DIT
r,„ EN OMMELANDS,
m
m
m
m
CONCERT
'M m m
PL A ATS E LI
Op Zaterdag, 7™ Muli'ltinn
Tal merk 1733.
Katholieke Wacht
Den lln Juli gevierd
Liberalen, moed
De toekomst lacht ons toe
Nolf en Kareltje
Dat is waar.... maar....
De zoogezeide
werkmanspartij
De Zegen van Vader
en van Moeder
DE OORLOG
Te trekken Uitgever, T> 36, cfe fe Yper> m Uj w MschapweMn ofte 3
i'TviqN'E,U7BLADoIAN Y,'RR verschiJnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
n'. m S jaarS; 3 f' e" den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet mm te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaaL.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstratf
Tk «O, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
8 Juli 1900, 9 ure zielmis, Meersdom Gh.
29 Juli 1900, 9 ure zielmis, Leon Vande
walle.
Diraanche 8 «J uil l et
de midi £t 1 heure
donné par
LA GRANDE FANFARE
au kiosque de la Grand'place
Programme
1. Le Général Castar, marche
militaire Mahy
2. Les Diamants de la Couronne,
ouverture Auber
2. Infanta Isabella, mazurka Pintado
4. Tannhaüser de Wagner, fan-
taisie Kessels
5. Les joyeux soldats, polka ca
price C. Faust
6. Künstler Lebeti, valse J. Strauss
Als 't den eltden Juli is
Komt er een gebeurtenis
En een voorspoedstijd te binnen
Die de vlaamscbe herte minnen.
Al die Vlaming is doet mêe
En viert dertien honderd twee,
't Jaar des slags der Gulden sporen,
Waar de Franschmannen verloren
Tegen driemaal min dan zij,
En de vlaamsche herten blij
Luid en lang triomte vierden
Omdat ze overwinnaars wierden.
Brugge haalde d'helden in,
Yper volgde en deed niet min,
Gent wou Jan Borluut inhalen,
Kortrijks kerken en de zalen
Dreunden van triomfgeschal,
En 't was feesttijd overal
't Volk had Vlaandren vrijgevochten
Uit de klauwen van die 't zochten
Teenemaal te niet te doen
En aan Frankrijk t' hechten toen.
Hadden Vlaandrens vrome zonen
Dan hun moed niet moeten tonen,
En 's lands doodvonnis aanveerd
Met te buigen onder 't zweerd
Van den koning Flips den schoonen,
Iedereen mocht Vlaandren honen,
En zijn volk voor laf aanzien,
Daar 't geen weerstand durfde biên,
Als het recht had en vermogen,
Tegen die 't deed zieletogen.
Heden zou geen Vlaming fier
Op 't verleden wijzen hier
En dervaad'ren vroomheid roemen,
En zich preusch een Vlaming noemen.
Vlaand'ren wierd dan een gewest
Aan de fransche kroon gevest,
Nimmer daar meer af te krijgen,
En gedoemd tot eeuwig zwijgen
Over onafhanklij kheid
Vrijheid en zelfstandigheid.
't Vlaamsch volk vocht zich vrij van
[schande
Én wist de eere van don lande
Te bewaren door een moed
Waaraan elk nu hulde doet.
Vlaamsche herten, kwijt uw plichten,
Toont uw vreugde in zang en dichten,
In het steken van uw vlag,
Of gelijk het elk vermag.
Weest uw Vaderen indachtig,
Wordt lijk zij vol moed en machtig,
Groot in uwe kleinigheid
Door uw deugd en nijverheid
Doet voor Vlaand'ren wat zij deden,
Lijdt desnoods al wat zij leden,
Mint uw volk en vaderland,
Houdt het vrij van schft en schand
Kunt gij weer de nijverheden
Uit 's lands bloeitijd op doen treden,
Ypers lakenweverij,
Brugge 's scheep- en koopvaardij,
Staat niet langer meer te wachten
Tot dat vreemden zulks betrachten.
Yper, gij bijzonderlijk,
Die, u zelf niet meer gelijk,
Meest verarmd zijt bij voordezen,
w De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
w 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
W boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
1)0 Heeren van de Agence HAVAS.te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
jgij*, strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma-
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
Die, zooals er slaat te lezen
In uwe Halle, Brugge en Gent
Groot en rijk waart en gekend
Met twee honderd duizend zielen,
Die tot achttienduist vervielen,
Overweeg uw vroeger tot
En bekom de gunst van God
Van uw grootheid te beminnen
En t verleden weer te winnen.
Als't den elfden Juli is
Peis op de gebeurtenis
Die uw moed toonde en vermogen,
En wil uwen stand verhoogen
Door uw wilskracht en verstand
U ter eer en 't Vaderland.
1900.
Zoo schrijft Kareltje in zijn Weeke blad.
Maar vele liberale gazetten zijn van een
ander gedacht.
Zij denken (en met reden) dat het opko
men der liberalen dank aan de evenredige
vertegenwoordiging, alleenelijk eene sper-
telinge is vóór hunne politieke dood.
Zoo gaat het met eene keerse die men
uitblaast.
Hei vlammeke is weg, maar 't lament of
de wieke veust en rookt nog eenen tijd. Het
sperkske vier ziet gij gedurig verminderen,
verminderen; en al met eens komt er nog
een helder straalke uil de wieke en...'tis
uit.
Zoo ging het, zoo gaat het, en zoo zal het
gaan met de liberalen.
Over jaren waren zij baas en meester en
hun keerske brandde dat het plezier was.
De kiezing van 1884 kwam en pf't
keerske was uitgeblazen.
Maar daar bleef eert vonkske veuzen te
weten: de 2 of 3 rare liberalen die in de
Kamers zetelden.
Dat laatste helder straalke zijn die dertig
iberalen die al 't vensterke der evenredige
vertegenwoordiging in de Kamers gerocht
zijn.
En dat straalke zal zoo gauw weg zijn
Dat springt in de oogen.
Daarom denken alle verstandige menschen
en schrijven alle ernstige dagbladen, dat er
achter korten tijd, maar twee partijen meei
in 't land zullen zijn de katholieken en de
socialisten.
Wij peizen dat hel Weeke blad ievers eene
drukfoute begaat
In plaats van
Liberalen, de toekomst lacht ons toe
Zou hij moeten drukken
Liberalen, de toekomst lacht ons uit
Kareltje moet algelijk eenegoê oorrekking
gekregen hebben omdat hij Mijnheer Nolf
den radico-socialistischen kandidaat
noemde.
Immers, hij en gebaart van geen eentje
meer en durft Mijnheer Nolf niet meer noe
men.
't Is 't voorzichtigste ook. Want gij en
kunt niet peizen hoe dat een liberale schrij
ver moet opletten wanneer hij de zuivere
waarheid wilt zeggen.
Over korten tijd vergaderde de al-
geraeene raad der Socialistische Partij
in 't Maison du Peuple te Brussel.
Daar wierd gehandeld over de mid
dels die men gebruiken moest om het
zuiver en algemeen stemrecht te
verkrijgen.
Een dezer middels zal zijn de
obstructie, dat is de belemmering
van alle besprekingen der Kamers bij
middel van geroep, geruchte, muziek
van fluiten, trompetten, trommels,enz.
Kortom de Socialisten zijn van zin
eene tweede uitgave te doen van die
lievelijke tooneelen die verleden jaar
plaats grepen, en onze Kamers schrik
kelijk doen dalen hebben in de ach
ting van 't land] en van den vreemde.
Die beslissing heeft met reden ge
heel het land door, bij al wat nog
eerlijk weldenkend is, eenen diepen
walg doen ontstaan voor eene partij
die tot zulke lage middels haren toe
vlucht neemt.
De katholieken zijn vast besloten
aan die politieke schurkerij kloek
moedig h d hoofd te bieden.
Wat de liberalen aangaat, deze en
zijn in 't geheele op hun gemak niet.
En niet zonder reden.
Na de socialisten gevleid en gela-
moesd te hebben, na menigmaal ver
bonden met hen aangegaan te hebben,
ua ze opgejogen te hebben tegen het
Staatsbestier, beginnen zij benauwd
te worden voor de gevolgen van dit
gevaarlijk spel.
't Is alzoo dat heer Goliath in 't
IVeeke blad schrijft
Geweldadige maatregelen liggen niet
in den aard van ons volk, eenvoudig omdat
het gewoon is aan veel vrijheid en een on
beperkt recht van staatskundige propaganda.
Het is overtuigd dat de gezonde rede, een
waardige en gezonde bespre: meer aan
klevers van een gedacht aanbrengen dan
grofheid en stelselmatige tegenwerking.
Zouden de socialisten denken dat de in
stellingen van een land er door verhoogen
in de achting en den eerbied van het publiek
met de Kamerbesprekingen te beletten en het
^arlement, hoogste uiting van het volks-
gezag, tot eene gemeene kroeg te verlagen
De menschen die geweld en kabaal boven
overreding plaatsen zouden beter passen in
eene vergadering van vechtersbazen.
In de Oostenrijksche-Hongaarsche Ka
mer zijn tegenwoordig de wetbesprekingen
door geregelde bombardementen met inkt
kokers, lessenat rs en stoelen vervangen,
Iet is er niet meer noodig dat de verslag
gevers aanduiden wie aan de debatten heeft
deelgenomen. Dat kan men bij het tindigen
van elke zitting merken aan de blauwge-
slagen neuzen die de sprekers als herinnering -
teekens mede naar huis dragen.
a Willen de socialisten die buitenlandsche
nieuwigheid bepaald de inburgering scheu
ten Gaan wij meedoen aan het rekord van
die wildemansbedrijven Gaan wij de twin-
tigeeuwsche beschaving en wellevendheid
een slag in het aangezicht geven
Vooruit dan met hamers, trommels,
mirlitons en schuiftrompetten Het woord
is aan de grosse-caisse, aan het orgel van
Jarbarye, aan al de dierengeluiden uit de
schepping. Wij stellen den heer Minister van
binnenlandsche zaken voor een orkestrion
ten dienste testellen aan de uiterste linker
zijde Demblon zal draaien
En als wij dan op een, twee, drie het
zuiver algemeene stemrecht niet onmiddelijk
bekomen, twijfelen wij aan het gezond ver
stand van ons volk.
Onnoodig te zeggen dat wij die
woorden van Goliath ten volle goed-
teuren.
Maar... wij zijn uitnemende nieuws
gierig te weten welke de houding zal
zijn der liberale kamerheeren wan-
ueer de katte zal te koore gaan.
Wanneer de Socialisten in de
Kamers hunnen duivel zullen begin
nen ontbinden, wat zal Mijnheer Nolf
doen, hij die zijne plaats van Kamer
heer verschuldigd is aan die viek
duizend socialisten die voor hem ge
stemd hebben
Waarlijk, neen 'k en zou niet
geern in de schoen zijn. van Mijnheer
Nolf.
De socialisten zeggen en schrijven
dat zij, en zij alleen, de werkmans
partij zijn.
Nn dat zij besloten hebben alle be
sprekingen in de Kamers te beletten
door getier, geschuifel, enz., trachten
zij hunne handelwijze te verrechtveer-
digen met te zeggen
Gij moet ons geven wat wij vragen,
wij immers zijn het groot getalde
werkerspartij
Hoe dwaas en valsch die reden is,
doet de Courrier de Bruxelles ge
heel wel uitkomen in de volgende
woorden
Laat ons de cijfers nemen der laatste
kiezing.
De socialisten hebben in geheel het land
463 529 stemmen gekregen.
Trekt daar 20 ten honderd af voor de
dubbele en driedubbele stemmen, en gij
komt aan 371.000 socialistische kiezers.
In dit getal zijn er vele die hoegenaamd
geene werkmenschen en zijn.
Daar zijn advokaten zooals Vander-
velde, Furnémont, Destrée, enz., oude
schoolmeesters, zooals Demblon eigenaars,
lijk Leon Defuisseaux koopmans in kousen,
zooals Bastien; postjesmannen lijk Ber-
trand miljonairs zooais Grimard peerde-
meesters lijk Brancquart, en poetsebakkers
zooals Defnet.
Moest men het getal werkmenschen
schatten die deel m sken van de sociale par-
tij, volgens het getal der gekozene werklie
den, van 371.000 zouden wij bijna op niets
vallen.
Wij willen goe jongens zijn, en wij
zullen maar al de kiezers die pit en zijden
hoedje dragen tellen als ware werklieden.
Wal zijn die 371.000 bij de lands- en
nijverheids werklieden die tot 1.090.000 be-
loopen
Een derde
Ziedaar, breed genomen, het getal so
cialisten.
Aan wie behooren die 700.000 die
overblijven
Voorzeker aan de liberalen niet.
De elle tdige mislukte bakte van den
P. O. L. (liberale werkerspartij) heeft klaar
bewezen dat de liberale werkman eene witte
traai is.
Om de waarheid te zeggen, die wer-
itersmenigte, bijna al die werklieden, zijn
katholiek en stemmen voor de katholieken.
Indien eeme partij recht heeft de wer-
kersparlij te heeten, 'tis wel de onze; en,
doen wij het niet, 't is omdat de katholieke
partij geene klassenpartij en is noch en mag
zijn.
Geen een andere partij en verdedigt
zoo zorgvuldiglijk de belangen der werk-
ieden maar wij doen dit zonder andere
wettige belangen te willen krenken.
t Is bij vrede en overeenkomste der
dassen dat wij de maatschappelijke overeen
komste betrachtenen niet lijk de socia
listen, bij klassenstrijd en oproer waarvan
de werklieden de eerste slachtoffers zouden
zijn.
Daarop doet de Bien Public be
merken dat het getal socialisten veel
minder is dan de Courrieraan
neemt.
Inderdaad, zegt hij, gelijk wij het be
wezen hebben in ons nummer van 11 Juni,
als men alleenelijk de drie arrondissementen
van Charleroi, Luik en Bergen nagaat, heb
ben de socialisten er den 27 Mei 80.000
steramen meer dan er in drie arrondisse
menten stemmers zijn metééne stemme.
Wat is er schooner treffender in eene
woonstede dan al de kinderen van het
giootste tot het kleinste, te zien alle avon
den met ingetogenheid vóór vader en moe
der komen, vóór hen nederbuigen om een
kruisken te vragen.
In dit schouwspel alleen ziet men het
huisgezin vereerd, het gezag geëerbiedigd,
de genegenheid geheiligd, de heerdstede
gewijd.
Ach ware dit christen gebruik in alle
huisgezinnen behoudón I
De zegen in Gods name gegeven is meer
dan een gelukwensch 't is een gebed. En
als dit gebed, van God ingesteld het gebed
is aan eenen ouder voor zijn kind, het moet
krachtdadig zijn immers, De zegen eens
vaders, zegt het H. Schrift, bevestigt de
huizen zijner kinderen.
Door den zegen van vader en van moeder,
wordt de eerbied der kinders voor hunne
ouders, van dag tot dag, verlevendigd en
vermeerderd.
Die zegen, christene ouders, is het bewijs
dat gij in Gods plaatse zijt, 't is het bijzon
derste teeken van;uw gezag. Dat kruis, dat
gij op de voorhoofden uwer kinderen prent,
verandert hunne liefde in kinderlijke ge
negenheid, en is eene waarborg van hunnen
bij blij venden eerbied.
Gezegend door U, leert het kind zijn zei
ven eerbiedigen.
Moet het niet zeggen dat het voorhoofd,
gezaligd door het teeken des kruises, des
avonds niet mag blozen als uwe zwijgende
maar doordringende blik het zal aanschou
wen.
De stonde van den zegen is de stonde van
belijdenis, van vergiffenis, van zalige ver
maningen het kind, dat geen berouw en
heeft en krijgt geen kruiske.
Eindelijk de zegen doet deugd aan dezen
die hem gevenhij maakt ze beter, christe
lijker, hij heiligt ze Als vader en moeder
nunne kinders vóór hen gebogen zien, ge
voelen zij niet dat God hun zielenlast gege
ven heeft, dat zij hunne kinderen het voor
beeld van geloof en christene deugdjn ver
schuldigd zijn.
O die zegen van vader en van moeder,
l is de avondgroet der christenen, avond
groet die ons brengt ter eeuwigheid.
Christene ouders, gij zijt misschien niet
rijk, misschien kunt gij niets overlaten aan
uwe kinders gij hebt ten minsten de erfe
nis van uwen zaligen zegen. En het geluk
dat hij medebrengt, is verheerlijkt boven
alle rijkdommen.
Er hebben voortdurend, zoowel in
t ransvaal als in Oranje, schermutse
lingen plaats, doch veldmaarschalk
Boberts zwijgt over die gevechten, om
te doen gelooven dat de oorlog ten
einde loopt. Men weet nogtans dat de
engelse he konvooien om zoo te zeggen
>ij eiken stap aangevallen worden
door Boerencommandos en dat men
ze door sterke geleiden moet doen
vergezellen, zooniet zouden zij onder
schept worden. Zoo is Dinsdag nog
generaal Clement, die zich met een
konvooi van Wynburg naar Senekal
begal, te Rietspruit aangevallen ge
weest door de Boeren. Kolonel Green-
felt snelde ter hulp en viel de Boeren
in den rechterflank aan. Het gevecht
was zoo hevig dat generaal Brabant
versterkingen moest zenden. Voor de
overmacht van den vijand en het ge
schut der engelsche artillerie, moesten
de Boeren achteruitwijken in de rich-
tiog van Lindley. Generaal Brabant
poogde hun den terugtocht af te snij
den doch (e vergeefs. Hij gelukte er
enkel in de Boereu van Platkop te
beletteu van tusschen te komen, zoo
niet zouden kolonel Groenfelt en zijns
manschappen gevangen genomen ge
weest; zijn.
M i i
NIEUWS
ïYPER
n
w
