DIT IS
fH
EN OMM ELANDS,
t
wm mm
m
RDIT8NU :DSCH W'Ws
PL I4TSELtéK
Op Zaterdag, 24-8"" Juni 1809.
fi centimen 'I blad.
B4 0 jaar. Talmerk 1680.
Frankrijk
Holland
Engeland
Spanje
Philippijnsche eilanden
De afgevallen priester
Beknibbelen om te
beknibbelen
Voltaire was een Jezuïet
De meeting,
Hê komt
Mieroo
Priester Daens en Sus
De Onvermoeibare
Stad Yper Gemeenteraad
Ri m I
Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Boterüratete Yper, en bij 's lands boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt, 's Vrijdags, en s Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaal-
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.t5 de reke binnen't blad is 'l
0,f.30 van 's Rechter.-s wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. ledei
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agënce Havas, te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
NVes'ivlanderen wonen.
Zaak Dreyfus. Bij liet verschij
nen dezer repelen zal kapitein Dreyfus
waarschijnlijk met den kruiser Sfax,
te Brest reeds aangekomen zijn. Van
daar zal hij aanstonds naar liet gevang
van Rennes overgebracht worden,
waar zijne cel in gereedheid is.
Het proces zal rond 17 Juli begin
nen in eene der zalen van het krijgs-
arsenaal, dat aan de gevangenis paalI
In eenen der muren zal eene deur
gesteken worden, opdat Dreyfus van
het eene gebouw in het andere zou
kunnen gaan zonder op straat te
moeten verschijnen.
De noodige maatregelen worden
genomen om de orde en de open bare-
rust binst het proces te handhaven.
De gendarmerie zal versterkt worden
met een honderdtal manschappen,
een schadrou der ruiterij en talrijke
policieagenfen. Aan de muren der
stad heeft de burgemeester van Ren
nes eenen oproep doen aanplakken,
waarin hij de bevolking aanspoort tol
kalmte en verklaart dat het leger,
zoowel als het gerecht moeten geëer
biedigd worden.
de ministerieele krisis in Frankrijk
nog niet opgelost. De pogingen van
M. Poincarré, om een ministerie
sameu te stellen, zijn vruchteloos ge
weest. Verschillige gewezen voorzit
ters van den ministerraad of van de
Kamers zijn reeds naar het Klyseüm
uitgenoodigd geweest om aan de
krisis een einde te helpen stellen. Mr
Waldeck-Rousseau, door den voorzit
ter der republiek gelast met het op
zoeken eeuer volledige lijst ministers,
is er niet beter in gelukt dan M. Poin-
carré. Maandag is hij aan den presi
dent, M. Loubet, gaan verklaren, dal
zijne aangewende pogingen grenen
goeden uitslag opleverden en dat hij
bijgevolg van zijne taak moest afzien.
Na M. Brissou, gewezen voorzitter
der Kamer, naar het Elyseüm geroe
pen te hebben, heeft M. Loubet de
laak aangeboden aan M. Bourgeois,
Franscbe afgevaardigde bij dr .redes-
conferentie le 's Gravenhage.
De misdaad van Rijsel. Niet
tegenstaande de vermoedens meer en
meer op andere personen wegen,
blijft Broeder Flamidien nog altijd in
het gevang opgesloten. Sedert het
eerste onderzoek geëindigd is, zijn
reeds nieuwe bewijzen gevonden van
de onplichligheid van den aangehou
den Broeder.
Onder de poort der school zijn drie
brieven gevonden, aan den Bestuur
der gericht, en waarvan het adres ge-
maak! was in uitgesneden drukletters.
Volgens den onderzoeksrechter M. De
lalé zelf, moeten deze brieven voort
komen van denzelfden persoon, die
het briefje geschreven heeft, dat ge
vonden werd bij het lijk van den
kleinen Gaston Fovaux, dus van den
moordenaar. Broeder Flamidien kan
de schrijver der drie brieven, dus ook
de moordenaar, niet zijn.
Een onderzoek is geopend bij aange
klaagde personen, bij wie men uitge
sneden drukletters gevonden had, en
waarvun eenen rond den datum der
misdaad, schrammen aan het gelaat
droeg.
Zekere Justine Gochez, dienstmeid
bij Mad. Dujardin te Rijsel, verklaart
voor den onderzoeksrechter, daags na
de verdwijning van Gaston Fovaux,
een kind van rond de elf jaar ontmoet
te hebben, zonder klak noch mantel,
maar met het uniform der scholieren
der Broeders. Het kind vroeg hoe
laat hel was, zegde dat het honger had
en da!, bet van het Deulebosch kwam.
Bij hare tehuiskomst had de meid
hare ontmoeting verteld, bij het ver
nemen der verdwijning nogmaals ver
teld en, eenige dagen later het kind
herkend in een ten toon gestelde
portret.
Volgens iiit verhaal kou denkleinen
Fovaux niet vermoord zijn noch den
Zondag, noch in de school der Munt
straat, noch door Broeder Flamidien.
Vredesconferentie. De kommissie
der conferentie heeft den wensch uit
gedrukt, dat de overeenkomst van
Geneve, betreffende de behandeling
der gek weisten en krijgsgevangen,
zoo gauw mogelijk zou herzien wor
den en toegepast op de oorlogen op
zee.
De miiiistervan koloniën, M. Cham
berlain, heeft in het Lagerhuis (Engel-
scho Kamers) voorgesteld den oorlog
(e voeren tegen Transvaal. Zijn voor
stel werd met 8 stemmen tegen 4 ver
worpen. Hij vraagt aan deTransvaal-
sche republiek een pensioen voor de
weduwe van denEngelscbman Edgar,
die in Transvaal, ter gelegenheid van
zekere onlusten, door eenen policie-
agent doo 1 gesteken werd, alhoewel
liet bewezen is, dat Edgar de agent
zelf had aaugevallen.
De afstand der Carolinen-, Ma
riana- en Palaoseilanden, die on
langs aan Duitschland werden ver
kocht, is Maandag laatst door de
Spaansche Gortès (Kamers) goedge
keurd.
Volgens de laatste berichten hebben
de Amerikanen nieuwe overwin
ningen behaald op de Pbilippijnen, in
wier rangen de grootste wanorde
heerscht. De opstandelingen onder
gaan groote verliezen en zijn genoot-
zaakt, naar hunne verschansingen te
vluchten.
Het zou ons niet verwonderen, in
dien nieuwere tijdingen ons de zege
praal der opstandelingen meldden,
want, zegepraal en nederlaag voor een
zelfde leger, wisselen elkander af op
de Philippijnsche eilanden.
Een parijsch dagblad, dat verre is
van klerikaal te zijn, geeft eenen lan
gen artikel geteekend: Jean de Bon-
nefon, een vrijdenker.
Die artikel,dieeen hloedigezweepslag
is voor de afgevallene priesters, bevat
sommige beweeringen dfe ongegrond
of valsch zijn. Maar hij doet op mees
terlijke wijze uitkomen welken afkeer
het volk in den grond van zijn hciio
gevoelt voor eenen Kenan, eenen Char-
bonnel, enz.
Daarom geven wij hier eenige uit
treksels ons veroorlovende, waar het
pas geeft, bemerkingen te maken
Da! men zegge wat men wille, de afgevaj
len priester zelve, wanneer bij bovenmate ver
shindig is, sirijiit met onze rechtschapenheid.
Wanneer, een man denkt.gtmis'. te hpbben,
kunnen wij niet verdragen dat hij al met eens
oiitaalbaar wordt, en groote spreuken doei
met dien zeltdeu mond die de Hostie bezoe
deld heeft
heatgevallene priesters kunnen maar moei
lijk door het volk gaan zonder kaakslagen te
vaiigen; en allen, als zij hunnen mond durven
openen, stellen hun bloot aan de antwoorde
vaneenen prins dieniet zeer godvruchtig
was, maar toch een ware frstnscbman. Die
prins kwam in gesprek met eenen afgevallen
priester, en zei hem:
Men rnoet van gedacht niet verandè
ren.
Maar, prins, als men ziet dat men ge
mist heeft
Dan zwijgt men, zegde de prins.
Die antwoorde was, in dit geval, zeer wel
gepast Iemand die van den goeden weg af
wijkt, kan niet min doen dan zwijgen.
Doch dit is, in 't algemeen gesproken, niet
juist. Het is, bij voorbeeld, geen waar dal
een mensch, die van gedacht of godsdienst
verandert, moet ".wijgen.
Indien hij van de doling tol de waarheid
overg; at, kan hij integendeel gehouden zijn
te sprt'cen om het gedane kwaad te herstellen.
Zwijgen ware voor hem, in zulk geval, aan
zijnen plicht te kort. blijven
'lis juist omdat zij de moeilijkheid van
zulk nen toestand gewareziju, dat de afge
vallene priesters alhier eenen bond ot syn-
dikaat gesticht hebben.
Zij hebben een weggestekene woning be
trokken. bezitten eene antiklerikale biblio
theek, en trachten gezellen te winnen. Zij
houden de ooge op de pastoors die wat flauw
te wete ijnop de onderpastoors die wat
krank van geest zijn.
Komt er voor deze laatster) een oogenblik
van moedeloosheid, van teleurstelling, van
verandering in bediening, zij zijn er aanstonds
bij.
Zij weten hun wijs te maken dat hun bis
schop onreebtveerdig is, hun deken een ty
ran; en alzoo trachten die reizende en oproe
rige winkelknechten de priesters uit te bui
ten die de soutane moede zijn en zijn gereed
hun herbergzaamheid en het overige le ver
schaften.
Ten anderen, zij hebben maar weinig ge
luk in burtne onderneming. Tien of twaalf
priesters op geheel de geestelijkheid van
Frankrijk hebben den Aulaar verlaten om
naar die herberg van Seine et Oise te trek
ken. Meer dan één verlangt om weder te
keeren naar den schaapstal. Het overige is
geen groot verlies voor de Kerke. Gewoon
lijk als een priester afvalt, bewijst hij aan
don godsdienst den eersten dienst waartoe
hij bekwaam was.
Nu, het werk dor afgevallene priesters
bestaat; en nooit, noch in ons dagblad,
rio ch elders, en zou men in dien modder
roeren, hadden de stichters voortgeleefd in
den poel van hunne verergernissen.
Maar de afgevallene maken gerucht, en
willende lesse spellen aan de Kerke die zij
verraden hebben.
Hun kruip-uit, met vuile n versleterie
gevel, staat ineenen verloren hoek van Parijs,
verdoken onder eene macht van jasmijnen.
Die jasmijnen en lukken er met in den
reuk en bet gezicht van het huis weg te
nemen.
Onder den schijn van een huis van ruste
is het een huis vau stiijd waar de priesters,
die hel kruisbeeld weggeworpen hebben,
lijk de soldaat zijnen degen, iiuis en raad
astels, 't is te zeggen de oude, de
stichters, gaan 's nachts uit, lijk de vodden
rapers, op zoek achter bevuilde zielen, en
verwelkte herten, om den troep der eedver
brekers te vermeerderen.
Ik zal mij wel zwichten den naam der villa,
of de namen der bewoners te geven want
alle aankondiging, zelve uit misprijzen ge
daan, is welkom voor die priesters, die van
den autaar eenen wipbank gemaakt hebben
om in den modder te springen, er in te
vroi-ten, ervan te leven
De afgevallene is het vuilste wezen dat
God gesteld heeft tusschen de menschen en
de verdoemde, omdat hij nooit rechtzinnig
is
Gek wetsiebooveerriij, bedrogene eerzucht,
d< dierlijke driften ziedaai van waar de
afgevallene voortkomen
Vervolg van ons nummer van 40° dezer)
Het Progrés zou willen dal de Yperlingeo
de eerste keure hebben van koopeu op den
groolen Botermarkt, en dat de huishoudsters
hunnen voorraad zouden kunnen opdoen.
Dat is 't schoonste bewijs dat hij van de
marki het eerste woord nieten kent.
Iedereen weet dat, op den grooten Boter
mol kt de verkoop maar in 't groote gedaan
wordt; en op den kiemen, de verkoop in
't kleene.
Wat d groote koopers aangaat, uitge
nomen vijf of zes, het zijn al vreemdelingen.
De huishoudsters en de kutsers koopen
hunnen boter op de kleene markt.
Is vier.
Op ih iwee markten wordt het reglement
streng ioegepSfsL
Wal den verkoop aangaat die buiten den
markt gedaan wordt, hit is onmogelijk te
beletten dal de kooper rechtstreeks zijne
boter koopt aan de buitenlieden.
Maar van als de kooper in slad komt is hij
verplicht zijne boieropde markt te brengen.
Voldoet hij aan die voorschriften niet, hij
is strafbaar voor de wet.
De politie houd', daar goede ooge op
en daarom worden de herbergen dikwijls
onderzocht.
Is er iemand die onder dit opzicht de
scbreve le buiten gaat, hij wordt verplicht
den laks te betalen.
Die zienwijze van 't Progrés verwondert
ons grootelijks.
Hij, die eertijds zulke groote partijganger
was van de volle vrijheid van koopen en ver
knopen, hij zou die vrijheid nu willen beteu-
len, ti de Yperlmgen voorentrekken.
Uit lm een wij komen tezeggen, is het
gemakkelijk om verstaan dal de handelwijze
van 't Progrés, indien zij toe «past werd,
maar één gevolg zou hebben de vreemde
lingen van onze botermarkt wegjagen, en
schromelijk nadeel doen aan onze stad.
Hij ziet alleenlijk het profijt in van eenige
zeldzame ypersebe voorlverkoopers en
houdt geene rekening van het groot getal
burgers en werklieden die hunne boter
moeten koopen.
Daaraan ziet men nog eens tc meer dat
die gasten beknibbelen om te beknibbelen, en,
onder voorwendsel hunne medeburgers te
bevoord-eligen, dingen voorenstellen die
juist bei tegenovergestelde zouden te wege
brengen
Wat do dwaze en blinde partijgeest toch
doen kan
Voltaire een Jezuïet? Komt dat tegen!
Wie zegt er dat
T Is Sus, de vermaarde pédagogue
van 't Weeke blad.
't Is een Jezuïet, zegt Sus, die gezeid heeft:
Liegt zooveel gij kunt, er zal toch altijd
iels van over blijven.
Iedereen weet dat Voltaire dit gezeid
beeft.
Dus Voltaire was een Jezuïet
Trekt de lpere op, Sus
zeiden wij, ligt op de mage van Sus.
Sus is daarom gloeiende kwaad.
Dat is nogmaals een leugen, schreeuwt
Sus.
't Is nogtans zeker dal Sus ongemakkeiijk
was met de meeting.
Ligt ze op zijn mage niet meer, 't is dat ze
al ievers....elders ligt
t
Wie
Priester Daens.
Wanneer
Den 18sUo Juni, zegt Alpha.
Neen, den 2d" Juli, zegt Sus.
YVien van de twee gelooven
Sus, omdat hij nooit en liegt.
Het Progrés van Zaterdag laatst heeft
willen kluchtig zijn.
Hei bevat een zoogezeid besluit van onzen
stedelijken raad nopens dans en muziek.
Is de artikel zonder zout, hij en is niet
zonder....een snuifje peper.
Trouwens, die artikel is geteekend
üe Czaar, Surmont, hetgene oudversleten
nieuw is
Maar hij is ook nog geteekend De Se-
creluris, Mieroo.
Mijnheer Gorrissen een Mieroo
Proficiat, mijnheer Gurrissen
Wij hebben den brief van Priester Daens
in ons blad overgenomen, en ons veroor
loofd eenige bemerkingen te maken.
Piiester Daens heelt geradig gevonden
daar niet op te antwoorden hetgeen ons
niet en verwondert.
Maar Sus is daarop in eene vroede dulle
geschoten hetgeen ons ook niet en ver
wondert.
Sus vindt dat er maar één priester is die
de ware leering van Christus volgt, en dat
is priester Daens.
Al de andere, met de bisschoppen aan
't hoofd, en zijn maar goed om kwaad te
doen aan den godsdienst.
Sus is trouwens zoo bekommerd met onzen
heiligen godsdienst
't Is daarom dat Suszijnen paschen
niet en houdt
Wij nemen de vrijheid aan heer Sus nog
twee vraagskens te stellen nopens het uit
stapje der Onvermoeibare naar Kemmel.
Is het waar dat de trompetters 's ander
daags morgens ten drie ure en half t'huis
gekomen zijn
Is het waar dat er gastjes van 9 jaar
's avonds alleen zijn moeten naar huis
komen
Verslag der zitting
van Zaterdag 17 Juni 1899.
De zitting begint ten 5 en half.
Al de raadsheeren zijn aanwezig, buiten
M. Colaert, die zich verontschuldigt, daar hij
geerne nog eens zijne moeder had bezocht,
die berecht is.
't Verslag der zitting van 6 Mei wordt
goedgekeurd en dit van 3 Juni ter inzage
der leden op het bureel neergelegd.
leeschhuis
Voor de vier kramen op het Vleeschhuis
hebben ingeschreven de heer Roose-Dael
voor 1893 fr. en de heer Baeckelandt Char
les voor 2489 fr.
De heer Roose wordt aannemer verklaard.
Sprekende van 'l Vleeschhuis, vraagt M.
D'Huvettere dat het reglement op het toe
zicht over den vleeschhandel beter zou toe-
r.' ■-
m
m
san aaaamam
ioc
vinr' f
a
W
w
