DIT
M
IJl
k i .f
EN OMMELANDS,
KATHOLIEKE BOND
VAN'T ARRONDISSEMENT YPEr!
>#w
alerdag, 29" Maart 1902.
5 centiruen 't blad
H75" jaar. ai
Hf Él
DAGORDE
I; Aanwijzing der kandidaten
1° Voor de kiezing van een vierden Senator en zijnen
plaatsvervanger.
2 Van de Kamerheeren en hunne plaatsvervangers.
STAATKUNDIGE OMSCHOÜW
Transvaal
Frankrijk
Spanje
De groote betooging
van 't Algemeen Stemrecht
1 De nieuwe legerwet
I
'Si
p m
®^WWr' T" 36> iw 1/6 Boteratrate, te Yper, en bij W boe lacune,en ofte poet, tegen 3 /oor..
hp Lfis T ol verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
ii i m I' ?6n S Jaars5 3 f- en den vrachtloon buiten Belgenland.
tietlad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/l'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate
Tk ÓO, TE Yper.
Hcht en recht, 't oud Volk indachtig:
Kinderlijk, niet kinderachtig;
YperschVlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kostèn O.fr.15 de reke binnen 't blad 't
OJ.,,0 van s Rechters wegen f. loverdruk, S fr. 't honderd. lede;
boek waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besprek. n.
De Heeren van de Agence HAVAs.te Brussel, Tk 32,in de Magdalen
stiate, en te Parijs, n°8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor t Nieuwsblad van Yper, van al die buiten Oost
Westvlaanderen wonen.
Algemeene vergadering der afgeveerdigden, Zaterdag 5 April
ten 10 ure juist voormiddag, in het KATHOLIEK VOLKSHUIS
van Yper.
INGANG AL SINT JACOBSSTRAATNr 26.
dewelke Ministerie, klerikalen en liberale
Behouders gingen moeten duim leggen, vol
gens beweeririgen, vermaningen en bedrei
gingen der antiklerikalen welke politieke
kluchte
haruiteeken des Konings opdat die schik
kingen kracht van wet zouden hebben.
Wij begroeten de nieuwe legerwet, niet
ais volmaakt zijnde en zonder gebreken,
maar als een groote stap naar het volmaakte
ma-
In 't begin dezer weke kwam ons de
tijding toe dat er onderhandelingen
voor den vrede aangeknoopt werden
tusschen Transvaal en Engeland.
Schalkburger, die het transvaalsc'ie
bestier vertegenwoordigt in zuid-afïi-
ka, is naar Pretoria gereisd en heeft
er eene onderhandeling gehad met
Kitchener. Vandaar is hij vertrokken
naar Kroonstad om President Sieyn
te zien en de generaals Botha, Dcia-
rey en De Wet. Hij wordt verwacht
te Kaapstad op het zelfde tijdstip als
dat Lord Wolseley daar zal aankomen.
Mochte er den vrede uitvoortsprui-
ten een eervollen vrede voor dat
heldaftig Boerenvolk en voor Enge
land.
Dood van Cecil Rhodes
De groote opstoker met Chamber
lain van den zuid-afrikaanschen oor
log is woensdag te Kaapstad overleden,
't Is voor Engeland een gevoelig ver
lies, want Rhodes was machtig, niet
alleen door zijne groote fortuin, maar
vooral door zynen invloed. Hij werd
niet ten onrechte den Napoleon van
de Kaap genoemd, want in menige
opzichten heeft hij den beroemden
Corsicaanniet alleen geëvenaard, maar
zelfs overtreffen. Als Napoleon is
Rhodes geheel kleene begonnen.
Hij werd in Engeland geboren den
5 Juli 1853, en was de zoon van een
protestantschen Dominé. Mager en
deerlijk, scheen hij geen lang leven te
beloven.
Hij trok nog geheel jong hij was
14 jaarnaar Zuid-Afrika met zijnen
broeder. Nog maar korten tijd aldaar
aangekomen vernamen zij dat er dia
manten gevonden werden langs den
Oranjestroom, alsook in eene streek,
die later Kimberley werd.
Ondernemend van aard, trok hij
met zijnen broeder daar naartoe, be
trachtte en bekwam eene ontginning
en miek op korten tijd eene aanzien
lijke fortuin. Zijn broeder trok hooger
op naar het Noorden waar hij de dood
vond, en zoo bleef de twintigjarige
Cecil meester van de mijn.
Zijn eerste goud gebruikte hij om
zijne opvoeding te volledigen.
Dank aan zijnen ondernemingsgeest
gerocht hij ertoe al de uitbaters van
diamantmijnen in eenen groep te
vereenigen, die later de machtige
De Beers maatschappij uitmiek.
Vernomen hebbende dat er in
Transvaal goudmijnen gevonden wer
den, miek hij van dan af het plan ge
heel de striep gronds van het noorden
lot het zuiden voor Engeland te ver.
overen en alzoo van de goudmijnenI Is het geene gekscheerderij te beweeren
meester te worden. Met dat doelIdat dit onbeduidend getal aan de Belgen
stichtte hij de Chartered. Igingleeren
Rhodes kwam zich dan in Kaapstad! hat de Grondwet moei veranderen; het
vestigen en werd erop korten tijd lid Koningdom wijken voor de Republieke,
van het Parlement of de Kamers en
Als wij de berekeningen nagaan van man- dat wij katholieken ia zake van soldaten
nen die op den doortocht der stoeten staan- j betrachten.
de, geteld hebben, en breed geteld, altijd Ja die nieuwe legerwet is eene zeer goede
erbij doende om verre van beneden de waar- wet en een bewijs onder andere daarvan
hei te zijn is; De kattekoleere van al deze die van Bel
Als wij betoogers noemen óók de vrouwen Lie eene groote kazerne zouden willen
en kinderen die in groot getal, bijzonderlijk I nen
te Gent, medegingen jndien al de katholieken, partijgangers
Dan komen wij tot de volgende cijfers van een vrijwilligersleger, samen willen
Gent: ».T8S betoogers I werken om de wet kracht en uitbreiding te
Brussel: T.OOO geven, wij durven beweeren dat na korte
Hetgeen te zamen maakt geerieI jaren wij in ons Belgisch leger niet anders
ÏO.OOO betoogers in die twee groote [meer zullen hebben dan vrijwilligers.
steden van Belgie
zelfs minister. Hij veroverde Mashona
land en Matabeïeland, die Rhodesia
werd.
In 895 werd hij voor bewezene
diensten geheimraad der koningin
genoemd.
voor de
en ons Katholiek ministerie plaats moet
maken voor de bende van Vandervelde,
Demblon, Anseele en diergelijke
Menigvuldig, ingewikkeld en dikwijls
Ivernesteld zijn de bespreken geweest van
die wet.
Daarom denken wij onze lezers aange-
Tot nu toe mochten de soida en. die
slechts 28 maanden dienst hadden, l. et
vierde jaar van hunnen termijn voor me
maand terug binnengeroepen worden Dit
zal voortaan nog het geval zijn, in het derde
of het vierde jaar van hun termijn, y de
manschappen die slechts 20 maand te
dienen hebben. In de cijfers, weke wij
hooger meedeelen, zijn begrepen
vijftien dagen verlof 's jaars,
waarop elke soldaat recht heeftdat ver
mindert dus nogmaals zooveel den diensttijd.
Wanneer het getal vrijwilligers en soldaten
die terug dienst nemen, 18,300 zal b loe
pen, zal de verloftijd voor al de manschap
pen gebracht worden op eene maand per
a&r.
Wat nu de
vrijwillige dienstneming betreft,
er zullen voortaan vier soorten van vrijwil
ligers zijn
1 vrijwilligers van beroep, die dienst
naam en nuttig te zijn de bepalingen der I 'temen voor een gansch müicietermijn. Zij
nieuwe wet in ééns samen te vatten en
duidelijk te doen uitkomen.
De betoogiug heeft zender twijfel veel I
deugd gedaan aan de katholieke zake.
Immers de dagbladen der vereenigde I
Volgens de oude wet was de loting eiger
lijk de grondslag van onze legerinrichting.
De nieuwe wet veranderd dat volkomen
I - Ivoortaan zal de aanwerving van het leenr
pon Iqot. i„i„„ a l Isocio-liberalen hadden geschreven dat hetL (A g
Maar een jaar later werd hij ver-| Ihoofdzakelijk geschieden door vriiwillige
nMehf nniotni. ministerie in die betooging duidelijk ging vrijwillige
pucht zijn ontslag te geven van eer-l jen wie het algemeen stea)recht Jie' dienstnemingen, en er zal nog slechts moe
sten minister en van Voorzitter der zij rekenden immers opduizende er. du. a ^7°' 6'' zich geen
Chartered, omdat hij betrokken was zende be!oogers die indruk gingen maken holdoe»de vrijwilligers heeft aangebo
in de schurkenstreek van Jamesou. isnwei wij tmnueu i.m»«j ?fi meuwe wel: 1S dus eene eerste stap
De boerenrepublieken waren Rho-|besluiten daaruit, voor alwie niet ziendeI7 e vt'rwe2en"'jkiiig van het stelsel:
des in den weg, omdat zij hem belet-1 blind is: dat de overgroote meerderheid I g6C' "von»en S(,'daat, het vrijwil
ten zijn plan uit te voeren, namelijkvan het land uitnemende gerust is in ditI f
geheel het Oostelijk deel van Afrika Algemeen Stemrechtzii„ i„
onder de engelsche kroon te brengen,! L, ware 'l niet van de leiders, die er bate lt rjchl „„„„„f,maar R'euvve
en er eene soort van Vereenigde Sta- m hebben' en eerii«e werkers die hun biJ de\n0 vijf jaar zal ziin" Da't Zll7 n'
ten van Afrika van to maken waar ?ieus laten leiden< niemand zou op 't Alge I overigens
ren van Alnka van te maken, waar- A geen belang op, daar volgens de oudp wet
vQn nu a \t "u i Iraeen Stemrecht peizenomdat iedereen in h
van h,j hoopte de Voorzitter te wor- gron(J yan herte overluigd ls dat on8h ««val van oorlog, de koning al de in ver
e°'.. ..li katholiek Staatsbestier een eerlijk, deftig en|^" '•</jon en 'rtSSen mocht binnenroepen.
Hij verdwijnt op het oogenblik dat ieverig bes[iep ,s dat de zaken van üng lgDd Dat zal nu nog het geval zijn, doch de nieu
Engeland verplicht is alle pogingen op de besle wijze leidt |we wet bepaalt met alleen, dat de reserve
aan te wenden om de Boeren tot eenen I Daarom hebben wij zoo menigmaal getui
vrede te overhalen, die voor de engel Igenissen aangehaald van groote mannen en
schen niet als eene vernedering moet [groote dagbladen uit den vreemde.
aanzien worden
Ten anderen wij hebben bemerkt, te Gent
•t Schijnt dat de engelschen eenel^'0""''' aa° de toulli,,« d" '"i"6'8 e"
,7 ,i i-v Ider bijzondere betoogers, dat die mannen
'ftrwinninc hphhpn hfihflam nn l»p a 1 J
I der
overwinning hebben behaald op Dela I
D. f I veel meer spijt dan geestdrift gevoelden,
rev en hem de laatst genomen kanons I n
J 8 I Zij waren kwaad uit reden van hun kleen
en bij leege dat hunne belooging grootsch
ging zijn, niet alleen door het getal maar
ook door hare kalmte en vreedzaamheid.
En wij hebben ze aan 't werk gezien le
hebben teruggepakt.
Ten allen kanten worden meetingen
en vergaderingen belegd voor de aan-
staaude kiezing. De gematigden van
0 I tui wij iicuueii ze aau i wem gezien ie
alle partijen spannen te gare om Let I Qent waar zjj twee Weêrlooze nieuwsgierige
vrijmetselaarsministerie weg te kuis-1 werkers aanvielen en zelf een revolverschol
scheu. I losten om (men weet nog niet juist wie) po
De date der kiezingen is nog nipt luie en katholieke werklieden te treffen,
bepaald, maar 't is waarschijnlijk dat Men hoorde ze zingen van
Y in April zal zijn.
enkel mag binnengeroepen worden in tijd
van oorlog, maar ook nog dat de klassen
van af de 'lle en hooger enkel mogen gebe
zigd worden voor de verdediging der ver
sterkte plaatsen en in de hulpdiensten.
De nieuwe wet brengt eeue belangrijke
verandering in de verdeeling der lichting
tusschen de verschillende
miliciekantons.
Er wordt gereKend dat er jaarlijks voor
gansch het land 1,800 vrijwilligers van be
illi-
t
we zullen
Leopold den kop afwringen en andere
wreedzame liederen tegen 't ministerie, de
katholieken, de priesters, enz.
Indien het opperhoofd van ons katholiek
- Staatsbestier, de heer de Smet de Nayer eeri
maakt voor de krooning van Aifonsl bewijs noodig had om te weten wat het land
XIII, den nieuwen jongen koning. van zijne handelwijze denkt dan zou die
betooging hem ten duidelijkste zeggen
Groote toebereidsels worden ge-
die Zondag laatst plaats greep te Brussel en Krachtdadigheid u te ondersteunen
te Gent en die door de vereenigde klachtenDe aanstaande kiezingen van Mei zullen
van socialisten en liberalen beleid was is, uwe politieke gedragslijn met de algemeene
volgens het algemeen gevoelen uitgeloopen goedkeuring bestempelen
op eenen erbarmelijken fiasco
Nieuwsgierigen genoeg, bij duizenden eni
getal, kwaad ook om de wille van de onver
schtlligheid der nieuwsgierigen.
Zij hadden gezeid en bevestigd bij hooge '06'3 nood'« zfin ora het contingent te voile
l:; ij_. iiIdigen. Indien nu een kanton meer zulke vrij
willigers levert dan het moet bijdragen in
het totaal van 1,800, dan moeten er zooveel
minder lotelingen optrekken. Levert het
kanton zooveel of meer vrijwilligers dan het
in het geheel manschappen voor de jaar
lijksche lichting moet leveren, dan moet er
zelfs geene loting meer plaats hebben. Indien
er dus in de verschillende kantons gewerkt
wordt om het noodig getal vrijwilligers te
vinden, dan geraken wij van zelf tot de af
schaffing der loting.
Zooals men weet is door de nieuwe wet
de werkelijke diensttijd aanzienlijk
verminderd
De volgende tafel zal een gedacht geven
van die vermindering
.„„„.„aZij toont aan hoe-
Bravo heer Ministerhet land is met u Iar!& de so'daten tot nu toe onder de wapens
Doe wel, en zie niet om moesten blijven en op hoeveel maanden
Wij, katholieken, wij zijn bereid met alle I voor'aan kunne diensttijd verminderd is
Diensttijd Diensttijd
Wapens vroeger thans
Linie en jagers te voet 28 maanden 20 maanden
Grenadiers en cara-
biniers 56 20
Ruiterij 48 50
Artillerie te peerd 4» 36
Bereden artillerie 48 28
Trein 28
Vestingartillerie 36 22
Pontonniers en vuur
werkmakers
Genie
duizenden, gewekt door het groot laweid
welke de leiders van te voren gemaakt had-1 nomt over eenige dagen in den Senaat ge
den. Istemd ie worden gelijk zij in de Kamers
Maar wat het getal der betoogers aangaatlaanveerd wierd.
indien het daar die a massa's» zijn voor Er blijft niet anders meer over dan het Bestuur bataljon
unnen daarvoor teekenen van af hun 16e
jaar.
2° vrijwilligers van het contingent, 't is te
zeggen jongelingen, die het jaar vóór lat
zij aan de loting moeten deelnemen, teeke
nen voor een milicietermijn.
3° vrijwilligers der reserve, 't is te zeggen
soldaten die, op het oogenblik van in onbe
paald verlof gezonden te worden, rtog voor
twee of vier jaar bij teekenen.
4» eindelijk, de vrijwilligers met premie
en de plaatsvervangers.
Voortaan anlloc. do vrijwiiligCISj Ea ;lun
eerste termijn uitgedaan te hebben, mogen
ttouwen, mits toelating van den minister
van oorlog. Zij zullen den
voorkeur
hebben voor verschillende burgerlijke bedie
ningen in het ieger, en, in gevai zij daartoe
benoemd worden, recht hebben op een pen
sioen. De onderofficiers, die ten minste 20
jaar werkelijken dienst hebben en geen post
je van den Staat hebben kunnen bekomen,
zullen
op 40 jarigen ouderdom
recht heuben op een pensioen.
De maandeiijksche vergoeding
voor de troepen
wordt bepaald als volgt 25 frank
voetvolk, 30 fr., in de ruiterij. De v ij
gers van het contingent trekken 30 l
gelijk in welk wapen zij dienen, en de vrij
willigers van beroep, van at deu ouderd m
van 18 jaar, 35 frank. Op dat geld wo 15
frank afgehouden voor de ouders of and e
rechthebbenden van den soldaat. De so.da
ten die geene bloedverwanten te orideist u-
nen hebben, trekken de volle som.
Degenen, die na afloop van hunnen ter-
mtjn,
opnieuw dienst nemen,
zullen 35 frank trekken, de kaporaals en
brigadiers in dit geval 40 en de onderoffi
ciers 50 fr. per maand.
Op de maandelijksche vergoeding zal eene
som afgehouden worden, die in de Spaarkas
gestort wordt. Die som zal de 15 frank per
aar niette bo\en gaan en dienen om aan
den soldaat een
pensioen
te verzekeren. Het geid, waarop hij n-cht
heeft, wordt op een spaarboekje geschreven,
dat, behalve de uitzonderingen door de re
geering te bepalen, eerst 5 jaar naafloop
van den werkelijken diensttijd kan getrokken
worden. De vrijwilligers van bero-p mogën
vragen om orimiddelijk ov r een zeker deel
van het hun toekomend geld te beschuken-
De vrijwilligers met premie en de plaats,
vervangers irekken de v^rgo dii g met,'
tenzij in het geval dat zij opnieuw dienst
nemen.
Er is eindelijk nog bepaald dat de wet
enkel toepasselijk is op de nailict isseu
van at 1902 te beginnen; De soldat dsr
vroegere klassen zullen nogtans niet langêr
onder de wapens moeten blijven ,ze
van 1902 de soldaten dier vroen !as.
sen, welke in het voetvolk dienen, zullen
hunne 30 frank blijven trekien.
lil
m
m
36
36
36
22
22
24
i I
fk
•ï'E
lift
W