eNGELMABEN
Nota
Zij zijn tegen het geloof niet
De nieuwe posthalle te Yper
Processie
Priesterlijke benoemingen
Koning Alexander en Draga
vermoord
WIELRSJDEHS-COUH^EN
en prijskamp voor peerden
nSeefd ',n' """""""«'i
b^cbuuU!6Craik M,"ar"Jk -
wij niet en zullen dulden dat ze hier onze
deugdzame, brave, christene streken komen
verpest' hun haring en zal hier niet braên
en de ste kiezinge zullen wij wel weten
van welke gazette van Yper de kandidaten
venijnige valschaards zijn.
't Is u genoeg zeggen, heer opsteller van
't Nieuwsblad, dat wij u ten volle goed
keuren: aan u dat volk te ontmaskeren.
Werkt meesterlijk voort't ommeland van
Yper zal u weten ter zijde te staan in den
strijd.
Wij bedanken nog eens uit ganscher herte
al de katholieken van gelijk welke gemeente
die gebruik hebben gemaakt van hel Nieuws
blad om protest aan te teeltenen tegen de
godloosheden van 't Weekblad, en de hou
ding van M. Nolf.
Wij bedanken bijzonderlijk onze dappere
vrienden uit het Katholiek Volkshuis van
Poperinghe die de eerste een flink antwoord
gesiuurd hebben,
Dank ook aan Komen
Dank aan Wervick
Dank aan Langhemarck
Dank aan de twee edelmoedige Yper-
linten
Het Weekblad bewijst dat het verlegen
zit; 't zijn al die brieven die M. Nolf doen
beven, want die brieven komen van....
Kiezers
Het Weekblad in zijn nummer van 25 mei
4903 schrijft letterlijk
Godsdienst en Bijgeloof.
Het is algemeen gekend dat de klerikalen
nog vele lichtgeloovige menschen van ons
afkeerig maken door te zeggen dat wij het
geloof aanvallen.
Wij wil:en daar heden nog eens over spre
ken om de pennelakijën uit de klerikale bla
den te overtuigen, dat wij niet vijandig zijn
aan de godsdiensten, doch integendeel het
bijgeloof bestrijden.
Er is tusschen godsdienst en bijgeloof een
oneindig breed verschil.
Wat kan het ons maken dat er in de we
reld 685 gekende godsdiensten zijn en dat
eenieder in de overtuiging leeft, dat bij
slechts in zijn eigen geloof kan zalig worden.
Ons persoonlijk is het gelijk of men aan
Christus, Confucius, Mahomed, Brahma,
Boedha of Luther gelooft.
Wel neen zij zijn tegen hel geloof niet.
Wat verder in 't zelfde artikel lezen wij
Juist diegenen, die eene degelijke en
verstandige ontwikkeling hebben, zijn de
verdraagzaamste menschen. Die hebben het
een of het ander over godsdienst gelezen en
de ondervinding opgedaan dat al de gods
diensten door de menschen zelf zijn gemaakt
om het goede onder het menschdom te
bewaren....
Nog eens zij zijn tegen het geloof niet.
En zij loochenen de goddelijkheid van ons
geloof, want zij loochenen de goddelijkheid
van Christus die de christelijke leering eerst
in de wereld gebracht heeft... maar toch
zij zijn tegen het geloof niet.
Juist gelijk of zij tegen de kloosters niet
zijn. En in zijn nummer van Zaterdag 2
Mei 4903 schrijft het Weekblad 1° bladzijde:
«Frankrijk komt, met «een grooten en
verdienstelijken bezemslag, zich te zuive
ren van de kloosterplaag.
't Is onbetwistbaar eene stoutmoedige
-onderneming op de rechten welke de heilige
roomsehe kerk eischt.
De kloostervereenigingen zijn de militie
der kerk en de voorposten van het pausdom.
'Ms door haar dat de herstelling der pries-
terregeering voortgezet wordt bij al de
katholieke volkeren.
Men schaft ze af met een pennetrek. En
geen enkele bisschop staat op om den ban
vloek over die goddelooze regeering uit te
spreken
En de Paus, de grootmeester en de
opperste beschermer der kloosters, kondigt
niet de minste bul van prolestatie af.
Wat zeggen wij Hij ontvangt den gezant
der Fransche Republiek en wenscht hem
geluk.
Is het niet stichtend
Ja, Weekblad, zeer stichtend is uwe taal,
zekerlijk zijt gij ook tegen de kloosters niet.
En in de zitting der Kamer van Vrijdag 3
April 1903 tengevolge der interpellatie van
M. Crombez over den inval der fransche
kloosters in Belgenland, en der beknibbeling
van' de handelwijs van het staatsbestuur,
door Crombez, Demblon, Daens, Furnemont
en anderen, MM. Feron, Devigne, Hymans,
Dufrane, Jomez en Lepage stelden de volgen
de dagorde voor
De Kamer, de aandacht der regeering
roepende op de noodzakelijkheid, de on-
afhankelijkheid der burgerlijke samen
leving, de regelmatige werking onzer
openbare instellingen en de belangen der
bijzondere nijverheid te beschermen tegen
de overweldigingen der verborgen doode
hand der kloosters, gaat over tot de dag-
orde.
Deze dagorde wordt verworpen door 60
stemmen tegen 27 en 1 onthouding
(M. Daens), M. Nolf heeft er voor gestemd.
En M. Nolf is ook tegen de kloosters niet
en aangezien de kloostervereenigingen de
militie der kerk zijnn, ja, M. Nolf is ook
tegen kerk en godsdienst niet.
Elk zegge het voort
De stad Yper is verrijkt met een der
schoonste praalgebouwen niet enkel van
Westviaanderen maar van geheel Belgenland.
Te midden der Rijselstraat, de rijkste der
straten van stad in lieflijke ouderwetsche
gevelkens, rijst statig een gothisch gebouw
van den zuiversten middeleeuwschen trant.
De helft bestond en is hersteld, de andere
helft is bijgebouwd. Of men toen ten tijde
bouwen kon
Onwillekeurig houdt men stil voor dit
gebouw, in volle bewondering, om er de
zuiverheid der liniën, het spel van de vens-
termoneelen en ramen, de mooiheid der fijn
uitgebeitelde koppen en kanteelen, de lichte
spitsigheid der zijtorrekens, de verfraiï
van het arduinen veurstwerk, de sierlijke
majesteit van gansch den voorgevel, de op
tooiïng van elk deel en de pracht van de
bureelzaal te bestatigen.
Iets dat eigenaardig is aan zulke kunst
werken, 't is dat iedereen, hoe onkundig ook
in stiel of bouwtrant, voor dat pronkjuweel
ingenomen en aangedaan is, en één en de
zelfde uitdrukking van gevoelen op zijne
lippen vindt: Hoe prachtig Hoe schoon
Zekerlijk zal de een of andere wel vinden
te beknibbelen dat het jammer is dat het
dak in tichels gelegd is en de torren iD
schaliën gedekt zijndat de onderste vens
ters min gothisch schijnen te zijn dan het
overige; dat het nut van zulke uitgestrekte
onkostelijke kelderingen twijfelachtig is;
dat het glaswerk boven en te midden het bu
reel te vele macht aan de zonne geeft; dat de
afleidende koperen waterbuizen lomp en on
sierlijk zijndat de boomtjes voor dit gebouw
zouden moeten verdwijnen, enz.., al op
werpingen die minder de eene dan de andere
gegrond zijn; maar altijd is hel waar,
dat wij het katholiek ministerie niet genoeg
dank kunnen wijten van onze prachtige stad
met zulk eene voortreffelijke posthalle ver
rijkt te hebben.
't Ware te wenschen dat 's avonds, bij
zonderlijk tegen het achterjaar, die aller-
lieflijkste voorgevel met feller lanteernen
verlicht wierde.
Dat gebouw en het nieuw krankzinnig'
huis in de Thouroutstiaat, zijn ware monu
menten die zullen overgaan tot het nakome
lingsohap. Zijn zij kostelijk geweest, zij heb
ben werk gegeven aan kunstenaars en werk
lieden, en tevens zij verheffen den geest, zij
verwekken een edel kunstgevoelen en zij
versieren en veredelen onze aloude kunst
rijke stad.
Zondag aanstaande is het twaalf jaren
geleden dat ik eenen ouden Yperling hooide
zeggen daarwij zullen nu eene processie
hebben gelijk over vele jaren, en gelijk het
altijd zoude moeten geweest hebben.
Ja, 'lis twaalf jaren geleden dat de pro
cessie van het Heilig Sacrament door het
katholiek bestuur op den ouden voel herin
gericht is. De liberalen hadden dertig of vijl
en dertig jaren vroeger langzaam de pro
cessie getracht te niet te doen eerst was
het 't magistraat dat weigerde 't Hoogweer-
dige met hunne tegenwoordigheid te veree
ren later onttrokken zij de de gendarmen,
de knechten der weezenschool met hun tnu
ziek, en nog later het pompierskorps, en
van 4878 naar 4884, tijdens 't liberaal mi
nisterie, de soldaten, 't Was al dat zij kon
den onttrekken. Doch eenige van de gemeen
teraadsleden van dien tijd vonden het te veel
dat 't carillon hem liet hooren gedurende
den doortocht der precessie hun klachten
of gedachten wierden aanhoord, en 't caril
ion bleef stil. Maar den Witten Donderdag en
Gorden Vrijdag, om de christenen te tergen,
dan moest het carillon spelen Die mannen
deden dat niet uit haat tegen den godsdienst,
in 't geheele niet, integendeel 't was uit ge
negenheid voor den godsdienst, vraag hei
maar aan Auguste...
Nu, de bevolking heeft met die mannen
gedaan gemaakt, en met reden, en 't is gelijk
die oude man in verrukking en blijdschap
zeide processie is op den vroegeren voet
weer ingericht en de Yperlingen en zullen
de oude niet wederroepen, zijt gerust, Au
guste
Ook, is iedereen niet overtuigd dat de pro
cessie volk naar stad roept, dat vele Yper
lingen op wandel gaan, en is het niet een
oud en gegrond spreekwoord waar er volk
is, er is nering
Monseigneur de Bisschop van Brugge heeft
benoemd
Bestuurder van het Oudmannenhuis, te
Thielt, deE. H. Vanden Bulcke, bestuurder
der priorij van Ste Godelieve, te Ghistel
Bestuurder der Zusters Lamotte, te Yper,
E. H. Barbier, professor in 't bisschoppelijk
koilegie van Oostende
Professor in gemeld keliegie, E. H. Ver-
straete, priester in 't seminarie;
Eerw. Heer Van Seynhaeve, landbouw
ingenieur in het pensionnaat van Avelghem,
is bestierder benoemd van 't klooster van
Ghistel en algemeen bestierder der landbouw-
stichtingen in 'i bisdom van Brugge.
Eerw. Heer Dorsan Reynaert, landbouw
ingenieur en professor in Sint Lodewijks
collegie van Brugge, vervangt E H. Seyn
haeve te Avelghem.
Londen 44 Juni.
Men meldt uit Keulen dat koning Alexan
der van Servië en koningin Draga dezen
nacht vermoord werden en dat Pieter Kara
georgevitch door het leger koning van Servië
is uitgeroepen.
YPER.
Onze peerdeloopen van verleden Zondag zijn
uitermate wel gelukt, yeel yolk, wonderschoon
weder. Jammer dat, om deswillevan denhof-
rouw de rijschool de feesten niet en heeft kun
nen opluisteren.
Herstellingswerken. Op 23 juni, om 10
ure 's morgends, zal in de bureelen van den be
velhebber der genie te Yper, Veemarkt n° 16,
overgegaan worden 1° tot de aanbesteding der
zware herstellingswerken, uit te voeren aan de
kazernen dergendarmeriën van Bizet, Meenen,
Moescroen en Poperinghe. -- Bestek 2,468 fr.
Borgsom 250 fr. Som le besteden voor
onvoorziene kosten 100 fr.
2° tot de aanbesteding der verbeteringswerken
aan de krijgsgebouwen der plaats Yper. Be
stek 10,220 fr. Borgsom 1000 fr.
De inschrijvingen moeten aan den bevelheb
ber der genie gesiuurd worden per aanbevolen
brief, ten laatste den 20 juni ter post besteld.
WERVICK.
Versteeningswerken. -- Op 2juli, om lOure,
s m orgends, zal ten sladhuize te Wervick de
aa nbesteding plaats hebben der werken tot ver
steening van de buurtwegen nrs 1, 2, 26, 27, en
28. Bestek 24,692 fr. 18. Borgsom 2000 fr.
LOCRE
Hu heeft de dood verdiend. Dezer dagen deed
ik eene wandeling al Locre. Alle huizen waren
tot mijne verwonderingbevlagd.Ik Irok in eene
herberg binnen om mijwat'uit te rusten, eenige
verversching le nemen, en mijne nieuwsgie
righeid (e voldoen. Seffens vernam ik dat een
jonge priester, M. Wyckaert, een mijner oude
studiemakkers dien dag zijne eeremis ging
doen. En van 't een op 't ander vernam ik er
welhaast dat daar verledene week een trouwe
menschvriend het slachtoffer was geworden
zijner zelfopoffering.
Ziellier wat men mij vertelde Een jongeling
van Locre had zijnen hond aan den kruiwagen
gespannen om eene kuip water te halen. Toen
de jongeling wilde terugkeeren was de houd
niet rap genoeg aan 't werk en zijn onervaren
meester spande hem af om hem eene duchtige
rammeling te geven. Maar het beest volgde wel
licht het voorbeeld zijns meesters en schoot ook
in kolerie en de meester ziende dat hij welhaast
ging moeten onderdoen, stelde het op een loo-
pen zooveel hij kon, gevolgd door den kwaden
hond. Maar aan eenen korten draai gekomen
schoot den voet om van den zeerelooper en hij
viel ten gronde, waar hij in het grootste gevaar
verkeerde van overreden te zijn door een rij tuig
dat in .volle vlucht hem zeernakend was. Eens
klaps veranderde de hond van gesteltenis en in
plaats van zijn meester te verlaten en hem een
zekeren dood te laten doorstaan, greep hij zijnen
meester vast eerst bij den bil om hem uit den
weg te trekken. Daar niet gelukkende greep hij
hem bij den arm en gelukte erin zijns meesters
leven le redden.
En met wat heeft men dat trouwe dier be
loond Met de koord aan den hals en den kne-
pel op den kop, zoo heeft men mij verteld.
Och hoe wreed, als '1 zoo is.
Een dierenbeschermer.
BUURTSPOORWEGEN VAN
ROUSSELAREOPBIXSCHOTE EN D1XMUIDE.
De kennisgeving der stukken belrekkeiijk de
ontwoipen lijnen van de buurtspoorwegen van
Bousselare naar Bixschote en Dixmuide is sedert
2 juni laatst geëindigd. De Bestendige Afveerdi-
ging van den Piovincialen Raad van West-Vlaan
deren heelt reeds ia zitting van 5 dezer het deel
der tusschenkomst van de provincie vastgesteld
in he_t leggen van die lijnen. Dit deel beloopt
tot 672.000 fr., het zij dus het vieide deel van
het kapitaal, dat beloopt tot 2,690,000 fr. Zoodra
de Nationale Maatschappij van buurtspoorwe
gen in bezit zal zijn van deze stukken, zal zij
doen overgaan tot de voorloopige studiën be
trekkelijk de vraag tot vergunning dezer lijnen.
POPERINGHE.
Brand. Zondag is er brand ontstaan bij den
landbouwer Bossaerl, op den Werf eene
schuur en een wagekot zijn de prooi der vlam
men geworden. De pompiers waren spoedig ter
plaats en hebben de andere gebouwen kunnen
viij waien. De schade beloopt eenige honclerde
franks.
BRIELEN BIJ-YPER.
Eeremis Het dorp was maandag en dins
dag volop in leest. In deze gemeente van waar
men bij menschengeheugengeen dorpsgenooten
als piiesters kent, vierde men deze twee dagen
de plechtige eeremis van twee jonge priesters
beide parochianen van Brielen, deEE. HM. Maes
en Van Gheluwe. Het zoo lieve kerkje was op
zijn beste versieid en op alle huizen der ge
meente wapperde de nationale vlag.
STADEN.
Brand. - Maandag avond ontstond er een
begin van brand in de woning der wed. Devis-
schere. De genaamde Leopold Vanoost heeft het
vuui kunnen uitdooven. De schade is gering.
MEENEN.
Aanslag op den burgemeester A. Pardoen.—
Maandag morgend rond 10 ure werd de stad in
iep en roer gebracht door het gerucht vaneenen
moordaanslag op M. Pardoen, burgemeester,
gepleegd. Het gerucht was maar al te wei ge-
giond. Ziehier wat er gebeurd was.
Bond 10 ure was M. Pardoen, zooals naar ge
woonte uitgegaan om zijne zieken te bezoeken.
Hij kwam juist uit de woning van M. Lagae,
toen hij rakelings door twee revolverschoten
het hoofd getroffen werd. De dader, na nog v
scheidene schoten gelost te hebben, nam
vlucht, maar eenige moedige mannen waaruu
der MM. Hector Hoilevoet, gemeenteraadslid
Am. Vanden Berghe, Jan De Meester van Hale-
wijn, hielden hem tegen en leverden hem aan
de policie over die op het gerucht der schoten
toegesneld was. M. Vanden Bossche, poiicie-
kommissaris aanstonds verwittigd, opende een
eerste onderzoek en verwittigde het parket.
De dader, Gasp-Leon Verfaülie, bijgenaamd
de Makke, is een stoelvlechter, 23 jarenoud,
en heeft bij het leger gediend. Sinds zondag
morgend was hij ui het bezit van het wapen
gekocht bij M. Constant Debne. Hij schoot ver
scheidene kogels af op eene schijf, omde dracht
van het wapen te meten en maandag van in den
morgend vroeg, vatte hij postinde Bijsselstraat
waar de woning van den burgemeester gelegen
is. 't Is dan dat hij zijn plan uitvoerde. Hij wei
gert allen uitleg te geven over de drijfveer zijner
ver
laffe daad. Eene huiszoeking door den policie
kommissaris gedaan bij Fille Joseph, Lammer
straat, waar hij op logement was, heeft ver
scheidene anarchistische bladeren, alsook de
Vooruit en het Volksrecht doen ontdekken.
De verontweerdiging der meenensche bevol
king iszeer groot en aanstonds werd door de hoof
den van de katholieke partij eene protesiatie te
gen de laffe aanranding uitgeplakt.
Doktoor Lauwers van Kortrijk heeft de twee
kogels uit de wouden gehaald, en de toestand
der gekwetste is voldoende, 't Is te hopen dat de
achlbare burgemeester ten spoedigste mogelijk
zal hersteld zijn en zijne bezigheden zal kun
nen hernemen.
UIT VOOBMEZEELE.
Het is op maandag 22" Juni aanstaande dat
d? wijdvermaarde processie van hel II. Bloed
haren gewonen omgang zal doen binnen ons
dorp. Iedereen weet te spreken overden luister
en de pracht van die processie, docr hetgene
het verleden jaar te zien was, ter gelegenheid
van de 750' verjaring van deinkomsl dier kos
tel ijke Relikwie. Dit jaar nog zullen de groepen
zoo talrijk en kunstig zijn als verleden jaar.
Van alle kanten van het Bisdom en van hel
Fransch-Vlaanderen komen, het jaar door en
wel bijzonderlijk binst de novene die de pro
cessie voorengaat, talrijke bedevaarders deze
kostelijke relikwie vereeren. Woensdag nog
laatstleden hadden wij het genoegen van in on
nederig en rustig dorpje eene bedevaart te zien
van boven de honderd Jufvrouwen van Kortrijk
onder het geleide van de zusterkens van liefde,
enz.
ONDER BELGISCHE VLA L
De stoomboot Vaderland der Red Star Line
is de genationaliseerd en vaart, sedert eenige
dagen onder de Belgische vlag. 't ls een goede
stap tot verwezenlijking der Belgische Handels
vloot.
De suiker ia pakken van de Tiensch
Maalderij zijn de beste. Te koop bij all
kruideniers
VOOR DE BOUWST1ELEN.
De hoogere arbeidsraad heeft een ontwerp
voorgelegd aan den minister van arbeid, om het
werk der bouwwerklieden te regelen. He.t ge
bruik van ladders zou niet meer toegelaten zijn
ingehouwen van 12 meiers hoogte. Al de stel
lingplanken moeten aaneengebonden zijn.
Zondag 21 Juni
gegeven door het gemeentebestuur en den
Rapid-Club van YPER.
1000 FR. PRIJZEN
Provinciale kiezing. in het kanton Achel
is M. de notaris Spaas, van Overpelt, katholieke
kandidaat, zonder strijd tot provinciaal raads
lid gekozen.
Zonder strijd gekozen. M. Lathouwers, ge-
meentesekrelaris te Eygen-Bilsen, is, zonder
stryd, uitgeroepen tot provinciaal raadslid van
üet kanton Bilsen (Limburg). Als plaatsvervan
ger is aangeduid, M. A. Houben, eigenaar te
Langerloo.
VOOR DE FBANSCIIMANS.
De heer De Trooz, minister van binnen-
andsche zaken, heeft aan de onderwijsop-
zichters der beiie Vlaanderen onderrichtingen
gezonden voor het inrichten van Fransche les
sen in de scholen van volwassenen, voorname
lijk voor de werklieden dienaar Frankrijk gaan
werken.
Hun getal wordt op 40,000 geschat en het is
gebleken dat de menigvuldige geschillen die
tusschen werklieden en hunne patroons ont
staan, hieraan te wijten zijn, dat de werklieden
niet genoeg fransch kunnen. De gemeenten
moeten de scholen inrichten, maar de legeering
verleent toelagen.
ANTWERPEN.
De veertien overlevende landverhuizers van
de Huddersfleld zijn zaterdag vertrokken. Al
leen de twee gebroeders Donishouk, die gansch
hunne familie in de schipbreuk verloren heb
ben, zijn naar Oostenrijk teruggekeerd de
anderen, wat hersteld van den doorstanen
schrik, hebben besloten de reis naar Canada
voort te zetten en zijn ingescheept aan boord
van de Ashton, die hen Grimsby gebracht heeft
van daar zullen zij Ameiica bereiken. Zij toon
den zich zeer dankbaar voor de zorgen, die
hun tijdens hun verblijf te Antwerpen toege
diend zijn.
DE SIROOP DE PRATERE is de best,
hedendaagsche borstremedierij genees'
zeker en spoedig den hoest, bronchieten,
influenza, keelpijn, stemverlies, vallingen,
asthma, tering, enz.
Volgens de proef gedaan door de groote
geneesheeren is de SIROOP DE PRATERE
de krachtigste aller hoestgenczende reme
diën,omdat zij spoedig en rechtstreeks werkt
door de ademhaling op al de borstpijpen
zonder de maag te hinderen. Prijs 2 frank.
Te bekomen te Yper, apotheek May en
Libotte; Poperinghe, apotheek Monteyne,
en overal.
LOCRF
Dinsdag van in den vroegen morgen bromde
de klok in den monumentalen toren en verkon
digde gansch de streek dat er iets grootsch te
doen was. Om 10 1|2 u. ging de nieuwe priester,
de eerw. Heer Valeer Wyckaert zijne eeremis
doen. Gelukkige Heer, gelukkige ouders en fa
milie. Maar zij alleen waren de gelukkigen niet
te Locre op dien dag. Immers ai de Loerenaars
deelden in dat geluk en ten bewijze ervan waren
alle huizen bevlagd en stroomde het van volk
in de kerk. Hoe indrukwekkend was die plech
tige mis waarin zeven priesters dienst namen
Zulke ceremoniën zijn iets buitengewoons toi
Locre maar ze n doen daarom niet te min
deugd aan 't herte.
Was de zang der H. H. voorzangers onlaak-
aai, verrukkend was deze des jonge priesters
die met zijne schoon e, ronde stem en snel ge-
passen toon de prefatie en pater noster zoo
stichtend doorhaalde.
Na deze plechtigheid namen de genoodigden
om twaalf ure plaats in eene zaai der meisje
school vooraf met veel smaak geschikt, door de
Eerw. zusters der H. familie, tot het vrienden
maal door de achtbare familie Wyckaert aange
boden.
Men heeft maar de spijskaart te overzien om
te raden of iedereen zijn buikske een zielmis
heeft gedaan.
Maar wat al beloofd toch die jonge nieuwe
priester Van vlugheid van geest, zoelheid van
karakter,van grondige kennissen en zeer groot
gemak van spreken heelt hij dien dag meer dan
eens bewijs gegeven.
Dat God hem een kloeke gezondheid,lange ja
ren verleene tot geluk zijner achtbare familie,
tot vreugde der Loerenaars.
WOENSDAG 24 JUNI 4903
Groote
P J3E111 >10 >1AEKT
TE YPER
Voor de prijzen, tie de piakurieven.
SCHRIKKELIJKE ZEERAMP
400 DOODEN
Zondag laatst is, bijna het zicht der groote
stad Marseille, eene schrikkelijke zeeramp ge
beurd. Op eenige kilometers van den kaap Croi-
seite, zijn twee stoomschepen van de Compa
gnie Fraissinet de Lihan en de Insulai
re op elkander geloopen.
De Liban had Marseille, om tl 1/2 ure
's morgends, verlaten, om naaar Brestra(Corsi-
ka) en Livourno te varen. De« Insulaire kwam
van Nizaen Touloti. De stoombootBlechamp»,
van den loodsdienst, bevond zich om 12 1/2 ure
op 2 mijlen ten zuiden van het eiland van den
Maire, toen hij den Liban en den Insulai
re op elkander heeft zien loopen. Aanstonds is
de Blechamp naar den «Liban gestoomd,
daar dit laatste schip het meest bedreigde scheen,
laderdaad, het water stroomde van alle kanten
in den Liban die trachtte het land te be
reiken. Zeventien minuten later stond geheel
het vorenste deel van het schip reeds onderwa
ter, en zonk welhaast geheel en gansch.
De Blechamp van zoo hij het ongeluk ge
waar werd, snelde tri' plaatse der ramp. Da
loodsboot n1' 10 deed hetzelfde en de reddings
boot van een hongaarscli schip de Rackossa
bewees ook groote diensten, evenals een ander
schip der maatschappij Fraissinet.
17 matrozen zijn gered. De Blechamp» heeft
40 passagiers opgenomen, die te Marseille wer
den aan wal gezet.
Van zoonaast de ramp gekend was, werden
te Marseille bijzondere schikkingen genomen.
Pompiers en ambulanciewagens brach en de
aangespoelde lijken naar het hospitaal.'s Avonds
om 5 ure had men reeds 30 lijken opgevischt.
Wanneer de eerste reddingsboot bij den Li
ban gekomen is, is dit schip al met eens door
de zee verzwolgen en zijn de masten van het
zinkende schip het water komen slaan op een
meter en half van den reddingboot, die een
oogenbiik bedreigd was meegesleept te worden
in den reusachtigen draaikolk, veroorzaakt door
hel zinken van den Liban Toen de i Liban
zonk, zijnde stoomketels ontploft, hetgeen eene
groote opborreling van water veroorzaakte, die
wel vijf minuten duurde. Men hoorde hertver-
scheurende kreten, waarop welhaast eeue dood-
sche stille volgde.
Daar het vorenste deel van het schip eerst on
der water kwam, vlucatten de passagiers na
tuuriijk naar het achtereinde, waar er eene ten
stond. Deze tent werd bij het verderen volledig
zinken als eene kooi, die de ongelukkige reizi
gers belette zich te redden.
Een bootsman, die de redding bijwoonde,
zegt dat het schouwspel verschrikkelijk was.
Mannen en vrouwen liepen al onder een. De
bootsman gelukte erin 9 te redden.
De Insulaire die op den Liban geloo
pen is, werd ernstig aan de voorsteven bescha
digd. Volgens den bevelhebber van den Insu
laire is de Liban in min dan 10 minuten
gezonken. Hij was in Engeland gemaakt in 1883
en mat 3000 ton.
NADERE BIJZONDERHEDEN.
De botsing tusschen de twee schépen is ont
staan omdat zij voor malkander gedoken waren
door liet eiland van den Marie. Ai met eens zag
de bevelhebber van den Insulaire de masten
van den Liban boven de rotsen uitsteken en
schuivelde om den Liban le verwittigen,
maar deze verstond het teeken niet en Kwam
zich alzoo op den weg van den Liban plaat
sen. De schok was geweldig. Een gat van 2
meters was in den Liban geboord. De
kapitein hoopte er te kunnen in lukken van aan
land te komen, door met verdapperden stoom,
landwaarts te stevenen. Het schip is eerder
gezonken.
Het ongeluk is bij klaar weêr en stille zee
gebeurd.
HET GETAL SLACHTOFFERS
Tot nu toe is het met geene zekerheid gekend.
Alles doel veronderstellen dat er ten allerminste
100 menschen bij die ramp het leven verloren
hebben. Immers op den Liban bevonden
zich 250 personen.
Onbeschrijvelijke tooneelen hadden plaats.
Een man die hij de ramp zijne vrouw en vier
kinderen verloor, is krankzinnig geworden.
De Insulaire, die den Liban in den
grond boordde, is te Marseille toegekomen
zonder zijne reddingsboolen in zee te hebben
gelalen. Dit feit wordt zeer besproken.
De Liban is gezonken op eene plaats
waar de zee 45 meters diep is. Het wrak levert
uus gevaar op voor de scheepsvaart.
Een matroos van bedrijf, die als passagier
aan boord van den Liban reisde, hekelt het
gedrag van den kapitein van dit schip. Deze zou
zijn schip niet spoedig genoeg hebben doen van
richting veranderen.
5 CLER1KALE SCHANDALEN
Wij lezen in het huisgezin
Maar altijd door blijft de stroom van leugen
Xeïr 0,el' ^oosterlingen
|-'//'°,.U"0'l':rs "iet bestaan, van geeste-
verlveg gebeurd Z''n 1 <r«™
in
ir-
de
on