DIT
IS
EN OMMELANDS,
m
m
Op Zaterdag, 23™ Mei 1903,
5 centimen 't blad,
38ste jaar.
Talmerk 1252
Bravo
Godsdienstoorlog in
Frankrijk
Spanje
Trein afgeschaft
Elk zegt het voort
Uitdaging
Wat komen de
fransche nonnen hier doen
Te trekken bij den UitgeverTk 36, in de Boterstrate, te Yperen bij 's land boodschap we ze n ofte post, tegen 3 frank 's j tars.
't Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
Het blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
M'es moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk E6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijkniet kinderachtig
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l5 de reke binnen't blad is't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken.
De Heeren van de Agence HAVAs.te B nssel, Tk,32,in de Magdalena-
strate, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van] al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Dit is de titel waaronder wij, over
acht dagen, het begin van den kies
strijd aankondigden.
Wij zeiden daarin dat de liberalen
voor wapens genomen hadden de
financiën of geldbestuur.
Wij herhalen het Die kwes'iegaat
ons Waarom
Omdat het de geldverkwistingen
zijn der liberalen die ze van'! stadhuis
geborsteld hebben, en dal de Yperlin-
gen dat zelfete goedje niet en gelooven
als wanneer zij nukomen zingen: «Om
de liefde Gods stemt voor ons wij
zullen nu goed besturen I...
Doch ze hebben ook een tweede
wapen gekozen immers Oorlog aan
den Godsdienst.
Hun programma luidt
1) Weg met de nonnen
Dus: De zusters vau 'tGasthuis buiten!
De zusters van Nazareth buiten!
De zusters nn Elisabeth buiten!
De zusters van de Weezi n-
school buiten
De zusters der bewaar
scholen buiten
2) Weg met de priesters
Dus: Buiten... Heer Bestuurder der
Weezenschool.
Buiten... Heeren Bestuurders der
Hospice-gestichten
Geen misse meer voor de arme
menschen van Gasthuis,van Nazareth,
enz.
Vervolgd en gelasterd... allegeeste
lijken
0) Leven de officieële scholen
Dus Heropening van 't sladskollegie.
Geldverkwistingen voor rijke kin-
ders van geuzescholen.
Afschaffinge en oorlog aan den cate
chismus.
Weg met de eerste Communie! enz.
h) Alles voor de liberalen en godsdienst-
h iters
Dus Geen liberaal, geen werk
Geen liberaal, geene leveringen
Geen liberaal, geen brood
Tot deu bedelzak al de katholieken!
Yperiingen, wat dunkt u van zulk
programma
Hebt gij nog onthouden hoe zij han
delden met de Lamoljes Zij moeten
weg die nunnekes
Alsgij naar 'thospitaalzult moeten...
geen zusters meer om u op te passen
de arme menschen mogen verlaten
zijn,en bij gebrek aan zorge creveeren!
Werkt gij bij katholieke bazen...
buiten uit den disch gebroodroofd
gij en uwe kinders
Zijl gij in een katholiek muziek of
in een katholieke gilde... geen slag
werk meer gij hebt geen recht te
leven
Zult gij dat verdragen Zegt
Neen neen duizendmaal neen
Reeds hoor ik, door de straten, het
strijdlied donderen der godsdienstige
Vlamingen tijdens de kerkvervolging
van 't jaar 79 1
Refrein
Zij zullen haar niet hebben
de schoone ziel van Y kind,
zoolang men uog in Vlaandren
een enkleu Vlaming vindt
1
Zij zullen haar niet hebben
de schoone ziel van 't kind,
spijts al de booze listen
die 't geusch bestuur verzint
zoolang Gods lieve zonne
op Vlaandren nederschingt,
zoolang er in ons beurze
een kopren penning klinkt
2
D i hel is uitgebroken
de duivel is aau 't werk
Hij wilt de ziel der klndren
ontrukken aan Gods kerk
Wij Viaamscke Katholieken,
wij dulden nooit dien roof.
In ons stroomt 't bloed der helden
die slierven voor 't geloof
3
Komt op dan geusch gehroedsel,
wij staan tot strijden g'reed.
Nooit willen wij dat Vlaandren
een nest van roovers heet.
Nooit zullen onze kindren
dit dulde nimmer God
de nagels yan ons doodkist
het aas zijn van 't schavot
4
Veel liever duist maal sterven
Wij staan 't Geloof niet af,
en stervend zal elk roepen
van op den boord van t graf
Ons kindren in geen scholen
waar 't Crucifix niet blinkt
Ons kindren in geen moordkuil,
v aar't woord vanGod niet klinkt!
Vlaming.
Groot debat in de Kamer
Parijs, 18 Mei.
Volgens een radikaal blad zal de politiek
de regeering morgen, Dinsdag, aanleiding
geven tot een groot debat in de Kamer.
Men beweert dat M. Waldeck-Rousseau de
politiek van M. Combes zal bevechten.
Het kanailje aan 't werk
Woelingen in de kerken
Toulon, 17 Mei.
In den loop eener anti-katholieke betoo
ging, ingericht om te protesteeren tegen de
openbare gebeden in de kerken, hadden
eenige woelingen plaats.
Kapitein Dutheil de la Rochère,officier die
zijn ontslag heeft gegeven en de advokaat
Ballès, die eene roode vlag uit de banden
wilden halen van de manifesteerders,werden
gewond.
Policie en gendarmerie hebben de orde
hersteld.
Aan N. D. de Plaisance
Men meldt dat een incident heeft plaats
gehad in de kerk van Notre-Dame de Plaisan-
ce, waar eene groep godsdiensthaters de
geloovigen beleedigde, die ten kerke gingen.
Ren 12 lal aanhoudingen hadden plaats.
Later. Talrijke groepen vormden zich,
om in de kerk binnen te dringen en vooral
in den avond ging het er warm toe. Van at
7 ure was er eene groote policiemacht rond
de kerk om de samenscholingen te verbie
den.
Ondanks alles waren talrijke socialisten en
vrijdenkers, die in het knopgat het erken-
ningsteeken droegen, bijeengekomen. Eene
eerste maal wilden zij binnendringen, maar
zij werden daarin verhinderd door de policie
Gedurende het sermoen bleven zij nu bui
ten de Carmagnole en de Internationale zin
gen.
Eene non, die n3ar de Kerk kwam, werd
door het gespuis omringd en beleedigd. En
een priester, die de arme zuster hulp bracht,
werd door de moedige Carmagno/e-brullers
geslagen en moest geheel beslijkt in de kerk
vluchten.
Toen het sermoon was afgeloopen, zijn de
vrouwen langs eene zijdeur uitgegaan, doch
de mannen verlieten de kerk langs het voor
portaal, in dichte gelederen en goed gewa
pend.
M. Lépine, prefekt van policie en verschei
dene commissarissen kwamen aan t hoofd
der katholieken de kerk uit, doch niet zoo
dra was men buiten de grillie, of de socia
listen vielen aan.
M. Lépine werd aan 't hoofd getroffen door
eene flesch gelukkig werd de slag door
zijnen hoed gebroken. De commissaris Bou-
vier kreeg een stokslag op den arm. Agenten
werden omgeworpen en onder de voeten
getrappeld.
In 't geheel werden 80 persor.cn aange
houden, alvorens de vechters uiteengedreven
waren. A! de aangehoudenen werden later
losgelaten.
Eerst om 41 ure had de wijk haar gewoon
aanzien terug.
Te Belleville
Van een anderen kant is de St-Baptistkerk
van Belleville het tooneel geweest eener he
vige woeling in dewelke een 10 tal personen
min of meer erg gewond werden.
Het was 3 1/4 ure, toen pater Orio, profes
ser van het van het Institution Catbolique,
geseculariseerd priester, den preekstoel be
klom voor het sermoon. Beneden aan den
preekstoelstonden de vrijdenkers en daar
rond de leden der Jeunesse Catholique.
Nauwelijks had pater Orio gezegd Mes
fièresmes soeurs of de vrijdenkers begon
nen lawijd te maken en te schreeuwen As
sex
De leden der Jeunesse catholique maakten
zich gereed om de lawijdmakers aan de deur
te walsen en, oogerbltkkelijk ontstond eene
algemeene botsing. Stokken en stoelen kwa
men er bij, de vrouwen hielpen een handje,
tot eensklaps de policie binnen viel en de
vechtenden kon soheidert.
50 vrijdenkers werden, erg toegetakeld,
buiten gedreven, terwijl intusschert in al de
straten rond de Kerk eene ontzaglijke volks
menigte bijeenliep.
Om4 urekwaraen twee lij#.en aan de kerk,
wat de rust in de gemoederen bracht,zoodat
het, na de lijkdiensten, afliep. De meeste ge
wonden zijn socialisten.
5 der vechters, waaronder 4 katholieken
en 1 socialist, werden aangehouden en naar
't policiebureel gevoerd.
In de departementen werden door de vrij
denkers verschillige meetingen gehouden om
de scheidings vart Kerk en Staat en de afschaf
fing der begrooiing van eerediensten te vra-
gen.
Na de meeting te Marseille zijn de 5000
deelnemers door de stad getrokken onder
het zingen der Carmagnole.
Te Clermont Eerrand hebben socialisten
en vrijdenkers de opzegging van het concor
daat gevraagd.
Te Troyes vroegen die vriendjes afschaf
fing van alle kloosters zonder onderscheid en
inpalming vart alle kloostergoederen, als-
meê monopool van 't onderwijs voor den
Slaat
Nog in andere steden hadden dergelijke
vergaderingen plaats.
Te Reims werd eveneens eene meeting
gehouden, waarna de socialisten gingen
manifesteeren aan de kerk, waar juist de
eerste communicanten uit het lof kwamen.
Eene botsing ontstond en slagen warden
gewisseld. Een priester werd beleedigd door
het janhangel. Policie en gendarmerie moes
ten tusschen komen.
Te Brest, op het banket der klerken van
het zeebestuur,heeft minister Pelletan den lof
gemaakt van M. Combes, loyaal en kracht
dadig regeeringshoofd.
Hij zegde dat, indien de clericale strijd
voortduurt, het gouvernement tot het uiter
ste zal gaan.
Openbars gebeden
Naar het voorbeeld van cardinaal Richard
hebben talrijke bisschoppen den dag van 24
Mei uitgeroepen tot algemeenen biddag voor
de geloovigen, ten einde de hulp Gods over
Frankrijk in te roepen in deze uren van be
proeving en godsdienstvervolging.
De lata troonrede Yan AlfonsoXIII
De jonge koning van Spanje heeft maan
dag den zittijd der Corlès geopend en te dier
gelegenheid zijne eerste troonrede uitgespro
kert. Hij drukte daarin de hoop uit dat hij,
met de medewerking der Kamers, den voor
spoed van Spanje zal kunnen ontwikkelen.
Hij herinerde dat de Paus, met welken hij
door de banden van kinderlijke liefde en eer
bied vereenigd is, altijd aan Spanje de groot
ste belangstelling betoond heeft. De onder
handelingen met den H. Stoel over de
hervorming van het Concordaatzijnop goeden
voet. Ook met de mogendheden zijn de be
trekkingen zeer vriendschappelijk, en de
gebeurtenissen te Marocco hebben bun de
gelegenheid gegeven om te bewijzen datzij het
eens zijn om de onschendbaarheid cn de on
afhankelijkheid van dit land te bandhaven.
De troonrede handelt verderoverde werk
zaamheden der Kamers, de nieuwe wetten
die zullen voorgesteld worden, de hervor
mingen in het bestuur, de zondagrust, de
werkstakingen, de afschaffing der landloo-
perij en bedelarij, de schoolkwestie, enz.
Naar we vernemen is er ernstig
sprake den tiein die ten 2.34 uit Yper
naar Rousselare-Bruggc-Brusse! ver
trekt, af te schaffen, de cenigste
trein die de Yperiingen op min
dan 3 uren in Brussel laat aankomen.
Wij verhopen dat alwie iets te zeg
gen heeft bij de ijzerwegen van de
Vlaanders al hel mogelijke zal doen
om dit te beletten. Het geldt hier het
belang,niet alleen van de YperÜDgen,
maar ook vau al dezen die voor han
delszaken of andere uit het omliggen
de van Yper, uit Poperinghe uit Rous-
se'are en elders, zoo dikwijls van dien
trein gebruik maken om hunne zaken
te doen in Brussel. Gewrocht terwijl
het uog tijd is We zijn al slecht ge
noeg bedeeld onder opzicht van corres
pondentie naar Brussel en verder,
zonder Dien ons nog het weinige onl-
neme dait wij bezitten.
Wij doen dikwijls de ongodsdien
stigheid uitschi'nen der liberalen vart
Yper.Sommigen misschien denken dat
wij overdrijven.
Vandage ofschoon met tegenzin
wij het ONLOOCHENBAAR bewij
zen, opdat ieder ijperling, en ieder
kiezer in 't arrondissementwel zoude
weten wat dat Nolfis klieke weerd is.
Uit hetgeen volgt blijkt dat. onze ra-
dikalen voor niets meer achteruit en
gaan, en voor geen Zola moeten on
derdoen.
Zij gelooven aan God niet meer
en—spreken over de Heiligen, ja over
den grooten Heiligen Alphonsus van
Liguori, den geleerden Bisschop-Kerk
leeraar, in een tale die waarlijk God
moet tergen, en alle eerlijke lieden
doen walgen.
Zoo schrijven zij:
1. Jan. Men spreekt van Gods
rechtvaardigheid, maar men zou er op
die manier beginnen aan twijfelen,
niet waar Pier
Pier. IK GELOOF ER GEEN ZIER
MEER VAN
Uit het weekblad van zaterdag, 16°
mei 1908 4d* kolom van de eerste
bladzijde.
2.DE VUILAARD ALFONS DE LIGU
ORI.
Uit het weekblad van zaterdag, 9n
mei 1908,tweede kolom,tweede blad
zijde.
3. VOOR DIEN HOOGST ONZEDE-
LIJKEN PRAAT, WERD DE ZEER
VROME ALFONS HEILIG VERKLAARD.
FONSKEN, DE VUILE PATER...DAT
SINT ALFONS DE LIGUORI EENE DER
VUILSTE EN SMERIGSTE HEILIGEN
IS, die bezig zijnof ten ware...dat
de oogen van St Pieter op dit oogenblik
opengegaan warenen dat DE VUILE
SANT hals over kop gedonderd geweest
is in hf.t diepste der hel, om er in zoet
gepeins ZIJNE VUILE DADEN te over
wegen.
Uit het weekblad van zaterdag 16°
mei 1903, eerste en tweede blad.
Kiezers, de oogen open 1
Wij verwachten een antwoord van
wege de vriendjes van M. Nolfdie
beweren katholiek te zijn.
Reeds verscheidene malen hebben
wij M. Nolf verantwoordelijk gemaakt
voordergelijke artikels.En niet zonder
reden
Wij aanveerden dat M. Nolf niet
verantwoordelijk is voor alles wat in
't weekblad gekrabbeld wordt. Er zijn
vrije kwestien waarover men van
gedacht kan verschillen.
Doch op de grootste kwestie die het
menschdom aangaat voor of tegen
Godmet of zonder Godis men,
gelijk waar, t'akkoord.
Tot nu toe heeft M.Nolf nietgeroerd.
wij zullen hem niet gerust latenwij
willen bescheid krijgen.
Daarom dagen wij hem uit
Mijnheer Nolf',
radikaal Kamerheer van Yper,
Wij hebben de eer UEd plechtiglijk
ie vragen indien gij, ja of neen, die
artikels van 't weekblad afkeurtUwe
Kiezers zelve moeten weten voor wien
zij stemmen.
Het Nieuwsblad.
Bij alle beschaafde volkeren is de gast-
viijheid altijd in achting gehouden geweest,
en de vreemdelingen herbergen, is een werk
van bermhertigheid.
Zoo verstaat het ons katholiek ministerie;
zoo verstaan het alle weldenkende menschen.
Vrankrijk banl uit hun land onschuldige
en treffelijke burgers en burgeressen, die
niet anders dan dienst bewezen hebben aan
hun vaderland maar dddr spreekt gods
diensthaat luider dan naasten- en vaderlands
liefde België aanveerdt die bannelingen, en
hier in stad, vraagt het aan de neering-
doenders en werklieden wij zijn blijde
van ze te aanveerden.
Wat komen de fransche nonnen hier doen?
Hier rustig en vriendelijk leven, fransche
kinders opvoeden en bidden voor hun vader
land; hier bakkers, beenhouwers, brouwers,
schoenmakers, kleermaaksters en andere
stieldoeners werk geven en eenen schoonen
penning jeunen.
Wat komen zij hier doen? Gaat eens
omtrent de noenuur in de Lombaardstraat,
bij 't huis verkocht door Madame Begerem
aau fransche carmelietersen, en gij zult daar
dertig werklieden zien uitkomen die neerstig
bezig zijn aan het schikken van een klooster-
huis.
En waarom dan, Wekebladje, valt gij ge
durig uit tegen die aankomende kloosterlin
gen? Gaat ook uwe haat voor godsdienst,
kloosters en kluizen zoover, dat gij aan de
werklieden dien verdienden penning over-
jeunt? Waarin bestaat dan uwe genegenheid
voor de werkende klas, tenzij enkel in uwen
blaai op het papier En wat zullen die
nieuwe nonnekens in uwen weg loopen gij
w1- «PM
NIEUWSBLAD VAN YPER
m
m
M