D I
IS
EN OMMELANDS
m
11 Juli
PLAATSELIJK
0[> Zaterdag, 14cn Juli 1900.
S cenlimen 't blad.
Talnierk 3372.
Katholieke Wacht
Giften ten voordeele
der hongerlijders van Indiï
Het bloed der Martelaars
is het zaad van
nieuwe Christenen
Jan en Pieter
Vlaamsch en Godsdienst
De Werkmanspensioenen
Postdienst
Onze prins zijn huis
Officieel nieuws
Weêrkunde
r. trekken bij ehn Uitgever, T> 36, in do Boterstrate, te Ypsr, en bij land boodschappen ofte pos' tegen 3 frank jaars.
'T Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Hel blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaaL.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate
Tk i.6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
29 Juli 1900, 9 ure zielmis, Leon Vande
walle.
Voorgaande lijst 1464.0(
Uit Wesloutre
De Zusters van 'i Klooster 5.00
Eene dienstmeid 5.0(
Drie gezusters 2 00
St Michielsschool, Yper 20.00
Offerblok in Sl Maartlens 392.67
Dc bloedige gebeurtenissen van
Sineesche keizerrijk zijn een pijnlijke
slag voor vele kooplieden en Nijve-
raars uit Europa.
Zij hadden gemeend in Sina een
onbeperkt veld te vinden om hunne
bedrijvigheid te oefenen, eeue eii de-
loozegoudinijneomforluine te maken.
En ziet 1 in een oogwenk rijst dr
oproer alles wordt verwoest, en in
brande gesteken, en in weinige dagen
gaat de vrucht van vele jaren werken
te kwiste.
Ongetwijfeld zal die oproer door de
Mogendhe len gedempt worden. Maar
eer alles zal elfen zijn hoevele tijd en
zal er niet moeten verloopen 1
Het geheugen der wreede moorde
rijeu, der ongehoorde folteringen en
der droevige verwoestingen, zullen
nijveraars eu kooplieden meer dan
voorzichtig doen zijn en traag in het
hernemen van t vroegere werk.
Maar zij zullen toch herbeginnen
dat ligt immers in de natuur van de
hedeudaagsche ondernemingsgeest.
Doch, vooraleer nijveraarseu koop
lieden wederom zullen bewegen, zul
len andere reeds in 't werk zijn om de
gedan schade te herstellen.
Wij willen spreken van de katho
lieke zendelingen.
Meer dan alle andere hebben zij nu
te lijden, en God weet hoevele er
de marteldood gestorven zijn op den
oogenblik dat wij schrijven.
Zij hebben de eerste geweest om tot
in de verste hoekeu van dit ov Tgroot
land te dringen, en het Evangelie, de
grondveste van alle beschaving, aan
de 400 miljoen Sineezen te prediken.
Zachtjes aan, zonder geweld, waren
zij er in gelukt binnen te dringen.
Hun doel was niet Sina te verove
ren maar het te veranderen.
Men prees den iever dien zij aan
den dag legden voor de zedelijke op
beuring en den weteuschappelijken
vooruitgang.
Ja, zoo verre waren zij in aanzien
gekomen dat, pas over eenige maan
den, een keizerlijk bevel den Katho
lieken godsdienst officieel herkende,
en den katholieken zendeling dezelfde
eere gaf die aan de Mandarijnen
(landvoogden) toekomt.
Dit blijde nieuws scheen de dagraad
te zijn van den zegepraal der Katho
lieke Kerke in Sina.
Helaas eene ontzettende rampe
moest die zoete hope komen te leur
stellen
Vele bloeiende christenheden, ge
sticht ten prijze van het bloed der
zendelingen, liggen reeds in rookende
puinhoopen. Bij duizende christenen
zijn vermoord, en mcnschelijker wijze
Be bekendmakingen kosten O.fr.15 de reke binnen 't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence HAVAS,te Brussel, Tk.32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
gesproken, zou men peizen dat alles
verloren en te herdoen is.
Maar boven die rookende puinen
straalt een glans van hope.
Die duizende christenen die ver
moord wierden, zijn gestorven a
kloekmoedig hun geloove belijden.
Men had hun beloofd leven en goei
te laten, wilden zij hunnen godsdiens
verloochenen.
Maar, volgens eeneu brief geschre
ven door de Eerw. Paler Marquet, is
er geen ééne christenheid die aan dt
bekoring bezweken is.
De katholieke Sineezen zijn mar
telaars gestorven.
Het bloed dat zij vergoten hebben,
zal eene nieuwe vruchtbaarheid geven
aan dezen grond die zoo lang gewei-
erd heeft eenen oegst van z elen
voort te brengen.
Volgens het woord van Tertulliaan,
hooger aangehaald, zal het bloed
dezer martelaren een zaad van nieuwe
christenen worden.
Wanneer de wegen in Sina opnieuw
zullen openstaan voor de vreedzame
arbeiders van 't Evangelie en voor
aleer nijveraars en kooplieden het
zullen durven wagen daar binnen te
komen, zal men de zendelingen naar
de verwoeste christenheden zien op
rekken.
Zij zullen de ovcrblijsels der kudde
mrzamelen, kerken eu kapelleD her
oprichten, scholen eu gasthuizen her-
jouwen.
Waar de zendelingen de marteldood
zullen gestorven zijn, zullen nieuwe
apostels hunne plaats innemen en hel
vruchtbaar zaadje van het Evangelie,
geworpen in eenen grond doorweekt
van het bloed der martelaren, zal
vlijtig ontkiemen, jeugdig opschieten,
weelderig groeien, heerlijk bloeien en
ij ke vruchten van zaligheid eu chris-
ene beschaving geven.
Fiat
Pieter. Dag Jan
Jan. Dag Pieter
Pieter. Geen nieuws, Jan
Jan. Nieuws? Bah! 't doet, en groot
nieuws zelve, Pieterzóó groot, dat gij tot
nu toe nog nooit zulk geen gehoord en hebt.
Pieter. Gij maakt mij nieuwsgierig,
an. Welk nieuws mag dat zijn
Jan. Zet maar goed uwe ooren open,
'ieter.
Daar is te Parijs een priester die uit de
biechte geklapt heeft.
Pieter. Jan, 'k geloove dat gij goeste
ïebt mij alzoo een op te draaien, Jan, en een
kwartje met mij te lachen, he?
Jan. Ah Pieter, lijk gij wilt. Maar 't is
pertank geheel serieus.
Pieter. Geheel serieus Moeste dat
waar zijn, Jan, 't ware inderdaad allergroot
ste nieuws, en 't ware den eersten keer dat
wij zulk nieuws zouden hooren.
Jan. 't Moet pertank waar zijn, Pieter,
want 't is het Weeke blad die 't zegt.
Pieter. Tjeemenis menschen Ah 't is
van Kareltjes nieuws? Allons, Jan, 't is
wel, 'k wete rechtuit waaraan mij houden,
(ijk 'k durve wedden dat er bij staat met
wien en waar en hoe dat alles gebeurd is.
jan. Inderdaad, Pieter. Dat is gebeurd
met Mijnheer Niemand, pastor te Geenkerke,
die de biechte uitgebracht heeft van Karei
Origenaamd, zijnen parochiaan.
Pieter. Goed, Jan, goed. Maar zeg
eens, waarom den bliksem zou die waar
gebeurde historie in 't Weeke blad komen?
Jan. 'k zal 't u zeggen, Pieter. Gij weet
wel dat Kareltje eenen leelijken uil gevangen
heeft wanneer hij Mijnheer Nolf den radi
ko socialïstischen kandidaat noemde?
Pieter. Of ik het weet, Jan
Jan. En gij weet wel hoe dat hij in 't
Weeke blad dat heeft moeten bekennen en
weêrroepen
Pieter. Maar Jan, geheel de stad heeft
dat geweten, en daarmee een kwartje ge
lachen.
Jan. Geheel de stad, Pieter, uitgeno
men Kareltje, zeker?
Pieter. Natuurlijk want 'k ben zeker
dat Kareltje dan een gezichte getrokken heefi
lijk de duivel die van SintAnlonius eenen
eemer gewijd water over zijnen kop kreeg
Jan. Ehwel, Pieter, in dienzelfden
nummer waar Kareltje die ootmoedige be-
kentenisse deed, komt dat artikeltje over de
biechte.
Pieter.Ah! Jan, daar komt den aap
uit de mouwe
Kareltje zal gezeid hebben
Podorie dat ik alzoo gedwongen ben
door Nolf eene publieke politieke biechte
te spreken
Wat zullen de kaloten lachen
Maar 'k zal mij wreken
En daarom heeft Kareltje hem in zijne
hemdemouwen gezet om op de biechte te
derschen.
Jan. Juiste zoo, Pieter.
Het Weeke blad is zoo vlaamschgeziud
't Is daarom dat het fi arische verzen op
neemt, lijk in zijn nummer van Zaterdag
aalst.
En 'tzijn mij alzoo van die verzen waar
van verschillige met dikke voelen staan
Zij zijn alleszins weerdig van eenen leer
ling uit de....
Het Weeke blad en is tegen den Gods
dienst niethet heeft het wel honderd kee-
ren al gezeid, en bijzonderlijk tijdens de
aalste kiezing.
Die fransche verzen getuigen dat bet
Weeke blad grooterr eerbied heeft voor den
Godsdienst onzer vaderen.
Ziehier eenige uittreksels
Ik haat den Godsdienst.
De Godsdienst is de schuld van alle
kwaad hij maakt niets anders dan onge-
lukkigen, en al zijn geest bestaat in te
liegen.
De Godsdienst is de duivel, enz.
Wij houden hierop, onze lezers verschoo
ning vragende.
Het schijnt dat het Weeke blad algelijk in
iet drukken van dien domuien en hatelijken
iraat, een sperkske schaamte gevoeld heeft.
Want die fransche verzen komen verre,
verre in de gazette, in 't Begin van de ver-
koopingen, en in geheelen kleenen letter.
Eerweerde Heer Ryckeboer, pastor vari
Sint Niklaais, gaf Zondag laatst in de Katho-
ieke Wacht eene merkweerdige voordracht
over de nieuwe wet op de werkmanspensioe
nen. Die voordracht werd dom de Ypersche
werklieden met veel aandacht aanhoord en
geestdriftig toegejuicht.
Meer dan eens heeft men ons naar inlich
tingen gevraagd omtrent de pensioenwei,
onlangs door de Kamers gestemd.
Bij gebrek aan inlichtingen moesten wij
veel lieden onbeantwoord terugzenden.
Men weet, dat de wet in werking komt
op 1 Januari 1901.
Wij herinneren dus nog eens de hoofdbe
palingen dezer verreikende wet, die, alhoe
wel niet l et ideaal zijnde, dan toch door
duizenden en duizenden als eene weldaad zal
worden aanzien.
De socialisten schermen altijd met het
woord almoeszij vergeten te zeggen dat,
om reeds iets te kunnen doen, de regeering
eene som van 12 millioen heeft gestort.
Natuurlijk, zij die maar te babbelen heb-
den en zelfs meestendeels leven in den eenen
of anderen coöperatieven kaas, op de kosten
der werklieden, hebben gemakkelijk te pro-
de
de
lesteerenmaar de regeering heeft gehandeld
en dat i3 beter dan duizend protestaties.
Om tot de wet terug te keeren
Zij, die jong zijn, moeten werken voor
samenstelling van hun pensioen en de
Staat helpt hun door bijdragen.
Voor hen, die oud zijn, die de 60 bereikt
hebben, heeft de wet zelf gezorgd.
Wij hopen maar één ding en dat is: dat
armbesturen niet van dien toestand zullen
profiteeren om tot de ondersteunde behoef-
tigen te zeggen ge trekt nu 65 fr. wij
zullen u die afhouden, zoo niet zijn die men
schen even vet als voorheen.
Wij herhalen wat wij reeds zegden voor
belanghebbenden, die op 1 Januari 1901
g geen 65 jaar oud zijn.
2° De werklieden,die vóór 1 Januari 1901
den ouderdom van 58 jaar bereiken, zullen
ook 65 fr.'s jaars krijgen, als zij 65 jaar
oud zullen geworden zijn, zonder dat zij
daarvoor iels te storten hebben.
3° De werklieden,die vóór 1 Januari 1901
den ouderdom van 55 tot 58 jaar, niet inbe
grepen,bereikt hebben, moeten,om hetzelfde
pensioen van 65 fr. te genieten als zij
65 jaar zijn ten minste 18 fr. in de lijf
rentes gestort hebben.
De stortingen moeten gedaan worden in
een tijdperk dat ten minste driejaar lang is.
De stortingen die zij doen, moeten ten
minste drie frank per jaar bedragen.
Dus iemand die nu voor 1 Januari 55 jaar
wordt moet 18 fr. storten.
Hij mag dat doen in 3 jaren met elk jaar
fr. te storten.
Hij mag het doen in 4 jaren telken jare
fr. 4,50 stortende;
Hij mag het doen in 5 jaren telken jare
r. 3,60 stortende;
Hij mag het doen in 6 jaren telken jare
3 fr. stortende.
Twee ingenieurs hebben eene uitvinding
gedaan die, indien zij slaagt, in den post
dienst eenen overgroote vooruitgang zal
verwezenlijken.
Hun electro automatieke overbrenger,
echte electrieke vuurpijl, loopende met eene
snelheid van 150 kilometers in het uur, zal in
u. 20 m., den afstand afleggen van Parijs
naar Marseille; in 1 u. 20 m., den afstand
van Parijs naar Brussel, en indien de In
dische Mail dit stelsel aanveerdt, zullen de
brieven, de dagbladen, de postpakken, in 14
uren van Londen naar Gonstantinopel ver
zonden worden.
Het is eene omwenteling in den post
dienst.
Dit voertuig heeft den vorm van eene
metallieke sigaar, 5 meters lang, die langs
spoorbanen zal glijden, langs kabels
ustende op palen. Het bevat de noodige
toestellen voor het zelfwerkend in gang
brengen en het sloppen.
De brieven en dagbladen zullen ons op
de dagen dat de telegraaf overrompeld is,
eerder toekomen dan een telegram.
Weldra zal het koninklijk besluit ver
schijnen waarin de voorwaarden en wijze
van inschrijving zullen vastgesteld worden.
(Gaz. van Rortrijk).
Omtrent vijftig vaandels wierden te Yper
uitgesteken ter gelegenheid van den verjaar
dag van den Slag der Gulden Sporen 't zijn
vijftig lof- en dankbetuigingen voor de va
derlandsliefde en den heldenmoed onzer va
deren in 1302, vijftig gebeden voor hunner
ziele zaligheid, vijftig bewijzen van liefde
en onwankelbare getrouwheid aan den Vorst
en 't Vaderland van heden.
Als gij uit de Noorderstatie van Brussel
komt en links den boulevard opgaat tot aan
den draai, hebt gij den Observatoire of
sterrewaebt, waar de offlcieele sterrekijkers
vroeger hun verblijf hadden.
Dat is een gebouw niet te groot noch te
schoon van uitzicht, omringd van een
tiovetje. Dat is de eigendom van den Staat.
Het ministerie komt een wetsontwerp
neer te leggen om dit gebouw ten dienste
te stellen van prins Albert. Onder het volk
en onder de burgerij, als de jonkheden
trouwen, gaan zij op hun eigen wonen,
't Zou dus niet wel zijn dat prins Albert
van Belgie de gastvrijheid aan zijne ouders
zou moeten vragen. Natuurlijk dat hij wel
in den onkost van eene huishure zou kun
nen komen, maar het betaamt dat heiland
zelve de woning van zijnen toekomstigen
vorst bezorge.
Overigens, al de kosten van opschikking,
verandering en onderhoud zou de koning
uit zijnen zak betalen. Daarover zegt he
vertoog van beweegredens van het wets
ontwerp: «Met deze werken ten zijnen
laste te nemen heeft Z. M. de koning voor
doel eene verblijfplaats te Brussel te be
reiden waar H. M. de koningin e H. K. H.
prinses Clementina, na de dood van den
koning zouden kannen wonen.
Wij hopen dat dit tijdstip nog verre ver
wijderd is.
Bij koninklijk besluit van 30 juni, is de
burgerlijke decoratie verleend aan dehierna-
vermelde personen als belooning der be-
wezene diensten gedurende het heerschen
van besmettelijke ziekten
Hei kruis van klas aan Mev" U. Caste-
lein, in religie zuster Vincentius; A. Debandt
n religie zuster Tberesia M. Baetens, in
religie zuster Augustina, gasthuisnonnen in
bet O. L. V. hospitaal te YperR. Gallens
n religie zuster Christina J. Ghespuière, in
religie zuster Maria J. Soenen, in religie
zuster Theresia, de twee eerste gasthuis
nonnen in het gasthuis Belle, en de derde in
Sint-Jansgasthuis te Yper.
Bij koninklijk besluit van 20 juni is
goedgekeurd door den heer burgemeester
van Yper aan den heer schepen Ernest
raeijs gegeven delegatie, om het ambt van
openbaar ministerie bij de rechtbank van
Yper te vervullen.
Bij koninklijk besluit van 10 Juli 1900
wordt Mr Lahousse notaris te Westnieuw-
terke.
De beroemde sterrekuudige Ch... van
'arijs deed verleden week in een omliggend
dorp eene wandeling. Een dienstbode ver
gezelde hem. Na in een spijshuis wat voor
de inkomende rechten gezorgd te hebben,
wil het tweetal de reis voortzetten. De
weerdin raadt hen echter aan nog wat te
blijven, daar er, zegt ze, een onweér op
handen is. De gediplomeerde weervos, na
eventjes de lucht geraadpleegd te hebben,
beweert dat er noch schijn noch appa-
rence van weerverandering is. En toch
zal het regenen,houdt de bazin vol,
want onze koe wrijft gedurig met haar...
achterste tegen den muurMet een mede-
ijdend schouderophalen gaan meester en
knecht voort. Nauwelijks zijn ze een boog
scheut ver of het begint én te regenen én le
bliksemen én te donderen dat het klettert.
)o knecht lacht dat hij zijnen buik moest
vasthouden. Op de vraag van zijnen meester
waarom hij toch zóóveel plezier heeft,
ilinkt hetWel, mijnheer, ik stel vast, dat
de koe meer versland heeft in baar...
achterste dan g| in «wen kop
NIEUWSBLAD VAN YPER
Werklieden, mannen ol" vi-ou-
wen, die in hun eigfeu bestaan
niet leunnen voorzien en die
«5s5 jaar oud zijn vóór éérsten
Januari, hebben recht op «515 |"r.
pensioen 'm Jaars; een huwc-
ijltspaar dat zieh in dien. toe
stand bevindt zal I 30 lranken
trekken
9
