DIT IS EN OMMELANDS, ENGELBEWAARDER m m STAATKUNDIGE OMSCHÖUW Op Zaterdag, 25'n Januari 1902'. 5 eentimen 't blad. VOOR DEN PAUS Koninklijke Fanfare Willen is Kunnen Koorzangmaatschappij L'Orphéon Een aardig, maar aandoenlijk smeekschrift Vrankrijk Transvaal Duitschland Panama 378M jaar. taimerk 1876. Te trekken bij den Uitgever, Th 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap toe zen ofte posttegen 3 frank 's jaars. 't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na w de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. fp Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. 4|$ /.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk Sö, te Yper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig: Kinderlijk, niet kinderachtig; Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken." De Heeren van de Agenge HAVAs.te Brussel, Tk,32,in de Magdalena- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. Vorige lijst 448 50 G. Mouraux, directeur 5.00 M-* P. Mulle 100 00 Julie Gontier, dienstmeid, Yper 5 00 Een prieiter van Yper 20 00 E. H. Vander Meersch, pastor van St-Pieters, Yper 25.00 Naamloos uit Yper 5.00 M'le Chan. De Brouwer, curé-doyen deSt-Martin 100 00 J. B.J. 5 00 Voor den Paus 2.00 Congregatie der jonge dochters, Elverdinghe 48 00 Zondag 2 februari, avondfeeste voor de vrouwen, aangeboden aan de eereleden der Maatschappij en hunne familie. 3de Wiuterfeeste, op Zondag 9n Fe bruari 1902. Zondag 26 dezer, om 7 ure juist, geeft onze Koorzangmaatschappij L'Orphéon een Avondfeest voor Damen in de Iweinszaal. Onze Kamers komen een eigenaar dig smeekschrift te ontvangen. Het komt van blinden, en is ge schreven met puntletters, die volledig zijn en alzoo leesbaar zijn voor al wie ziet. Hier is 't smeekschrift in 't lang en in "t breed 't ware immers zonde iets achter te laten van zijne treffende eenvoudigheid. MENGELWERK 4. DE VAN 'T DORP door HONORÉ STAES Hier, in uw midden, geachte inwoners van Wimmelbeke is een man opgestaan, die van de natuur de grootste begaafdheden, en eene ijzeren wilskracht heeft ontvangen. Met diepe smart zag hij den nacht der duister nissen waarin zijne medeburgers gedompeld waren, en in zijn edel herte ontvlamde de zucht om het heil zijner dorpgenooten te bewerken. Zwaar was die taak, want niet tegenstaande het leven van zelfopoffering dat hij ging beginnen, wachtten hem in de worsteling tegen de volksverdrukkers, vele valscbe beschuldigingen. Ja, Gillis Donckers, in wiens vriendschap ik mij mag verheugen, heeft dikwijls zijne edelste pogingen met verguizing zien beloonen. Zijn naam is me nigmaal door het modder gesleurd, en vele andere strijders hadden in dien kamp reeds den moed laten zinken. Maar, zooals ik •traks zegde,hij bezit eene ijzeren wilskracht, en hij heeft gezworen dat hij zijne medebur gers redden zal uit den kolk der verdruk king, al moeste hij als martelaar voor de groote zaak welke hij verdedigt, vallen op het veld van eer. Hij alleen is dus de man onder wiens leiding de bevolking van Wim- melgem tot bet toppunt van beschaving en welvaart kan stijgen. Terwijl de heer met den neusnijper die edevoering uitsprak, hield de koning van Wij, blinden, leerlingen van 't Konink- ijk Gesticht voor doofstommen en blinden te Woluwe-Sint-Lambrecht, bestatigen met deernisse dat het barbaarsch gebruik van kleene vogelen, vinken en rietvinken te ver blinden, in ons land nog altijd voort besta t, en uitbreidt Aangezien dit misbruik eene afschuwe- ijkheid i?, onweerdig van ons land en onze eeuwe Dat daardoor het karakter en het herte der kinderen bedorven wordt Dat dit gebruik zijne slachtoffers kiest onder de vogelen die de nuttigste zijn aan den landbouw Dat er geen een gegronde roderi bestaat om hetzelve te wettigen of te verschoonen Dat de afschaffing van dit misbruik, zelf bij wettigen middel, gevraagd wordt door allen weldenkenden mensch Dat wij, blinden, geheel bijzondere re denen hebben om er de afschaffing van te begeeren Dat wij, beter gelijk wie, de afgrijze- lijkheid kennen van den diepen en altijddu renden nacht waarin kinderen, ja mannen zelve, die onschuldige en lieve schepseltjes koud weg dompelen, omdat voor hun bar baarsch gehoor, de zuchten en noodkreten een veirukkender muziek zijn dan de vrolij ke zangen der vreugde Dat voor ons de schoone natuur niet en is de sterrenhemel, de dagraad of de avond schemering het veld met zijne groenende weiden, zijne bloeiende hoven, zijne gelu- wende koornhalmen; in een woord hel overschoon tafereel dat de Opperschilder alle oogenblikken voor de blikken van andere menschen ontplooit Dat de schoone matuur voor ons is die duizende stemmen die uit den hoogen hemel aan onze aandachtige ziele de pracht der schepping openbaren, de grootheid, de goedheid, de liefde van den Schepperdie duizende stemmen die zoo zacht ons gehoor betooveren, ons min duister en ons leven vreugdiger makendie duizende bekoor lijke stemmen welke wreede en heiligscheu- dende handen willen veranderen in klagende zuchten die ons gevoelig herte doen bloeden; den dag ootmoedig zijn hoofd gebogen gelijk alle groote geesten doen wanneer men hun nen lot uitgalmt, en hij knikte bijwijlen eens twijfelend met het hoofd als wilde hij zich nederig afvragen Ben ik het waarlijk die al dat goede gedaan heb Roept maar, wij verstaan er toch niets van, fluistert Totten in het oor van zijnen «boezemvriend wij zullen eens zien wie die twintig marbels zal winnen. Rik zet zijne handen trechtervormig aan zijnen mond, en terwijl de redenaar die weer wal gerust heeft, zich bereidt om zijne dramatieke alleenspraak voort te zetten, roept de knaap uit al zijne krachten Dag kozijn Gillis Bij het hooren van dien kreet draaien de blikken der menigte schielijk naar den ven- slerdorpel waar Rik, met zijne stekelige witte wimpers, fier zit rond te kijken. Ook de held van den dag kijkt waar de anderen kijken, en nu hij ziet wie het is die geroepen heeft, wordt zijn aangezicht - behalve zijn neus die gewis onveranderlijk van tint is zoo wit als plaaster. Hij zegt echter niets, en Rik die denkt dat de groote man hem niet verstaan heeft, roept nu, nog eenen halven toon hooger Dag kozijn Gillis Donckers Nu verschijnen schielijk op het gelaat van deu gevierde al de kenteekens eener gewel dige gramschap. De apostel der Wimmel gemsche verlichting weet echter dat het geenen wijze past.zich in hei openbaar kwaad ie maken, en daarom veinst hij het geroep van den bengel niet te hcoren, en zegt tot De ware Kunstvrienden en de muzikan ten Broeder», wij gaan nu naar ons lokaal, Eindelijk inziende dat dit barbaarsch ebruik een smaad is, onze gebrekelijkbeid toegedaan, daar de mildadige zorgen der maatschappij, de opofferingen die zij doet om ons op te helpen ui! den ellendigen staat waarin de blindheid ons dompelt, aardig afsteken bij de koude onverschilligheid met dewelke diezelfde maatschappij toelaat van het gezicht te berooven zoovele nuttige en schuldelooze wezens die, om meer dan een reden, recht hebben op hare welwillendheid en dankbaarheid Wij smeeken den heer Minister van andbouw, de heereR Senators en Volks vertegenwoordigers, zoo goed te willen zijn voor ons nieuwjaar ons eene wet te willen geven die verbiede de kleene vogelen te verblinden. Hopende mijne heeren, dat gij niet on gevoelig zult zijn aan de smeeking van blin den, bieden wij u de eerbiedige hulde van onze dankbaarheid op voorhand Zelden hebben onze Kamers zulk een beweeglijk smeekschrift ontvan- gen. Wij verhopen dat er gevolg zal aan gegeven worden, en dat welhaast op vrage van kinderen die niet en zien, le wet zal tusschenkomen om aan de vogeltjes het gezicht te bewaren. De socialistenpartij uoeh zondag aatst eene gevoelige neerlaag onder gaan in de kieziug voor het stadsbe stuur van Robaais. Van de 21 leden, die hun ontslag gegeven hadden, zijn er slechts 7 herkozen. De andere zijn vervangen door gematigden van alle aartijen. De meier of burgemeest< r Garette is geklopt in de drie plaa'sen, waar hij hem voorgesteld had. Ten gevolge dier kieziug zijn de ge matigden nu met 29 leden op 36. Niet alleen is dit eene nederlaag voor de socialisten, maar 't fransch De groote Pint om or het vaandel uil de kist te halen. Die woordc» schijnen door niemand ge hoord le worden, en aller oogen blijven op Patat gevestigd. Deze, van zijnen kant, zegt met verbazing tot Totten Zou bij mij nog niet gehoord hebben En thans schreeuwt hij zoo hard dat men het wel honderd stappen verre kan verstaan Kozijn Gillis, ik wensch u proficiat Nu begint de menigte le lachen, terwijl de koning van den dag beeft als iemand die koorts heeft. Wal deert u, mijnheer Doncker? vraagt de heer met den neusnijper. De politie is hier voor niets goed, romt de gevierde. Het is schande dat deze prachtige manifestatie door schuim van volk gestoord mag worden. Is die kleine schelm inderdaad aan u verwant «Kaa ik het gebeteren dat mijn oom zijnen rang en zijne geboorte vergat door met eene boerenmeid te trouwen, en dat er uit dit Huwelijk eene bende vagebonden is gespro ten, die mij en geheel mijne deftige familie onteert Dat is zeker uwe schuld niet, achtbare vriend. Nu, ontstel u daar niet in. Wanneer gij hier aan net hoofd der gemeente staat, moet uw eerste werk zijn, dien kleinen ma- jesteitschenner naar een bedelaarsgesticht te zenden. De apostel der Wimmelgemsehe verlich ting heft thans den arm op alsof uij de maat ginge geven om een muziekstuk uit te voeren en roept zoo hard hij kan Vrienden, ik bedank u allen voor de groote eer die gij mij aandoet tot spijt van wie ze benijdt. Zooals mijnheer De Bloecker ministerie zelf is getroffen, doordien dat het bijzonderlijk door 6e socialisten ondersteund wordt eq ook voorname lijk de socialisten tracht te bevoordee- ligen. Mochten de mannen van orde uit geheel Vrankrijk nut en voordeel trekken uit die kieziug en dank aan eendrachtige werking in Mei toeko mend dat hatelijk jodenministerie af werpen, dat Vrank rij gedurig nader vau zijn verval brengt Deze week is de Boerencomman- dant Scheepers, die ziekelijk, in de handen der enge schen eva ten was, door deze laatsten vermoord. Deze euveldaad doet den afkeer van alle beschaafde volkeren ten opzichte der engelsche natie z< o mogelijk nog ver meerderen. Niemand zou het aardig vinden dat de Boeren nu ook op hun ne beurt de engelsche krijgsgevange nen moesten ter dood brengen. 't Schijnt dat de engelsche kroon prins toch de feesten van Berlijn zai bijwonen, doch er zou geene ofïiciëele ontvangst plaats hebben, omdat men vreest Rat hét duitsche volk te veel zijiun baat en afkeer voor de engel- schen zou laten bl jken. Er bpstaat nog een weinig kans dat de zaken der beruchte Panamamaat- schapp zouden overgenomen worden door de Vereenigde Stalen voor 40 miliioen dollars. Dat ware goed nieuws voor deze die uog actiën bezitten van Panama. u daar straks gezegd heeftzal ik u allen ge lukkig maken. Dat de vijanden van bet volk daar eene punt., aan zuigen Nu gaan wij naar De groote Puit waar deze heuge lijke plechtigheid zal voortgezet worden door krentenbroodjes, besp en bier zooveel gij drinken wilt, alsook door eene reis met den stoomboot naar Terneuzen ln deze redevoering, hoe sober ook aan hoogdravende woorden, is, volgens het oor deel der Wimmelgemsche bevolking veel meer prac'isch, nut dan in de twee vorige. Daarom wordt zij ook zoo sterk toegejuicht door iedereen en vooral door de muzikanten en a De Ware Kunstvrienden», die zeer practische mannen schijnen te zijn, dat de kraaien, van welke wij hooger spraken, het hazenpad kiezen in de diepten der lucht, bij de gedachte dat de bewoners van het onzalige tranendal daarbeneden, het beginnen te meenen. Nu heft de muziek den dichterlijken marsch aan o, Mieke Pijpekop en de feeststoet, gevolgd door de volksmenigte, schuift lang zaam voort in de richting eener herberg, boven welker deur de prachtige verzen prijken Gillis Donckers' nieuwe vaan Zal hier honderd jaar bestaan. De heer Donckers is, met den heer met den neusnijper terug in de koets geste gen. Hij groet weer rechts eu links het volk met een vriendelijfei hoofdknikje. Zijn gelaat is weder onbewolkt, en toont daardoor dui delijk aan dat het eene onbetwistbare waar- neid is dat groote geesten zich zoodanig bo ven de beleediging weten te verheffen dat de oeleediging hen niet kan bereiken. Wat Rik betreft, deze blijft met Totten nog altijd op den vensterdorpel zitten. Januari 1902. Hooggeachte Heeren en Vrienden Aan het einde onzer rondreis door Vlaamsch-België gekomen, is het ons eene innige behoefte aan alle vrienden een harte lijk vaarwel toe te roepen en onzen welge- meenden dank te betuigen voor den steun, die wij ondervonden hebben bij onze pogin gen gelden te verzamelen voor de lijdende vrouwen en kinderen van ons volk, en voor de gulhartige en geestdriftige ontvangst, die ons ten deele is gevallen overal, waar wij optraden. Vijf maanden lang hebben wij Uw land doorreisd, in bijkans '100 plaatsen voor drachten gegeven, meer dan 40.000 francs verzameld voor de vrouwenkampen weinig konden wij vermoeden, toen wij onzen tocht aanvingen, dat deze zoo schitterend zou zijn. Waarlijk beschamend was de geest drift waarmede in ons, ons volk werd ge huldigd, de gulhartige ontvangst ons bereid, de liefde door zoovelen ons bewezen, de mildheid waarmede de beursen zich voor ortze vrouwen en kinderen openden. Neen, neen nooit, hopen wij deze maanden van ons leven te vergeten. Nooit, neen nooit, hopen wij U, die wij immers vrienden mogen noe men, en Uw land te vergeten, gelijk wij ver trouwen, dat Gij ook na ons vertrek de zaak van ons volk, bovenal van onze vrouwen en kinderen, zult blijven gedenken. God zegene U allen en Hij geve het U zoo wij hopen binnen niet te langen tijd met ons U te verblijden in de eindelijke zegepraal onzer rechtvaardige zaak. Leve de Vlamingen Leve het Dietsche ras Leve onze oude, gemeenschappelijke Dietsche, Nederlandsche taal Nogmaals, vrienden hartelijk vaarwel Al zijn wij echter door land en zee ge scheiden, wij blijven verbonden door de innigste banden des bloeds en der taal. Uwe Zuid Afrikaansche vrienden H. J. LOUW. G. PLOKHOOY. Afgevaardigden van het Chr. Nat. Boeren- comité. De jongen kijkt verbluft zijnen rijken ko zijn achterna en zucht «Dat is wonder. Hij zegde niets. Zou hij mij niet gehoord hebben Hij is uw kozijn niet; anders had hij wel gesproken roept Totten. Hij is het wel. Hij is het nietGeef de twintig marbels af Ik geef ze niet. Ik ben gewonnen want ik heb toch geroepen. Wat heeft uw roepen geholpen Kan ik het gebeteren dat hij niet sprak Hij is uw kozijn nietGeef zeg ik u Totten onderzoekt hoe lang de wortel van Riks borstelige haren is, en Rik doet op Tollens hoofd dezelfde proefneming. Dat is de aanvang der worsteling. Weldra doen de tanden ook hun werk. Na de tanden worden de ellebcogen insgelijks ten strijde ge bracht. Deze zijn echter zoo onbehendig dat zij het venster openstooten waartegen de bengels leunen, en eenige oogenblikken later verdwijnen de beide strijders uit ons oog, daar zij, hals over hoofd in eene kamer tui melen van het huis welks vensterporpel buu zitplaats heeft verleend. III. De zon is in het Westen nedergezonken, en de schemering die het donkere van den nacht voorafgaat, is over de aarde gezakt. In de lucht vliegen de huilen, de vleder- muizen en de nachtvlinders, en dansen de muggen op den grond liggen de jongens te vechten ot van spooken en verwenscüte koningsdochters te vertellen, of, eindelijk de groote raenscheu te plagen die vóór hun ne deur komen zitten om een avondluchtje te scheppen. (Wordt voortgezet). 1 9 YPER - v

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1902 | | pagina 1