IS
EN OMMELANDS,
m
m
m
m
m
m
m
m
m
I
P L A A T$ L t J K
Op Zaterdag, 4Pn Mei 1901.
5 centimen 't blad.
36stejaar. Tal merk 1888.
DE OORLOG
Niet te lachen, a. u. b.I
Geene rijtuigen meer in Yper
Nog een tram
Eene goede hervorming
Gendarmerie
De H. Bloedprocessie
Het roode le meifeest
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's land boodschap we zen ofte posttegen 3 frank 's jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
Alles moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 16, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
0,1.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence I-lAVAS,te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
In de Kaapkolonie
De Boeren hebben eeneu in valgedaan
in de statie van Belmont, in West-
Griqualand, en hebben er de tele
graaftoestellen ontredderd. Zij hebben
ook de telegraaflijn op drie punten
tusschen Belmont en Graspan bescha
digd.
De afrikaanders toonen eene groote
bedrijvigheid ten noorden en ten
Westen van Kalaerdtzij brengen
levensmiddelen naar de verschillende
Boereulagers.
Het commando Scheepens heeft iri
het oosten der Kaapkolonie eene
hoeve in brand gestoken, toehoorende
aan M. Moolman, een hollander, die
zich bij de engelschen had aange
sloten
Sir Cecil Rhodes
Volgens eene depeehe uit Kaapstad
zou sir Cecil Bhodes verleden zater
dag bijna gevangen genomen geweest
zijn door de Boeren deze hebben
een deel van den spoorweg doen
springen vóór den trein waarin hij
reisde.
Pest en koortsen
Tot nu toe zijn er te Kaapstad 519
gevallen van pesten 217 overlijdens
aangegeven. Aan de Delagoabaai is
het al niet beter gesteld de koortsen
woeden daar hevig en op eene be
volking van 3,000 inwoners zijn er
in de laatste drie maanden 500 over
lijdens geweest.
In de Maleische wijk van Kaapstad
hebben zondag weer wanordelijk
heden plaats gehad. De maleier.^ wil
den zich verzetten tegen de over
brenging van een pestlijder naar het
gasthuis zij onthaalden de ambu
lanciers op steenworpen. De policie
heeft eene charge gedaan en talrijke
maleiers werden aangehouden.
De krijgsgevangen Boeren
De engelsche minister van oorlog
M. Brodrick, heeft maandagavond in
het Lagerhuis verklaard, dat de
krijgsgevangen Boeren zullen over
gebracht worden naar Ahmed Nazar,
in Engelsch-Indiëhij verzekerde
dat dit eene zeer gezonde plaats is,
want, zegde hij, de engelsche troepen
hebben er jaren lang gelegerd zonder
van het klimaat te lijden. Het schijnt
nogtans dat de engelschen er zijn
moeien vertrekken omdat de plaats
te ongezond was.
In Zoeloeland
Te Pietermaritzburg is eene depeehe
toegekomen van den opperkommis
saris van Zoeloeland, meldende dat
400 Boeren zondag morgend de wo
ning van den magistraat van Malala
tini, aan de grens van Zoeloeland,
aangevallen hebben. De natalsche
policie, die de woning verdedigde,
telde 5 dooden en 2 gekwetsten. De
Boeren zijn terug de grens overge
trokken, twee gevangenen achter
laten.
Lord Kitchener telegrafeert ui
Pretoria dat de engelsche legeraf-
deeling Bing slag geleverd heeft tegen
de Boeren, aan de grens van Basuto-
land, ten zuiden van Wepener. 5
BoereD werden gedood en 3 gevangen
genomen. De verliezen der engelschen
worden niet gemeld, zeer waarschijn
lijk omdat zij veel aanzienlijker zijn.
Treins ontriggeld
Eene bijzondere depeehe uit Pre-
oria meldt dat de Boeren verleden
week twee treins hebben doen ontrig-
gelen een ambulancietrein, nabij
kroonstad, en een trein met peerden,
e Springfontein, aan hel kruispunt
der spoorwegen van Bethulië en
Colesberg naar Bloemfontein.
Het Weeks blad steekt nu in zijn boofd
sommige artikels van studie uit te geven.
Alzoo trakteert het zaterdag laatst zijne
lezers met eene studie over het Dansen.
Ehwelals men de vermaarde schrijvers
ran't ypersch geuzeblad naar zulke artikels
moet oordeelen, wij wenschen de lezers
proficiat met zulke geleerde mannen
Hetgeen in dien artikel voorkomt van
verechtsche opvattingen, valsche beweerin
gen, dwaze spreuken, zoutelooze kluchten,
onverstaanbare bepalingen dat gaai alle
menschen te verre
En dat zijn die gasten die beweeren het
naonopolium of den alleenhandel te hebben
van de geleerdheid, en de katholieken voor
dompers doen doorgaan
Als wij 't begin van dien artikel lazen,
keken wij nieuwsgierig eens op het einde
wie er zulke proza geschreven had.
Geen handteeken te vinden.
Om de zake ten beste mogelijk uit te
leggen, denken wij dat er ievers een kluch
tenaar het Weeke blad eene poets heeft
willen bakken, en dit artikeltje heeft opge
zonden om Kareltjes blad... voor den aap te
doen houden.
Is het zoo, dan is de poets volmaakt gelukt.
Dansen is edel op zichzelf.
Zoo luidt de prachtige inleiding van dien
artikel.
Gij peist misschien bij u zeiven dat is nu
iels nieuws! Ik dacht dat dansen onverschil
lig was in zijn zeiven, en dat de wijze, de
omstandigheden, enz., maakten dat de dans
toegelaten of verboden is.
Gij zijt mis, vriendje.
En indien gij niet begrijpt dat dansen
del is op zichzelf 't is dat gij de edeldom
me gedachten van 't Weeke blad niet en
verstaat, en dat uwe hersens van eenen ge-
heelen anderen deeg gemaakt zijn.
Het dansen van de gemeene vrouwen te
Parijs is er eigenlijk geen, zegt het
Weeke blad en de reden dat die dans
wulpsch is.
Goed.
Maar aanstonds daaaop volgt
ln Engeland is 't bevallig, maar niet veel
deftiger.
In andere woorden
Die dans te Parijs is wulpsch, en is bijge
volg geen dans.
Die dans in Engeland is bijna zoo wulpsch
als te Parijs, en is een bevallige dans.
Is mij dat zotte klap, ja of neen
Dansen is niet onzedelijk, wat de Room-
sche Kerk daar ook van zeggen mege.
De Roomsche Kerk en zegt dat niet. Maar
het is eenigzins den geuschen schrijvelaar te
vergeven dat hij denkt dat de Roomsche
Kerk dat zegt.
Immers die gasten kennen van geloofs
punten en geboden der Kerke als zooveel als
de blinde van de kleuren.
Gij zult misschien zeggen, lezer Ehwel
dat zij niet en schrijven wat zij niet en weten
Gij hebt gelijk. Maar in 'l kamp der libe
rale schrijvelaars en steekt het op geen
kleenije als men maar de keure heeft op de
papen te schieten.
En nu eene diepgrondige beschouwing.
Hoe ingewikkeld de dans der wilden ook
zijn moge, ge ziet er niet anders in dan een
beeld van de overwinningen door de dansers
op hunne vijanden behaald
Leest en herleest dit aandachtig. En als
gij dit alles kunt te gare krijgen en uitleggen
gij zult een slimme vos zijn.
Te Yper is het dansen fel in eere, zegt
die schrijver.
Geen stad ter wereld waar er meer ge
danst wordt... Geen muziek kan de straten
spelend doorgaan of honderden en houder-
den mannen, vrouwen en kinderen loopen
hetzelfde dansend voorop en zingen de vrou-
welijkste (sic) straatliedjes.
De schrijver bedoelt bier waarschijnelijk
zeker muziek dat de specialiteit heeft voor
afgegaan te zijn van een puik volkske, terwijl
bet de vrouwelijkste straatliedjes speelt.
Of dat springen en dansen altijd juiste
edel» is, laten wij den onpartijdigen lezer
oordeelen.
Niet noodig onze lezers verdere staaltjes
te geven over die diepgrondige en ernstige
studie van 't vermaarde Weeke blad.*
Wij zullen ons veroorloven den schrijver
van dit artikeltje eenen goeden raad te geven.
Hij zegt onder andere dat te Yper het
dansen fel in eere is.
Ehwel, kameraad doet lijk vele yperlin-
gen danst maar helder op, zooveel het uw
hertje lust.
Maar, om de liefde... van 't «Weeke blad
en schrijft toch niet over 't dansen
Zijn al de rijtuigen van Yper nu in den
vermaak
Of worden zij allemaal nu berschilderd
Immers op 't huwelijk der dochter van
eene groote ka... katte van Yper, en zagen
wij niet anders dan... vreemde rijtuigen.
Mysterie
Onder deze ho.ofdinge schrijft de
Gazette van Kor Ir ijk van gisteren,
)onderdag, het volgende
Men verzekert dat er spraak is de tram
iortrijk-Meenen-Gheluwe te verlangen tot
ian Yper, langs Gheiuvelt, het Hooge, enz.
om aldaar verbonden te worden met den
tram van Kemmel Voormezeele.
Onze Kortrijksche Conf ater mag
niet alleen verzekerd zijn dat er spra
ke is van dien tram, maar het aandeel
der gemeenten is reeds gestemd, en
geheel in 't korte zal er hand aan 't
werk geleid worden opdat tusschen
lier en één jaar de tram zou loopen.
Binnen kort zal men een maatre
gel in uitvoering brengen, die eene
echte omwenteling in den dienst der
verzending van koopwaren zal teweeg
irengen. Het stelsel der kleine pak
jes dat nu maar toegepast wordt op
pakken van min dan 5 kilos, zal, voor
het binnenland, tot pakken van 60
kilos uitgebreid worden. Men zal dus
overal in Belgie pakken kunnen ver
zenden aan 60 centiemen voor 10
kilos, 70 centiemen voor 20 kilos, en
zoo voorts, altijd met 10 centiemeo
verhooging voor elke 10 kilos meer
tot de 60 kilos.
Als een gendarm trouwt, doet men
hem een stuk teekenen, waarbij zijne
vrouw erkent geen recht te hebben
op ëene woning in de kazerne lot da
er plaats is, en tegenwoordig duurt
zulks 3 a 4 jaren. Dus is die gendarm
verplicht een huis te huren, en in
menige brigaden is dat moeilijk te
vinden, tenzij hij groote huur betale.
Maar er is nog eene andere onrecht-
eerdigheid. In menige steden huurt
men groote huizen alwaar de ge
rouwde gendarmen, brigadiers en
onderofficieren mogen gaan wonen
die deel maken van die brigaden
waarom doet men dit voor de kleine
brigaden ook niet, te meer davr vele
in de groote steden getrouwde gen
darmen daar geplaatst zijn uit hoofde
van tuchtmaatregelen Dus zijn de
meest verdienstelijke gendarmen ach
ter de slechte gesteld.
De korpsoverste heeft aaa de gen-
larmen onlangs een omzendbrief ge
stuurd waarbij het verboden is voor
aan nog verlof te verleenen om er in
Je standplaats vai te genieten. Waar-
>m die maatregel In alle openbare
jestuuren krijgen do bedienden een
zeker getal dagen verlof waar zij die
ioorbrengen, kan het die besluuren
weinig verschillen. In de gendarmerie
s dat niet geoorlooid Nogtans, een
getrouwde gendarm, die geene ouders
of naaste b'oedverwanten moer heeft,
<an toch met zijne magere pree voor
geen acht of tien dagen naar Oostei-
Ie, Blankeubei'ghe of naar eene an
dere stad gaan, om er wat uitspan
ning te zoeken, terwijl hij, t'huis
zij ode, eene aangename wandeling
net vrouw en kindereu zou kunnen
doen en in menige gevallen zijne
vrouw zou kunnen bijstaan.
Wij roepen de aandacht der be
voegde overheid op die punten.
Maandag 6 Mei 4901 zal een groote dag
zijn voor Brugge: de vermoedelijke troonop
volger, de graaf van Vlaanderen,zal dan naar
Brugge komen om er da kostelijkste aller
Relikwiën te vereeren en de beroemde Hei
lig Bloedprocessie bij te wonen.
Met de uitnoodiging te aanveerden der
Edele Confrérie, hebben HH. KK. HH. de
graaf en de gravin van Vlaanderen eene oude
overlevering in eere gesteld. De oude graven
van Vlaanderen en hunne opvolgers der
huizen van Burgondie en Oostenrijk hebben
altijd uitgemunt door hunne bijzondere gods
vrucht tot het Dierbaar Bloed en de vorsten,
liefst door het volk gezien, waren de prinsen
en prinsessen wier gevoelens van geloof best
met die hunner onderdanen overeenstemden.
Ten anderen 't en is de eerste maal niet
dat de leden der koninklijke familie aan de
H. Bloedprocessie van Brugge zullen tegen
woordig zijn. In 1850, kwamen de hertog
van Brabant en de graaf van Vlaanderen de
jubelprocessie bewonderen en onze tegen
woordige koning bezocht de H. Bloedkapel,
met de koningin, den 2 Mei 1854.
De jubelprocessie die verleden jaar, en tot
tweemaal toe, zulken ongehoorden bijval
verwierf, zal Maandag 6 Mei aanstaande uit
gaan, volstrekt in dezelfde voorwaarden als
in 1900. Alleenlijk, in plaats van 1900 deel
nemers, zullen er ditmaal meer dan 2000
personen in verschijnen, dank aan de toevoe
ging van twee nieuwe groepen.
De stoet begrijpt drie deelen
I. Het parochiaal deel, bevattende de ver
beelding der geschiedenis van de verschillige
plaatselijke parochiekerken.
II. Het geschiedkundig deel is uitnemend
schitterend en schilderachtig.
De groepen te peerde van Diederik vari
den Elzas, Maria van Burgondie en de aarts
hertogen Albrecht en Isabella, in 1900 zoo
geestdriftig toegejuicht, spreiden waarlijk
eenen ongehoorden rijkdom en pracht ten
toon. De bladen aller gezindheden zijn een
parig geweest om het te bekennen.De belang
stelling wordt nog verhoogd door de zorg
waarmede alles volgens den tijd wordt weere-
fegeven kleedijen geheel en gansch ge
trouw san den dracht van het voorgestelde
lijdstip, godsdienstige zangen en gregoriaan-
sche zang, oude muziekstukken gemaakt
door meesters der XVII' eeuw, enz.
III. Eindelijk, bet bijbelsch gedeelte, dat
verleden jaar eenen onbeschrijflijken indruk
miek op de toeschouwers. Van dejare zal
het volledigd zijn door den groep Jozef
door zijne broeders verkocht en door eenen
zangersgroep, verbeeldende de inwoners
van Bethieem die het Kindeke Jesus in de
sribbe gaan groeten.
Voegen wij er nog bij dat de bewonde-
rensweerdige Hosanna van M. Reyns nog
maals in den stoet zal gezongen worden
door een koor dat zijne bewijzen gegeven
heeft, maar dat nog door een twintigtal
stemmen zal versterkt worden. Dit alles,
met den zang van den Gloria en van den
Stabat, is niet alleen geschikt om het gods
dienstig gevoel op le wekken, maar ook om
den diepsten kunstzin te bevredigen.
De drie prachtige wagensde engelsche
natie, de Geboorte en den Calvarieberg zul
len insgelijks van de processie van 6 mei
deelmaken.
Zonder de tegenwoordigheid der Konink-
ijke familie had men moeten verzaken aan
de aanzienlijke kosten veroorzaakt door deze
deelneming. Het geschiedkundig deel zal
de volgende jaren natuurlijk moeten vermin
derd worden. Het bijbelsch deel alleen zal
beurtelings uitgebreid worden en zal het
voornaam deel zijn der toekomende proces-
siën ter eere van het H. Bloed.
Men verwacht zich te Brugge aan eenen
ongehoorden toeloop van volk. De bijval
van verleden jaar was te groot en de weer
klank in Belgie en in den vreemde te aan
zienlijk, opdat de afwezigen van 1900 zich
niet zouden verhaasten den 6 mei naar
Brugge te stroomen. De vergadering van
den Bond der katholieke kringen, die daags
óór H. Bloeddag gehouden wordt, zal al
daar ook talrijke katholieke familien aan
brengen, die van de omstandigheid zullen
gebruik maken om de schoonste der stoeten
te bewonderen.
De processie zal rond 101/2 ure uitgaan.
De graat en de gravin van Vlaanderen, met
hun gevolg, zullen den stoet zien voorbij
trekken in het St Lodewijkscollegie, ter
Noordzandstraat, op eenige stappen der
statie.
HH. HH. de Bisschoppen, de geestelijk
heid, de burgerlijke overheden, enz., zullen,
zooals in 1900, plaats nemen op het voetpad
van Sint Salvatorskerkhof. Benevens Mgr
Wafïelaert, bisschop van Brugge, zullen nog
aan de processie deelnemen Mgr Van den
Branden, titulaire aartsbisschop van Tyr,
Mgr Meerschaert, titulaire bisschop van Si-
dyine en apostolische vikaris van 't Indi-
aansch gebied (Amerika) en Mgr Van der
Stappen titulaire bisschop van Jaffa.
Het socialistisch feest van den le* mei is
overal zeer kalm geweest. Te Brussel en in
de voorsteden werkte men schier overal.
De stad zag er uit zooals alle dagen niet
meer of niet minder beweging. Hier en
daar in de volkswijken en aan de socia
listische lokalen wapperde de roode vlag.
's Morgends hield citoyen Vandervelde mee
ting van uit een der vensters van de Zivaan,
Groote Markt, voor hoop en al 200 toehoor
ders. De i" meivierders trokken vervolgens
in stoet.., naar Ukkel.
In verscheidene koolmijnen en fabrieken
van den omtrek van Luik werd er niet ge
werkt in andere koolmijnen waren er
nogal veel afwezigen. Te Herstal hadden
verscheidene bazen hunne werkhuizen ge
sloten. Te Luik had 's morgends ten 11 ure
eene betooging plaats waaraan ongeveer
óm
LAD VAN YPER
Ür
V V
ft
ft
r méa
