DIT IS
De alcoolplage
en ons Staatsbestier
Hoe ziet het er uit f
BUITENLAND
Transvaal
Frankrijk
Davidsfonds
Amerika
H centimen 't blad
37ste jaar. almerk 1883
lien bij Jen Uitgever, Tk 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij land boodschap we sen ofte post, tegen 3 frank 's jaar8
Bcht cn recht, t oud Volk indachtig': De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke
Kinderlijk, niet kinderachtig- X van 's Rechters wegenL G overdruk,
o» boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezond
Ypersch, Vlaamsch en, bovenaP, m DeHeeren van de Acence Havas te Brussel,
/-i a, strate, en te Parijs, n° 8, Place re la Bourse
God getrouwe lk wezen zal kingen voor 't Nieuwsblad van Yper von o
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. s jaars; 3 f. en den vrachtloon huiten Belgenland.
Het Wad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.Hes moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate
Tk 36, te Yper.
Wij komen een goed nieuws te vernemen
dat alle weldenkende menschen en bijzonder
lijk de strijders voor de Matigheid zal ver
heugen.
Ons Staaisbestier is meer dan ooit beslo
ten met krachtdadigheid den strijd aan te
gaan tegen de droevige alkoholplage.
Daarom komt het geheel het land door,
een groot onderzoek te bevelen om te weten
welke maatregels de gemeenten genomen
hebben sedert 1899 om de verwoestingen
van den alkoholgeesel tegen te houden
Daarom hebben alle gemeentebestieren
eenen vraagboek ontvangen, waarop zij
verzocht worden ten naaste mogelijk te
antwoorden.
De uitslag van dit onderzoek moet dienen
om te weten of de alkoholplage voor- of-
achteruit gegaan is in ons land,
Eilaas alles doet veronderstellen dat die
geesel eerder toegenomen heefi, want, niet
tegenstaande het recht van vergunning, is
het getal herbergen deze laatste jaren in
Belgie merkelijk vermeerderd.
op voorhand zou beloven geerie herberg te
houden, 't zij door hen zelf 't zij door tus
schenpersonen.
Hoe zit het met den politieken toestand, in
't land
Wij en zijn geen profeten nogthans,
alles wel gewikt en gewegen wat wij ron
dom ons zien en hooren, denken wij te mo
gen zeggen De zaken en slaan niet slecht
voor de katholieke partij.
Laat ons eens te gare den toestand onder-1
zoeken.
Daar zijn de bij :onderste maatregelen
welke genomen zijn in 't Luiksche om het
alkoholismus te keere te gaan en die maat
regels worden streng uitgevoerd.
Tot hoeverre hebben zij gelukt? Dat zullen
wij welhaast weten dank aan het onderzoek
dat geheel het Land door moet plaats heb
ben.
Eerst de woelingen
't Is mogelijk dat het, waar hier, waar
daar, wat kan stuiven, dat er een oploop of
straatbeweging plaats hebbe. De socialisten
en de christene democraten stellen bo
venmenschelijke pogingen in het werk opdat
het alzoo zou geschieden.
't En pakt niet veel, tot nu toe. Zal het
beteren voor de opstokers
Zaterdag avond hielden liberale, socia
listische en demokratische hoofdmannen
vergadering te Brussel. M. Vandervelde zei
er, namens de socialisten Deze weke
moet belangrijk zijn men moet de open-1
«bare meening in gisting brengen; ookl
moeien er zaterdag aanstaande in al del
volksgewesten van Brussel en van del
voorsteden meetingen in opene lucht ge-l
houden worden.
t Was na zulke meetingen dat men laatst!
de ruiten ging inwerpen in de katholiekeI
collegiën en dat men de policie aanviel aanl
den Noorderdoorgang te Brussel.
Eene meeting werd z a tenia* té Aalst ge-[
houden door de drie oppositiepartij enGi -1
toyen Millio, opsteller van den Vooruit, dieI
maandag ook te Brugge sprak, zei er Wijl
vreezen alleen de gendarmen, maar voor iienl
hebben wij van eenen Araab zeker poeier I
ontvangen. Wat wij te Gent zullen doen magl
ik niet zeggen, want vanmorgen zat ik in I
net gevang.
In 't Walenland jagen zij ook de menschenI
op dat het te vele scheelt.
Vrijdag laatst hebben de engelsche
roepen in Transvaal eene erge neder -
!aag geleden. Generaal Methnen werd
gevaDgeu genomen. Daarbij verloren
de engelsehen 4 kanons en al hunnen
voorraad.
Het getal dooden en gekwetsten is
zeer groot, 't Is de ergste nederlaag
misschien die de engelschen nog heb
ben geleden sedert het begin van den
oorlog.
De boeren waren onder 't bevel van
Generaal Dela Rey, dezelfde die korten
ijd geleden kolonel von Douop zulke
schrikkelijke klopping gaf.
Wij zouden nog veel getuigenissen in dien
zin kunnen inroepen. De
Etoile Beige
«•en ander liberaal blad, houdt niet op te
roepen naar de liberalen Komt toch niet te
üchte bij de socialisten, of anders zullen
wij daardoor v el stemmen verliezen.
Meêgesleept door hunne drift hebben
de liberale kopstukken achter die wijze
vermaningen niet geluisterd. Zooveel te
slechter voor hen.
De voorzeggingen van Réforme en Etoile
voordeelig aan de katholieke partij
zullen uitvallen. Gazvan Rrugge).
Van eenen anderen kant heeft de Minister
van het Inwendige, de Gouverneurs belas: te
wijzen op de belangrijke maatregelen welke
de provincie Luik heeft genomen om de
alkoholplage te bevechten.
M. de Trooz vraagt dat dit voorbeeld in
't algemeen zou gevolgd worden.
Eenige van die maatregelen zijn waai lijk
het aanstippen weerd.
De oppermioister Waldeck-Rous-
seau, die in een rijfuigongeval nogal
erg gekwetst geweest is, gaat thans
weder zijnen dienst hernemen
Alzoo heeft de provinciale verordening op
de buurtwegen, aan de ambtenaren en be
dienden van buurtwegen, wateringen en
gezondheidsdienst verboden welkdanigen
handel te drijven door hen zeiven of door
hunne vrouwen zonder de toelating dei
Bestendige Afveerdiging.
Dit verbod gelde bijzonderlijk voor de
drankhuizen. Het bestaat ook de wegonder
houders der provintie, en de veldwachters
die dat ambt uitoefenen ten opzichte der
groote gemeenschappelijke wegen.
'l Was maandag feest voor de leden van
de ypersche afdeeling van het Davidsfonds,
of liever voor het beste deel er van, en de
hoop der toekomst, de studenten der hoog
ste klassen van St- Vincent's college.
M. J. Derudder zong kloek en klaar, met
zijne flinke barytonstem, 1° het lied van den
[Kristen Vlaming, die trouw door alle tijden
zijn God wil en zijn Land belijden, zijn Taal
en zijn Geloof bekenten 2° O Vlaand'ren
gedenk aan den roemrijken tijd die de Gal
len verwon in bloedigen strijd, en wil in uw
taal uwe grootheid bezingen.
In die liederen zat zin en zeggenskracht,
maar was er klank en zang, muziek en me-
'odij genoeg in Die 't beteren kan, verbe-
tere het.
Twee der bedrevenste muzikanten der
stad, M. A. Van Egroo met zij n eer- en geld-
winnenden vedel, en M. L. Vanhoutte, op
zijn geliefkoosd klavier, gaven ons samen
eene medeslepende mazurka vanWiencawski
en den ïndrukwekkenden liefdegroet van
Elgar, en baalden, gelijk de zanger, veel eer
van hun werk.
Daarna besteeg onder het algemeen hand
geklap E. H. Bernardinus Mets,minderbroe
der conventueel te Uimond in Hollandsch
Limburg, het spreekgestoelte, om te spreken
over Dr Schaepman, den grooten katholieken
priester van Holland, het meest invloedheb
bend lid der tweede Kamer der Staten Gene
raal, den machtigen redenaar en den gevier-
den holiandschen dichter van rond de 65
jaren.
Menigeen had reeds E. H. Mets door zijne
geschriften leeren kennen, die getuigden
van de breedte en de klaarheid van zijn ver
stand, maar niemand, of bijna niemand, had
die machtige en prachtige stem gehoord,
weergalmend als eene triomfklok, niemand
of bijna niemand kende dien glans en dien
gloed van zijn woord, in state groote menig
ten te belieerschen en te vervoeren.
Hij zei ons het edel doel dat Dr Schaepman
als zijn levensdoel betracht, en te grooten
deel bereikt had, te weten, de kathoiiekma-
Uing van Holland, en liet ons kennis maken
met het tooverwapen dat Dr Schaepman
daartoe gebezigd had, te weten, onze m >cb-
tige en prachtige moedertaal.
De fransche bladen staan reeds vol
iijzonderheden over de schikkingen,
te nemen voor de reize van Voorzitter
^oubet naar Rusland.
Het Staatsbestier heeft dat wel ge
schikt, om de franschen, die lichtzin
nig van aard zijn, af te trekken van
de kiezingeu, trouwens de reize zal
omtrent denzelfden tijd plaats hebben
als de kiezingen op 't einde van Mei.
Zullen de woelmakers lukken
In alle geval, al die bedreigingen met re
volutie, opstand en bloedvergieten zijn wei
nig geschikt om
de rustige menschen
aan te staan. Alle partij kwestie daargelaten,
die menschen zullen geneigd zijn om degenen
te ondersteunen die aan het geweld niet wil
len toegeven. Welnu, de katholieke partij is
bereid weerstand te bieden aan de revolu-
tionnaire partij zij is bereid alles te doen
wat mogelijk is om de ruste te behouden.
En de katholieke partij is de eenige die
dat doet. De liberale partij, ot liever en be
ier gezeid, de kopstukken, gaan na hand in
hand met de socialistische partij en de
christene demokraten.
Sedert meer dan dertig jaren heeft de
provincie Luik eenen taks gelegd op de
alkoholslijteriën.
De verordening stelt voor dien taks, eene
«schatting voor,die gaat van 10 tot 100 frank
volgens aangelegenheid der bevolking van
de gemeenten.
Te Roubaais, waar de socialisten
drie-vier jaar meester gespeeld heb
ben, is er een gat in de stadskasse
vau meer dan 800.000 fr. Wie zal er
daarin moeten voorzien
't Is al goed en wel van te beloven,
maar er moeten middels gevonden
worden, orn zijne belofte te houden.
Hetgeen bewijst dat de zaken der katho
lieke partij niet slecht staan, is een artikel
dat de
Réforme
bet radikaal blad van Brussel, in ziju num
mer van gisteren dinsdag afkondigt.
De Réforme schrijft over het congres dat
de vooruitstrevende liberalen ofte radikalen
zondag te Brussel hielden.
Zij hebben daar te haastig, te zeere en te
vele gesproken, zegt de Réforme. Als het
katholiek ministerie zal omvergeworpen
zijn, zullen wij dit en dat doen, enz., zei
men op 't congres. Onze vrienden, drukt de
Réformehadden veel beter gedaan wat min
te klappen en zulk geene lange program
ma's op te maken.
«Ik vraag mij dikwijls af, schrijft de
Réforme, indien de openbare meening niet
moet vergeleken worden aan eene vrouw
«wier gunsten men begeert en om ze te
bekomen, men niet eerder mist met zich
te haastig en te driftig te toorien.
't Is, zegt de Réforme, omdat de katbo
lieken daarin gematiger te werke gaan, dat
zij sedert 1884 zoo dikwijls de liberalen
overwonnen hebben.
De Réforme schrijft verder nog
M. Lorand, radtkale volksvertegenwoor
digei van Virion, bekende zondag nog de
jwaarheid van hetgene wij beweren, met
te zeggen dat de kwestie der kieshervor-
tiling zelfs door de katholieke kandidaten
Sedert 1897 verleent de provincie Luik
eene toelage van duizend frank aan de
luiksche afdeeling van den Landelijken
bond legenden alkohol.
Prius Hendrik van Pruisen is reeds
op weg terug naar 't Vaderland. Voor
aleer af te nemen, is hij gaan eten bij
den milliardrijken Vanderbilt, de
rijkste der amerikaansche geldkonin-
gen.
Waarom doen de liberale
kopstukken dat
Omdat zij tegen het meervoudig stemrecht
zijn Zij zeggen 't maar in hun binnenste
gelooven zij het tegenovergestelde van het
geen zij met hunnen mond zeggen. De libe
ralen hebben altijd tegen het algemeen stem
recht geweest. Als er sprake was de huidige
kieswet in te voeren vonden zij dat men on
gelijk had, en groot ongelijk, alle man kie
zer te maken. Nu doen zij meê met de socia
listen, om de bijkomende stem van den las
tenbetaler en van de geleerdheid af te
schaffen. Dus de liberalen en handelen niet
uit pure genegenheid voor het zuiver
algemeen stemrecht.
Gemeentesecretarissen en veldwachters
die door hen zeiven of door tusschenper
sonen drankhuizen hielden, hebben ver
plicht geweest hunnen handel te staken of
iiun ontslag te geven.
De Bestendige Afveerdiging weigert ver
koop- of verhuurakten te erkennen die in
drankhuizen plaats grepen.
Zij wilt de benoemingen niet meer goed
keuren van gemeenteontvangers die herberg
houden.
De Ontvangers van den Disch hebben
verzocht geweest ófwel hunne herbergen te
sluiten, ófwel elders de hulpbriefjes aan de
dischgenoten te bestellen.
De oproer in Rarcelona is geheel
geëindigd. Het werkvolk heeft aan de
oude voorwaarden 't werk hernomen
en eens te meer van de opstokers ge-
opt geweest, 't Is daar gelijk hier en
gelijk overalde opstokers en hebben
niet voor doel den toestand van het
volk te verbeteren, integendeelhoe
ongelukkiger het volk is, hoe beter.
Visschen in troebel water, opstand
verwekken, en alzoo trachten op de
schouders van 't werkvolk aan hooge
Tosten te geraken, 't is al wat de kop
stukken bedoelen.
De hond is elders gebonden. In geheel diej
beweging en zien de liberalen niet anders
dan een middel om
iet katholiek ministerie omverre
te krijgen.
En dan Moesten zij in hunnen opzet
gelukken, wat zou er gebeuren? De liberalen
zouden aan 'thootd komen. Laat het ons