DIT IS
EN OMMELANDS,
Op Zaterdag, 25en October 1902.
centimen 't bïad.
37ste jaar. Tahuerk 191 b
Bewindschappelijk Nieuws
Frankrijk
in Frankrijk "oe men artikels maakt
Land- en tuinbouw
De nieuwe niekeikeos
Tot wat dient de biecht?
Weg met de liberalen
o
Te trekken hij den Uitgever, TA 36, in de Boterstrate, te Yper, en bij 's land boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank 's jaars.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon huiten Belgenland.
Het Wad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
/.lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk £6, te Yper.
w De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't
HP 0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1overdruk, 5 fr. 't honderd, leder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
$Sjt De Heeren van de Agence ïlAVAS.te Brussel, Tk 32,in de Magdalena-
gag, strate, en te Parijs, n°8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma-
2? kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, vanj al die buiten Oost-
w WestYlaanderen wonen.
Combos op zijn ongemak
Zooais wij voorzeiden, 't heeft waar
lijk schuw gegaan, dezer dagen, in de
Fransche Kamer.
Baas Combes is er zwart en blauw
gezeid geweest, zoodat hij niet meer
wist waar zijn hoofd stond.
Opvolgentlijk kwamen de Heeren
Aynard, de Man, Baudry, Berry
Benoit, Piichon, de Ramel, Lefas
Denys, al mannen die kloek van her
ten en rap ter tale zijn, hem zijne
zaligheid zeggen en ge moogt zeker
zijn dat hij achter de resle niet en
vroeg. Wij zouden tien gazetten mee
vullen moesten wij al die redevoerin
gen bier overdrukken.
Een woord twee, drie van den eenen
of den anderen.
Graaf de Mun, de beste spreker van
heel de Kamer, werd op zeker oogen-
bl'k nog al hevig onderbroken door
de meeste Geuzen van de linkerzij
Daarm en was hij uit zijn lood niet
geslegen. Verre zij van daar! Maar hi
keerde hem tot die treffelijke onder
brekers en sprak Ah Mijne Heeren,
ikbedank u voor uweonderbrekingen;
één dingen alleen spijt mij, 't is dal gij
ze niet veel luider nog uit en schreeuwt,
opdat geheel het land u moge hooren
(Toejuichingen rechts) 't Is allernoo
digstdatgij in dit land, waar er vee!
te veel dooven en blinden zijn,eindelijk
de oogen en ooren van allen doet
opengaan, en dat iedereen voor goe,d
wete en met eigen oogen zie dat gij de
volPdige vernietiging wilt en beraamt
van het christelijk onderwijs in Frank
rijk (Luidruchtige toejuichingen
rechts).
M. Baudry d'Asson sprak, ook eene
boeiende in kernachtige redevoering.
Den weggeloopen seminarist Combes
noemde hij Monsieur Vabbé en ein
digde met den uitroep Pak u weg en
ga er van door, M. den abbé Leve het
katholieke Frankrijk Leve de vrij
heid
M. Georges Berry, bespreekt op
zijne beurt breedvoerig de wet tegen
de kloosters. Hij toont aan dat de wet
niet toelaat aan de kloosterlingen hel
recht van te onderwijzen te ontnemen
en trekt daaruit het gevolg dat de
kloosterscholen onwettig gesloten wer
den.
Men is verder gegaan, roept hij uit,
men heeft niet alleen onderwijsge
stichten gesloten, men heeft ook de
nonnen uit liefdadige instellingen ver
jaagd en de weeskinderen op straat
geworpen.
Gij durft niet zeggen, roept M.Berry
tot de meerderheid, dat gij de vrijheid
van onderwijs wilt afschaffen.
Schaft ze af indien gij durft, vuige
kloosterhaters, ik mag U verzekeren
dat de volkswoede uw loon wezen zal.
Toejuichingen
M. Piichon valt ook hevig het bestier
aan. Volgens hem is de strijd tegen de
kloosterscholen een begin van den
oorlog dien men voeren wil tot ont-
christelijking en vergeuzing van Frank
rijk.
M. Denys-Cochin, een dappere en
welsprekende redenaar, sluit zijn spre
ken met deze treffende woorden Gij
wilt het onderwijs verwereldlijken en
onzijdig maken gij wilt ook de Kerk
vrij maken, maar eene vrije Kerk, ge
lijk gij het verstaat, h eene versmachte
Kerk, Beproef dat niet, want wij zul
len u niet toelaten aan ons Geloof te
raken
Arme pietpraat
Baas Combes en wist niet wat daarop
al gezeid. Hij begon eene antwoorde
te stamelen en van zoo de mannen der
linkerzij zijne verlegenheid zagen,
klakten zij van tijd tot tijd en
schreeuwden bravo om aan zijne rede-
voeringe een aanzichte te geven.
Hier hebt gij eene reke of drie van Jdanig geerne, prijzen ze geweldig aan, en I De katholieke partij was wellicht reedsI vens toe, zijn zonder tusschenplaatsingen
zijn flauwea praat (Met groot beslag j maken eene ongehoorde propaganda ten I bezig met een moderne Ravaillac of een [aangelegd en de jonge appelboomen raken
tw.?e arms i{?.de lucht zwaaiende) voordeele van 't officieel onderwijs. I koningmoorder op te zoeken... en te wape I zich wederzijdsck met bunue takken. Bedor-
Wij zijn, zegt hij, aan een keerpunt
onzer geschiedenis gekomende repu
bliek zal vallen en verdwijnen indien
zij bukt of wijkt voor de kloosters.
(Afkeuringen en gefluit).
Och ja toch, baas Combes Die scha
mele nonuekens die gij onbermhertier,
weggejaagd hebt, het zijn de groote zefgen 3odsmenstige burgers - de libe
en gevaarlijke vijanden van 't vader-lralen en zouden er 200 Seweldlg niEt voor
Van waar dat verschil Inen enz. enz. I ven aanleg. En wanneer wij dan in die
Omdat katholieken en liberalen alle tweel En zoo zeevert en fabrikeert men eene I boomgaarden staan en dien erbarmelijken
geheel klaar zien dat de officiëele scholen Ibladzijde en half lang... I toestand moeten betreuren, hoe moet het
kweekscholen zijn van jonge geuzen. I Wij vragen een brevet van uitvindinge voor{daar met de voeding gelegen zijn? Wanneer
Moestan er uit de Staatsscholen geweldig I de nieuwe fabricatie van strijdartikelsten I bet zichtbare luidop om zorg smeekt en toch
vele katholieke kiezers komen 't is te voordeele van sommige wskebladen niet verhoord wordt, hoe moet het dan met
het bedekte gesteld zijn wij willen zeggen
Katje mij, katje weere het wortelgestel
Wij kunnen even gemakkelijk den volgen- Noch zon kan ooit des zomers den Srond
den artikel opstellen: Système Iibéra, beschijnen noch warme, voedende lucht kan
bréveté de wortels genaken. En zoo de kostelooze
Wij verzoeken u goedwillig, beste Lezers, gaven der natuur. niet worden «"^end,
dit onderstaande »riikel aandachtig te lezen ,wat Zal da° Z1J" met he' kostelooze'
t is te zeggen de regelmatige bemesting
werken.
land, waarvoor iedereen, zelfs gij, M.
Combes, met al de macht der franschel z°ozegt de handelwijze zelf der liberalen
legers, moet schudden en beven. jwelk eene soorte van scholen de officiëele
Zijt dan eerste minister in een groot I sch°len zijn
en schoon land als Frankrijk om zulke! De liberalen en de Nonnen
ongerijmdheden uit to kramenI r,
De ellendige kerkvervolger Combes gaal|en te overwegen
eene Kroo^rwamdiekMn'11 d-'e"wf^wel Ilie,derop voort in Vrankrijk met kloosters flauw gedacht te hebben, van den haat en dei
zullen onthouden, 't Is deze dat gij en n°nnen ta plagen- bloeddorstigheid van de liberale dagblad-
En dat gaat onze geuzen. Zij vetten erin. Ischrijvers tegenover alle vreedzame burgers
Combes met heel uwe kliek, benauwd.
zijt van de katholieke partij. Gij zegt I Bijgevolge, kwamen zij in België aan 't be- en de verdienstelijkste volksvrienden.
kloostersmaar gij peist katholieken. slier> ze zouden hen haasten om hier ook del Ter gelegenheid van 'tmoorden en 'tbran-
Gij zegtde republiek zal vallen, en gij j nonnekens buiten te steken. I den der socialisten in de straten onzer hoofd-
oeist ik, Combes, met heel de geuze-S Ze hebben ten anderen reeds beproefd jstad, over eenige maanden, schreef
rij, k zal vallen en verdwijnen, zoo-{tijdens den vermaarden schoolstrijd.
haa-,t de katholieke partij, b< ter en
sterker ingericht, den bezem in hand
neemt om geheel ons boellje weg te
kuischen.
Gij hebt duizendm al gelijk
De Fransche Bisschoppen
De Fransche bisschoppen hebben
eenen gezamentlijken brief aan Kamer
en Senaat gezonden, waarin zij op
weerdigo en tevens krachtdadige wijze
verzet indienen tegen het hatelijk ver
volg èn van do kloosters èn van de|met s°cialisten. 't Is ook alzoo vergaan,
katholieke scholen. Op de 79 bisschop-1 verleden kiezinge, t'Yper.
jen en aartsbisschoppen van Frank- En 't is dat de liberalen dat rood goed dan
rijk hebben er 74 dien brief onder-1 weten te flikflooien
Dus stemmen voor de liberalen, is stem
men om de nonnen buiten.
De liberalen en de socialisten
De liberalen, uit haat voor het catholicis
mus, zouden met den duivel een verbond
aangaan.
«Liever Turk dan papist», zoo luidt
hunne strijdleus.
Zoo komt het dat zij overal, om de katho
lieken omverre te krijgen, akkoord slaan
teekend. 't Schijnt nu dat men in het
ministerie het concordaat en de wetten
aan 't uitpluizen is, om te onderzoeken
of de onderteekenaars van dien brief
niet zouden kunnen gestraft wor
den met de berooving hunner jaar
wedde
Leve de vrijheid
De werkstakingen
Einde der werkstaking in de
Fereenigde Staten
Woensdag in de verleden week is!
Mitchell, voorzitter van den mijuwer-
iersbond, in onderhandeling geweest
met President Roosevelt,
Dat en belet nochtans de Saint-Patieke
eenj
vooruitstrevende radicale gazePe
En na eenige dagen, sprak waarlijk de
dinamiet, rechts en links, in Henegouwen,
in Oostvlaanderen, in Brabant
En met recht en reden mag de laatst ge
pleegde aanslag tegen het huis van den
katholieken democraat, M. Carton de Wiart,
aanzien worden als het betreurensweerdig
gevolg van de venijnige ophitsingen der
mannen niet de menschen van te lande wijs I TL T
te maken dat ze van :t socialismus niet en 7 gaZ6t 'f' AtA
Ziedaar het lot dat de radicale schrijve-
moeten weten.
Van 't socialismus, 't is te zeggen van de
verdeelinge van 't goed en van al hunne an
dere dwaasheden, dat gelooven wij gemak
kelijk.
Van de socialisten zelve en van hunne
stemme, o dat is een ander paar mouwen
't Zijn zulke lieve beestjesZe bijten ook
zoo geerne de papen en de kaloten
De liberalen en de godsdienst
Wij en zijn tegen den godsdienst niet
met het
Werkcomiteit en met het algemeen {roepen de Saint-Patieke blauwheeren
werkstakerscomiteit. als 't processie is, en dat 't Hoogweer-
De onderhandelingen werden voort-{dige voorbijgaat, ze zetten hen in de onbe
;ezet in den nacht van woensdag totI schoftste houdinge, alzoo gelijk een hond
onder; agxn het Wit Huis, in tegen-{[ang3 eene strate, of gelijk dat fameus
woordigheid der vermoeten van M. Lmannekedat boven op eene fonteine
.erpont-Morgan en van hooge amb- staa| le Erussel
enaars. In ut
Om 2 ure 20 min. werd officieel het] n
einde der werkstaking uitgeroepen. IS ^e'3eurd te Yper, op Rozenkrans
Men is tot overeenkomst geraakt p^cefie" Eo 'l was een poliheie man> die
door het toevoegen van eenen zesden v00r de 'aatsle kiezinge is komen uwe stern-
scheidsrechter aan de vijf kommissa- men schooien> diE zulke straatschenderij
rissen. Alle partijen zijn tevreden; het Plee£de
werk is reeds ten volle herbegonnen.
In Frankrijk is 't nog gedurig het-In 't algemeen donderen en bliksemen te-
laars voorbereiden aan de groote voorstaan
ders der werkende klasse, aan de moedige
kampers die geen andere kwaad en bedrij
ven dan Belgie te willen vrijwaren van
kerkvervolging, zedeloosheid en geldelijken
ondergang, waarmede het ministerie-Com-
bes z jn eigen land naar den afgrond leidt
Zulkdanige opruischingen tegen de edel
ste verdedigers van werkman en vaderland
zouden wij, buiten voornoemd blad, uit een
aantal radikale gazetten nog kunnen aan
halen.
Dit uittreksel alléén zij genoeg om u te
toonen dat de liberalen nccb voor moorden
noch voor branden achteruit en gaan
Eigenaars en landbouwers
verzorgt uwe boomgaarden
De vacuitiedagen hebben ons in de gele-1
genheid gesteld hier en daar in onze, en
andere provinciën, een blik le werpen in de
boomgaarden.
Een boomgaard is een kapitaal, gesteld op
grooten interest. Maar opdat dat kapitaal
den vasten interest oplevere, interest welke]
jaarlijks moet vergrooten, vraagt de boom
gaard wel eenige, niet al te groote, zorgen.
Menige eigenaars, en nog meer do land-
zelfde. Arme werklieden hoe kunt gij pen de katholieken uitvallen tegen katho
zoo blind en onbezonnen zijn heke gazetten, zonder ze te durven noemen
Om u een gedacht te geven van het I<de katholieken altijd in t algemeen, cm{h0UWgrs denken dat het voldoende is maar
verlies dat gij doet, ziet In den PasUeen procés te krijgen zwarten blauw L'enige honderden boomen te planten, en
de Galais alleen zijn er rond 62,Ü0u maken en uitgeven voor moordenaars daarmee uit; de boomgaard wordt zoo maar
wei sta ers. Hunne daghuur was aa.n Alzoo in dezen trantten vop0 aan het loevai van welgelukken
tr. per dag (dat zijn de gematigde j Een klerikaal Vlaamsch blad (welk een, |over„e[aten
cijfers.) Ewel dat maakt een verlies als't u belieft Redaklie) noemde denko-
van 310,000 fr. per dag. Jning, pruissische lieutenant, en riep uit
De werkstaking dagteekent van jjj0e korter zijn rijk hoe beter
8t,D October, dus sedert vier weken.
)us in den Pas de Calais alleen heb-
>en de werklieden reeds eea gezament-
En op die verwaarloosde plaatsen hooren
wij dan door geburen en eigenaars zeggen
die boomgaard heeft sedert drie jaar geene
vruchten, noch van de eene, noch van de
andere soort, gegeven. Maar hoe kan het
anders, en zoo worden dan de planten ver
oordeeld en het kapitaal blijft zonder inte-
/rsten om wille der onwetendheid en znrge
loosheid. Fr L
i
Kent gij al de nieuwe mode,
Die ons komt uit Gongoland
'k Vind ze, jongens, heel plezant,
Ja, somwijlen zelfs van nooue.
Refrein.
't Zijn de nickelKens naar mijn zin,
Nickelkens met een hollenen in,
't Zijn de nickekens naar mijn zin,
Nickelkens mei een holleken in.
II
Vroeger was 't een strenge pegel
Niet een gaatje en werd gegeerd.
Heden is het omgekeerd
't Holleken wordt nu ds regel.
III
Wilt ge nu kardoezen maken,
Zet de nickels op 'rien hoop,
Dan een snoer er door, een Knoop,
En 't is klaar. Wat schoone zaken
IV
Juffers, wilt ge vrijers vangen
Met uwe centen en uw goed,
Laat zooals m' in Congo doel,
Otn den hals uw geldsnoer hangen.
V
Wilt ge sparen, legt
Anders zijo ze gauw vór.óï m
Legt ze t'huis met vijzen vast.
Of de nickelkens gaan loopeu
VI
Doch het geld zal altijd rollen,
't Is zoo rond Ja, met een hol
Raakt het soms nog wel op hol.
Zelfs kardoezen kunnen bollen.
VII
Maar, als ik er wel op passé,
'k Vind het zoo nog best gesteld.
Liever 'i hul in 't nickelgeld
Als het hol in onze kasse.
A. J. M. Janssens.
(Uit De Vlaamsche zanger, nieuwe uitgave
liedjesboek met muziek. Prijs 2 fr. bij druk
ker Callewaert, te Yper.
Over een paar maanden, werd, door mid
ijk verlies gedaan van 9,300,000 fr.
lovende NEGEN MILJOEN franken.
Wanneer zult ge dat inwinnen
Arme werklieden 1
e liberalen en de Staatsscholen
De katholieken en willen van de Staats
scholen niet. De liberalen integendeel zien ze
door
del van valscoe sleutels, een aanzienlijke
diefstal van zilverwerk en juweelen ge-
En hoe is hij dan al beplant? Zoo vondenP'eeSd>ten nadeelö van den h. Vanhamme,
wij er eenen waarop al de boomen met hunne Grasmarkt, te Brussel. De policie bad schoon
wortels begraven waren, ik wil zeggen, al |°pspeuringen te doen alles was vruchte-
Te Brussel en in verscheidene steden j,je boomen waren te diep geplant. {loos. De daders bleven onbekend. Dinsdag,
van Vlaanderen, bijzonderlijk te Thotiroull Op andere plaatsen waren de jonge boo-1 kwam een Franciscaner pater op het polilie-
wierden er plakbrieven aangeplakt in men gansch verwaarloosd bij de vorming bureel der Priemstraat en overhandigde er
dezen zin (nogmaals door wien, a. u. b. der kruin en in menige boomgaarden van al de voorwerpen, geroofd bij den h. Van-
Red.) lok 20 jaren aanleg waren de zichtbaar hamme. Deze waren hem ter hand gesteld
De ongelukswet is geteekend Doodenjooodige zorgen gansch verwaarloosd, {tia eene biecht.
wij den koning Doorsteken wij den koning In de laatste vonden wij de boomen bij j De geuzen spotten altijd met het sakra-
Trefftn wij hem met een bal in het hart{stam en takken met mos en woekerzwam-J ment der biechtmen ziet hier eens te meer
(sic)» men bekleed, de takken van peer-en appel-{een der talrijke heilzame invloeden die zij
«De gezegdens der twee voornoemde j boomen kruisten malkanderen bij de laat-1 weet uit te oefenen. Als de zedenleer der
bladen zijn onderduimsche ophitsin-1 sten waren de kankerwonden op de takken J vrijdenkers zulks zal vermogen, zullen wij
gen tot koningsmoord. {niet zeldzaam. Vele boomgaarden, tot blij-bet in de gazet volgeerne vermelden.
T NIEUWSBLAD VAN YPER
m
m
p. j j o ciicnuigc rci vei vuiget tjuuiues gaaii™ ,v om al ware t maar eer;
Bravo gezellen Dat is gewrocht Ja,
bloed, GANï-CHE beken katholiek bloed moeten
DE STRATEN DER STEDEN DOORSPOELEN ÜE HUI
ZEN VAN ALLE KATHOLIEKE WETGEVERS, VAN AL DE
KLERIKALE POLITIEKE MANNEN, VAN DIE VERWENSCH-
TE PATERS EN NONNEN, PASTORS EN BISSCHOPPEN,
MOET GIJ MET DINAMIET DOEN IN DE LUCHT SPRIN
GEN
