i s
EN OMMELANDS,
E I
Op
Zaterdag, 13 Juni 1903.
S
centimen 't blad.
38
jaar.
c;
1255
Ons antwoord aan de
plechtige uitdaging van
Het Weekblad
Een heilige Sant
Open
Brief aan M. isolf,
Sint Alfons gewroken
De houding van den Rector
Uit Boesinghe
ste
'3®?
7V trekken bij den UitgeverTh 36, in de Boter strata, te Yper, en bij 's tand boodschap we zen ofte post, tegen 3 frank 's j lars
'T Nieuwsblad van Yper verschijnt 's Vrijdags, en 's Zaterdags na
de markt, tegen 3 f. 's jaars; 3 f. en den vrachtloon buiten Belgenland.
HeL blad en is niet min te trekken dan voor een geheel jaar en 't wordt
op voorhand betaald.
lies moet vrachtvrij ingezonden worden naar de Boterstrate,
Tk £6, te Yper.
Echt en recht, 't oud Volk indachtig;
Kinderlijk, niet kinderachtig;
Ypersch, Vlaamsch en, bovenal,
God getrouwe ik wezen zal
De bekendmakingen kosten 0,fr.l;» de reke binnen 'l blad is 't
0,f.30 van 's Rechters wegen f. 1; overdruk, 5 fr. 't honderd. Ieder
boek, waarvan ons twee afdruksels zijn gezonden, wordt besproken."
De Heeren van de Agence HAVAS.te B ussel, Tk,32,in de Magdaiena-
s tra te, en te Parijs, n° 8, Place de la Bourse, ontvangen bekendma
kingen voor 't Nieuwsblad van Yper, van. al die buiten Oost-
Westvlaanderen wonen.
Hel Weekblad schrijft
Met afkappin jen en weglatingen
kan men altijd iemand beschuldigen
zoo schrijft'(Nieuwsblad van Yper
ia ziju nummer vau 23 Mei 1903,
4e kolom van de tweede bladzi jde.
En nochtans afkappen en weglaten
is altijd hetgeen dit bladje doet om
zijne tegenstrevers to lasteren, to
beleedigen en te minachten.
Wij dagen Nieuwsblad» pieeh-
tiglijk uit de artikelen die wij ge
schreven hebben en die door hem
aangevallen zijn, GANSCH le willen
inzetten in ziju toekomende nummer.
Wij zullen dan kunnen zeggen voor
de eerste maal dat het vlaamsch ka
tholiek gazetje van Yper nauwkeu
rig geweest is. Dan ook zullen wij
toestemmen met hem te spreken.
Maar vooraleer dat wij met hem re
deneeren moeten wij verzekerd zijn
dat het zijne gewone slechte trouw
zal weglaten.
Elk zegge het voort.
Ten eerste: Wij laten ons toe te
doen bemerken aan het IVeekblad
boe bet katholiek Nieuwsblad wat
haastiger is om te antwoorden aan de
uitdagingen van zijne tegenstrevers.
De uitdaging van 't Weekblad ver
scheen in zijn nummer van Zat» rdag,
6 Juni 1903, eu reeds in ons volgend
nummer van heden Zaterdag 13 Juni
volgt ons antwoord.
Integendeel de eerste uitdaging van
het Nieuwsblad verscheen in nummer
van Zaterdag, 23 Mei 1903, en heden
Zaterdag 18 Juni... hebben wij nog
geen woordeken antwoord gezien.
Moest het Weekblad zoolange pei-
zen... om iets uit te vinden
Alleenlijk,in nummer van Zaterdag
6 Juni antwoordt het Weekblad mei...
eene vrage
Ten tweede Het Weekblad moet
eenigszins bedwelmd geweest zijn van
den slag dien onze uitdaginge hem
gaf, om niet te zien dat wij het Week
blad niet uitdagen, maar wel zijn
troetelkind en hertenagel, den ultra-
FANATIEKEN M. NOLF.
Ten derde .-Ofschoon wij door onze
uitdaging geene bespreking ofte
discussie wilden uitlokken met het
Weekblad, omdat zijne lage, vuile
aanrandingen en NOOIT BEYVEZE-
NE beschuldigingen alleenlijk walg
veroorzaken onder alle weldenkende
lieden, toch willen wij de uitdaging
van het Weekblad niet onbeantwoord
laten, opdat het Weekblad daaruit,
niet kunne besluiten dat wij benauwd
zijn.
Is er benauwdheid in 't spel, 't is
wel hij eutwien, nietwaar en om
reden
Ten vierde Wij bedanken boven
dien hel Weekblad van trch eens zich
te gevveerdigen met het Nieuwsblad
bezig te houden... in zake van gods
dienst en zedelijkheid.
Wij hebben toch reeds zoovele
malen onze beweringen bewezen,
STUKKEN IN DE HAND (onder an
dere in ons nummer van 23 Mei 1903,
40" kolom van de tweede bladzijde),
en 't Weekblad zweeg, zweeg lijk ver
moord 1 En nogthans datzetfde Week
blad schreef in nummer vau 16 Mei,
LETTERLIJK:
Nu, zwijgen is goud waard en is
als zooveel als eene toestemming.
Wij bedanken nog hel Weekblad
omdat hel ons eene gelegenheid te
meer geeft aan de lezers vau 'i Nieuws
blad duidelijk te bewijzen (niet alleen
lijk fe b'weren, zooals het Weekblad
doet) hoe uitzinnig, hoe razend, GODS
II ITEND, hoe vuil, GODDELOOS,
de uitvallen zijn van reeds veel te veel
genaamd geuzegazetje.
Ten vijfde Hier volgt nu het arti
kel dat wij meest bedoeld hebben en
waarovei wij M. Nolf hebben uilge
daagd en nog uitdagen.
Alfons de Ligouri is een der grootsle
heiligen voor liet pastoorsvolkje, want
de deugdzame man schreef in zijnen
tijd een handboek voor biechtvaders,
waarin e» u zeer groot aantal van de
ouzedelijkste en ontuchtigste vragen
in voorkomen, die door onze kerk
vaders en andere vaders en moeders,
jonge dochters en jeugdige meisjes
moeten en mogen gesteld worden.
Sommige dier vragen zint zelf zoo
onzedelijk dat een oude eoc.., bij de
lezing ervan door den grond zou zin
ken van schaamte, eene die nochtans
iri geen klein gerucht zou verschie eu
eu niet licht rood zou worden.
Voor dien hoogst ouzedelijken praa!
werd de zeer vrome Alfons heilig
verklaard.
Verscheidene kadodders Renkin,
Carton, Pi!, De Groole c-n andere nu-
liteiten, tot zelfs fcoerken Van Brussel
huilden en tierden, om hooren en zien
te doen vergaan,dat de heilige Ligouri,
Alfons» pour les dames, s.v.p. nooit
zoo iets geschreven had en dat de
vertaler, zekere Grassmann, een af
schuwelijke falsaris was.
Ja maar, praten zijn geen oorden,
zegde de heer Lucien Anspach, leeraar
aan de hoogeschool van Brussel, en
om de kadodders te overtuigen van
de propere theorie van hunnen heiligen
Sant, kocht hij zich een latijusch boek
werkje aan van Fonskeu, de vuile
pater en gaf er eene fransche ver
taling van.
Die vertaling werd aan het oordeel
onderworpen van twee leeraars der
Brusselsche hoogeschoolde heeren
Vanderkindere en D weishouwers, die
de vertaling goedkeurden.
Daarop zond de heer Lucien Ans
pach oen schrijven naar den rector der
Leuvensche hoogeschool, het Alma
Mater der klerikale zuigelingen of' de
stokslagers.
Daarin vroeg de heer Lucien Ans
pach aan Mgr Hebbelyuck, rector der
hoogeschool, dat hij twee godgeleer
den zou aanstellen om de fransche
vertaling van het handboek voor
biechtvaiers van St Alfonsius» te on
derzoeken.
En... beste lezers, weet ge wat Mon-
seigncurken op dien open brief geant
woord heeft
Niets, hij zweeg tot hiertoe gelijk
een visch
Nu, zwijgen is goud waard en is als
zooveel als eene toestemmiug.
Met op den open brief van den heer
Lucien Anspach niet te antwoorden,
erkent de rector van Leuven dat alles
richtig is in de vertaliug van den heer
Lucien Anspach eu dat Sint Alfonse
de Lignori eene der vuilste eu sme-
rigste heiligen is, die bezig zijn met
rijspap te eten met zilveren lepels in
den hemel..., of ten ware... dat de
oogen van St Pieter op dit oogenblik
opengegaan waren en dat de vuile
Sant hals over kop gedonderd ge
weest is in het diepste der hel, om
er in zoet gepeins zijne vuile daden
te overweggu.
Ten zesde Week bladje, ge me be
weringen meer, als't u belieft, in 't
algemeene. Bewijst met name en toe
name, met dag en date, gelijk hel
Nieuwsblad gedaan heeft in deze hui
dige polemiek over Sint Alphonsus
en gelijk wij gedaan hebben in ons
artikel over Bosmans (waarover he:
Weekblad zwijgt lijk vermoord), aau-
teekeneude kapittel en bladzijde.
Ten zevende Involge het boven
staande, gelieve het Weekblad ons be
wijzen te leveren, met dag eu date,van
dat afkappen en weglaten dat altijd,
zegt het liberaal voddeken, hetgeen
is welke de katholieken doen om hunne,
tegenstrevers le lasteren, te beleedigen
en le minachten.
Ten achtste Weglaten en weglaten
is twee. liet Weekblad weet bet wel,
maar wil het niet weten. Weglaten
zoodanig dat de zin en de strekking
van 't gezegde volstrekt niet verande
ren, doel er niets aan.
Maar weglaten zoodanig dat de zin
en de strekking teenemaal anders zijn,
dat. is vervaNchrn.
Wij hebben '1 een eu 't ander weg
gelaten in 'i artikel van 't Weekblad.
Doch uit dat weglaten en volgde geene
zinsveranderiug. Doch wij beweerden
en bew<-ren nog dat Bosmans
(Foei!) eu. na Bosmans, het nog ver-
foeilijker We kblad z >odanig achter-
gelalen hebben dat er de zin geheel
bij verandert.
Daarvan hebben wij voorbeelden
gegeven zie Nieuwsblad, nummer
van 23 Mei laatstleden.
Ten negende Wij verwachten on
geduldig en onverschrokken het ant
woord van 't Weekblad j doch een ant
woord gelijk het zijn moet, met de
puntjes op de Dj os, met bewijzen me
degedeeld, met name en toename
(nietwaar Jules Bosnians?), met dag
en date.
Ten tiende 't Was M. Nolf dien wij
uitdaagden... 't is't Weekblad at ant
woordt.,. zonder antwoorden.
Opdat M. Nolf zich niet langer zoude
kunnen onttrekken, en opdat het
Weekblad M. Noli's vuil lijnwaad niet
zoude trachten te wasschen, sturen
wij aan M. NOLF, den open brief die
volgt.
liberalen Kamerheer
Heer Volksvertegenwoordiger,
Reeds verscheidene weken lang hebben
wij in net Nieuwsblad, van Yper protest aan
geteekend tegen de lage, goddelooze aanval
ten van 't Weekblad. In bijna ieder nummer
van dit liberaal blad worden valsche beschul
digingen uitgebrachttegenkerkengodsdienst,
priesters en kloosterlingen, tegen wcerlooze
nonnekens bijzonderlijk, en dat al, zonder
schier ooit een nameot date of plaatse aan te
duiden. Zulk eene polemiek schijnt i en stel
selmatige bevechunge te zijn van al wat de
ehristene en christelijke bevolking van Yper
en 't arrondissement nauwst aan 't hei te ligt,
bestrijding zoo veel te eerloozer dat de be
schuldigingen algemeen zijn en dus onmoge
lijs kunnen vervolgd worden.
Hetgeen echter de maat der gansche gods
lasteringen en de maat van ons geduld heeft
doen overlüopen, bet zijn de godtergende
artikels verses.eueti in 't Weekblad tegen den
H. Alphonsus van Liguori, eu wel bijzonder
lijk bet artikel getiteld
En dat wij in ons nummer van vandage
aan onze Lezers mededeelen.
Het Weekblad, Heer Volksvertegenwoor
diger, betitelt zich zelf «orgaan der liberale
verbintenis vas Yper en 't arrondissement».
Het orgaan, dat is te zeggen, de taalvoerder,
de phonograaf zouden wij zeggen, die de ge
dachten en strekkingen der liberale verbinte
nis getrouw wedergeeft. Welnu, van een
anderen kant, iedereen weet dat gij, Heer
volksvertegenwoordiger, tiet officieel hoofd,
de voorzitter zijt der' liberale verbintenis en
alleszins haargroole werker, «son chef-hom
me.
Daaruit besluiten wij, met de schier alge
meenheid der bevolking, dat gij verantwoor
delijk zijt voor de artikels die wij laken, eri
die ons zoo inuig kwetsen in onze godsdien
stige gevoelens.
Het Weekblad is het orgaan, is de pbono
graaf van uwe gedachten en gevoelens.
Wij verzoeken UEd. ons niet te paaien
met onrechtstrecksche redensnoch met ons
te zeggen dat gij niet verantwoordelijk en
zijt voor alles was het Weekblad drukt.
Wij geven UEddat toe; ja, wij aanveerdeh
dat gij voor alles wat het 'Weekblad uitbraakt
niet verantwoordelijk en zijt edoch gij zijt
het noodzakel ,k voor watde artikels betreft,
of liever, geheel dien verwoedenden strijd
tegen God en Godsdienst.
Niet één man der katholieke partij is per
soonlijk verantwoordelijk voor alles wat hel
Nieuwsblad schrijft doch het staat vast en
niemand en loochent die waarheid, dat.
moest het Nieuwsblad ooit God en Kerke op
zoo gemeene wijze aanranden, de hoofden
der katholieke associatie daarvan zouden ver
aotwoordelijk zijn, en dat zij in ons blad
zulke lasteringen niet zouden dulden.
Wij twijfelen geenszins, Heer volksverte
geawoordiger, of gij zult eraan houden uwe
candida'.uur welke door al die ongods
dienstigheid groot gevaar loopt te verde
digen en te bevoordeeligendoor eene klinken
de afkeuring van die goddelooze polemiek
van het orgaan der liberale associatie waar
gij het hoofd van zijt, en door eene geloofs
belijdenis in regel.
Aanveerd, Heer volksvertegenwoordiger,
onzen heuschen groet.
Het Nieuwsblad.
Tegenover al den smaad en laster uitge
braakt door het godtergend Weekblad op
den H. Ailonsus van Liguori, stellen wij de
volgende onomstootbare bewegingen die be
wijzen met welke trouw onze radikale tegen
strevers te werke ga m.
Ten eerste. Het is onloochenbaar dat ge
heel die zonderlinge bespreking van den H.
Alfonsus uitgelokt wierd door de beschul
digingen, in volle Kamers van den socialist
Dembion.
Demblon las zoogezeide slechte uittreksels
uit de werken van den H. Alfonsus, vertaald
door zekeren Grassmann.
Wilt gij nu geheel de historie kennen ge
lijk zij door een schrijver van den Palriote
uit Weenen (hoofdstad van Oostenrijk) over
gebriefd wierd in date van 9" December
laatstleden.
Na de dood van Grassmann drukte een
katholieke gazette
Grassmann was de schrijver van een
spotschrift geschreven met het doel van lage
speculatie. Teri anderen die zedenverdediger
was slecht befaamd (décrié) om zijne zeden.»
De zoon van Grassmann deed een proces
aan den katholieken gazeischrijver M. Lang.
Er waren twee punten klaar te trekken.
Was M. Grassmann een man van slechte
zeden
Was het werk (spotschrift) van Grassmann
waar of valsch
Hei eerste punt wierd niet opgeklaard.
Wat hel tweede punt betreft, zielhLr.
M. Englebrecht, leeraar van latijnsche
taal en letterkunde aan de Hoogeschool van
Weenen heeft dat spotschrift van Grassmann
en de ware werken van den H. Alfonsus
onderzocht, en trok daaruit het volgende
besluit
De werken van Alfonsus van Liguori zijn
werken van hooge zedelijke waarde. Wat het
werk betreft van Grassmann .het is niet eigent-
lijkeenspotschrift: hetgeen dat werk kenmerkt,
't en is niet de nijdige passie, 't is de onbe
voegdheid. Grassmann die vele schrijft en straf
oppervlakkig is, en was niet bekwaam een werk
Dus, volgens 't beweeren van een profes
sor van d'Universiteit van Weenen, Grass
mann vertaalde Sint Alfonsus' werken uit
hel latijn, zonder latijn te kennen.
En 't is daarop dat men Sint Alfonsus
aanrandt en beschuldigt
Ten tweede. M. Vandervelde had, na en
volgens Demblon, Sin! Alfonsus ook beschul
digd.
De Palriote katholiek dagblad van
Brussel, daagde M. Vandervelde uit van Tf
bewijzen betgeen hij beweerde. De Patriote»
Beloofde bovendien 10,000 frank aan M.
Vandervelde, indien hij die bewijzen kon
leveren.
Welnu, M. Vandervelde heeft die uitdagin
ge NIET AANVEERD EN HEEFT NIETS BEWEZEN
AHijd dezelfde, die liberalen, beschuldi
gen zonder bewijzen.
Een plicht blijft ons over, plicht dien wij
met liefde en eerbied kwijten.
De H. Alfonsus heeft aangevallen en be
schuldigd geweest op de laagste manier.
Een pennetwist met de goddelooze radi
cale gazetten van Yper heeft ons zelfs ver
plicht eene dier beschuldigingen over te
nemen.
ledereen weet hoe geweldig wij zulke
eerloosheden afkeuren. Nogthans rekenen
wij het ons als een plicht, hier, opentlijk,
eene hulde te brengen aan den H. Alfonsus.
Wij zeggen dus
Eereaan U, il. Alfonsus, die thans,
om uwe hooge deugden, bij God in den
hemel troont
Eere aan U, Grcotk Kerkleeraar,
om uwe verstandige, wondere, kiesche
werken over godsgeleerdheid
Eere aan U, Ieverige Bisschop, voor
al het goede, voor al de liefdewerken,
gesticht onder uw zoo werkzaam be
stuur
Bid voor ons, uwe getrouwe bewon
deraars, en bekom ons Gods mildsten
zegen
Bid ook voor uwe vervolgers...
dat de rechtveerdige God hen, om hunne
tergende goddeloosheden, niet straffe
Als antwoord op het overgenomen artikel
van 't Weekblad, zij het ons genoeg aan de
Ypersche geuzen te zeggen dat het niet
antwoorden of zwijgen van den Hoogeer-
weerden Rector of Bestuurder der Leuven
sche Hoogeschool 't geheele niet te verwon
deren is.
Waarom? -
Omdat er in den open brief hem toege
stuurd onder andere in volle letters
staat
Je me permets de Vous de mander
si vous vous ralliez a l'avis de Pie IX
et de Léon XIIIJe me plais
croire qu'en celte matière vous rihé-
siterez pas, Monsieur le Recteur Mag-
nifique, A VOOS METTRË EN RE
VOLTE CONIRE LE SAINT-SIÈ-
GE... enz.
Wij vertalen.... aangezien de liberalen
van t geuzenbladje het verplichtend onder
wijs noodig hebben.
Jk laat mij toe u te vragen of gij
u schikt naar het gedacht 'van Pias
IX en Leo AIII.... Ik geloof geerne
dat gijin deze zaken, niet zult aarze
len, Hoogeerweerde Rector, IN OP
STAND TE KOMEN MET DEN HEI
LIGEN STOEL... (met den Paus)» enz.
Het is reeds lang bewezen geweest dat
Pius IX en Leo Xlll in 't geheele niet zede-
looze leerlingen, komende zoogezeid van
Sint Alphonsus, goedgekeurd hebben. De
uitdaging (10 000 fr.) van den Patriote
aan M. Vandervelde droeg op dat punt.
Ten anderen, M. de Rector en kon, zon
der zijne eigene weerdigheid te kwetsen,
niet antwoorden aan mannen die, van wege
eenen priester, een openilijken opstand
vragen tegen den Paus van Rome.
Elk zegge hei voort.
Aan den heer opsteller van 't Nieuws
blad.
Hier ook in onze parochie heersebt er
nog voortdurend algemeene verontweerdi-
ginge legen de liberale scbrijvelaars van
Yper. 'l Zijn onbeschaamde godshaters Al
wat ze betractnen, 't is van hunne lezers te
doen twijfelen aan hun geloove, den God
van bum e eerste Communie te doen ver
zaken, ze met hen meê te slepen naar 't
eeuwig ongeluk, 't Is duivelswerk Dui
zendmaal schande Dat ze, zij, in God niet
meer en gelooven, 't is klaar, maar.... dat
is hun zake, en, ze moeten wel weten dat
DS B9EDH
m
m
Ons antwoord
TE BEOORDEELEN ALS DIT VAN ALFONSUS VAN
Liguori daartoe ontbrak hem de bijzonderste
hoedanigheid, te welen de kennis der latijn
sche taal. Om, te oordeelen volgens de verta
lingen van zijn spotschrift, Grassmann kende
GEEN LATIJN