VOORDRACHTEN
DIT IS
EN OMMELANDS
m
¥eoorlog
PLMATSELléK
GROOT NIEUWS
Engelschman over den
Tranvaalschen oorlog
China
Godsdienst en Rechtbanken
)e economiesche
beschouwingen van
't Weeke blad
)e peerdekoersen van Zondag
Mijnheer Iweins
d'Eeckhoutte,
Mijnheer Van Werveke,
Jubelprocessie van O. L. Vr.
van den H. Scapulier te Gen
PAARDEVERZEKERINGEtf
Op Zaterdag, 8en Juni 1901. centimen 't blad. 36stejaar. Talmerk 1843
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
't Nieuwsblad yan Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Hel blad en is niet min teirekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.l'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk li, te Yper.
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad is't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence HAVAS,te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlanderen wonen.
Het Hof van Verbreking komt
het arrest van het Beroepshof te
bekrachtigen waarbij Mijnheer
baron Surmont de Volsberghe, Mi
nister van Nijverheid en Arbeid,
op de kiezerslijsten van Yper be
houden blijft.
Die uitsprake, die niemand en
zal verwonderen, doet voor goed
te niete de ongerijmde klachte
tegen Mijnheer Surmont ingediend
door den Liberalen Bond onzer
-
Oordeel van eenen
De Daily News bevat eenen lai -
geu brief van eenen vermaarden ge
schiedschrijver uit Engeland, den heer
Frederik Harisson.
Die man en kan zijne veroutweer-
diging niet verduiken, en hij eischt
met eeue welsprekende kracht de vrij
heid voor de beide Zuid-Afrikaausche
Republieken.
Hier volgen eenige uittreksels van
zijnen brief:
Een verwoestende en wilde oorlog duurt
nu bijna twintig maanden.
De eenige zichtbare uitslagen daarvan
zijnde vernieling van duizenden men-
schen eene uitgave van drie miljard? zeven
honderd vijftig miljoen franken de verwoe
sting en de uithongering van een land dat
wij met verwaandheid als een deel van ons
rijk willen aanzien de doodelijke haat van
wege een volk dat nooit en zal vergeten, en
welke wij nogtans onze medeburgers durven
noemen.
En hel is alsdan dat men ons durft vra
gen mede te doen in de zegeviering van
dezen die de dader is van die schande, de
dader van een toestand welke in de toekomst
eene onuitpulbare bron zijn zal van bloedige
veeten
Die vijand, de groolste vijand van zijn
land (lord Alfred Milner), die verantwoor
delijk staat voor eene onberekenbare ver
woesting, die vijand wordt uit de helsche
puinen opgenomen waarin hij de kolonie
stortte welke hij bestieren moest, om de eere
te genieten van eenen zegevierenden krijgs
man
Neen, en laat ons niet mededoen in die
schandige kieskluchte
Niet alleenlijk gaan wij naar onze onder
gang, niet alleenlijk hebben wij vernederd
geweest en zijn wij als natie hatelijk gewor
den, maar wij zijn bezig ons voor geheel de
wereld belachelijk te maken.
Die paljassenpolitieke, gevolgd om de
plannen van eene partij te verwezenlijken
is bezig ons te herscheppen in een ras van
ellendigen
Die braspartijen, die karnavalfeesten
ingericht om eenen averechtschen overwin
naar te vieren, worden op alle wijzsn aange
moedigd door politiekers en koopmans die
hunne ware aanbevelen. Zij zijn gezegenc
geworden door de geestelijkheid van die
kerke welke ons verzekert dat het God is
die den oorlog gevoerd heeft
Soldaten die de wet der volkeren
geschonden hebben, worden vereerd als
waren zij de redders van hun land.
Bevelhebbers die deerlijk geklopt wier
den, en waarmede de beschaafde wereld
wél leute gehad heeft, worden gevraagd
naar garden partij 's als helden en groote
opperhoofden.
Niemand en loochent de wonderbare
moed van onze soldaten en officieren, en wi
blijven onzen plicht niet te kort in t vereeren
van het geduld en de aanhoudendheid van
deze die den grooten last dragen van die
wreede dagen.
Maar een praalverhoog willen maken
van de lijken dier mannen die hunnen plicht
kweten,gelijk onze soldaten het altijd gedaan
hebbenzoo buitenmate stoffen met
eenen oorlog die, tegenover eenen vijand
kleen van tal en arm in verweermiddels, niet
anders inhield dan eene lange reeks onge
lukken, misrekeningen, rampen en onophou
delijke spijtige tegenkomslen en waarin
meer engelsche krijgsgevangenen gemaakt
werden dan er ooit in onze geschiedenis is
ien geweestdét, zeg ik, is klap van
zotten eerder dan van Engelschmans die
Napoleon overwonnen en Europa redden.
De oorlog is nu gedaan zeggen ons
eder weke, de bevelhebbers, de ministers
en huone vrienden der drukperse.
Wij zijn benauwd bij die leugens, want
het schijnt dal zij de voorboden zijn van
eeriige nieuwe politieke van razernij en bar-
baarschheid.
De waarheid is dal alles niet gedaan is.
't En is niet gedaan met den doodelijken
slag dieu wij aan ons keizerrijk toegebracht
hebben.
't En is riiet gedaan met den rookenden
puinhoop welke die oorlog in Zuid Afrika
opgeworpen heeft.
'i En is niet gedaan met het vergiftigde
bloed welke de krijg in de openbare gemoe
deren heeft ingegoten.
't En is ook niet gedaan met de schande
die doordoor op onze faam is geworpen voor
deoogen der beschaafde wereld.
Er is nóg eene zake die niet gedaan
en is de onafhankelijkheid van de repu
blieken der Boeren.
Zij zijn, mij dunkt, niet vernietigd voor
altijd, en ik hoop, alj goede Engelschman,
dat zij nooit en zullen vernietigd zijn
Welke strenge, openhertige en edele
ale voor eenen engelschman
De vrede geteekend
De vrede is geteekend tusschen den
teizer van China en de gevolmach-
igden der europeeschemogendheden.
De cijfer der vergoeding zou ook ge
regeld zijn. De mare voegt er bij, dat
de europeesche troepen spoedig China
gaan verlaten. Eene bezetting zal
eventwel achterblijven, zooveel man
nen van elk land, om te waken over
de uitvoering van het vredestraktaat
België zou de meeste vergoeding
aekomen, te weten 500 millioen.
40 zendelingen vermoord
Dc koerrier, woensdag te Marseille
aangebracht door de stoomboot Penin
sular, meldt dat Yu Hsin, gouverneur
der provincie Shan-Si, verleden maand
veertig zendelingen heeft doen ver
moorden, die eene schuilplaats gezocht
hadden in zijn paleis, te Ta-Nuyn-Fou.
Het is juist bij dien mandarijn dat de
keizer, de keizerin weduwe en hun
hof zich gevestigd hebben.
De Engelschen hebben eene aan
zienlijke nederlaag ondergaan
Het tooneel is te Ylakfontein, in
den Witwatersrand, ten zuiden der
Magaliesbergen.
De Engelsche verliezen bedroegen
officieren en 67 man gedood t4
officieren en 129 man gewond tal
rijke krijgsgevangenen.
Het verlies der Boeren was, wegens
den krachtigen aanval, eveneens
aanzienlijk.
De Daily Mail zegt, dat het be
machtigen van 500 peerden door de
Boeren, bij Colesberg, Kaapkolonie
eene ware ramp is, niet alleen omdat
het zoo moeilijk is zich peerden te
verschaffen, maar ook omdat elk
aeerd een bereden Boer vertegen
woordigt, gereed om op de Engel
schen te vallen.
De mindere neêrlagen houden
aaneen.
't Js alsdan zeker dat de voorname
vrienden van Transvaal, in den Haag
en te Brussel, in den laatsten tijd
weer vol hope zijn en bijna alle
ageu goê nieuws ontvangen. Van
wege verscheidene aanvoerders der
Doers zou er nieuws gekomen zijn iu
ezen zin, dal de dingen goed staan,
dal men moet volhouden en zal over
winnen. En dat heeft nog al eenen
schijn van waarheid.
Rond Jamestown
De engelsche legerafdeeling White
is op 2 juni uit Aliwal-North ter hulp
van Jamestown vertrokken. Zij heeft
de Boeren ontmoet op 5 mijlen van
amestown, aan den Maccalespas. Een
ïevig gevecht volgde. De Boeren trok
ken te rug, twee lijken op het slagveld
achterlatend. De engelschen geveD
luuue eigene verliezen niet op, maar
reweeren 5 Boeren gevangen genomen
en30peerden buitgemaakt te hebben,
en bovendien het vee, de geweeren,
den krijgsvoorraad, kortom gansch
den buit, door de Boeren tejameslowa
gemaakt, terug veroverd te hebben.
Als het maar waar is
Delarey en Beyers
De commandos Delarey en Beyërs,
5,000 man sterk, hebben zich bij ei
lander aangesloten en den spoorweg
van Johannesburg naar Natal afgesne
den.
Eene neerlaag der Boeren
Een deel van het commando van
Deyers, 400 man sterk, is nabij Warm-
raths verrast geweest door 240 engel
schen, op het oogenblik dat de Boeren
aezig waren hunne wagens in te span-
uen. Eene bloedige slachting volgde
Dc Boeren lieten 37 lijken en een hon
derdtal gevangenen achter. De engel
schen hebben 18 wagens en 8.000
runderen buit gemaakt; 3 engelschen
werden gedood en f5 gekwetst. De
loeren zouden ook verscheidene am-
mlanciewagens achtergelaten hebben.
De engelschen beweeren dat het com
mando van Beyers nu van allen voor
raad en vervoermiddelen beroofd is.
Het departement der Ardèche, in 't
Zuiden van Frankrijk gelegen, tus-
chen Lyon en Marseille, is een van
deze waar den godsdienst meest ge
ëerbiedigd en geoefend wordt.
Daar komt eene zake voor te vallen
die men zeldzaam aantreft in de jaar
boeken van het gerecht.
De zitting van het Eedgerecht, ge
steld op 30 Mei laatstleden, en kon
geene plaats hebben om den eenvou
digen reden dat er op de rollen geen
eene rechtszake en stond
Het schijnt ten anderen dat het
reeds de tweede maal is in drie jaar
dat dit feit in den Ardèche voor
valt, feit onbekend in de andere fran-
sche departementen.
Boveudien heeft men bestatigd da
sedert tien jaar van hier in den Ardè
che de boetstraffelijke zaken van drie
vijfden verminderd zijn.
Gelukkig land
Integendeel daar zijn departemen
ten waar er bijna geen dag voorbijgaa
zonder dat de drukpers het een of he
ander feit meldt dat bestemd is om
voor het Eedgerecht te komen.
Een bewijs te meer van de waarhei
van de spreuke
Waar de godsdienst slaapt, waken
de tribunalen.
Een reden waarom Kareiije's blad meer
gratie vindt in wereldsche kapitalen dan iri
deze der kloosters dai is dat de wereldsche
kapitalen dikwijls door stoute ondernemin
gen te niete gaan deze der kloosters nooit.
Daaraan ziet ge dat de wereldsche kapita
len rollen, zegt Karelije de kloosterkapita
len staan bout stille.
Dat is mij eene groote verdienste, niet
waarte rollen tot dat gij in den put rolt
't Weeke blad is te vele gekend om
zijne averechtsche geleerdheid opdat een
ernstige mensch iets zou aanveerden omdat
het Weeke blad dit zegt.
Want, moest er waarlijk uit 't geen het
Weeke blad over kloosters schrijft, iets
goeds te rapen zijn, 't ware van dezen keer
de bekentenis dat de kloosters niet en speku
leer en
Voor mij, 'k vinde dat zij daarin loffelijk
handelen.
'k Verwedde mijn hoofd, moeste er een
klooster zijn dat begint te spekuieeren en
alzoo in den put rolt, 'l Weeke blad zou
er schromelijk zijne deugd in hebben, en er
schande van spreken.
Leve de economisten van 't Weeke
blad
laatst hebben bovenmate schoon weder ge
had, en vele volk aangelokt.
Wij houden eraan de Maatschappij geluk
e wenschen en meteen de krij^soverheid te
bedanken voor hare welwillende medewer
king.
De oefeningen door onze krijgsmannen
uitgevoerd hebben met recht de algemeene
bewondering verwekt. Volgens ons in heb
ben wij tot Yper geenen cirk noodig.
Maar, (wij zullen het zonder omwegen
bekennen) op het zien van dit alles hebben
wij inonszelven onze antimilitariste over
tuiging voelen vermeerderen.
Immers hoe wonderbaar, hoe verstom
mend somtijds die oefeningen voorkomen,
wat hebben zij eigenilijk te zien melde op
voeding van den s Jdaat bestemd tol den
krijg
Na de peerdenloopen heeft de Groote Fan-
are op de Markt eon concert gegeven.
Dat is eene geheel goede zake, nieuwe
lings ingebracht.
Daarmede immers zijn de vreemdelingen
eenen tijd langer ia onze stede gebleven,
ten grooten voordeele der neringdoenders.
onze geachte en volksgeliefde Senator, is
nog altijd voort aan de beterhand. Zijn sterk
gestel doet ons verhopen dat hij welhaast
geheel genezen zal zijn, en dat wij 't geluk
zullen hebben hem nog lang in Yper te be
houden.
650s verjaring der verschijning van O. L. Vr.
aan den H Simon Stock.
De jubelprocessie zal uitgaan op zondag
28 Juli, de te volgen weg is nog niet kunnen
vastgesteld worden, gezien de talrijke ver
zoeken welke het Komiteit van wege ver-
schillige kanten der stad ontvangen heeft
om den stoet langs hunne wijken te willen
doen voorbijgaan.
Het programma is bepaald vastgesteld
Het zal bestaan uit drie deelen.
Het Is deel zai bestaan uit al de parochiën
der stad. Elke parochie zal eene groep vor
men, ter eere van zijnen patroon dat zal
gelegenheid geven t it eene groote verschei
denheid van opvatting, immers dat gedacht
is hier nooit volkomen verwezenlijkt ge
weest. Sommige parochiën zullen waarlijk
prachtvolle groepen leveren, waaronder
kunstwerken voorkomen onder andere eene
triptiek of drieluik van groote waarde, van
eenen onzer talentvolste kunstenaars beel
den van gevoelvolle uitdrukking door onze
Gemsche beeldhouwers, enz.
Het 2a deel van den stoet zal bestaan uit
vier onderverdeelingen.
Het opKomen van de Carmelusorde door
bet verschijnen van de H. Maagd aan St-
Elias op den Garmelusberg de stichting
van het klooster te Gent in 1272 de voor
naamste heiligen van de orde van Carmelus,
en ten 40 de verheerlijking van O. L. Vrouw
van den H. Scapulier. In een volgend schrij
ven zullen wij meer mededeeling geven over
dat heerlijk tweede deel. Dat zulk ontwerp
grootsch en kunstig is opgevat en zal ver
wezenlijkt worden, is niet te betwijfelen.
Elk dezer groepen zal gevolgd zijn door
een praalstuk, dat 4 a 5 meters hoogte zal
hebben en gedragen worden door 10 a 20
dragers. Reeds zijn twee maquetten voor
gesteld en aangenomen door het komiteit.
Zij getuigen beiden van kunstvolle opvatting
en kristene uitdrukking.
Het 3s deei is vooi behouden aan de geeste
lijkheid aan de talrijke afgevaardigden van
broederschappen van O. L. Vr. van den H.
Scapulier der Vlaamsche provinciën, waar
onder onze katholieke koophandelshoofdstad
(Maria's Antwerpen) eene eervolle plaats wil
bekleeden het aloude Broederschap hier ter
stede zal het beeld van O. L. Vr. van Car
melus omringen waarna de geestelijkheid,
de geestelijke orders, de zeer eerw. heeren
pastoors, kanunniken, abten, gevolgd van
onzen Hoogw. Bisschop.
Ziedaar in breede trekken waarin de jubel-
ptocessie van O. L. Vr. van Carmelus zal
bestaan en die een eervolle triomftocht zal
zijn weke zal tellen in de godsdienstige
herinnering der Gentenaren.
En wat zal er hier te Yper al gedaan
worden
Menige onder onze lezers herinnert
zich nog de prachtige processie van
over 50 jaar. In sommige huizen
ïangt zelfs nog eene steendrukplaat,
door M. Engel Van Eeckhout gemaakt
en de processie afbeeldende.,.
Tot nu toe en vernamen we over de
rocessie te Dper nog niets. Wanneer
t eerste nieuws 't Wordt tijd erop
';e peizen
raadsheer bij het Hof van Beroep te Gent,
wiens toestand over eenige dagen bedenke
lijk was, is veel beter. Onnoodig te zeggen
dat wij vuriglijk hopen en wenschen dat bij
spoedig en volkomen herstelle. Mijnheer
Van Werveke immers is niet alleen een over
tuigde en voorbeeldige christen mensch,
maar ook een magistraat wiens talent, def
tigheid, vlijt en goede inborst aller achting
hebben verworven.
De eerw. Paters Karmelieten Diskalsen
te Gent, vieren in Juli eerstkomende, de
BERICHT
De landbouwers worden verzocht de
te willen bijwonen, welke de Heer
E1 i*. Van den Wouwer,
Ingenieur en Staatlandbouwkundige
Oude Houtmarkt, 22, te Yper,
zal geven over de
ONDERLINGE
1° Te Locreop Zondag 16 Juni om
3 ure 1/2 in het gemeentehuis.
2° Te Poelkappelie op Zondag 23
Juni om 4 ure in de school voor de
knechtenjongens.
Te trekken bij den Uitgever, Th 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap toe zen ofte post, te-gen 3 frank 's jaars.
ft
