DIT IS i EN OMMELADNS, m m m m 1 iml PLMtTSEL/J X Op Zaterdag, 24 Maart, 1900. K centimen 't blad. 3Hste iaar. —Tal- er*» 1719 REDELIJK ZIJN Werklieden Vreemdei'ngen Zaak Bethune De Minister van Arbeid te Charleroi Stad Yper Een goed besluit M. Vandenpeereboom Tooneelfeeste Doodsberichten Oorlog tusschen Transvaal en Engeland sr^ ■SMI KBH Te trekken bij den Uitgever, Tk 36, in de Botéretrate, te Ypercn bij land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's jaar-:. 't Nieuwsblad van Yper verschijnt. 's Vrijdags, en "s Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgeniand. Het Mad en is niet min te trekken dan vooreen geheel jaar en 't wordt op voorhand betaal.*. 1'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk te Yper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijk, niet kinderachtig; Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad is 't 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 3 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. Do Heeren van de Agence HAVAS.te Brussel, Tk 32,in de Magdalena- strate, en te Parijs, n° 8, Peace de la Bourse, ontvangt u bekendma kingen voor 't Nihuwsrlaü van Yper, van al die buiten Oost- Westvlanderen wonen. De «XXme S1ÈCLR» oen brusselsoh katholiek dagblad, bevatte over eenige dagen eenen artikel vau groote aan gelegenheid in de tegenwoordige om standigheden. Alwie dezen artikel zonder voorin- genomene gedachten wilt lezen, zal moeten bekennen dat hij geschreven is uit katholieke overtuiging, mei gezapigheid en gezond oordeel. God gave dat al onze katholieke gazetten die regels in hun schrijven trachtten na te volgen Wij geven hier de bijzonderste uit treksels. Er is sprake van de vergadering van den Katholieken Bond van Brusse waarin het vraagsluk van den persoon lijken krijgsdienst op het tapijt kwam. Wat den krijgsdienstaangaat.de meerder heid der algemeerie vergadering aanveerdi den ouden vorm der Bewarende Vereenigtng. Die vorm en strekt niet tot verzwaring van kiijgslasten, vermiis hij onder andere dr vermindering van den diensttijd en het uit breiden van een vrijwilligersleger bevat.Maar bij sluit ook niet geheel en gansch de per soonlijke dienst uit. Wij zijn, gelijk iedereen weet, vastbera dene tegenstrevers van dit stelsel, en wij hebben het recht spijtig te zijn dat men voortijds in bet programma der Vereeniing dit toegestaan heeft. Maar wij bekennen dat men nu aan dit punt ten onzen voordeele nieten kan roeren, zonder de katholieke eenheid,rioodig in dez'-n oogenblik,schromelijk gevaar te doen loepen. 't En is voor Brussel alleen niet dat wij spreken 't is voor geheel het Land. Hetgeen te Brussel gebeurt, heeft weêr- klank door 't Land; en moest de Katholieke Bond der hoofdstad een veroordeeling uit spreken tegen al de katholieken die partijgan gerszijn van den persoonlijken dienstplicht, de beweging zou dreigen buiten het arron dissement van Brussel te gaan. Ten anderen de brusselscbe dagbladen die nu. zooals men weet, hemelen aarde bewe gen om gebed de kiezing alleenlijk rond den persoonlijken dienstplicht te doen draaien, eri hebben nooit gezeid dat zij meenden enke- lijk voor Brussel te spreken. Dit ware ten anderen onredelijk daar de krijgskwestie eerie kwestie is van algemeen belang. Er is dus sprake van eene beweging die alle Katholieke bonden van hel Land aangaat. Maar, in dit geval, dat is twist en twee dracht geheel het Land door.Dat is in andere, woorden roepen: «gaat er van dooraan zoo vele weerdige katholieke mannen, zóó gezien in 't Land, in hun Arrondissement, lijk een Becrnaert, een de Smet de Naeyer, een Devolder. Dat is de deure sluiten voor nieuwe mannen, wiens komste in de Kamers zoo gegeerd is, als de heeren Arthur Ver- haegbe, de Ponthière, Michel Levie. Dat is eindelinge alle verbond breken of onmogelijk maken tusschen katholieken en democraten te Luik,teCharleroi en misschien elders nog. Welnu, wij en kunnen niet genoeg steunen op dit punt: willen wij, katholieken, iie Uit at onze krachten hebben wij gevrocht, en wij zullen 'l nog doen, om den persoon lijken dienst te beletten. Een der redens waarom wij de Evenredige Vertegenwoor diging zoo hevig bevochten, was omdat dit stelsel in de Kamers eene verandering ging brengen waaruit de kans der persoonlijke krijgsdienst ging vermeerderen. Wij herhinneren ons zelf dat het dagblad wiens Bestierder nu zegt gereed te zijn eerder de meerderheid omver te werpen dan er partijgangers van den persoonlijken dienst te laten binnen gaan dat dit dagblac (zeggen wij) loech met onze vreeze, en zei dat er geen verband was tusschen den per soonlijken dienstplicht en de Evenredige Vertegenwoordiging. 't Doet, daar is er men ziet het maar to wel vandage. Maar wij staan tegenover iets dat gedaan en gebeurd is aanveerden 't geen is, en ons beste doen om de zaken niet te verslechten ziedaar onze plicht. Ja mijnheer Woeste had gelijk Zondag laatst te zeggen dut de persoonlijke dienst een aanslag is op de persoonlijke vrijheid, op de vrijheid van het verkiezen van eerier Staatdat hij het werven der geestelijkheid en der kloosterlingen bedreigt. De persoon lijke dienst ware een ongeluk. Maar nog een veel meerder ongeluk ware het aankomen van een antiklerikaal staatsbestier dat niet alleenelijk de persoonlijke dienstplicht ons zou opleggen, maar op alle wijzenen in alle punten de katholieken zou verdrukken Dit antiklerikaal staatsbestier zou alle krachten inspannen om de inrichting van o> s vrij onderwijs ten onder te brengen. Het zou de armen onder de katholieken dienwreeden dwang opleggen te kiezen tusschen hun brood en hun geweten, in zake van onder wijs hunner kinderen. Het zou het geloovein gevaar stellen, niet alleen van eenige jonge lieden die tegen wil en dank door den persoonlijken dienst plicht naar de kazerne zouden moeten op trekken maar van duizende en duizende arme kinderen die bij alle middelen in de scholen zonder God zouden getrokken wor den. Orize handelwijze, in geheel deze zake. komt voort uit een eenvoudige reden die t gezond verstand ons voorhoudt Van twee kwaden, kiest het minste Dank aan de mildheid van onzen Minister van Nijverheid en Arbeid zal er een werk manshuis verlot worden tusschen de leden der maatschappijen van onderlirigen bijstand van stad. Dat all ui die kunnen in den Katholieken Ziekentroost gaan Om aanveerd te zijn door bet bestuur, va ar va n de bijzonderste vertegenwoordigers zijn, M E Fraeijs, voorzitter, M. J. Bnus, cbrijver en M. Werbrouck-Vynckier, schat bewaarder, moei men 1. Een geregeld gedrag hebben 2. Een bewijsschrift van den geneesheer verioonen, bestatigende dat men geene ziek te of verborgene kwalen beeft 3. Gehuisvest zijn te Yper sedert minstens ■es maanden 4 Een beroep of ambacht uitoefenen dat geen buitengewoon gevaar van ziekte of ge- brekkelijkheid oplevert; 5. Niet vrijwillig deel maken van eene andere maatschappij van onderlingeri bij stand 6. Ten minste 18 jaar of ten hoogste 40 aar oud zijn 7. Een inkomrecht betalen oepaald op 1 frank van 18 tot 23 jaar 2 25 tot 30 3 30 lot 35 5 35 tot 40 8. Eene wekelijksclie bijdrage doen van 20 centiemen. Alle leden worden ook uitgenoodigd.maar niet verplicht, te sparen voor een pensioen in den ouden dag; van zoo zij eenen frank bij een vergaard hebben, zorgt de maatschappij voor hunne aansluiting bij de lijfrentkas van den Staat. De Katholieke Ziekentroost verschaft aan zijne leden in geval van ziekte 1. De zorgen van geneesheer en genees middelen 2 Eene dagelijksche schadeloossteling van 1.50 fr. binst de drie eerste maanden en van 75 centiemen binst de drie volgende maanden 3. Eene som van tien frank voor de be grafenisiiosten der leden 4 Eene som van vijftien frank voor de weduwen, weezen of ouders der afgestor venen 5. In geval de leden geen recht hebben op hulp, buitengewonen en tijdelijken onder stand. Die in zijn land geen koren zaait Is zeker dat hij distels maait. Altijd hetzelfde deuntje in de liberale dag bladen van Yper. Mijnheer Colaert wordt Burgmenster en M. Fraeijs. schepene. Weeral twee vreemdelingen: de eerste t an Popetinghe de tweede van Brugge t o roepen onze ypersche liberalen. Wij hebben in den lijd gez-id wie dat er in Yper waarlijk een vreemdeling is,en da,: p eri hpbben al de kakadoesbla en ge-u- woord geantwoord Het Journal d'Ypres doet met reden hier ter zake bemerken dat op die wijze twee liberale schepens ook vreemdelingen waren, daar Mijnheer Bossaert van Lange- marek was, en Mijnheer Leleup van Ath, in Henegouwen. Ziet gij hoe ernstig al die liberale scbrij velaars zijn leid, en ik mag u beloven dat binnen eeni ge dagen het wetsontwerp zal nedergeleid worden. Ik hoop dat het hij dringendheid zal besproken worden, en dat de wet zal kunnen toegepast worden (e beginnen met 1" Januari toekomende (Lang en geestdriftig handgeklap.) Mijne bediening belet mij u te zeggen welk ons wetsontwerp is. Maar ik zal mij veroorloven u eenige vragen to stollen. Wat zoudt gij zeggen moest de wet aan den werkman, die geringe stortingen doet in de lijfreritkasse. ééaen frank daags ge- ven wanneer bij 65 jaar oud is Ik weet dat men elders meer belooft maar zwichten wij ons van de grooto be- lovers en de groote sprekers... Eene andere vrage. Vindt gij niet dat het recht is dat de perisioenkasse gespijsd word door de - ringe storting n der werklied wav h-j deo Sla:;' breede hulp; - ld e /.ou v..<1 L" zeg niet dït het wrt.sonl'- p zóó s. maar ik zal mijn best doen om tot daar i komen Wat de werklieden aangaat die meerderen, -v dan 50 jaar oud zijn, bijvoorbeeld, m j ngste 3 j zou ben bijzonderlijk bevoordeeligen m lijden voor het lol van dai arme broedervolk. We laten een paar van die berichten volgen. Mevr. Aleiha 1 J Uys, geb. Uys, laat in de Volksslem van Pretoria het volgende dood bericht opnemen. Aan bloedverwanten en Vrienden wordt met deze bekend gemaakt dat het den Heer behaagd heeft van uit ons midden weg te lemen, mijn zoo teeder geliefden schoon zoon DIRK CORNELIUS UYS, in den jeugdigen leeftijd van 34 jaren, 4 naanden en 5 d; ee Hij sneuvelde op 20 October '99 in den slag bij Dundee (Natal). Onze lieve Dirkie stierf den heldendood voor zijn Volk en Vaderland. Van hem kan gezegd worden Siju zon is ondergegaan als het g dag was. Jer. 15 vers 9. Maar wij nemen zijleven voor ons als een afscheids woord want hij >- >s e-'o voorbeeldige jonge christen, altijd hl en I Heer. N 1 var- 10 j dochter F I veggeruK irvan ou >p<r ruimri in zijn i) nlijksleven dij - mdsie i hare zijde m« 14 jonge kin- 9 j -ren en de bun, voor eenen tijd en bij voorbate, eem toelage te verleenen die geene almoese en zou gelijken. Daar is, van wege het hoog gerecht, eene vraoe ingpdipnd aan de Kamers om Mijnheer Bethune. volksvertegenwoordiger van Aalst, te mogen voor het gerecht brengen, als be schuldigd zijnde van bedrog in zake van kiezing. Mijnheer Bethune zeiveen vraagde niet beiers, om alzoo de valscbheid der beschul digingen te doen uitkomen. De Kamers, na een rijp onderzoek, heb ben die vrage verworpen. Vele liberale dagbladen, waaronder de Chronique geven aan de Kamers gelijk. Is het dan waarlijk niet kluchtig»Progrès» en «Weeke blad» die zake te zien verdraaien, en hunne goedzakkige lezers te zien wijs maken dat er hier een klerikaal schandaal op handen was Mijnheer de Baron Surmont deVolsberghe, Vlinister van Nijverheid en Arbeid, deed Zondag laatst een bezoek aan den bond der Vereenigde Werklieden van Charleroi. Hij wierd er verwelkomd door Mijnheer Micbei Levie, den welgekenden redenaar. Vooraleer het woord te geven aan den heer Minister, herinnerde Mijnheer Levie in korte woorden de lange en vlijtige loopbaan van dien orivermoeibaren man, zoo verslan dig, zoo goedhei tig van dien christen zon der vaar of vreeze. Eere zij hem riep de spreker uit. Eere aan den Minister des Arbaids, en dat aller herten een donde- rende huidekreet opstijge voor dien verte- geuwoordeer van Zijne Majesteit hen Koning (Langdurige toejuichingen Diep bewogen, bedankte de lieer Ministei de aanwezigen. Onder het uitspreken van welverdienden lof aan den heer Levie, over handigde hij aan dezen laatste het bijzonder ïermelaal der Voorzienigheid van l'le klasse. Daverende toejuichingen.) Na eenige woorden over verscbillige maatschappelijke werken zooals de werk manswoningen, de spaar- en verzekerings kassen, de antialcoholische honden, kwam iiij leerde Minister aan bet gewichtig punt der werkmanspensioenen. Wat dit punt aangaat, zegde hij, het is nauwelijks zes weken dat ik in bediening ben, maar ik heb er mij vlijtig op toege- weinig goeden wille van heide kanten Er valt ook te zorgen v r de - nu- S die de werklieden van morg zijn. De school-assen zijn gesticht gr-wees/ zij moeten voort groeien en blo ien Spreker sluit met te zeggen dn', indien bij aanveerd he; ft Minister te zijn, dit niet ge beurd is zonder vele aarzelingen. Dat hij hem eindelinge heeft laten overhalen, maar het besluit nemende krachtdadiglijk te wer ken voor het welzijn des volks, en met den vasten wille van tot het einde toe zijnen plicht van christen en vaderlander te vervul ien. Daarop staat geheel de zale rechte en brengt aan den heer Minister eene grootsche en begeesterde butooging toe. Bij dezen laat BI - dv rwanten en Vrienden w?tei>, dat het de Heere behaagd heeft, van mijne zijde weg te nemen, mijn Dit alles kan bekomen worden meteen innig geliefde echteer >ot Twee jarige keuring van maten en ge wichten, van 28 Maart tot 4 Mei 1900, in de Kleine Botermarkt, Het gemeentebestuur van St Joost ten Oode bij B' ussel, heeft een besluit genomen waarbij het aan de bazen van danszalen ver boden wordt, meisjes beneden de 18jaai binnen te laten op straf van voor altijd de toelating ingetrokken te zien. - - -r In verscbillige gazrtten wordt gemeld dat M. Vandenpeereboom van zinne is in een Klooster te treden. Onze wakkere tooneelspelers van Willen is kunnen geven Zondag 8 April en Maandag 9 April, eene too- neelfeesfe in 't Volkshuis. JSeiie ökicL* drain in vier bedrijven, zal opgevoerd wor den. Het is in Zuid-Afrika de gewoonte niet evenmin als in Holland om door middel van doodbrieven kennis te geven van het af sterven van een lid dei familie. Dat wordt door middel van bet daghlad d .n Zuid afrikaansche bladen staan thans natuurlijk vol van dergelijke «doodberichten» waar van vele oprecht roerend en aangrijpend zijn en het hert vervullen met een innig mede- JAGOB APRl in d.- ouderdo; i en 9 dagen. Hij storven in het In zijne in d n slag in komen wonden VN PRETORIUS. 32 j nr, 2 m a d- is den 1 Januari 1900 ge- lospitaal ie Jacobsdal aan mil D comber 1899 be- nij nalatende 5 kinderen waarvan de jongsieslechls een 4 tal dagen door haar vader gezien mocht worden en bij zijn sterven pas d n ouderdom van 2 maan den en 22 dagen bereikt had. De hoop des wederziens lenigt mijne smart. Gezang 96 2 en 3. De bedroefde Echtgenoote en Kinderen Wed. J. A. Pretorius, geb. Bloem. De Potchefitromer bevat Ir t doodbericht van een gesneuveld Transvaler waaria de weduwe als volg; meedeelt Ons verlies is onherstelbaar daar hij mijn eenige zorg en steun was, die ik hier op aaide had,en die door do wreede tirannie van de zoo b scha ;fde en hooggeroemde Engelsen gedood werd. Maar ik zal mij ti oosten en de hand ussen die Duj geslagen heeft. Maar weet ij «Koningin Victoria! dat gij en uwe bloedhonden rekenschap zul len moeten geven van al bet onschuldige bloed dat gij en uwe handlangers hebt doen stroomen. Mijn echtgenoot was geen laf hart die gevlucht is. Hij is gevallen als een dapper held voor Vaderland en Recht. De lezer kan oordeelen of het een volk van barbaren en halve wilden is, dat zóó voe't- Transvaal Pe troepen ran Gatacre Ka.ipslad, 15 Maart. I dnor r>r>n O I); P Tr k pib'iu 1 'U.' vim Leut)al /Vews De curresp m te Betlmlië me:dt van 4 Maart De laatste da,gen v aren de Boeren bezig geweest met de rijbrug bij Beth- uliëoverde Oranjerivier te ondermij nen, onder een zwaar vuur van de engclsebe artillerie. Ouder dekmii:; van de <in!_elsche kaoonfien gelul, e b i luiieuant Popham, van de Derbysïiires, zonder dat de Boeren het merkten de brug over te steken en de draden voor bet onlslekeu van de mijnen door te snij- V |fv«. JH v MEERDERHEID IN DE KAMERS BEHOUDEN, WIJ EN HEBBEN GEEN ÉÉNEN ZETEL TE VERKOOPËN T Is DEN OOGENBLIK VAN I)K VERMAARDE SPREUKE TE HERHALEN DAAR EN IS GEEN ÉÉN MISSLAG MEER TE DOEN. ..«ofi*- - - '"IJIIV O IJ UI.' v *3X1* »i'i 7,

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1900 | | pagina 1