten, 3 karlislen en eenige an- maatschappelijken vrede,
dere. En vele menschen lieten hun ter goeder
Maandag laatst hebben de Ver- trouwe door die ijdele woorden en die beloo
eenigde Staten van Noord-Amerika de verende beloften vangen,
som van 20 millioen dollars betaald En 200 kwam het liberalismus in aanzien
aan Spanje, als vergoeding voor deN hel volk hct dron* in huisgezinnen,
Philippijnsche eilanden door Spanier13 scho'en>^e genootschappen, en na zekeren
aan Amerika afgestaan. tijd speelde het de baas in de Kamers en op
het Stadhuis.
CongO I ryjaar woopden en zijn geene oorden.
Met het oog op de beschaving heeft Na korten tijd moest men Lestatigen dat
het bestuur der onafhankelijke Congo-1het liberalismus niet anders was dan eene
«oddelooze secte, voor doel hebbende de ver
nietiging van het christen geloof onder het
volk.
De ware liberaal wierd kerkvervolger
wilde God uit de scholen bannen en uit Het Ieigene vijanden te laten leven.
leger. Hij spande alle middels in om bet werk
der geestelijkheid le belemmeren en te ver
ijdelen.
Zijne liefde voor de vrijheid en de ver
draagzaamheid, die hij vroeger zoo aange
preekt had en tot in de wolken verheven
was alleenlijk een masker, aangetrokken om
het volk te bedriegen en op zijnon kant le
krijgen.
Dat masker viel af.
Dan zag men den liberaal verschijnen ge
lijk hij waarlijk was een kleengeestige
godsdiensthater, een venijnige dwingeland,
een onmenschelijke broodroover.
Die van een zeker getal jaren zijn, hebben
nog onthouden van dien tijd van onvrede en
Zij zullen de kastanjiën helpen uit het Sus wilde dus den vreemdeling bevoor-
vier halen ten profijte van de socialisten. deeligen.
Zij zijn gereed het politieke strop rond Nu schreeuwt Sus tegen dienzelfden heer
..q"!'!.::0!gjen h.alS le d0en' 0ra huHSurmont omdat de PlaalJes met de namen der
straten van elders komen.
Zoo handelen zij uit blinden haat voor de
katholieken.
Is dat geen waanzin
Openbare zitting
Zaterdag 6 Mei 1899. om 5 ure 's avonds.
Dagorde
1. Mededeelingen.
2. Verslag der aanbesteding voor het maken
van riolen.
't Zij in 't voorbijgaan gezeid, dat die
plaatjes aan eenen Yperling zijn gevraagd
geweest, en door hem geleverd.
Sus wilde bijgevolg dat de vreemdeling
uitgesloten wierd.
t Is serieus, niet waar
Het geslacht der Damianen is niet uitge
storven.
Eene engelsche gazette van Trinidad ver
haalt ons de stichtende dood van eene
kloosterzuster der Dominicanessen, geboren
Vraag tot aankoop van grond in de in Zwitserland, Jufvrouw Bertha Anderledy
Elverdinghstraat. [(Zuster Maria-Angela), overleden den 19
woelingen wanneer de liberalen meester| 4. Vraag om hulpgeld door de Rapid Club. Maarte 11.
5. Vraag om hulpgeld door de maatschappij Die Zuster verzorgde de melaatschen te
Vereenigde hofbouwliefhebbers Trinidad.
6. Vervoerdienst tusschen Poperinghe en Sedei t 1865, hadden de Dominicanessen
YPer' daar een groot hospitaal voor melaatschen
7. Stadsbibliotheek rekening 1898. gesticht, waar zij een groot getal zieken
8 Inrichten van zalen der middeibarel hadden.
school voor den dienst der Burger- De melaatschen bedienen dat was de
wacht- droom van Jufvrouw Anderledy; eene be-
9. Wegenis krediet voor bet maken eener koring waaraan zijniet en kon weêrstaan,
beldinne te worden lijk de heilige Catharina
van Senen.
Ziehier in welke woorden het bovenge
noemd dagblad dit nieuws mededeelt
Met diep hertzeer kondigen wij de dood aan
van eene Zuster der Dominicanessen van de
Melaatschery, Zondag laatst gestorven in het
waren.
Die hatelijke politieke der liberalen was
twelsende voor de gevoelens van het belgi-
sche volk.
De belg immers is de vriend van vrijheid,
orde en vrede
Ook stond het volk tegen het liberalismus
op, en in 1884 waren wij getuige van eene
gehcurtenisse die maar zelden id de gescbie-
deriisse van een volk voorenkomt.
Hel liberalismus, zoo groot en zoo ge
vreesd, verdween als een rook voor den
storm van de algemeene verontweerdiging
Het politiek gebouw stortte in, omdat het,
volgens het woord van Leopold I, ge
touwd was op het zand het zand der dwa
ling, het zand van de valsche vrijheid.
10
Gomen.
Tuindag berek.
Heer Alpha heeft van de weke zijne penne klooslT va" Cocorite- De afgestorvene Zuster
t ii i i i *1 I Maria-Angela (inde wereld Jufvrouw Ander-
Inzijne verwaandheid had het gemeend gescherpt of liever zijne zage. Ldy) wag yan Zwitserschen oorsprong) en
voor het katholicismus een graf te delvenen
ziet, het onderging het gewone lot der kerk-
vervolgerszonder het te weten of te willen,
het dolf zijn eigen graf.
Daar zijn er die zeggen het liberalismus
is zoogoed als dood.
Zij hebben gelijk in éénen zin, ongelijk in
enen anderen.
Het liberalismus kan men aanzien als
eene leering of als eene politieke partij
Als leering is het liberalismus verre van
dood te zijn.
Indien wij ons met geene woorden willen
paaien, maar de zake in den grond onder
f.oeken, moeten wij bekennen dat het libera
ismus eene leering is,die overal en ten allen
tijde bestaan heeft, en zal staand# blijven
zoolang de wereld zal staan.
Daar zij de leering is van de valsche vrij
heid, is zij, in eenigen zin, de grondslag van
alle dolingen.
Alle dolingen immers verwerpen het ge
zag van God, of door God ingesteld.
Maar als politieke partij, ligt het liberalis
mus op zijn reeuwstrooi.
Zijne plaats is ingenomen geweest deels
De kerke is voor hem een groole winkel Licht van pater Anderledy, generaal der Je-
waar gij alles kunt krijgen voor geld. Isuieten, dood over zes jaar.
Hetgeen oris altijd wonder schijnt in die I Zij was in de kolonie toegekomen in den
geldzake't is dat de klagers deze zijn, dieI,naan(1 Novcmher 1S97, en ti-ok aanstonds naar
aan den priester geenen cent zouden junnen I '1Pt Melaatschen8esticllt. waar ZÜ de zieken
of zouden willen iunnen bezorgde met de heldhaftige zelfopoffering
I waarvan al de kloosterzusters het voorbeeld
De menschen die ter kerke gaan en klagen I geven, tot op den dag dat zij gedwongen was
niet, maar zegeven of ze geven niet volgens I haren kamer niet meer te verlaten. In den
omstandigheid en goeste. I maand September laatst wierd zij aangetast van
Alpha slacht alzoo een mensch die kwaad Ide borstziekte di# haar bedreigde, hetgeen, te
is omdat de ware diere is in eenen winkel
waar bij niet en wilt gaan, al gave men hem
alles voor nieten.
zamen met hare voorbeeldige deugden, haar
het uitzicht gaf van een wezen eerder voor den
hemel bestemd, dan voor de wereld. Haar
lijden verdroeg zij met een engelachtig geduld;
't Is wonder ook als er sprake is van geld,|on wanneer het einde dahr was, verdween zij
dat heer Alpha maar en weet gëwag te ma
ken van pastors, paters cn nonnen.
Gij hebt bij voorbeeld, de officieren van
ons leger die vele geld kosten aan bet land,
en die sedert eenigen lijd van hier vermeer
dering van jaarwedde hebben bekomen.
Hoe komt het dat heer Alpha daarop nooit
iets wedt te zeggen
zachtjes, versterkt door de H. Sacramenten en
in het bijzijn van hare Zusters.
De begraving heeft plaats gehad Maandag
Imorgend. Eene plechtige mis van Requiem
is gezongen geweest ter harer zieleruste in de
kapelle der kloostergemeente, door den E.
Pater Juliaan Bouche, predikheer, en kapelaan
van 't gesticht, bijgestaan door de E. Paters
|Cerveney en Walsch, O. P.
Het lijk wierd gedregen door de Zusters Pre-
D,it is noglans geld dat wij moeten beta-Lj^ggpgjggH van dekapeltot aan de lijkwagen,
len, lief of leed. [dieaan de ingangpoorte van 't gesticht stond.
Niet dat wij tegen de jaarwedden onzer I Verder tol aan het kerkhof door Dr Hoek,
kiijgsrnarinen zijn. In Y geheele niet. '>rada, DrKnaggsen M. S. Scuges.
Maar in die verschillende wijze van han- Vele kroo"en Ware" d°01' Vriende" gCZOnden
1 geweest, onder andere eene zeer schoone door
door de katholieken, deels door de socialis-1 'en z'e 1 w'^ duidel'j|c d^Alpbha het eigent-Len beer Gouverneur. De Stoet wierd ontvangen
ten.
Daar waren in den tijd vele eerlijke en
eftige lieden die ten goeden trouwe liberaal
waren.
Hun getal is merkelijk verminderd sedert
zij die zoogezeide vrijheidsvrienden aan het
werk gezien hebben.
Maar volgens ons, zou men den dag van
varidage moeten ziende blind zijn om niet te
lijk niet gemunt heeft op het geld der pas- I door Z. H. den Aartsbisschop van St James.
I tors, maar op depmtfori zelve. [Het is ook hij die op het kerkhof den dienst
In andere woorden, geheel dien artikel isIdeed.
nog eens een leeuwenvel waar Alpha's libe
rale ezeloore uitsteekt.
Daar is in geheel Yper, geen machtiger
weten wal een liberaal is, en waai toe hij I verstand dan dit van Sus.
bekwaam is. I Die kerel immers zegt met het meeste ge-
Waarom Imak, wit en zwart van een en hetzelfde.
Nu zien wij diezelfde liberalen met hunneI Hij slacht sommige goochelaars of kuri-
ilitioke vijanden de socialisten, samenspan-1 stenmakers, die uit hetzelfde doosje een dui-
iiuii om het katholiek landsbestier oraverre I velken of een engelken doen springen, vol
te werpen. Igens beliefte.
De socialisten spelen kaarte op tafel, eril Hoort liever,
zeggen dat, in geval van overwinning, de li-1 Sus heeft hem schromelijk kwaad ge-
De gestorvene kloosterzuster is begraven ge
worden in de voorbehouden® plaats, in het
oosterlijk deel van 't kerkhof, waar reeds ver
schillige van hare medezusters rusten, allen
gestorven gelijk zij in het heldhaftig en hertelijk
vervullen van hunnen plicht.
God staat tusschen den werkman en den
meester om ze alle twee te verdedigen.
Mgr d'Hulst.
Aalmoezen geven ziedaar de beste van
alle siielen. H. Joann. Chrys.
Valsche leeringeti bestrijden, is de men
schen beminnen. Bossuet.
Wees niet ootmoedig op eene hooveerdige
maniere. H. Hieronymus.
Hebben wij het recht te eischen dat onze
beralen op geenen buit mogen rekenen. [maakt tegen baron Surmont omdat een
En die dutsen van die liberalen, die gioctel vreemde kramenierster niet heeft mogenlonderhoorige zonder gebreken zijn, wari-
mannen van eertijds, volgen zoo gedwee als I verkooperi hetgeen in vele winkels hier te [neer wij zelve er gedurig toonen
een lam, de roode vlagge van de socialisten, krijgen was. M"'de Lambert.
T NIEU
VAN YPER
m
i
it
ijH<UI*Ko*n lor,0o ion Cll U IJ W Ipj U h IwmOI 6UOVÜI U ULJ CCIJ C li I 13ICI1C
lnijfli.r.eKim
i
