DIT IS
EN OMM ELANDS,
:T"; san W is.
STAATKUNDIGE OMSCHOUW
Op Zaterdag, 30fin Juni 1900.
5 centimen 't blad.
35ste jaar. Talmerk 1732.
Katholieke Wacht
Belangrijk bericht
Bestrijders van 't 'kapitaal
Kerkraden
Is het geloovelijk?
m
Te (rekken bij den UitgeverTh 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's land boodschap me sen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon huiten Belgenland.
liet hlad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaaL.
l'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate
Tk £6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Ileeren van de Auence ÜAVAS.te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
8 Juli 1900, 9 ure zielmis, Meersdom Gh
29 Juli 1900, 9 ure zielmis, Leon Vande
walle.
Als de kiezing ddér is, gebeurt het maar
al te dikwijls dat er mensehen komen klager
ofwel omdat zij op de kiezerslijsten niet en
staan, ofwel omdat zij hun getal stemmen
niet en hebben.
Gewoonlijk is die klachte ongegrond en
en die misse komt voort uit onwetendheid
der kieswet.
Doch het gebeurt dat die klachte gegrond
is; maar, zij en kan niet meer baten daar
het dan te late is.
Om aan onze kiezers dien misslag te be
sparen, verzoeken wij hen:
1°) Vóór den 15de° Juli toekomende te
onderzoeken, of te doen onderzoeken, of zi
ingeschreven zijn op de kiezerslijsten door
het Schepenkollegie opgemaakt, en be
rustende op het stadhuis; en of zij inge
schreven zijn met het noodig getal stemmen.
2*) Om te weten welk hun kiesrecht is,
den ondergeschreven artikel aandachtiglijk
te lezenen indien zij eenigen twijfel heb
ben, zonder uitstel hunne vrienden raad te
vragen.
De kiezerslijsten die nu opgemaakt
worden zijn deze die moeten dienen van
1"» Mei 1901 tot 30'1,D April 1902.
VOORWAARDEN VAN HET KIESRECHT.
Om kiezer te zijn moet men
1* Holg zijn
hetzij door geboorte, hetzij door naturalisatie
(inburgering).
2") I>en vonolscliten ouclei*'
dom liei>L»en
Om kiezer te zijn voor de Kamers moet
men vóór 1"" Mei 1901 ten minste 25 jaar
oud zijn ('t is te zeggen geboren zijn vóór
den l'"* Mei 1876).
Om kiezer te zijn voor Senaat, Provincie
en Gemeente, moet men vóór 1"" Mei 1901,
te'h minste 30 jaar oud zijn ('t is te zeggen
geboren zijn vóór l'le° Mei 1871).
3» Sedert eenigen tijd zijn
verblijf liebben.
Om kiezer te zijn voor de Kamers, Senaat
en Provintie, moet men, vóór l,l'° Juli 1900
ten minste sedert één jaar in zijne stad of
gemeente verblijven.
Om kiezer te zijn voor de Gemeente moet
men vóór den l"eo Juli 1900, sedert ten
minste driejaar in dezelfde gemeente ge
huisvest zijn.
Deze drie voorwaarden maken dat gij
kiezer zijl met êéne stem.
Maar gij kunt, in zekere gevallen, een
grooter getal stemmen hebben.
Welke zijn die gevallen
1°) Gij hebt recht aan eene
bijkomende stem
Wanneer gij op 1"™ Mei 1900 ten volle
35 jaar oud zijl,getrouwd zijt, (of ten minste
weduwaar met wettig nakomelingschap), en
daarbij eene zekere persoonlijke belasting
betaalt aan den Staat of daarvan ontstegen
zijn.
Hoevele persoonlijke belasting moet gij
daarvoor betalen?
Voor de Kamers, ten minste 5 fr.
Voor de Gemeente 5 frank in gemeenten
van min dan 2000 zielen.
10 frank in gemeenten van tusschen 2000
en 10.000 zielen.
15 frank in gemeenten van boven de
10.000 zielen.
Dus hier in Yper, bemerkt dit welom
recht te hebben aan die bijgevoegde stemme
moet gij ten minste 15 franks persoonlijke
'asten betalen.
2") Gij hebt ook recht aan
óóne hijgevoogilo stem s
Wanneer gij, kiezer zijnde, ten minste één
jaar eigenaar zijt van grondgoederen die een
kadastraal inkomen geven van 48 franks,
H|Of ook nog wanneer gij sedert ten minste
twee jaar eene inschrijving hebt op den
Grootboek der openbare schuld die u (en
minste 100 frank 'sjaars intrest geeft;
Of ook nog wanneer gij sedert ten minste
twee jaar een renteboekje hebt op de Spaar
kas die u ook minstens 100 franks intrest
's jaars geeft.
3*) Gij hebt rcclit aan twee
bijgevoegde stemmen
Wanneer gij een diploma, een titel, of een
getuigschrift bezit van zekere studiënof
ook wanneer gij zekere openbare ambten,
zekere bedieningen of zekere beroepen ver
vuld of vervuld hebt.
Die diplomas, ambten, beroepen en bedie
ningen zijn bepaald in artikels 17 en 19 van
de wet van 12 April 1894.
Of ook nog de eigenaars van onroerend
goed van ten minste 150 fr. kadastraal in
komen.
Een oud-communard, Roel efort, schrijft
in ï'lntransigeaat
Het is voldoende, den vrijbuiters der
uiterste linkerzijde (socialisten) eenigc bank
biljetten in 't gelaal te werpen, om hen op
de knieën te doen vallen voo.' de bank der
ministers.
Dat komt van een die zc kent.
Zondag 1 Juli, is het verplichtende alge-
meene zitting der kerkraden. Is bet budget
van 1901 nog niet gestemd, dit werk moet
op dezen zondag voltrokken worden, anders
Bemerking. In alle geval kunt gij voor zou men verplicht zijn voor eender volgen
de Gemeente nooit meer dan vier stemmen de zondagen bezondere machtiging te vra-
hebbenen voor Kamers, Gevaat en Provincie I gen tot het houden van eene buitengewone
ten hoogste drie stemmen.;iuiQg> vermjh3 het budget v00r 15 Auguslos
p i aan den gemeenteraad moet besteld worden.
I Er moet ook overgegaan worden tot het
Er wordt nu vele van China ge-1 aanvullen der openstaande plaatsen in den
sproken. I raad en in het bureel.
Een woordje dus over de chineesche Eindelijk behoort men te onderzoenen of
ïoofdslad. de onweders geene schade aan de kerkge-
Peking, zoo heet China's hoofd- houwen hebben toegebracht, en zonder
stad, is eindeloos groot, en over tijd u''lslel gepaste kegelen te nemen om de
van jaren, zeiden ze van deze sta(]| «oodige herstelling te doen^
dat het de grootste van de wereld was. TT""""
Peking bestaat eigenllijk uit drij Vorstelijk huv-elijk
steden: de keizerlijke stad,de tarlaar- Het j^eiy^ van pri',^ Albei t zai
sche stad, de chineesche stad. L Munchen gecelebreerd worJen op
De keizerlijke s'adhet paleisk eiüde vail Septemb-r, doch de
igt over eene uitg -strektheid van M Liste dag js Qog niet bepaald. Uit
ii lometers en is omringd door eenen il00fde van de0 rouW die de konink-
eindeloozeu muur. Daarbinnen leeft (yèe faraj|je heeft getroffen, zal de
di keizer van Chin t en alles gaal l>in-1 (-jpuiloft zonder groote plechtigheden
non die muren op zeer geheimzinnigeLeschieden, en de feesten, die tc Mud-
wijze. Er zijn daar heerlijke hovingen 1^^ m0esten plaats hebben, zijn af-
en prachtige laneDoeZegd.
De omgeving van den keizer: zijn P _J
lof, is half tartaamch, half chineescb. LScllOODG ,rcdücin GD
Nu regeert de kekerm-weduwe, eene s w|„ekomen
zeer geslepene vrouw, en die den jon- T o
gen keizer soortc van gevangen weet Koning Oscar van Zweden, had de ten
e houden. toonstelling van Parijs bezocht en ging naar
In den grooten ringmuur van hel huis weêrekeeren. Onderw ge, zou hij eens
Daleis zijn verscheidene poorten, en eenen goên dag gaan zeggen aan zijnen
oor de hoofpoort raag nooit iemand schoonbroêr, den groothertog van Luxem-
lasseeren als de keizer zelf, of de I Diirg.
keizerin-regrnte. Anders ware dieI Dal was op Sakiame"ls
de vorst moest te Luxemourg aankomen
oorgang onIwij. rond 9 ure en half Koning Oscar zou op
Aan de «keizerlijke stad» paalt y uie en na r'
i .1 i nel paleis van zijnen schco'ibroei verblijven
tartaarsclie staa, en t is daar en f ,J rpÏ7Pn
lf, Ij..-. ii tot tegen avond, en alsdan voort reizen.
„i eene zelfde straat, dat bijna al de yestigde men de aan.
egatie-gebouwen der vreemde landen d#cht yan den zweedscheI, koning op eene
gelegen zijn, Die gebouwen zyn oude l)jjzondere omstandigheid. Vertrok koning
chineesche paleizen die min of meer kscar op de gestelde morgenduur, dan werd
veranderd en op zijn europeesch inge- ler stad Luxemburg de processie verhinderd,
richt zijn.Rond elk gebouw vau eenen Natuurlijk konden, omtrent op dezelfde uur,
gezant of ambassadeur staat een ring-1 de processie niet uitgaan en den koning in-
muur, mei van vooreue en wachthuis, komen. Trouwens de overheden on en
n de groote en de kleine paviljons 'och maar in eene van de twee plechtigheden
aarbinneu, dienen tot woning aan legenwoordlS' zlJn- d
Jamaar, de zweedsche Majesteit wisi aaai
dadelijk raad meê: hij zou uit Parijs vroeger
afreizen. Het zou alsdan, als koning Oscai
uit de fransche hoofdstad vertrok, nog zeer
vroeg in den morgend zijn. Koning II deed
cbouwen zijn deze van Vrankrijk en J poyg^njjen naar Luxemburg seinen, nat hij
van Engeland. geern de II. Sakramentsprocessie zou zien.
De derde stad.de chineesche,is meesl Ge kunt denken of de katholieken van
Tevolkt, en 'tis daar woelig en ru- Luxemburg tevreden waren over de doening
moerig. Men ziet er huizen van allclvan dezen vorstDe .aankomst en het ver-
gedaanten en die dichte tegeneen ge- Lek van koning Oscar, >s dan ook te
Douwd zijn. De chineesche stad is niet Luxemburg triomphanlelijk geweest,
schoon. 'I Is cr al om zoo te zeggen En Oscar II heeft, »an op deni balkotvan
rovisoirlijk ingericht, en veel ge- het Brootlu.ru«elqk pataw. de P™01^^
neesche stad dat er ha.el wordt ge- Ug
en vreemden vertegenwoordiger en
aan de personen die in zijnen dienst
zijn. Elk dezer gebouwen vormt als
een kleiri stadje. De grootste legatie-
roven.
Hoeveel inwoners Peking wel heelt,
wij hebben er allerlei schattingen ovei
gehoord. Velen willen dat er duur ec n
i^oed miljoen en hall mensehen wo~|
nen.
Wilt gij weten, lez< wie de groote
plichtige is in die bi >edige onlusten
van China
Gij zegt zeker hoor nude Boksers
zeker
Neen 1 gij zijt mis.
De oorzaak van al dit kwaad zijn...
de klerikalen.
't Is de Petit Bleu die het zegt.
De Boksers zijn hoorndu! tegen i
katholieke zendelingen, gelijk de geu
zen nier razend tegen de christene
instellingen.
Ook vindt de Petit Bleu dat de
mogendheden paal en perk zouden
moeten stellen aan den iever der
bekeeraars.
Zoo schrijft hij
Daar is eene daadzake die de openbare
denkwijze begint te slaan men ziet dat
bijna overal en vooral de Boksers het ge
munt hebben op de gebouwen der missiën,
de kerken en christene kapellen, welke zij
vernielen en in brande steken.
Een amerikaansche missionaris schreef
die buitensporigheden toe aan den geloofs
iever der protestantsche en katholieke zen
delingen. Zou hij misschien in de waarheid
niet zijn
De tegenwoordige opstand is veel meer
gericht tegen de plagernijen der zendelingen,
dan tegen de ondernemingen der vreemd,
ingen die ijzerwegen leggen en andere vei
bindingswegen stichten om het chineescb
izpirijk »e doeu bloeien en vooruitgaan.
Wafineer de oproer zal getemd zijn, hel
eerste dat er zal te deen zijn om die gebeur
ienissen niet meer te zien wederkeeren, zal
zijn de missionarissen te dwinge i hunnen
invloed en iever in te toornen.
't Is hetgeen zonder twijfel Rusland doea
zal, daar het (volgens 't schijnt) meesl zal
bijdragen om den oproer te dempen en den
vrede te stichten.
Tot hiertoe, inderdaad, heeft Rusland
hem beter gedregen dan het meestendeel
der andere christene volkeren met zijnen
godsdienst voor hem te houden, en Diet le
zoeken dien godsdienst in te brengen in lan
den waar men er niet van wilt.
Die woorden zijn weerdig van den
Petit Bleu een der gemeenste gcu-
zenbladen van 't land.
Zij bevatten een nieuw model van
haat voor de godsdienstvrijheid, van
verkeerde redeneering om de eenvou-
ligen bij den ueuze te leiden.
Men vernielt de mi-siën: dus 't
de schuld van de buitensporigheden
der missionnarissen
Alzoo kunt gij aan simpelaars wijs
maken dat, als de dieven geld komen
stelen, dit uwe scheld is, omdat gij
geld hebt, daar de dieven u niet zou
den kunnen bestelen indien gij er
geen en hadt.
De liberalen zijn gewend alzoo te
redeneeren.
"Wanneer in 't jaar 1875 de gentsclie
boksers de bedevaarders van Oostacker
aanvielenen wanneer later de brus-
selsche en luiksche boksers de proces
sion uiteen sloegen't was ook de
schuld van de katholieke bekee
raars.
Het is dus toegelaten aan de libc-
alen en de socialisten, propagande te
doen onder de katholieken.
Maar wee oan de katholieken indien
zij willen, ten prijzc van hun leven,
onder de ongeloovigen de waarheden
van 't christendom verspreiden en de
weldaden der beschaving
Nogtans wij denken dat het werk
zendelingen wat verdienstelijker is
dan hel werk der liberale dagbladen.
De zendeling heeft geen ander in
zicht dan zielen te winnen, de «hris
ten godsdienst te leeren kennen, en
alzoo de ware beschaving in te plan
ten.
De geuzenpers integendeel, ver
blind door den haat der waarheid, en
kan niet anders dan bederf, dwaling,
en wanorde zaaien ouder het volk.
Daarbij de zendeling, om zijn werk
te volbrengen verlaat alles, huisgezin,
•ijkdommen, plaatsen van core, enz.,
om dikwijls eene wreede dood te ge-
moet tcgaan.
Maar het werk der geuzenbladeu
dient meest altijd om munte te slaan.-
De liberalen gebaren dikwijls fier
e zijn over den vooruitgang der be
schaving.
Zij vergelen dat Europa beschaafd
is geweest niet door gazet teschr ij vers,
maar door kloosterlingen.
Hadden er eertijds geene klooster-
iugen geweest die bereid waren hun
bloed le vergieten om Gailië te be-
keeren, wij zouden nu niet beter zijn
dan de barbaren van 't chineesche
Rijk.
Had het niet geweest van de kloos
terlingen, misschien dat de opstellers
van den Petit Bleu den dag van
vandage hun aangezicht zouden schil
leren rref ossenbloed en neder knielen
voor hunne houtene goden.
Hetgeen de Petit Bleu gebaart
van Rusland te verwachten en ware
niet aiders dan een monsterachtig!
aanslag op de heiligste der vrijheden:
de vrijheid van het geloof te prediken.
Niet een volk der wereld, hoe groot
en machtig ook, en heeft het recht
het prediken der waarheid te ver
bieden aan de zendelingen aan wien
God gezeid heeft: Baat en onder
wijst alle volkeren.
Rusland dat, alhoewel schismatiek,
toch beweert dc christelijke leering
vooren te staan, zal hem wel zwichten
het verlangen van den Petit Bleu
te voldoen.
Eu moest, gelijk wie, het wagen
den n issionnaiis daarin te belemme
ren. wij zouden hem, lijk eertijds de
Apostelen, met kracht en fierheid
hooren zeggenNon possumus
wij en kunnen niet.
De Presidentskiezing
in de Vereenigde Staten
M. Mac Kinley is wel door de repu-
bliekeinsche vereenigingen tot kandi
daat uitgeroepen voor de aanstaande
Presidentskiezing, doch zijne vijand
schap ten opzichte der Boeren, of ten
minste zijne vooringenomenheid voor
de engelschen heeft in zijne eigene
partij eene scheuring doen ontstaan
en zijne kandidatuur wordt door veie
republiekeinen bestreden. Verschei
dene dezer laatsten hebben reeds hun-
ue vrienden uitgenoodigd om te stem
men voor M. Bryan,den kandidaat der
demokraten, een vriend der Boeren.
De Oostenrijk sche Kroonprins
Aartshertog Franz Ferdinand, die
binnen kort een morganatisch huwe
lijk aangaat met de gravin Chotek,
heelt Donderdag plechtig verzaakt aan
alle aanspraak op den troon voor
de kinderen die uit dat huwelijk zou
den geboren worden. Dit geschiedde
in de Hofburg te Weenen, in tegen-
YPER
m
