DIT
lDt¥ J!
w
EN OMMELANDS,
Op Zaterdag, 23Rn Maart 1901.
5 centimen 't blad.
36ste jaar. Talmerk 3408
VOOR DEN PAUS!
De ouderdomspensioenen
De protestanten en de biech
Een minister in een
katholiek onderwijsgesticht
'dison's nieuwe ontdekking
Schrikkelijke ramp
op de Schelde
Weêrom al
Brief
tea
Te trekken bij den UitgeverTh 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap toe sen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te irekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
Hes moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk cd, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.t5 de reke binnen't blad i 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. I
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besprek \i
De Heeren van de Agence HAVAS,te Brussel, Tk 32,in de Magdai
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendm
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oor-:
Westvlanderen wonen.
Vorige lijst 1116 7(
Voor den Paus 1.00
Eerw. Heer Demaerei, pastor van
St-Jan 25 00
Repu pour la Chine -1.00
Het Staatsblad vaa woensdag beval
het koninklijk besluit van 20 februari,
waardoor de voorwaarden geregeld
worden, die de erkende maatschap
pijen van ouderlingen bijstand moeten
vervullen om de voordeelen der wet
van 10 mei 1900 op de ouderdoms
pensioenen te genieten. Ziehier wat
er in bepaald wordt
De erkende maatschappijen van on
derlingen bijstand moeten elk jaar,
voor den 30 april, aan den minister
van nijverheid en arbeid zenden
1° Een exemplaar van de rekening
hunner werkzaamheden voor het ver-
loopen jaar, gesloten op31 december;
2° Drie tabels, opgevende, de eene
de leden die op 1 januari 1900 min
dan 40 jaar oud waren de tweede de
leden die toen den ouderdom van 40
jaar bereikt hadden de derde de
personen die geen aanspraak kunnen
maken op de premiën van den staat,
doch wier stortingen lellen voor de
jaarlijksche toelage van 2 frank. De
leden moeten 1° Belg zijn door ge
boorte of inburgering. ofwel behooren
tot het duitsche Rijk of het kanton
Neufchatel (waar de belgen dezelfde
voorrechten genieten)2° hunne
wezenlijke woonplaats of voornaamste
verblijf hebben in Belgie, en voor de
vreemdelingen zal dit sedert tien jaar-
moeten zijn 3° geen recht hebben
op pensioen in hoedanigheid van
staatsbediende 4° bij de Algemeene
Lijfrentkos, met persoonlijke pen
ningen en door bemiddeling der maat
schappij, stortingen gedaan hebben,
wa irvan het bedrag de 60 fr. niet te
boven gaat voor gansch het jaar.
3° Eene verklaring onderteekend
door den voorzitter, den schrijver en
den schatbewaarder, waarbij de gege
ven inlichtingen als echt en nauw
keurig bevestigd worden. Zijn de
opgaven onnauwkeurig en valsch,
dan zouden de maatschappijen de
jaarlijksche toelagen niet bekomen,
ten ware het bewezen werd dat zij er
geen schuld aan hebben.
De personen die geen deel maken
van eene maatschappij van onderlin-
gen bijstand, maar rechtstreeks aan
gesloten zijn bij de Algemeene Lij-
frentkas, zullen, om de aanmoedi-
gingspremien te trekken, elk jaar
voor 30 april aan den minister van
Nijverheid en Arbeid moeten zenden
1° hun lijfreutboekje 2° een bewijs
schrift van den ontvanger der belas
tingen 3° een getuigschrift van het
gemeentebestuur of andere stukken
bewijzende dat zij geen staatsbedieu
den zijn, als dusdanig recht hebbende
op pensioen dat zij Belg zijn en in
Belgie hun verblijf hebben, ofwel be
hooren tot het duitsche Rijk of het
kanton Neufchatel en sedert ten min
ste tien jaar hun erblijf hebben in
Belgie
Komt eenen belangrijken artikel te geven
over de biechte.
Wij knippen er de volgende regelen uit:
Hetgeen onze Kerk noodig heeft
als dagelijksch brood, 't is de herstel
ling der bijzondere biechte.
Al wie sedert langen tijd het her
dersambt waarneemt, weet dat onz
Kerke vol is van lieden die noodig
hebben te biechten, vol van lieden die
hevig verlangen naar de biechte.
't En zijn de moordenaars en
valscheeders alleene niet die den vre
de van hun geweten knopen met hun
ne schelmstukken aan de menschen
bekend te makendaar zijn duizende
menschelijke wezens wie hun verle
den als een zwart spook vervolgt. Zij
zouden met hunne tranen en hun
bloed de vlekke willen afwasschen die
den boek des levens bezoedelt, maar
hun geweien blijft gewond en hunne
ziele ziek.
Om te genezen is er hun iets te
korthet woord van ontslaging, de
oddelijke vergiffenisse, die persoon
lijk aan den zondaar geschonkei
wordt door eene menschelijke stem
me.
Welk eene bekentenisse van wege de pro
testantsche geestelijkheid, van wege deze
wier hoofd Luther hield staan dat de biechte
maar eene menschelijke uitvinding en was
Dat en moet ten anderen ons niet te vele
verwonderen daar Voltaire zelve de biechte
als eene noodige en heilzame instelling aan
zag-
't En zijn maar de groote wijsgeeren vart
t Weeke blad die van een ander gedacht
zijn.
Welke zou daar eigentlijk de reden van
zijn
De Reichsbote het dagblad der pro
testantsche geestelijkheid in Duitschland
Te Luik bestaat er, sedert eenige jaren,
een gesticht voor arme ouderlooze of verla
tene kinderen, dat opgericht is door edel
moedige priesters,volgelingen van den won
derbaren en wereldberoemden volksvriend
Don Bosco. De aflevering van Maart 1901
van den Bulletin Salésien, maandschrift der
werken van Don Bosco, verhaalt hetgene
volgt
Op Zondag, 20 Januari, heeft M. de baron
Surmont de Volsbergbe, minister van nijver
heid en arbeid, geweerdigd ons Weezenhuis
met een bezoek te vereeren. Ten 9 ure
woonde hij de H. Misse in onze kerk bij. Hij
wierd daarna ontvangen in de groote zaal
van het gesticht,waar meesters en leerlingen
vergaderd waren. Een der kinderen verwei
komde den minister met eene korte en tref
fende aanspraak.
t Antwoord van M. Surmont de Vols
berghe verdient aangestipt te worden om
den geest van geloof en diepe christene
overtuiging die daarin doorstraalt. Mijne
lieve kinderen, zoo sprak hij, gij wenscht
mij een lang leven dat leven hoort toe aan
God en een lang leven als minister wi,
aten het ook over in de handen van God
en.... in de stembrieven van onze kiezers.
Het voornaamste is dat wij eens in den He
mei geraken trouwens wij zijn op de aarde
niet om ons alleenlijk met de zaken van deze
wereld bezig te houden wij hebben een
grooter werk te voltrekken 't is onze ziele
zalig te maken door een christelijk leven, en
dat is de hoofdzaak. Al bea ik ook minister
van eenen grondwettelijken Staat, het is mi.
toch toegelaten deze groote waarheid te
herinneren aan christenen, omdat ik zelve
christen ben.
Gij hebt het geluk, mijne kinderen, opge
voed te worden in een huis waar alles sa
menspant om u dat groote doel van het leven
teldoen bereiken. Uwe meesters doen hun
best om van u goede christenen te maken
daarom vormen zij uw hert met uwen wil
te versterken. Maar na de vorming van het
hert komt nog de opvoeding van het verstand
der jongelingen, opdat zij nuttige mannen
worden die de sterkte en de roem zu'Ien zijn
van hun vaderland, 't Is hetgene men hier
doet, met u te leeren werken. Het werk is
het lot van alle menschen, en in welken
staat men ook zij, men moet werken. Dik
wijls heb ik hooren spreken van het acht
iren werken. Welnu, wal mij betreft, acht
uren zijn mij niet genoeg om mijn dagelijkse!)
werk te volbrengen.
M. de Minisser zegde nog welke dankbaar
heid de leerlingen hunne meesters verscbul
digd zijn en hoe zij die dankbaarheid moeten
betoonen.Hij beloofde ten slotte toekomende
jaar te zullen weerekeeren.
De Bulletin Salésien die in zes verschillige
talen gedrukt wordt (fransch, italiaansch,
duitsch, spaansc'n, engelsch en poloneescb
maakt daarbij deze bemerking
Het bezoek van eenen minister in eer>
onzer huizen.dat ziet men alle dagen niet,
bijzonderlijk in de lijden die wij nu beleven!
Maar... wij zijn in Belgie en 't is ie Luik dat
het plaats greep. Belgie is een der zeldzame
landen, dat zich mag roemen katholieke
ministers te hebben, hetgeen men elders
zou kunnen zien, indien de katholieken het
maar wilden.
Dat is eene groote waarheid.
(Gazette van Brugge
Over de t'ieuwe uitvinding van den ver
maarden Amerikaan Edison, wordt uit
ew York geseind
De nieuwe accumulator (vergaêrbak)
van Edison, hij noemt hem Storage Battery
zou gelijken aan een groot vat, dat gemak-
elijk overal kan worden gevoerd en even
gemakkelijk als bronne van licht of kracht
an gebruikt worden.
Daarbij zou het abonnement op dezen
buisvriend zoo goedkoop zijn, dat elke fa
milie gas en kolen geheel kan missen, en
zich daarvoor electrisch licht en electrische
verwarming kan verschaffen. Geen rook,
geen damp of asch zouden Edison's abon
nenten hinderen.
Ook de schepen zouden in plaats van
olen, voortaan slechts enkel accumulators
laden, welke in vergelijking met de kolen,
eene zeer geringe plaats zouden innemen.
Trams en spoortreinen zouden bij mid
del van accumulators rijden. In de fabrieken
zou de Storage Battery de stoommachieneu
vervangen.
De amerikaansche farmers zouden gee
ne locomobilen, trekpeerden of ossen meer
noodig hebben, maar alles zou met de elec-
triciteit gaan, en dit voordeel opleveren, dat
men er desnoods electriek licht zou kunnen
meé maken.
Ziedaar hoe deze nieuwe uilvinding wordt
beschreven. Of zij in de praktijk alzoo zal
zijn en of zij niet te duur zal komen, moet
natuurlijk worden afgewacht. Binnen eenige
maanden zullen de nieuwe machienen te
New-York worden ingevoerd, en dan zullen
wij zien wat er van de zaak is.
boord van dit laatste schip bevonden zich I Brussel, den 19 Maart 1901.
zestien personen, waaronder twee vrouwen I Mijnheer de Uitgever,
allen waren te bed, uitgenomen eenige ma| [n nummer van 16° dezer doet gij mij
trozen van dienst op het dek. De aanvaring Ieeer aan u bezig te houden met de v da-
was verschrikkelijk. De Tay zonk oogenblik-1 ring, die ik in de Kamer gedaan heb ter ge-
kelijk te midden van bet geschreeuw der I legenheid der stemming over de kwijtschel-
arme schipbreukelingen. Iding. Gij geeft aan die verklaring eene
De Chemnitz stopte onmiddelijk en lietl teekenis die ze niet bevatik zal u zelfs de
reddingsbootjes in zee, doch de ramp wasLe|ee(ijgjng Bjel ^oen te ge]00ven uwe
zoo plotseling dat men slechts den eersten lejgene beweringen ernstig opneemt. Gü
officier Dixou, een matroos, Ambroide ge- |zoowei a]s <]at dg wijzigingen Jarison en
laarad, en zekeren De Meulemeester, eeDI Buyl, die ik zou gestemd hebben indien ik
oods, denkt men, redden kon. Al de anderen I tegenwoordig geweest ware en in volle vrij -
verdronken. Een der vrouwen was de echt I ^eid over mijne stem had mogen beschikken,
genoote van een mecanicien van t zelfdeIenkel betrekking hadden op politieke mis-
schip, die onlangs verdronken is; zij was|(jrjjven en bestuurlijke overtredingen. Met
medegevaren om de plaats te zien waar haar Lr mjj voor verklaren zooals, overigens,
man de dood in de golven gevonden had ,|vgrschillige uwereiggne vrignden, katholieke
de andere vrouw was een harer vriendinnen. I volksvertegenwoordigers, gedaan hebben,
D Chemnitz heeft slechts lichte schade be-1 heb ik alleenlijk voor doel gehad mij aan te
Komen. Donderdag, rond den middag, Isluiten bij eene daad van groothartigheid en
kwam de Chemnitz te Antwerpen aan, enpolitigkg wijsheid, geheel en al gewettigd
dan eerst werd de schrikkelijke ramp ge-1d00r eene gelukkige nationale gebeurtenis.
^en(b I Ik hoef er nauwelijks bij te voegen dat
Don lerdag morgend ten 8 ure, heeft menluwe vrienden en ik er geen oogenblik aan
net eerste lijk opgevischt. Op t oogenblikIgedacht hebben anarchistische aanslagen te
dat de Tay woensdag de haven van Antwer-1 verontschuldigen, die door alle onze politieke
pen verliet, vischte men een iijk op dat reeds parlijen jn de belgische Kamer vertegen
zoo ver ontbonden was dat hel oogenblik-1 woordigd,ten strengste afgekeurd en gelaakt
kelijk naar't kerkhof moest gebracht wor morden, zelfs door de socialisten die gij in
den. Men denkt dat dit het lijk was van den I uvv artikel bijzonderlijk bedoelt,
man der vrouw, die in de schipbreuk omge- Gelief deze terechtwijzing gelijkvormig
komen is. I met de wet in uw eerstkomend nummer op
Volgens de laatste inlichtingen over deIdezelfde plaats als den aanval op te nemen
ramp toegekomen, is de voorsteven van de Aanveerd, Mijnheer, de betuiging mijner
Chemnitz in de machienkamer van de 7*ay I hoogachting.
Ernest Noel.
Twee korte bemerkingen over 't
bovenstaande.
1° Onze artikel was ontleend aan
de Gazette van Brugge't staal er
duidelijk onder te lezen.
2° Wat beteekenen die woorden
a f a M Y E B f Êf\ Indiea ik volle vrijheid overmij-
L M M T ELS A|ae stem had mogen beschikken
Een woordje uitleg, als 'I. u belieft,
M. Nolf.
edrongen.De slachtoffers zijn: de kapitein,
twee offi ders, een lampist, een kok, drie
matrozen, twee machinisten, drie stokers en
een hulpstoker allen, uitgenomen twee
ntwerpenaars waren engelschen daarbij
moeten de vrouwen nog gerekend worden
deze laatsten laten achttien weezen achter.
Woensdag rond middernacht is op de ree-
de van Vlissingen de duitsche stoomboot
Chemnitz, komende van Sydney en op weg
naar Antwerpen, in aanvaring gekomen met
de engelsche stoomboot Tcy, van de regel
matige lijn Antwerpen-Londen. De Tay
hoorde toe aan de engelsche firma Renald
son-Thosen Cie, van Antwerpen.
Het schip had ten gevolge van den storm
zijne reis nuar Londen moeten onderbreken
en op anker liggen in 't zicht van vlissingen
Ongawijfeld beletten de woedende golven
door den stormwind opgezweept, de Chem
nits de seinlichten van de Tay te zien. Aan
Waarlijk 't Weeke blad wordt kluchtig I
in zijne dolle razernij tegen pastors, paters STAATKUNDIGE OiSCH
«TT- Botha geeft zich niet over
Sedert weken en maanden en doet het niet I
nders dan al de bladjes van zijnen geuschenl Dinsdag avond heeft M. Ghamber-
woordenboek overloopen om al de schoonste I 'a'n Bet Lagerhuis verklaard, dat
complimentjes uit te zoeken, en ze naar hetl^ofBaaan lord Kitchener geschreven
noofd derzwarte rokkente slingeren. I heeft dat, hij bereid was de voorv, aar-
En daar het bemerkt dat al zijne moeiteIden aan te bevelen, welke deze i t-
vruchteloos is, en dat de menschen in zijneIste gelast was aan de regeeringen der
aaskaiiing wél gerust zijn, wordt het Zuid-Afrikaansche republieken te
waad... omdat er niemand kwaad en wordt, onderwerpen. Botha voegde erbÜ dn
Eu daarom beginthet hem spijtig temaken de Boerengeneraals zijne zienswijze
tegen de liberalen die niet spijtig en zijn. vo|komen dee|er)
En zeggen (zegt het) dat vele liberalenl
den dag van vandage hunne cen'en aan del commando van Kruitzinger
zwarte rokken geien met hunne kinders naar Commandant KruitziDger, dit n do
paters en nonnescholen te zenden, met een I mgelschen in de Kaapkolonie llOOp-
ten in het offerpaleel Ie werpen, met missen I ten te kunnen insluiten, is hun, ZOO-
te doen lezen, met kaarsen voor de eerste\ wel ais De Wet, te rap geweest. Zon-
Communiekanten te koopen, enz., enz. dag morgend heeft hij met 600
Wij bekennen geheel geerne dat die han- Boeren de Elandsrivier overgetrok-
delwijze vat. sommige liberalen eene harde ken< Hjj bevond zich met zijn com-
pille is om slikken voor «.Weeke bladen C'8. mando jQ de]
Dat is immers de feitelijke veroordeeling I m i j
i, a i-u i u i I Elandsrivier en de Vleyboort, toen
van al t gene de liberale schrijvelaars voor-13
staan en verdedigen. twee engelsche sehadrons, die met
De liberalen die alzoo te werke gaan, zeg |eeri Zelfwerkend kanon uit Craddock
gen met der daad aande Kareltjes, de Golialhs 1 kwamen, het Vuur op de Boeren
en tutti quanti van 't Weeke blad jopenden. Commandant Kruilzingcr
«Heeren, laat ons hoofd gerustI trok dan af naar Magermansberg,
Wij zijn beter liberaal dan gij, vermitsjdoch daar bevond hij zich voor de
den
tegengehouden
wij de vrijheid nemen te handelen volgenslengelsche legerafdeeling van kolonel
onze goeste. Delisle, die zich over eenen afstand
Ons het recht betwisten alzoo te werke te van 16 kilometers uitstrekte, en die
gaan, dat is niet ernstig van uwentwege [10opte dat de Boeren door
dat is paljasserijI wa(ervloed ZOuden
De kaltefeeste is uitnog eens, laat onsj WOrden
hoofd gei ustpe afdeeling Delisle was voorzien
van vier kanons, die onmiddellijk
tegen de Boeren gericht werden. Een
Wij ontvingen van de weke per 1 detachement van 100 man, a don
exppres den volgenden aanbevolen I uitersten linkervleugel, vergiste: zich
briefvan richting, en een deel der Boeren
BBEZaSROSBSafe