DIT IS
EN OMMELANDS,
I
m
PLAATSELIJK
De dood van Crispi
het Vierwerk
Schandaal in 't Brusselsch
Atheneum
Eerewater
De galavertooning
in de renbaan Sosman
Groote Ontdekking
De huichelaars aan 't werk
Te trekken bij den Uitgever, T* 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land bo> Ischnp wezen ofte post, tegen 3 frank s jaars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad <jn is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk 36, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence HAVAS.te Brunei, Tk 32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n" 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
van Crispi ten opzichte van den|zoo^sloin liik een visch
godsdienst.
De geestelijken, die zich hebben
aangeboden om den ouden revolu-
tionnair de troostmiddelen van de
Kerk toe te dienen, zijn afgewezen,
Tol bewijs daarvan dient het volgende: Na het feestmaal is M. de Gouverneur een I ËCn IliCUW bock
liederen keer dat wij alzoo t Weeke blad »lbezoek gaan brengen aan den beer Baron I
In de laatste dagen is er nogal veel I betrapten, en dat wij daarover een woordjen jSurmont de Volsbergbe, wien zijn titel vanl We lezen in 't Burgerwelzijn van
gesproken geweest over de houding uitleg vroegen, bleef het Weeke blad» al-1 Minister belet had aan de feestelijkheden I Woensdag 14 Oogst 1901.
deel te.nemen. I Langs de Leye en de Yperlee.Dat is de
Na een laatste bezoek gedaan aan het nieuw eenvoudige titel van een boek zooals wij er
gesticht van het H. Herte.'angs den Vlamer-1 velen zouden willen zien verschijnen. De
tingschen steenweg, is de heer Gouverneur Ischrijver M. Theodoor Sevens, een oud en
met de trein van 6 ure n3ar Brugge weder-jzeer gunstig gekend geschiedkundige schrij
gekeerd. Ver, doet ons in zijne klare tale die hem heel
eigen is, heel de Ypersche streke kennen,
De tweede feeste, die dienen moest toteene heerlijke streke die onder alle oogpun
Dat heet men huichelarij en daarin is
't Weeke blad sterk.
Van deze weke komt het Weeke blad
maarniet door Crispi, zegt men, even- d3arvan een nieuw staaltje geven.
min door zijne familie, die katholiek ,üc m'imke's f™""'
I A^.Jjaloerschnjnde van t geen de vrijmetselaars J slot van de groote Tuindagfeesten,
is, maar wel door zijne vrienden, die
het sterfbed omringden.
Deze vrienden zullen onge
twijfeld vrijmetselaars geweest zijn,
en men weet tot welke lage rol die
kereU zich in dergelijke omstandighe
den leenen. Wat Crispi zelf betreft,
in Spanje, Frankrijk, Oostenrijk en elders)
uitmeten om den godsdienst te niete te doen,
komen eene antisuperstitieuse bibliotheke
te stichten.
Het Weeke blad doet propaganda voor|
die bibliotheke.
Deze onderneming van vrijdenkers, zegtl
ten een bezoek weerdig is. Beurtelings geeft
de schrijver de beschrijving en de geschiede
nis van Meenen, Wervicq, Waasten, Pope
heeft voorzeker ten hoogste iedereen voldaan. |rjfigbe, Yper, Komen, Ploegsteert, Kemmel,
Eene overgroote menigte volk woonde betI Zillebeke, Dickebusch, enz., kortom van al
bij, en gaf verscheidene malen zijne bewon fje Ypersche gemeenten.De uitgever,M.CalIe
hij schijnt niet naar eenen priester tel* het, moet aangemoedigd, en gesteund «oor-
hebben gevraagd, maar men verze
kert dat hij in de laatste dagen een
kruisbeeld, dat aan het hoofdeinde
van zijn bed hing. dicht nevens hem
deed plaatsen.
Indien Crispi inderdaad de laatste)
sacramenten had verzocht zou zulks|[s dat niel rechtstreeks den godsdienst aan-
nieraand verwonderd hebben, want vallen?
niettegenstaande zijn anti-kerkelijk Verdient hetWeeke blad dus niet dui
streven, onderhield hij persoonlijkIdelijR den naam van: «een goddeloos
goede betrekkingen met verscheidene blad
den door alwie iets ml bijbrengen om de
vrije gedachten te bevorderen tegenover
blind geloof....
Men moet da lezers aanleeren het kwaad
dat de godsdiensten gesticht hebben... enz.,
enz.
Wij vragen aan alle weldenkende lieden
dering en voldoening volle lucht.
Wij moeten het rechtzinnig bekennen
wij hebben goede ware gehad voor ons)
geld.
Onder andere stu'iken wisde ftieflotter,
van bloeme tot bloeme vliegende, waarlijk
bevallig en de koordedanser oprecht
kluchtig.
Bij de prijsuitdeeling van dat gesticht
waert, die ook aan zijn proefstuk niet is,
heeft M. Sevens op de beste wijze willen
bijstaan en een bijzonder wel bezorgde boek
van de pers gehaald, bijzonder zorg dragend
voor de menigvuldige prachtige gravuren
die er in voorkomen.
Het boek van M. Sevens is ook bijzonder
wel geschikt voor prijsdeelingen. De leerlin
gen zullen er eene aangename en nuttige
lezing in vinden. Prijs fr. 4.50.
Te verkrijgen bij M. Callewaert, drukker,
Botei straat, Yper.
hooggeplaatste geestelijken.
Ehwel hoe dikwijls en heeft het Weeke vond een aantal snotnenzen het gepast den De gazet van Antwerpen schrijt in
YVat er ook van zij Crispi is de I 8een vieren vlamme gespogen var; leeraar van godsdienst uit te jouwen, toen I haar nummer van 11 Oogst
I deze zich ter bijwoning der plechtigheid Langs de Leye en de Yperlee, door Theo
werkelijke hoofdman deritaliaansche kwaadheid wanneer wij het die namegavenr
vrijmetselarij geweest en in gansch Wij herhalen dus eens te meer: ouders en|«anbood.
lijne politieke loopbaan heeft hij aa"
getracht, zooniet den godsdienst zelf »"e ki"dere"60 onderdanen den loslelgken
te bestrijden, dan toch ten minste delschal bewa">" be' cbrlsM ®elot"e'
Kerk aan den Staat te onderwerpen, iaar(je sciILlwi j,ei Weèke blad en al wat
en zoo heeft hij, onder an er, zie w aanbeveelt, als eene ware
herhaalde malen verzet tegen de aan- pesl
stelling van bisschoppen, omdat zij
hem niet aanstonden. Hij is gestorven p. TiiinrtAfffpMtpn
zonder de hulp van den priester, en I Ue 1 Uinüagieesten
Gelijk men ziet, is het onderwijs dat in
de onderwijsgestichten van den Staat ge
geven wordt, op verre na niet ongodsdiens
tig. De leerlingen zeggen er zelfs schietge-
bedekens op! A bas la calotte! en hun
Vaderons begint met't Ongediert der papen
Wij beklagen de ouders wier kroost zoo
vroeg rijp is in ongodsdienstigheid en pries-
terhiat.
held ten opzichte zijner lijdende hroeders
bezielt, omdat zij mij zal toelaten aan mijne
kinders, later tijden te zeggen, wat hunne
voorgangers konnen willen, en hoe zij uit
voerden wat zij eer.s gewild hadden.
'k En wil hier niemand noch beboffen
noch bestoffen, maar 'k wil en ik moet in 't
algemeen zeggen dat de 18 nummers van de
programma de algemeene toejuiching van
het publiek, dat misschien niet geheel en
gansch tot toejuichenen was geschikt, heeft
uitgelokt.
Dat alleene ware voldoende om de opoffe
ringen der ypersche jongheid, die aan de
weldadigheidsfeeste deel nam, te bevredigen
en voldoeninge te schenken en des noods zou
ik hier mijn Mea Culpa mogen staken.
Een woord nogtans in 't bijzonder.
Ik late van kante n" 1 2 5 6-7-8 9 van het
eerste deel, n" 3 4 6 en 8, van het tweede
die uiigevoerd wierden door het uitgelezen
personneel der renbaan Sosman.
De toejuichingen hebben genoegzaam be
wezen, en de volmaaktheid der uitvoering,
en de voldoening welke die uitvoering aan
het ypersch publiek verschafte. Alle aandrin
gen ware overbodig.
Ik zal dus enkel een woordje roeren over
de uitvoering aan de welke de ypersche
jongheid de hoofdrol waarnam.
Wij hadden prins, of het peerd dat ap-
portje doet, lijkof men te Yper zegt.
Het peetd wierd voorgedragen door eenen
yperschen liefhebber, en het gehoorzaamde
nem als aan zijnen gewonen meester.
't Is genoeg gezeid dat de nieuwe meester
den ouden meester had verstaan.
Daarna volgden de levende kunstgroepen
voorgesteld door drie ypersche medewerkers
Ik zag sr zelden, met meer eenheid van
naar het schijnt, heeft hij in
Iltam'onf hpnüülH Hst liii hnreerliikIscben Tuindag komen bekroonen. Eerst en den
testament bepaald da. nij ourgernjui Wanneer zullen in ong kathoUek land
[het officieel bezoek I wet tot stand zien komen zooais wij er aan
van (jgjj heer gouverneur|Pro^es'aIi's'i^t; lauden moeten benijden?
moet begraven worden.Men mag zeg
gen dat hij zonder de minste vaste
overtuiging geleefd heeft, en geen
ander doel heeft gehad dan de bevre
diging zijner heerschzucht.
Dinsdag werd het publiek in de
rouwzaal toegelaten waar 't lijk van
Crispi ten toongesteld is. De overle
dene draagt het Groot Lint der Annon-
ciade-orde; zijne andere dekoraties
liggen op een kussen. Links van het
praalbed bevindt zich een tros vaan
Iedereen moet getuigen dat die feeste.)
alhoewel officieel, eene feeste geweest is|
vol herlelijkheid en genegenheid.
Immers het was genoeg den Giaaf vanl
Ursel ie zien om in hem te ontwaren het oor
beeld van den deftiger!, eenvoudigen en
vriendelijken edelman, geheel geschikt om)
grooten en kleenen ten dienste te staan.
door Sevens, uitgegeven bij Callewaert-De
Meulenaere, Boterstraat, Yper. Een net
werksken, zoowat 100 bladz. groot, opge
luisterd dooreen 20 allerliefste gravuren
vootstellende de bijzonderste monumenten|enden onbeschnjflijken Tony
en de schoonste zichten uit dit gedeelte van
West-Vlaanderen, door den schrijver terecht Igebaien, met meer slapheid van leden, met
een heerlijke streek genoemd. Zooals meer deftigbeid van houdin^'uilvoereD
de titel laat vermoeden, is 't een beknopte 0ok waren de toejuichingen die de jonge
beschrijving dier streek, veraangenaamd I sPe'ers begroetten zoo algemeen als wtlge-
En zeggen dat die Staatsscholen deels met door geschiedkundige herinneringen. Als\meend
Voor't ingaan van het tweede deel hadden
wij, een gezang,wat nieuws in eene renbaan
t is waar, maar toch met eene zoo lieve
stem, en met zooveel druk en kunstgevoel
gezongen, dat iedereen scheen te wenschen
dit nieuwe te zien voortduren en oud
worden.
in hooge rijschool bereden deed
zijn I Twee welgelukte leesten zijn onzen yper-1 het geld. der katholieken onderhouden wor-l prijsboek zeer aan te bevelen.
Naar aanleiding van het besluit van den
heer Burgemeester van Brussel, waarbij er
Ik had gevreesd dat de feeste in de ren
baan Sosman gegeven, met de medewerkingIeene meesterlijke intrede, en verliet na sier
van eenige Ypersche jongheden, in eenen llijke uitvoering de renbaan onder het donde
yperschen schaterlach zou te kwiste gaan. I rend handgeklap der menigte.
Ik ben bedrogen geweest... gelukkig vanWat kan er meer
bedrogen te zijn. I Fanny, een ypersch peerd, in vrijheid
i,i erkenne dat ik te lichtzinnig had geoor-|door zijnen eigenaar voorgesteld heeft ieder-
za eere i er ui p aa s van eereunjn gesc ion |dee|d 0j te wantrouwig had voorzien,en dat leen verwonderd.
Aan onze spoorballe, waar hij door een ken worden blJ ontvangslsplechtigbeden, erkenQe ik geern, omdat een eerlijk man Het scheen alleman onmogelijk in zoo
dels toehoorende aan de veteranen officieele stoet ontvangen wierd, heeft de om de onkosten ervan te verminderen, moet zijne grepen erkennen ten minsten, korten tijd een peerd,tot eene publieke voor
van 4848 en 1849 en aan de gewezen beer Gouverneur zijne hooge bewondering als bet aHe™euwste op dit gebied zeker I herstellen als 't zijn kan. stelling op te leiden,
garibaldisten. laten blijken voor het prachtige en sierlijke ™el vermeld worden dat. op eene vergade Ik VQeg gr daarenboven bij dat miju mis. En nogtans> Fan„y hee{t beweZen dat die
Keizer Wilhem van Daitschland werk van de nieuwe square en voor de denDg te ülrecht 0n Holland) een vader met vertrouwen viel> zoohaast ik Dijnsdagavond, onmogelijkheid, mogelijkheid wordt, wan-
heeft den duitschen consul, te Napels, smaakvolle^ en^ grootsche versiering welke I I m9nen eerstea voetstap in de renbaan Sos-1 neer er onder de onderwijzing eene ervarend
man stelde. hand steekt.
te hetuiëen en eene kroon van lauwer-|te zien was- iwoiuou mei ccugi-a ocicw««». Het toegesnelde publiek, puik en uit-1 Eindelijk twee jonge yperlingen wipten te
te betuigen en eene Kroon vau uiu wc 0ns dunken3 is hel jammer dat men de ding van eeretuafer heeft dit voor bij eere- ,e Jbliek I P
en eikenbladeren aan tpraalbed netr|praa|poorte van den ftWELK0MW niet bad|w$noneereer dat het niets kost. Wat zalf
te leggen; hij heeft tevens ook gelast opt;eslegen.
het lijk naar Palermo te vergezel.en I g[adbuiS heeft M. de Graaf vanl
als vertegenwoordiger van den keizer Urgel de Verschillige groepen in oogen
Van Duitscllland. I schouw genomen, en daarna in de eerezalej
de overheden ontvangen, voor iedereen een)
vriendelijk woord hebbende.
Na een bezoek gebracht te hebben aaD
onze kunstgebouwen, en onder andere aan
I de hoofdkerke van St Maartens had het)
banket plaats in de groote Pauwelszale.Meer!
dan 200 genoodigden waren daar tegenwoor-
dat eerewater veel in gebruik komen
Ons ypersch Weeke blad heeft de
specialiteit van wit en zwart te zeggen van
dezelfde zake,volgens lijd en omstandigheid.
Hoe dikwijls en beeft het niet gebeurd
dat wij twee zinsneden aanhaalden uit één |aan den heer Gouverneur, zijne welwillend
endenzelfden nummer genomen van 'tWee |beid aanbevelende zoovele werken ten nutte
ke blad die elkander tegenspraken gelijk I van Yper en het arrondissement,
water en vier. I M. de Graaf van Ursel antwoordde daarop
Het fameuze geuzenblad van Yper en ver- de verzekering gevende al zijnen invloed te
schiet daar niet in. I gebruiken om onze belangen voor te staan
gaf mij het eersle ver-lpeerde als ware kattejongen...net als gasten
trouwen. Vaders en moeders en stellen zich I die dat werkje hun leven lang zouden ver
niel lichtzinnig bloot aan eenen schaterlach I richt hebben.
die moet weerklinken op den rugge hunner I En de handgeklappen volgden elkander
kinders. En zij waren daar de vaders en del dapper en onverpoosd,
moeders, de broeders en de zusters van die 1 Het was kwart naar den elven
eenige moedige jongelingen die zich even j Reeds zoo late Die ondervraginge was op
alle lippen, toen 't nog klonk Tien minu
ten ruste
Uit New-York wordt gemeld, dat zekere Uingen.blootstellen aan de zo° dikwiJls wis
Guinzel verzekert een mengsel te hebben I Pelteurige beoordeeling der menigte
gemaakt van cherosine en warme lucht, met vondeene tweede reden van vei
welke men door samenpersing eenen onont-l'nde onberispelijke nouding en de deftige
plofbaren stoom verkrijgt, welke de kolen jga'ak'eed'j d®r °ngelingen zelve, die evenj
zou vervangen
Nog
Ja, nog.
Eene pantomieme waar
al de ypersche
daar men met deze nieuwe |len voordeeIe hunner arme broeders van I jongelingen deel aan namen, en die eenen
Daar stelde de heer Burgemeester Colaert
een heildronk voor, eerst aan Z.;M. den Ko
ning en de Koninklijke familie, en daarna
gaz bijna oogenblikkelijk water in danQpl Yper zouden optreden
lachlust verwekte, vrij en gulberiig, gelijk
kan veranderen. Eenige vaten cherosine,
zouden voldoende zijn om den Oceaan over
te steken met een groot schip en met dub-
belesnelheid als tegenwoordig.
Het Amerikaansch gouvernement heeft
officieel onderzoek over deze ontdekking
bevolen.
Alle vooroordeel was voor goed dood, enlde yperlingen alleene hunnen lachlust ver-
'k en vroeg van toen af niet beter dan te I staan, kunnen lachen en doen lachen. En
mogen toejuichen, en toejuichen uit der I waarom die medewerking der ypersche
herte. Ijongheden in eene renbaanvertooning hoor
En dat mocht ik waarlijk, en ik deed het lik nevens mij vragen,
met geestdrift. I Eh wel hoor
De programma van die vertooning zal ik I O n toekomende winter, als't zal bijtende
voorzeker bewaren, omdat zij een bewijslkoul geworden zijn, en dat menige arme
levert der gevoelens welke de ypersche jong- Iwerkman zal zitten ankeren achter een sper-
NIEUWSBLAD
YPER