n D I IS EN OMMELANDS, s Öp Zaterdag, 20en December 1902. 5 centimen 't blad. 37stejaar. Talmerk 1230 Rerstdag De Wereld vóór Christus De wereld na Chistus Christusgeboorte Besluit Bewindschappelijk Nieuws De vaart Leve de Boeren Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's land boodschap we sen ofte posttegen 3 frank 's jaars. 't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland. Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt op voorhand betaald. lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate, Tk £6, te Yper. Echt en recht, 't oud Volk indachtig; Kinderlijkniet kinderachtig Ypersch, Vlaamsch en, bovenal, God getrouwe ik wezen zal De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen 't blad is 't O,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken. De Heeren van de Agknce HAVAS.te Brussel, Tk.32,in de Magdalena- strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, vanj al die buiten Oost- Westvlaanderen wonen. Zware, zwarte duisternissen oinnul- len het aarder ij k duisternissen van bijgeloof en heidensche valschheid, duisternissen van bederf en verrot ting! O watafsehuwehjk schouwspel levert ons het Roonnnsche keizerrijk ooa trent geheel de-gekende wereld-voor de komste van den Wereld-Heiland Beuevens een schitterenden stoffe- lijken voorspoed, benevens eeue hoo- ee uitgelezene, al te verfijnde bescna- ving, wat een afgrond van ellende en onwetenheid, wat e*n modderpoel van walgelijkheden en verdierlijking Qnder politiek oogpunt beschouwd, zeker levert het heidensch Keizerrijk het opzicht van een wereldbreed land, allerlei bestuurvertakkelingen tot éénen reuzenstaat verbonden Doch hoe vernederend is het niet te besfali- gen dat gansch de bekende wereld om zeggens tot speelbal dient van éénen, den allesoverheerschenden, alvermo genden, alomgeduchten «Cesar» Geen recht, geen wille, geen wei meer.,,ten?ij des Keizers wil!«Sic volo, sic iubes, sit proratione voluntas» «Ik wil heten gebied hetredelijk of niet, 'k wille het en 't zal zijn Het menschdom ligt eene slaaf- sche kudde gelijk bevend, of ten min ste gedweevoor de voeten van den Staadsgod Gesar Onder maatschappelijk opzicht, was de toestand der beschaafde wereld al niet veel edeler. O die slaven die ongelukkige sla ven door de beschaafdste romeinen geheeten «Een tweede ras van men- schen «zaken De «prins der redenaars», Cicero, zegt ievers «als een werktuig oud en versleten is, en u niet meer en dient, gij verwijst het op den zolder, gij ont doet u ervan als een slave ons niet meer dienen kan, mogen wij hem ook afmaken Of er vele zulke slaven waren, met wier lijf en ziel de meester mocht spe len, kunt gij hieruit besluiten,dat een Romein, die slechts 5000 slaven telde, doorging voor eenen arme Onder godsdienstig oogpunt, was het romeinsche rijk—leest het menschdom vervallen tot de vernederendste af goderij. Kan er wel iets uitzinniger uitge dacht worden dan het werk zijner handen te aanbidden als eene godheid Misschien welOe ondeugd zelve, de bandeloostte ontucht vereeren en vergoddelijken En dat doet Rome j Eindelijk onder zedelijk opzicht be geerde de toenmalige wereld enkel het tooneel van de walgelijkste verrotting! Eene christeue ja alle eerlijke pen- negruwt die baldadige ontucht af to msloni Die Romeinen, die ten dien tijde als heel treffelijke en deugdzame maanen aanzien werden, «honestissi mi, optimi viri» zoo ze de romeinsche schrijvers heeteD, waren nog van de laagste drif ten aangetast, en vonden geen hooger doel te beoogen door 't menschelijke leven dam'tverfijnste lijfgenot, rijkdom en pracht, en bovenal, de roem en de onsterflijkheid Ja, onkuischheid en geldzucht, vreedheiden valsche pracht, speldrift en gulzigheid, lafheid en baatzucht, woekerden en tierden gulzig in den moerassigen grond dier goddelooze herten,en verdreigden alle kiem van deugd en eerlijkheid voor goed te versmachten Daar trekken èn nederige herders èn machtige Koningen' naar één en hetzelfde oord.., naar éénen enzelfden stal den Tempel der Godheid, de Wiege van 't menschgeworden woord KerstnachtKerstnacht Emmanuel Een godlijk Kindis ons geboren Een koning is ons geschon ken Een verlosser is opgestaan Want, ja, dat Goddelijk Kind, in schijn zoo machteloos, zoo ver'alen, zoo ietig..., is gekomen om het mensch lom uit dien modderpoel van allerlei ellenden te trekken, om gansch he aanschijn der aarde te vernieuwen Dertig jaar en waren nog niet ver- loopen sedert de dood en de hemel vaart van den Heiland, of de leeringe van 't nederig Kindeke van Bethlehem was reeds in aidedeelenvan'tRomein sche keizer ijk verspreid De apostelen oadden onder hun de wereld verdeeld om hem te gaan winnen voor 't Kruis en den God-menseh. Binst de drie eerste eeuwen breidt iet christendom zijne zegepralende overwinningen altijd uit, spijts tegen stand en bloedige vervolgingen, bij zooverre dat in de vierde eeuw het heidendom, als eene vermolmde wo ning, ineenstort en in duigen valt Doch, ziet Daar blikkert eene slerre, eem wonder-sterre, in het Oosten Daar galmt een wonder-gezang door de hemelruimte, welluidend begeleic door heltrillende snaren en ruisschen- de engelenvederen l Sedert dien is het menschdom ui! het slijk opgestaan, en het aanschijn der aarde vernieuwd! Onder politiek oogpunt beschouwd, levert ons de ver chrislende wereld een heel nieuw schouwspel op. Alle macht komt van God heeft iet Kindeke van Bethlehem gezeid. Daarom moeten Koningen enVolke ren, Vorst en onderdaan eerst en vooral geven aan God wat aan God oekomt, en den Paus Gods plaats vervanger gehoorzamen. DeVolkeren en de onderdanen moe .en hunnen wettigen Vorst gehoor zaam zijn, omdat hij door God aange steld is om hen naar hun doel hier op aarde het tijdelijk geluk ten leste mogelijk te leiden. Maar Opperhoofd en Beheerschers hebben ook hunnen plicht tegenover God en Kerk, zoo wij reeds gezien hebben, en levens ten opzichte van 'i volk dat hun onderworpen is. Wee dus den Koningen die hunne onder danen verdrukken of hun onrecht liegen Wee den Koningen die uit eer- of wraakzucht hun recht te bui- .en gaan Wee hun zoo zij den volke ontnemen wat de grondsteen is van zijn tijdelijk en eeuwig geluk den waren Godsdienst En inderdaad hoe schoon,hoe mach- rig, hoe edel rijst ons het christen keizerrijk van Karei den Groote voor Ie oogen Paus en Keizer wrochten, hand in hand, voor 't welzün van den lande. De Kerk miek van de onderdanen ge hoorzame, getrouwe onderdanen des Keizers, eu van den Keizer een groot moedigen, rechtveerdigen, godvree zenden Vorst. De Keizer op zijne beurt verleende den Paus wederliefde, een- he:d en bescherming Onder maatschappelijk opzicht ook heelt de leering van den Kerst-Heiland wondere vruchten voortgeteeld. De slavernij is gevallen en vervan gen door de dienstbaarheid, tot dat eindelijk de Kerke, zon.ier geweld of omwentelinge,den arme en den werk man zijne volle vrijheiden weerdig- heid geschonken heeft. Armen zullen altijd onder u zijn had Christus gezegd. Maar hoe veran derd en verbeterd is hun lot. De arme is de gelijke des rijken De arme is de broeder des rijken De arme is o onderwoord van Gods wijsheid als God zelve. Wat gij den arme doet, dat doet gij nnj uwen God IVat den godsdienst betreft, lang en hoeft er niet gesteund om de over treffelijkheid van den christelijken godsdienst te doen uitkomen. De Kerke van Christus hebben wij reeds zien de heilzaamste vruchten voortbrengen. Hoe schoon, hoe machtig, hoe god delijk van opvatting is de leering van Christus Hare plechtigheden en ceremoniën dwingen nog dagelijks de bewonde- ringe af van allen niet vooringenomen mensch Eindelijk onder zedelijk oogpunt heeft de Nieuwgeborene van Kerst nacht den menschen het beoefenen der misachte deugden wedergeleerd. Hoe weelderig tieren in alle gewesten der wereld wondere bloemen van hei igheid uit den akker der christene herten En onder dezen die tot de verhe- venbeidder heiligheid nietengeraken, zijn de ondeugden min laag, zeldza mer, min openbaar, en tevens de deug den veel talrijkeren veel verhevener Ziedaar het werk van het Goddelijk Cind dat over 19 eeuwen, opKerst nacht, in den armen Stal van Bethle ïem geboren wierd Beste Lezers, een dubbel besluit, dunkt ons, spruit, ah van zelfs, uit de vorige reken voort. Eerst en vooral, bedanken wij het menschgeworden Woord dat Hij, om onzen wil e, ter wereld is willen ko men, om 't gevallen menschdom op e richten, te versterken, te verlich- ;en, te heiligen Daarbij, nemen wij het vast besluit de leering van Christus zorgvuldig na te leven. Zijn wij onderdanig aan onze wet- ige oversten, inzonderlijk aan den Paus van Rome. Beminnen wij den arme als ons zei ven, als onzen broeder, als onzen God! Zijn wij fier over onzen Godsdienst, en belijden wij hem, opentlijk en kloekmoedig Eindelijk, laat ons een treffelijk, onberispelijk,een zuiver leven leiden! Dan ondervinden wij de waarheid van die wijze woorden welke de En gelen rond het kribbeken zongen Vrede aan de menschen van goeden willeHelmar. Venezuela beschoten door de Duitschenen de Engelschen Oorzaak van het geschil S dert Ung staat Venezuela in re- voiutie. Zeker Castroeen ongeleerd mensch die noch lezen noch schrijven kan, maar die een slimme vos is en spreken kan gelijk een advokaat, is daar President der Republiek. Jamaar er zijn nog andere liefhebbers van dat postje en zeker Matos heeft he n aan t hoofd gesteld van eene bende op roermakers om President Castro weg ,e kegelen. Castro en Mates hebben elk hunne partijgangers en 't is nu reeds een goê jaar, dat ze gedurig vechten en oorlogen, zoodat ze geheel het land in rep er. roere zetten. Over korten tijd scheen het nochtans dat. Pres. Castro de bovenhand hield. Welnu, Engeland en Duitschland doen daar nogal wat commerce en, tijdens den oorlog, wierden er, on wettig genoeg, verschillige Duitsch» en Eogelsche koopvaardijschepen in beslag genomen. Daarbij eenige ijze renwegen of andere oudernemingen, waarvan de uitbating toegestaan was aan Duitscheri of Engelschen,wiercen ingepalmd. Eindelijk hadden de En gelschen en Duitschen die in de streke wonen, erg te lijdeD, zelfs van de re geeringstroepen. Ge kunt peizen dat de Engelschen e^ de Duitschen niet gesteld zijn om alzooop hunne teenen te laten ter den en dat zij gildige vergoedingen geëis^ht hebben voor de nadeelen die zij ondergaan hadden. Jamaar zij klopten op doovemans deure Alzoo niet geboerd! zeg len zij seffens zonden ze oorlogschepen af en 't spel was aan den gang.... Die nochtans 't fijne willen weten eweren dat de Duitschen,sedert lane, onderduims, Matos aangekotter f heb, ben om oproer te maken, met de hoop om zelf in troebel water te kunner visschen. Maar ja, men moet niet alles golon- ven wat verteld wordt geheel de zaak zal later wel eens uitkomen. De gang der zaken Daar President Castro geen gehoor gaf aan het laatste vermaan dat de Duitschen en de Engelschen hem ge zonden hadden, zijn dezen niet slinks gevallen, maar seff; s hebben ze ge- zamentlij kgeheel deVenezuelaansche crijgsvlootdie in de haven La Guayra ag, gekaapt, gepakt zoude i wij zeg gen z'hebben ze buiten de haven geslee )t en drie daarvan in den grond geboord. President Castro heeft gezeid katje mij, katje weêreen hij heeft eenvoudig ai de Duitschen en Engel schen die te Caracas (de hoofdstad) waren, in 't gevang doen steken. Jaraaar de gezant der Vereenigde Staten te Caracas heeft aan Pres Gastro tillekens den raad gegeven zijne ge vangenen zeere los te laten, en Pres. Gastro die veel rekende op de tus chenkomst der Vereenigde Staten te zijnen voordeele, heeft er niet op ge slapen, maar ze seffens in vrijheid ge steld. Onder hen was zelfs een Belg, M. Goffart. Het Venezuelaansche volk is woe dend op de Duitschen en de Engel schen. De vaderlandsliefde ontwaakt. Bij duizenden vrijwdligers doen hen opschrijven in 't leger van President astro; de vrouwen zelve slaan hand aan 't werk en voeren aarde toe om de vestingen te versterken. President Castro heeft eenen o Aroep gedaan tot al de muiters en opstande- ingen,vragende dat zij tijdelijk hun ne oude veeten zouden vergeten en meêdoen met item om den gemeeneo vijand te bestrijden. Duitschland doet een nieuw ver maan aan Pres. Castro. Deze weigert voldoening te geven,of beter 't schijnt dat zijn antwoord, bij hetwelk hij voldoening gaf, te laat is gekomen. Bombardement Zaterdag nuchtend, 43eB dezer, om 5 ure,geen antwoord ontvangen heb- oende, hee.teen Düitsc'he en een En gelsche kruiser, t ik van zijnen kant, de stad Puerlo-Cabeilo begonnen be ichieten. De forten der stad met hun ne oude brokjes van kanons zocuten te antwoorden op het machtig ge schut. Na eene uur lagen ze geheel in duigen... Toen het nieuws van het bombar dement te Caracas (de hoofdstad) aankwam waren de gemoederen zoo danig opgewonden dat het volk al de ngelschen en Duitschen die in stad waren, wilde verscheuren. President Castro is er zelf moeten tussche i ko men om de geweldenarijen te belet ten. President Castro heeft aan eenen briefwisselaar van eene groote Ame- rikaansche gazette verklaard dat hi dn handelwijze van Engeland er Duitschland niet begrijp .Hij besloot Aangezien de som die door beidi landen tot schadeloosstelling geëischt wordt, waarlijk klein is en dat men mij den tijd niet wil laten om, na be hoorlijke overweging, te antwoorden op de gestelde vragen, schijnt het mij heel klaar dat b ide randen liever geene vredelievende en vriendelijke oplossing zouden hebben. Zij moeten dus iets anders be doelen, dat ik niet weet maar d it ik misschien wel raden kan. Sterk door ons recht, zuil >n- wij den gang der zaken afwachten. En wij van 's gelijke. Een en ander over Venezuella 't Is in 4499 dat de Eurooeanen voor de eerste maal den voet z tten in die streek. De spaarische reiziger Ojeda, die den vermaarden Amerigo Vespucci aan boord had, bemerkte toen hij langs gindsche kusten aan vaarde, een klein stadje op piloten of oalen gebouwd. 't Is n >t lijk een klein Venelie, zegde hij,(in 't spaansch una Venezuellaj, en geheel de streek is Venezuella ^ebieven. Venezuella heeft eene opp rvlakte van 412 miljoen hectaren, dat is 34 keeren zoo groot als Belgieen het felt slechts rond do 2 mihoen zielen, dit is nog het derde niet va de hel- ische bev >lkmg. Het is een van de rijkste landen van Amerika zi ne kopermijnen zijn de schoonste van geheel de wereld. Het leger telt er, op vredesvo- r,, 9 duizen I man maar dewijl er sedert bijna eene eeuw gedurig gevochten wordt, mogen om zoo te zeggen al de mannehjke inwoners er beschouwd worden als soldaten. Het schijnt dat -resident Castro zeer geerne gezien wordt in het leger. Dinsdag laatst heeft M. Van Merris de vol- ende vraag gesteld aan M. den minister van financiën en openbare werken. De menigvuldige klachten die, sedert ver scheiden jaren, in de Kamer gedaan wierden door de afgeveerdigden van het arrondisse ment Yper wegens het niet voltrekken der werken voor de vaart tusschen de Leie en de Yperlee, die Klachten zijo tot hiertoe zonder weerklank gebleven. Aanzienlijke sommen werden in de vorige jaren door de Kamer gestemd on dit werk te voleinden. Welnu niets of schier niets van die sommen is ge bruikt geweest. Ik vraag of het gouvernement vanzins is, in den loop van het toekomende jaar, die werken tot voltrekking der vaart tusschen de Leie en de Vperlee, te hernemen. M. de minister zal op die vraag antwoor den in de eerste zitting na de nieuwj sar va- Kantin. Kinderachtigheid 's Anderen daags, heeft M. Nolf aan M. den minister dezelfde vraag gesteld.... Zoudt ge niet dood vallen? 's Anderen daags, dezelf de vraag, eer hij de antwoorde kende van M. de minister Zulke vraag, na deze van M. Van Merris, was gansch nutteloos en zul ke handelwijze is leenemaal belachelijk en kleingeestig. Maar Nestje toch Als M. de ninister zijne antwoorde zal gegeven hebben opde vraag van M Van Memè, wat zalbij üog antwoorden op de uwe Hij zal ze in Maar Menheere Nolf, ge komt daags u de maaltijd,'t zijn vijgen achter paschen, ga loop het vragen aan M. Van Merris M. Bertrand is schepene van Schaerbeek en volksvertegenwoordiger van Brussel. De man zit er warm in.Hij bezit schoone eigen dommen en maakt deel van den raad van verschillige geldmaatschappijen. Mijnheer is niettemin...socialist voor een anderen stijf... vasthoudist en kapitalist voor zijn zeiven. Tot daar. Nu gij den man kent, moeten wij zeggen dat hij in de Kamer de regeering aangevallen heeft, omdat zij de grenzen voor het vreemd besmet vee esloten houdt. Hij besloot dat het a ar de reden was waarom het vleesch zo'o scha eb was. M.van de Brugg n mimsiei van landbouw, volksvt-rtegei. woor- diger van Thtelt.die de zaak op zijn duimpje &ent, heeft aan den ciroyen een antwoorde gegeven, die naar den rook niet en smaakt. Het spijt ons dal wij gansch de redevoe ring van den heer minister niet kunnen geven. Maar bij heeft krachtdadig en met V 1 NIEUWSBLAD VAN YPER I V v y

HISTORISCHE KRANTEN

Nieuwsblad van Yperen en van het Arrondissement (1872-1912) | 1902 | | pagina 1